ورود خودروسازان به صادرات پسته/ پشت پرده گرانی آجیل مشخص شد

ورود خودروسازان به صادرات پسته، بازار آجیل و خشکبار را در آستانه نوروز، متلاطم کرده است. این شرکت‌ها که به دلیل کمبود ارز، به تجارت غیرتخصصی روی آورده‌اند، با فروش غیراصولی و از دست دادن مشتریان خارجی، باعث افزایش قیمت پسته در بازار داخلی شده‌اند.

 در آستانه نوروز ۱۴۰۴، بازار آجیل و خشکبار با افزایش قیمت‌های چشمگیری مواجه شده است که رکوردهای یک میلیون و بیشتر را هم ثبت کرده است. یکی از عوامل مؤثر در این افزایش قیمت، ورود شرکت‌های خودروسازی به حوزه صادرات پسته است که به دلیل عدم تخصص در این زمینه، تأثیرات منفی بر بازار داخلی و خارجی این محصول داشته‌اند.

بر اساس گزارش‌ها، برخی شرکت‌های خودروسازی به منظور تأمین ارز مورد نیاز برای واردات قطعات، به صادرات پسته روی آورده‌اند. 

رئیس اتاق بازرگانی کرمان گفت: خودروسازان سال گذشته ۲۵ میلیون دلار پسته صادر کرده‌اند.

حسینی با اشاره به اینکه آجیل یکی از با صرفه ترین مواد غذایی جهت پذیرایی از مهمان محسوب می‌شود ، خاطرنشان کرد: با یک کیلو آجیل می‌توانیم از 20 الی 30 مهمان پذیرایی کنیم و در حال حاضر قیمت یک کیلو آجیل از 350.000 هزار تومان تا 900 هزار تومان در نظر بگیرم سهم پذیرایی از هر مهمان بین 20 الی 30 هزار تومان می‌شود.

اما عدم رعایت استانداردهای بین‌المللی، منجر به بازگشت محموله‌های پسته ایران از بازارهای اروپایی شده است. غلامرضا خدامی، رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار تهران، اظهار داشت که صادرات پسته توسط خودروسازان، قیمت آجیل و خشکبار را ۲۰ درصد افزایش داده است. 

تأثیرات منفی بر بازار داخلی

ورود شرکت‌های غیرتخصصی به حوزه صادرات پسته، علاوه بر ایجاد نوسانات قیمتی، باعث از دست رفتن مشتریان قدیمی و بازارهای پایدار شده است. عدم رعایت استانداردهای لازم در فرآیند صادرات، منجر به کاهش اعتماد خریداران خارجی به محصولات ایرانی شده و در نتیجه، بازارهای بین‌المللی را تحت تأثیر قرار داده است.

آمار تولید و صادرات پسته

بر اساس آمارهای موجود، سالانه حدود ۲۵۰ هزار تن پسته در کشور تولید می‌شود که از این میزان، تنها ۵۰ هزار تن در داخل مصرف می‌شود. این بدان معناست که حدود ۸۰ درصد از تولید پسته کشور به صادرات اختصاص دارد.

تأثیر بر قیمت‌های داخلی:

افزایش صادرات بی‌رویه و غیرتخصصی پسته توسط شرکت‌های خودروسازی، منجر به کاهش عرضه در بازار داخلی و افزایش قیمت‌ها شده است. علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران، اعلام کرد که قیمت پسته نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است. 

راهکار

محدودیت صادرات توسط شرکت‌های غیرتخصصی: ضروری است که نهادهای نظارتی، صادرات محصولات کشاورزی را به شرکت‌های تخصصی و با تجربه محدود کنند تا از بروز مشکلات کیفی و بازگشت محموله‌ها جلوگیری شود.

تدوین استانداردهای صادراتی، تعیین و اجرای استانداردهای دقیق برای صادرات پسته، می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش اعتماد خریداران خارجی منجر شود.

حمایت از تولیدکنندگان داخلی با ارائه تسهیلات و حمایت‌های مالی به کشاورزان و تولیدکنندگان پسته، می‌تواند به افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات منجر شود.

همچنین با ایجاد تعادل بین صادرات و تأمین نیازهای داخلی، می‌توان از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در بازار داخلی جلوگیری کرد.

و در ادامه نهادهای مسئول باید نظارت دقیقی بر فرآیند صادرات داشته باشند تا از ورود شرکت‌های غیرمتخصص به این حوزه جلوگیری شود.