تابستان متفاوت دانش‌آموزان؛ کمپ‌های مدارس اروپا و دست خالی مدارس دولتی
دانش آموزان اوقات فراغت تابستان را هم متفاوت می‌گذرانند، روزهایی که در بالای شهر و پایین شهر یکی نیست.
تابستان از راه رسیده است و حالا 14 میلیون دانش‌آموز کشور فارغ از دغدغه درس و مدرسه، با روزهای طولانی تابستان و اندیشه گذران روزهای گرم و بلند بدون خستگی از تعطیلات مواجهند.
گذراندن پربار اوقات فراغت در تعطیلات طولانی تابستان مهمترین خواسته خانواده‌ها در این فصل از سال است خواسته‌ای که جامه عمل پوشاندن به آن در شرایطی که خانواده دو یا چند فرزند دانش‌آموز داشته باشد با نیم نگاهی به شرایط اقتصادی چندان هم آسان نیست و در وضعیت‌های مختلف، مدل‌های متنوعی از گذران اوقات فراغت را شاهد هستیم از مدل‌های لاکچری تا کنار آمدن با روزهای بلند تعطیلات بدون برنامه تفریحی و آموزشی. از کودکانی که به دلیل هزینه‌های گران کلاس‌های خصوصی ناچارند اوقات فراغت تابستان را بدون برنامه پای تلویزیون سر کنند تا خانواده‌هایی که با تقبل هزینه برای تعطیلات طولانی مدت تابستان فرزندشان برنامه‌های مختلفی ردیف کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: جالی خالی اوقات فراغت در مدارس دولتی
بیشتر بخوانید: پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان در 33 هزار پایگاه تابستانی+ شرایط ثبت‌نام
البته بسته به نوع مدارس، ساماندهی اوقات فراغت دانش‌آموزان نیز متفاوت است به عنوان مثال نمونه دولتی‌ها، کلاس‌های آموزشی برای تابستان بچه‌ها طراحی کرده‌اند و غیردولتی‌ها نیز اوضاعشان خیلی بهتر است و برای سه ماه تابستان برنامه‌های متنوعی دارند.
یکی از والدین که مهر امسال فرزندش به کلاس سوم دبستان می‌رود و در مدرسه‌ای غیردولتی تحصیل می‌کند،می‌گوید: از همان زمان ثبت‌نام، لیست برنامه‌های تابستانی را به ما ارائه کردند که هزینه آن یک میلیون تومان است، بخشی از برنامه آموزش دروس سال آینده و بخش دیگر نیز کلاس‌های ورزشی و هنری است حتی برنامه اردویی هم دارند.
نمونه‌ای از کلاس‌های تابستانی مدارس غیردولتی
موسسات خصوصی نیز بیکار ننشته‌اند و با راه‌اندازی کمپ‌های تابستانی، برای گذراندن تعطیلات تابستانی دانش‌آموزان در مدارس کشورهای اروپایی همچون سوئیس و انگلیس تبلیغات بسیاری می‌کنند.
وضعیت در مدارس دولتی اما اینگونه نیست، اغلب مدارس دولتی در فصل تابستان تعطیلند مگر اینکه مدرسه پایگاه تابستانی داشته باشد که آن هم با احتساب 105 هزار مدرسه کشور در اغلب مدارس دولتی وجود ندارد و اگر شانس با دانش‌آموزان همراه شود و در تابستان مدرسه کامل تعطیل نشود، برنامه‌های پایگاه تابستانی در جذب آنها چندان موفق نیست یا تمایل ندارند به جز 9 ماه سال تحصیلی، سه ماه تابستان هم مدرسه را تحمل کنند. البته این نوع رفتار کاملا طبیعی است در شرایطی که دانش‌آموز 9 ماه سال در مدرسه حضور دارد و فضای فیزیکی عمده مدارس به گونه‌ای است که دانش‌آموز برای خوردن زنگ و تعطیلی لحظه‌شماری می‌کند پس نمی‌توان در تعطیلات تابستان با هر برنامهای دانش‌آموز را به مدرسه جذب کرد.
در همین رابطه یکی از والدین که برای ثبت‌نام دو فرزندش به کانون تربیتی سلمان آموزش‌وپرورش مراجعه کرده است، می‌گوید: فرزندانم در مدرسه دولتی درس می‌خوانند اما مدرسه برای اوقات فراغت برنامهای ندارد و در فصل تابستان تعطیل است با توجه به اینکه کانون سلمان در مجاورت خانه‌امان بود تصمیم گرفتم فزرندانم را در کلاس‌های ورزشی ثبت‌نام کنم که هزینه برای هر ماه 50 هزار تومان است.
این پدر معتقد است که در بحث پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان مهمترین دغدغه خانواده‌ها مسائل مالی است چرا که هزینه بخش خصوصی گران است، مدارس هم که برنامه خاصی ندارند و اغلب افراد به دنبال کلاس‌هایی با هزینه مناسب هستند.
مادر دیگری که برای ثبت‌نام دو فرزند دخترش آمده است، می‌گوید: سال گذشته بچه‌ها را به کلاس زبان بخش خصوصی فرستادم اما هزینه بالاست امسال آمدم تا از این کانون که وابسته به آموزش‌وپرورش است استفاده کنم اما بخش زیادی از کلاس‌های هنری هنوز شروع نشده است و مدرسه هم که هیچ برنامهای ندارد یعنی اصلا فضای مدرسه آنقدر کوچک است که نمی‌تواند در بحث اوقافت فراغت برنامهای داشته باشدو هر کلاسی هم که بخواهیم ثبت‌نام کنیم پول می‌خواهد و این مراکز هم به دلیل هزینه‌های مناسب با حجم زیادی از مراجعه کننده‌ها مواجه می‌شوند.
اغلب خانواده‌ها در مناطق مرکزی و جنوبی شهر برای پرکردن اوقات فراغت فرزندشان در فصل تابستان به دنبال مراکزی هستند که وابسته به نهادهایی همچون شهرداری یا آموزش‌وپرورش باشند تا هزینه کمتری به آنها تحمیل شود اما در چند منطقه از تهران کانون‌های فرهنگی و تربیتی آموزش‌وپرورش را داریم؟
البته در کانون‌های فرهنگی و تربیتی آموزش‌وپرورش از جمله کانون مفتح و از سوی دیگر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برنامه‌های متنوعی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان طراحی شده است اما باید به این نکته توجه داشت که جمعیت تحت پوشش چقدر است؟ آیا این مراکز در گستره ایران و جمعیت 14 میلیونی دانش‌آموزان در دسترس هستند؟
خانواده‌ها اگر امکان دسترسی به کلاس‌های تابستانی با هزینه مناسب را داشته باشند قطعا از آن استقبال خواهند کرد اما اگر این امکان در حوالی محل زندگیشان فراهم نشده باشد ناچارند قید برنامه‌های تابستانی را زده و دانش‌آموزان سه ماه تعطیلات یا پای تلویزیون هستند یا با دوستان خود در کوچه و خیابان مشغول گذران وقت که نباید از آسیب‌های به بطالت رفتن اوقات فراغت هم مغفول ماند.
البته برخی خانواده‌ها نیز برنامه جالبی برای اوقات فراغت فرزندشان دارند این رویه در مناطق روستایی بیشتر به چشم می‌خورد، همراهی دانش‌آموز با پدر و مادر برای اقتصاد خانواده یعنی در تعطیلات تابستان، دانش‌آموز در کشاورزی به خانواده کمک می‌کند یا در مناطق شهری اگر پدر کسب و کاری داشته باشد همراه او شده و علاوه بر کمک به خانواده، روش‌های کسب و کار را نیز فرا می‌‌گیرد و این مقوله در بحث تربیت اجتماعی دانش‌آموز و فراگیری یک مهارت نقش بسیاری دارد همان مسئله‌ای که این روزها به بزرگترین دغدغه مسئولان تبدیل شده و به این نتیجه رسیده‌‌اند روش‌های آموزش در مدارس سال‌هاست در مسیر اشتباه پیش می‌رود و دانش‌آموز بدون مهارت و تربیت اجتماعی دردی از جامعه دوا نمی‌‌کند.
اگر چه آموزش‌وپرورش برای پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان در تلاش است و در همین باره کانون‌های فرهنگی و تربیتی برنامه‌های متنوعی را دارند اما باید توجه داشت که تعداد پایگاه‌های تابستانی با توجه به گستره و پراکندگی جمعیت دانش‌آموزی کشور پاسخگو نیست و برای جذب دانش‌آموزان به پایگاه‌های مدارس باید برنامه‌ها به قدری جذاب باشد که بتوان آنها را متقاعد کرد که در فصل تابستان هم به مدرسه بیایند از سوی دیگر اگر امکانات موجود سایر دستگاه‌ها در اختیار آموزش‌وپرورش قرار بگیرد می‌توان اوقات فراغت دانش‌آموزان را در محیط خارج از مدرسه و در فضای دیگری برنامه‌ریزی کرد، مسئله‌ای که سال‌هاست بر آن تاکید می‌شود اما در عرصه عمل خبری از هماهنگی و همراهی نهادها نیست.