گنجینه‌ای از فضیلت: نمازهای هر روز ماه رمضان

رمضان ماهی است که اولش رحمت، میانش مغفرت و آخرش آزادی از آتش دوزخ است، در این ماه درهای آسمان در شب اول ماه رمضان گشوده می شود و تا آخرین شب این ماه بسته نمی شود. اعمال فراوانی برای روزهای ماه رمضان ذکر شده که یکی از این اعمال نماز است. 

نماز دو رکعتی هر شب ماه مبارک رمضان

در هر شب ماه رمضان دو رکعت نمازبخوانید ، کسی که این دو رکعت نماز را به جا آورد خداوند هفتاد هزار گناه او را می آمرزد. طریقه خواندن نماز اینگونه است:

در هر رکعت، حمد را یک بار و توحید را سه بار بخوانید و پس از سلام نماز بگویید:

سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفیظٌ لایغْفُلُ سُبحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لایعْجَلُ سُبْحانَ مَنْ هُوَ قاَّئِمٌ لایسْهُو سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایلْهُو

منزه است آن خدای نگهبانی که غفلت نمی کند، منزه است آن خدای مهربانی که شتاب نمی کند. منزه است آن خدای پابرجایی که کسی را از یاد نمی برد، منزه است آن خدای جاودانی که به چیزی سرگرم نمی شود.

سپس ذکر تسبیحات اربعه (سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر) را هفت مرتبه بگویید و آنگاه بخوانید:

سُبْحانَک سُبْحانَک سُبْحانَک یا عَظیمُ اغْفِرْ لِی الذَّنْبَ الْعَظیمَ

خداوندا تو از هر عیب و نقصی منزّهی، منزّهی، منزّه. بارالها گناهان بزرگم را بیامرز

و در آخر ده بار صلوات بفرستید. (قمی، مفاتیح الجنان، بعد از دعای افتتاح، ص329)

نماز هزار رکعتی ماه رمضان

از امام صادق (علیه السّلام) روایت شده که هزار رکعت نماز در تمام ماه مبارک رمضان وارد شده است . (شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج5، ص184)

در تمام شبهای این ماه به ترتیب زیر هزار رکعت نماز بخوان: 

از شب اول تا شب بیستم در هر شب بیست رکعت:ده تا دو رکعت مانند نماز صبح، هر دو رکعت به یک سلام، از شب بیست و یکم تا آخر ماه، هر شب سی رکعت به همان روش، و در هر یک از سه شب احیاء (نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم) صد رکعت به ترتیب مذکور)

نکته : اگر کسی نماز قضای واجب بر گردن داشته باشد می تواند به جای این نمازها قضای نمازهای واجب خود را بخواند تا هم واجبش ادا شود و هم ثواب این نمازهای مستحب را ببرد، و در این صورت کم و زیاد شدن چند رکعت از عدد مذکور عیبی ندارد.  (فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ص328)

نماز های اول ماه رمضان

در شب اول ماه مبارک رمضان، در هر رکعت حمد و سوره انعام بخواند، و سؤال کند که حق تعالی کفایت کند او را و نگاه دارد او را از آن چه می ترسد. (قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، ص217)

دو رکعت در روز اول ماه، در رکعت اول سوره حمد و سوره فتح و در رکعت دوم سوره حمد و هر سوره ای که خواست، می خواند.

ثواب: حق تعالی جمیع بدیها را در آن سال از او دور گرداند و در حفظ خدا باشد تا سال آینده. (قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، ص220 )

نماز شبهای قدر

شب قدر دو رکعت نماز با یک سلام (مانند نماز صبح) دارد، با این تفاوت که در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه سوره توحید بخواند و پس از سلام نماز هفتاد مرتبه بگوید:«استغفرالله و اتوب الیه».  

صد رکعت نماز بخواند، و می تواند به جای این صد رکعت شش روز از نمازهای قضای خود را به جا آورد، بدین ترتیب که از ظهر روز اول شروع نموده و در عشای روز ششم ختم نماید (سه شب جمعاً 300 رکعت می شود).  (فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ص393 ، 394)

نماز مخصوص هر شب ماه رمضان

شبهای ماه مبارک رمضان هر کدام نماز مخصوصی دارند. مرحوم «علاّمه مجلسی» در فصل آخر از اعمال ماه رمضان در کتاب «زادالمعاد»، نماز شب های ماه رمضان را چنین بیان می کند:

شب اوّل: چهار رکعت; هر رکعت بعد از سوره حمد پانزده مرتبه سوره توحید.

شب دوم: چهار رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد بیست مرتبه سوره إنَّا أنزلناه.

شب سوم: ده رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد پنجاه مرتبه سوره توحید.

شب چهارم: هشت رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد بیست مرتبه سوره إنّا أنزلناه.

شب پنجم: دو رکعت; در هر رکعت، سوره حمد و پنجاه مرتبه سوره توحید; بعد از سلامِ نماز، صد مرتبه بگوید:اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد.

شب ششم: چهار رکعت و در هر رکعت سوره حمد و سوره ملک.

شب هفتم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد و سیزده مرتبه سوره إنّا أنزلناه.

شب هشتم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد و ده مرتبه سوره توحید و پس از سلام نماز، هزار مرتبه بگوید:سبحان اللّه.

شب نهم: شش رکعت میان نماز مغرب و عشا; در هر رکعت سوره حمد و هفت مرتبه آیة الکرسی و پس از اتمام نماز، پنجاه مرتبه بگوید:اَللّهمّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد.

شب دهم: بیست رکعت؛ در هر رکعت سوره حمد، و سی مرتبه سوره توحید.

شب یازدهم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره کوثر.

شب دوازدهم: هشت رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سی مرتبه سوره إنّا أنزلناه.

شب سیزدهم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست و پنج مرتبه سوره توحید.

شب چهاردهم: شش رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سی مرتبه سوره إذا زُلزِلَت.

شب پانزدهم: چهار رکعت; در دو رکعت اوّل بعد از سوره حمد، صد مرتبه سوره توحید، و در دو رکعت دیگر، بعد از سوره حمد، پنجاه مرتبه سوره توحید.

شب شانزدهم: دوازده رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و دوازده مرتبه سوره تکاثر

شب هفدهم: دو رکعت; در رکعت اوّل، سوره حمد و هر سوره ای که خواست بخواند و در رکعت دوم، سوره حمد و صد مرتبه سوره توحید و بعد از سلام نیز صد مرتبه بگوید:لا إلهَ اِلاَّ اللّهُ.

شب هیجدهم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست و پنج مرتبه سوره کوثر.

شب نوزدهم: پنجاه رکعت; با سوره حمد، و پنجاه مرتبه سوره إذا زلزلت.

مرحوم «علاّمه مجلسی» می گوید:ظاهراً مراد آن است که در هر رکعت یک مرتبه این سوره را بخواند; زیرا در یک شب خواندن دوهزار و پانصد مرتبه سوره «اذا زلزلت» دشوار خواهد بود.

شبهای بیستم تا بیست و چهارم: در هر یک از این شب ها، هشت رکعت نماز بخواند که پس از حمد، هر سوره ای خواست می خواند.

شب بیست و پنجم: هشت رکعت نماز; در هر رکعت سوره حمد، و ده مرتبه سوره توحید را بخواند.

شب بیست و ششم: هشت رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و صد مرتبه سوره توحید را بخواند.

شب بیست و هفتم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سوره ملک را بخواند و اگر نتوانست، بیست و پنج مرتبه سوره توحید را بخواند.

شب بیست و هشتم: شش رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و صد مرتبه آیة الکرسی، صد مرتبه سوره توحید و صد مرتبه سوره کوثر را بخواند و پس از پایان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.

مرحوم حاج شیخ عباس قمی می نویسد:مطابق آنچه که من یافتم بجای صد مرتبه، ده مرتبه آمده است.

شب بیست و نهم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره توحید را بخواند.

شب سی ام: دوازده رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره توحید را بخواند و پس از پایان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد. 

نکته: این نمازها هر دو رکعت به یک سلام است و اگر تمام آنها را نتواند بجا آورد، هر مقدار که می تواند بجا آورد، خوب است.