ارابه جنگ سعودی - اماراتی در زمین الحُدیده

درحالی که سازمان ملل متحد و کشورهای مختلف جهان تجاوز به یمن از سوی عربستان را یک بن بست برای حل بحران این کشور می دانند، اما عربستان همچنان بر ادامه جنگ و اشاعه خشونت و هرج ومرج در یمن اصرار دارد و در آخرین مورد ائتلاف تحت رهبری این کشور، حمله به استان الحدیده ، شاهراه حیاتی مردم یمن را در دستور کار خود قرار داده است.

برای تشریح بهتر موضوع باید کمی به موقعیت جغرافیایی و اقتصادی الحدیده پرداخت تا مشخص شود که چرا آغاز عملیات علیه این استان کناره دریای سرخ باعث نگرانی جامعه جهانی و حتی برخی از کشورهای غربی شده است.

الحدیده با بیش از 13 هزار کیلومتر مربع مساحت و نوار ساحلی 300 کیلومتری، حدود دو میلیون نفر جمعیت دارد. این استان که در فاصله 226 کیلومتری شمال غربی 'صنعا' پایتخت یمن قرار گرفته، بیشتر با بندر حیاتی آن شناخته می شود.

شهر الحدیده، دومین بندر تجاری بزرگ یمن بعد از بندر عدن است و به دلیل داشتن امکانات صادرات و واردات و نزدیکی به معابر بین‌المللی حمل ونقل کالا از اهمیت زیادی برخوردار است.

پس از اشغال بندر عدن در جنوب یمن ازسوی ائتلاف عربی و همچنین محاصره زمینی، هوایی و دریایی این کشور از سوی ائتلاف، امروزه 80 درصد از مواد غذایی، دارو و سوخت و کالاها از بندر الحدیده وارد یمن می‌شود و به نوعی می‌توان این بندر را شاه رگ اقتصادی و حیاتی صنعا دانست.

طی سال های اخیر، بندر الحدیده بارها از سوی عربستان سعودی و متحدانش بمباران و مورد تعرض قرار گرفته و حتی در مواردی مانع از پهلوگیری کشتی های حامل مواد غذایی و سوخت در این بندر شد. اقداماتی که باعث شد تا ناوگان دریایی بین المللی از پهلوگرفتن در این بندر به دلیل وجود خطرات احتمالی پرهیز کند و همین مساله باعث اختلال در عملیات امدادرسانی سازمان های بین المللی به یمن، همچنین کاهش چشمگیر تجارت یمنی ها با جهان بیرون و نیز کمبود سوخت برای نیروگاه های تولید برق و انرژی و در نتیجه گسترش فقر و گرسنگی در یمن شد.

اختلال در فعالیت بندر الحدیده پیش از این بارها در رسانه های جهان خبرساز شده و واکنش سازمان ملل متحد، کمیته جهانی صلیب سرخ و اعتراض جامعه جهانی را به اقدامات ائتلاف به رهبری عربستان برانگیخته است.

با آغاز عملیات نیروهای تحت رهبری عربستان به الحدیده که از روز چهارشنبه شروع شد، نگرانی های جهانی افزایش یافته و ترس از این وجود دارد که بزرگترین بحران انسانی در جهان به وقوع بپیوندد.

«استفان دوجاریک» سخنگوی دبیرکل سازمان ملل دوشنبه اعلام کرد: درصورت بالاگرفتن درگیری ها در الحُدیده یمن، فاجعه انسانی در این منطقه رخ خواهد داد.

'لیز گراندی' هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در یمن گفت: هرگونه حمله نیروهای طرفدار دولت (دولت مستعفی عبدربه هادی) به شهر الحدیده که در کنترل انصارالله و مردم یمن است، بسیار مخرب و خطرناک است چرا که آثار فاجعه باری بر مردم غیرنظامی برجای می گذارد.

گراندی با صدور بیانیه ای اعلام کرد: شمار غیرنظامیان در شهر الحدیده و حومه آن بیش از 600 هزار نفر است. درصورت هرگونه حمله ای، ما تخمین می زنیم که از مجموع 600 هزار غیرنظامی، حدود دویست و 50 هزار نفر همه زندگی شان را از دست بدهند و تلفات انسانی زیادی برجای گذاشته شود.

حتی نگرانی از وقوع فاجعه انسانی در الحدیده به حدی بود که 14 سازمان حقوقی فرانسوی خواستار لغو قراردادهای تسلیحاتی با امارات و عربستان شدند.

**امارت متحده عربی سرکرده عملیات علیه الحدیده

نکته دیگری که دارای اهمیت می باشد؛ این مساله است که فرماندهی عملیات علیه الحدیده به امارات متحده عربی واگذار شده است.

امارات متحده عربی طی سال های گذشته نقش پررنگی در استان عدن واقع در جنوب یمن داشته است. این کشور نیروهای خود را پس از اشغال عدن در سواحل آن مستقر کرد.

اما سوال اینجاست که امارات متحده عربی در نوار ساحلی جنوبی و غربی یمن به دنبال چیست؟ پاسخ به این سوال را می توان در تلاش سال های اخیر امارات متحده برای نفوذ در منطقه شاخ آفریقا یافت. منطقه ای که امارات متحده عربی از 10 سال گذشته با شرکت «بنادر دبی» سعی کرده تا نفوذ اقتصادی خود را در آن سوی دریای سرخ افزایش دهد.

در واقع شاخ آفریقا منطقه شرق آفریقا و ورودی جنوبی دریای سرخ و خلیج عدن و باب المندب محسوب می‌شود که انتقال حدود 17 درصد از تجارت جهانی را برای امارات متحده عربی فراهم می کند.

حضور شرکت «بنادر دبی» در شاخ آفریقا، این امکان را به امارات متحده عربی داد تا به بسیاری از بنادر این منطقه از جمله در سومالی، جیبوتی و اریتره دسترسی و کنترل داشته باشد.

بنابراین می توان به خوبی دریافت که حضور نظامی امارات متحده عربی در سواحل جنوبی و غربی یمن برای تامین امنیت نفوذ این کشور در شاخ آفریقا، کنترل بنادر بزرگ در دو سوی دریای سرخ و درنتیجه افزایش سلطه تجاری این کشور در منطقه است. مساله ای که باعث شده حتی عبدربه منصور هادی رئیس جمهوری مستعفی و فراری یمن اماراتی ها را پس از اشغال عدن و عدم اجازه حضور او در این شهر، به دید یک اشغالگر ببیند.

پایگاه 'میدل است آی'چهارشنبه به نقل از برخی منابع گزارش کرد: اختلافات میان منصور هادی و امارات متحده عربی حتی طی روزهای گذشته و در آستانه عملیات ائتلاف به سرکردگی عربستان به الحدیده افزایش داشته است.

این پایگاه خبری افزوده: امارات متحده عربی برخلاف خواست و اراده عبدربه منصور هادی او را مجبور به همراهی در حمله به الحدیده کرده است.

روزنامه القدس العربی نیز چهارشنبه به سفر سه شنبه عبدربه منصورهادی به امارات متحده عربی اشاره کرد که به نقل از منابع آگاه بدون تشریفات و استقبال رسمی از سوی مقام های اماراتی همراه بوده است.

به نوشته القدس العربی، محمدبن زاید ولیعهد امارات در دیدار با عبدربه منصور هادی به تلفات نیروهای اماراتی اشاره کرده و آن را تلاش در راه مبارزه برای آزادی یمن خوانده است؛ اما منصور هادی در واکنش به اظهارات بن زاید گفته: اماراتی ها مانند نیروی اشغالگر در یمن رفتار می کنند که این مساله باعث خشمن بن زاید شده است.

آنچه که مشخص است این است که شرایط در یمن با افزایش درگیری ها و وجود رقابت میان متجاوزان که هریک به گونه ای چشم طمع به این کشور دوخته اند، حتی با اشغال الحدیده راه به جایی نخواهد برد و تنها راه نجات مردم این کشور بازگشت به عقلانیت از سوی عربستان و متحدانش و در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی و توقف خشونت است.

به هرحال حمله به الحدیده تبعات گسترده ای برای مردم یمن خواهد داشت و جامعه جهانی باید آماده مواجهه با یک بحران جدید دیگر باشد. شرایطی که باعث طرح این سوالات می شود که آیا اراده ای می تواند ارابه جنگ عربستان در یمن را متوقف کند؟