کنکور همچنان جولان می دهد

سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش دوشنبه گذشته بود که از تاثیر قطعی 30 درصد سوابق تحصیلی در کنکور سال 98 در سال آینده خبرداد؛ خبری که موجی از نگرانی در خانواده ها و دانش آموزان کنکوری برانگیخت.

نظام آموزشی جدید که تغییر ساختار آن از سال تحصیلی 92- 91 آغاز شد امسال به ایستگاه آخر در پایه دوازدهم رسید و با توجه به اینکه محتوای کتاب های درسی نیز با تحولاتی همراه بوده است، دانش آموزان در کنکور 98 نوع متفاوتی از آزمون را تجربه خواهند کرد.

تغییر شتابزده نظام آموزشی بیش از آنکه با دید تحول مثبت به آن نگریسته شود، همواره نکات منفی آن خودنمایی کرده و اغلب دانش آموزان خود را قربانی این تحولات می دانند و معتقدند که ظلمی مضاعف در حق آنها انجام شده است.

اغلب دانش آموزان نظام جدید نحوه برگزاری امتحانات را ناعادلانه عنوان کرده و اعلام می دارند از آنجا که از راه های مختلف برخی دانش آموزان ممکن است به سوالات دسترسی داشته باشند، چگونه می تواند نمرات آنان با دانش آموزی که شبانه روز درس خوانده و زحمت کشیده به طور یکسان مورد سنجش قرار گیرد.

لو رفتن سوالات برخی دروس که نمونه آن دسترسی تعدادی از دانش آموزان به سوالات درس معارف اسلامی در امتحانات نهایی خرداد امسال بود، کاهش ساعات آموزشی از 35 به 24 ساعت در سال تحصیلی آینده، بهره مند نبودن تمامی دانش آموزان از کلاس های کنکور به دلیل هزینه های سنگین و ورود واژه های نو در ادبیات کتاب های درسی از دیگر مواردی است که بر نگرانی دانش آموزان پایه دوازدهم برای شرکت در غول کنکور افزوده است.

تصمیم در تاثیر قطعی سابق تحصیلی برای کنکور سال آینده در حالی قرار است در کنکور سال 98 اعمال شود که در قانون مصوب سال 86 مجلس شورای اسلامی معروف به «قانون حذف کنکور» قرار بر این بود نمرات امتحانات نهایی سراسری در سه سال دوره متوسطه و یک سال پیش دانشگاهی که به صورت سراسری برگزار می شود به عنوان ملاک پذیرش داوطلبان در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی قرار گیرد و برگزاری کنکور به شیوه فعلی، کنار گذاشته شود.

با توجه به عملیاتی نشدن این قانون مصوب، قانونگذار در اصلاحیه قانون حذف کنکور در سال 91، وزارت آموزش و پرورش را مکلف به ارائه سوابق تحصیلی از طریق آزمون های نهایی و سراسری استاندارد، مطابق اصول سنجش و اندازه گیری کرد.

طبق تکلیف دیگری که در این قانون ایجاد شد، تاثیر سوابق تحصیلی برای داوطلبان کنکور باید از 25 درصد شروع می شد و پس از افزایش صعودی، انتظار می رفت که بعد از چهار سال، این پوشش به 100 درصد برسد.

مطابق قانون، سوابق تحصیلی داوطلبان باید شامل نمرات 10 درس از سه سال آخر دوره متوسطه و 5 درس از مقطع پیش دانشگاهی باشد که امتحانات آنها به صورت سراسری و نهایی برگزار شده است.

وکیلی دانش آموز پایه یازدهم که امسال بر اساس نظام آموزشی جدید وارد پایه دوازدهم می شود، در گفت گو با خبرنگار حوزه آموزش ایرنا ضمن بیان دغدغه ها و نگرانی های خود و همکلاسی هایش از تاثیر قطعی 30 درصدی در کنکور سال آینده گفت: مسئولان تمامی آزمون و خطاهای خود را در این تغییرات نسبت به ما اعمال کردند صرفا به خاطر اینکه زمان تحصیل ما با تصمیم برای تحولات نظام آموزشی همراه بوده است.

وی همچنین در صورت عملی شدن تصمیم اخیر متولیان نظام آموزشی مبنی بر تاثیر قطعی 30 درصدی سوابق تحصیلی در کنکور 98 نیز بیان داشت: این تصمیم باز هم برای دانش آموزان نظام جدید اعمال می شود حال آنکه دانش آموزان سال های قبل تنها تاثیر مثبت 30 درصدی را در نتیجه کنکور داشتند و این را باید بخش دیگری از بی عدالتی نظام آموزشی در حق ما دانست.

یکی دیگر از دانش آموزان که او نیز سال تحصیلی جدید وارد پایه دوازدهم می شود در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایطی که کتاب های درسی تغییرات اساسی داشته و ما به هیچ وجه به نحوه سوالات کنکور در دروس خود آشنا نیستیم اعلام شده که 35 ساعت آموزشی پایه دوازدهم به 24 ساعت کاهش می یابد به بهانه اینکه دانش آموزان بتوانند زمان بیشتری برای آمادگی کنکور داشته باشند.

موسوی ادامه داد: این در حالی است که وقتی فرصت حضور در مدرسه از دانش آموز گرفته می شود دانش آموزان به ناچار روانه کلاس های کنکور با هزینه های سنگین گرایش پیدا می کنند مساله ای که بارها از سوی مسئولان تاکید شده که از کلاس های خارج از مدرسه نیز استفاده نکنند در این صورت چگونه می توانیم به کسب رتبه خوب در کنکور امیدوار باشیم.

وی اضافه کرد: تغییر ساعات آموزشی و این موضوع که به جای پنج روز باید چهار روز در مدرسه باشیم نوعی اجحاف در حق دانش آموزان پایه دوازدهم است که به دلیل تغییر محتوای دروس با سوالات کنکور هیچ گونه آشنایی ندارند.

چندی پیش علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفته بود، به دلیل اینکه دانش آموزان پایه دوازدهم سال تحصیلی 98-97 امتحانات نهایی و کنکور را پیش رو دارند و همچنین به منظور فراهم کردن فرصت مطالعه ساعات آموزشی آنها از 35 ساعت به 24 ساعت در هفته کاهش می یابد.

دغدغه دیگر دانش آموزان ورودی به پایه دوازدهم، استفاده از واژه های نو در ادبیات کتاب های درسی است، مساله ای که به دلیل دشوار بودن، معلمان درک و فهم آن را به دانش آموز واگذار می کنند در این صورت چگونه می توان در کنکور واژه های فارسی و لاتین را معادل سازی کرد.

این دانش آموزان همچنین به هزینه های سنگین کنکور از 5 تا 9 میلیون تومان اشاره کرده اند که برای تمامی دانش آموزان امکان پذیر نیست و همین مساله را دلیل دیگری بر نگرانی خود از کنکور سال آینده عنوان کرده و اظهار داشتند: در شرایطی که دانش آموزان نظام جدید همواره با استرس و اضطراب تصمیم های مختلف متولیان آموزشی دست و پنجه نرم می کنند رسیدن به نتیجه مطلوب در کنکور کاری بس دشوار خواهد بود.

آنها معتقدند با وجود اینکه مرتب اعلام می شود که کنکور پایان راه نیست و می توان استعدادهای خود را در بخش های دیگری جستجو کرد اما وضعیت کشور ما به گونه ای است که تنها راه رسیدن به شغل و آینده مطلوب گذر از سد کنکور و تحصیل در رشته و دانشگاه مناسب است.

دانش آموزان همچنین مواردی مانند تغییر محتوای تمامی کتاب های درسی در سیستم آموزشی 3-3-6 و اشکالات بسیار چاپی کتاب ها که حتی معلمان هم حوصله اصلاح آنها را ندارند، حجم انبوه برخی کتاب های درسی را از دیگر دلایل دغدغه خود در مواجهه با کنکور سال 98 عنوان کرده اند.

اما کارشناس مسائل آموزش و پرورش کلید رفع تمامی این دغدغه ها و نگرانی ها را این مساله می داند که زمان آن فرا رسیده که کنکور به عنوان بیماری کشنده و آسیب زا باید از ساختار آموزشی و ذهن خانواده ها و دانش آموزان کنار گذاشته شود.

محمدرضا نیک نژاد روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بدون شک نه تنها کنکور، بلکه ساختار نمره مداری و معدل محوری، بیماری آموزش و پرورش است بیماری که به دلایل و علت های گوناگون، بدخیم شده است و با وجود تلاش های فراوان در یک دهه گذشته همچنان دست از سر دانش آموزان بر نمی دارد.

وی اضافه کرد: کنکور بیماری رقابت، چشم هم چشمی و تنگ نظری است، بیماری که در آن باید تلاش کنی تا برتر از دیگری باشی، پیش از دیگری و زودتر و با فاصله زیاد به هدف برسی؛ هدفی که برای رسیدن به آن باید رقابت کنی و همه را کنار بزنید.

این کارشناس حوزه آموزش و پرورش بیان داشت: کنکور بیماری بدخیمی است که اگر هم جایی از سر برنامه یا شانس یا دگرگونی های اجتماعی- فرهنگی از شدت آن کاسته شود از جای دیگر و با خطر بیشتر خود را نشان می دهد و پیکر نازک کودک و کودکی را می آزارد و می فرساید.

وی با یادآوری این که دستکم در دو سه دهه گذشته رویکرد آموزش در جهان دچار چرخش شده است، ادامه داد: رویکرد تازه برای بالا بردن توان ذهنی دانش آموزان یا همان هوش و توجه به مهارت آموزی هایی مانند خواندن، نوشتن، حساب کردن، گسترش و ژرفابخشی دانسته های علمی پایه برای آینده شغلی فرد و نیازهای جامعه، کوشش می کند ویژگی های دیگری همچون همدلی، همراهی، همکاری، نوع دوستی، راستگویی، شجاعت، احترام به دیگران، پاسخگویی های فردی و اجتماعی، حقوق بشر، صلح، پاسداشت و گرامیداشت زیست - بوم را در نوآموزان نهادینه کند.

کارشناس آموزشی با بیان این که شاید بتوان بخش مهمی از این گونه آموزش ها را با کمی ملاحظه 'آموزش های شهروندی' نامید، اضافه کرد: امروزه آموزش در همه جای جهان - دست کم روی کاغذ - چارچوبی را دنبال می کند که در آن پرورش نه تنها همتراز با آموزش بلکه بالاتر از آن قرار می گیرد، پرورش انسان هایی که چنان ببالند تا در آینده گرهگشای دشواری های خود و جامعه، بلکه جهان باشند.

نیک نژاد تصریح کرد: چنین آموزش هایی نیازمند آن است که در فرآیند آموزش از یکدیگر بیاموزیم و نیازمند رفاقت، همکاری و همدلی است نه رقابت بر سر نمره و معدل و شاگرد اولی و در اوج آن کنار زدن همه رقبا در 'جنگ بی رحم کنکور' و همزمان بدانیم که سرنوشت ما با همه آنانی که در کنارمان در کلاس، مدرسه و جهان نفس می کشند، گره خورده است.