تنهایی ترامپ در کانادا
- نشست سران«G7» (هفت کشوربرتر اقتصادی-صنعتی) در کبک کانادا که دیروز(شنبه)پایان یافت، نشان داد رئیس جمهوری آمریکا پس از تجربه انزوای جهانی ناشی از لغو برجام، برای دیگر تکروی های بین المللی خود نیز در جمع رهبران آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، انگلیس و کانادا تنها مانده است.
دونالد ترامپ اردیبهشت ماه امسال با اعلام افزایش 25 درصدی تعرفه واردات فولاد و 10 درصدی آلومینیوم بر این کشور از تمامی کشورها از جمله 28 کشور عضو اتحادیه اروپا و کانادا متحدان سنتی سیاسی-اقتصادی آمریکا و همچنین مکزیک با موجی از انتقادها و تصمیم های متقابل مواجه شد.
اتحادیه اروپا در نخستین اقدام از واشنگتن به سازمان تجارت جهانی شکایت کرد و سپس از برنامه اقدام متقابل وضع تعرفه های مشابه بر واردات کالاهای ساخت آمریکا خبر داد.
این موضوع به نزاع تجاری شدیدی میان آمریکا ومتحدانش تبدیل و ازآن به عنوان مقدمه ای بر آغاز «جنگ جهانی تجاری» نام برده شد که بر اجلاس دو روزه جی 7یا گروه 7 نیز سایه سنگینی انداخت و تقریبا به شکست کشاند.
کانادا میزبان این نشست که نزدیک ترین متحد آمریکا به شمار می رود نیز باکنار گذاشتن ملاحظات سیاسی یا دیپلماتیک همزمان با اجلاس سران نسبت به توییتر ترامپ علیه نخست وزیر این کشور واکنش نشان داد.
دفتر «جاستین ترودو» نخست وزیر کانادا با صدور بیانیهای توئیتری، به اظهارات اهانت آمیز رئیس جمهوری آمریکا در نشست واکنش نشان داد.
ترامپ شامگاه شنبه با انتقاد از اظهارات نخست وزیر کانادا، امضای خود را از بیانیه مشترک نشست سران جی 7 پس گرفت.
رئیس جمهوری آمریکا درصفحه توئیتر خود نوشت: نخست وزیر کانادا که در دیدارها، بسیار آرام و مطیع بود تا آنجا (کبک) را ترک کردم، گفت «تعرفههای واشنگتن توهینآمیز است» و «زیر بار نخواهد رفت». بسیار ضعیف و فریبکارانه. تعرفههای ما نتیجه تعرفههای 270 درصدی اوتاوا بر محصولات لبنی آمریکا است!
در بیانیه دفتر ترودو در واکنش به نوشته ترامپ آمده است: نخست وزیر مطلبی نگفته که پیش از این در گفت وگوهای علنی و غیرعلنی با رئیس جمهوری آمریکا مطرح نکرده باشد.
از سوی دیگر در بیانیه هشت صفحه ای سران گروه هفت هم که اعلام شد رئیس جمهوری آمریکا آن راامضا کرده،ازسیاستهای تجاری« حمایت گرایانه» انتقاد شده بود و این موضوع می تواند اشاره ای به تصمیم افزایش تعرفه ها توسط واشنگتن باشد.
نخست وزیر کانادا نیز همزمان با برگزاری نشست سران گروه هفت گفت که به ترامپ هشدار داده از یکم ژوئیه (10 تیر) در اقدامی تلافی جویانه، تعرفههایی سنگین روی کالاهای آمریکایی وضع خواهد کرد.
در تداوم این رویدادها و تقابل ها، رئیس جمهوری آمریکا هم تاکید کرد امضا و حمایت خود را از بیانیه نشست سران «جی هفت» پس گرفته است.
ترامپ در توئیتر خود نوشت: برمبنای اظهارات خلاف واقع نخست وزیر کانادا در کنفرانس خبری و تصمیم این کشور بر وضع تعرفههای سنگین برای کشاورزان، کارگران و شرکتهای آمریکایی، دستور دادم از بیانیه مشترک حمایت نکنند.
ترامپ همچنین در اشارهای تلویحی به شرکتهای آلمانی، نوشت که واشنگتن اعمال تعرفه روی آن دسته از خودروسازهایی را بررسی میکند که «بازار آمریکا را اشباع کردهاند».
وی همچنین در این نشست به تهدید آشکار برافروختن جنگ اقتصادی علیه اتحادیه اروپا و همچنین کانادا روی آورد و گفت که در صورت منصفانه رفتار کردن جامعه جهانی با واشنگتن، وی نیز خواستار جهانی عاری از تعرفه است.
ترامپ افزود: از کشورهای دیگر انتظار داریم بازاری عادلانه برای کالاهای آمریکایی مهیا کنند، ضمن اینکه هر اقدام لازم را برای حمایت از صنعت و کارگران مورد اجحاف قرار گرفته که شمار آنان نیز بسیار است، اتخاذ می کنیم.
رئیس جمهوری آمریکا همچنین هشدار داد که در صورت متوقف نشدن این رفتارهای نامنصفانه، واشنگتن روابط تجاری را با دیگر کشورهای صنعتی قطع می کند و اگر آنها مقابله به مثل کنند، مرتکب اشتباه می شوند.
ناکامی دیگر ترامپ در نشست کبک مربوط به رد پیشنهاد وی می شود که بار دیگر خواستار بازگشت روسیه به گروه هفت شد و گفت: تصور می کنم بازگشت مسکو یک سرمایه است.
وی حضور دوباره روسیه و تشکیل گروه هشت را برای همه اعضای این گروه مثبت ارزیابی کرد و افزود: ما خواستار برقراری صلح در جهان هستیم و در پی مسابقه نیستیم.
اما پیشنهاد ترامپ برای بازگرداندن روسیه به گروه کشورهای صنعتی، از سوی دیگر اعضای اروپایی گروه 7 شامل انگلیس، فرانسه و آلمان چندان مورد استقبال قرار نگرفت.
این خواسته تاکیدی ترامپ حتی توسط روسیه مورد بی توجهی کامل قرار گرفته و سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه این کشور نیز دیروز(شنبه) گفت که از همکاری با گروه بزرگ تر جی 20 کاملا خرسندیم و مسکو هرگز خواستار بازگشت به جی 7 نشده است.
پس از جدایی شبه جزیره کریمه در کناره دریای سیاه از اوکراین و انضمام به روسیه براساس نتایج یک همه پرسی از ساکنان آن در سال 2014، این کشور از جی هشت اخراج شد و گروه نیز به جی 7 تغییر نام داد.
اختلاف دیگر جامعه جهانی به ویژه اتحادیه اروپا با ترامپ بر سر خروج این کشور از توافق هسته ای با ایران (برجام) به شمار می رود که آمریکا با نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل این اقدام را انجام داد.
افزون برمخالفت های قاطع فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا باتصمیم ضدبرجامی 18 اردیبهشت ماه ترامپ، انگلیس، فرانسه، چین و روسیه چهار کشور دارنده امتیاز وتو در شورای امنیت همراه آلمان طرف های مذاکره هسته ای با ایران این اقدام رئیس جمهوری آمریکا را مغایر قوانین بین المللی و تعهدات الزام آور این کشور دانستند.
از سوی دیگر همزمان با انزوای رئیس جمهوری آمریکا در نشست جی هفت، انتقادها از ترامپ در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای با حضور حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در چیندائو چین مطرح شد.
ولادیمیر پوتین امروز (یکشنبه) در این اجلاس گفت: ما تمام تعهدات خود را در مورد برجام اجرا خواهیم کرد و از کشورهای دیگر نیز می خواهیم به تعهدات خود پایبند باشند.
** ارزیابی:
با توجه به اینکه ترامپ پس از اوج گیری تعارض های آمریکا با متحدان سنتی این کشور امضای خود را از بیانیه پایانی اجلاس جی هفت به صورت نامعمول و فقط با یک یادداشت کوتاه پس گرفت، انتظار می رود اختلاف ها بیشتر شود، زیرا اتحادیه اروپا و کانادا بر مواضع خود علیه تعرفه های واشنگتن همچنان ایستادگی می کنند و از سوی دیگر نیز کاخ سفید همچنان هشدار می دهد، سیاست های حمایت از اقتصاد ملی ادامه خواهد یافت که در تعارض با مقررات سازمان تجارت جهانی و بازار رقابتی است.