هراس سعودی ها از محکمه جنایت در یمن

عربستان با تشکیل ائتلاف نظامی و تحمیل بیش از یکهزار روز جنگ به یمن، افزون بر نابودی زیرساخت ها و تحمیل فقر و بیماری به مردم این کشور، پرونده قطور و بی سابقه ای از جنایت جنگی برای خود رقم زده است.

بیمارستان ها، مجالس جشن و سوگواری، مساجد، مدارس، بازارها و هرگونه مکان تردد یمنی ها طی حدود چهار سال گذشته، همواره هدف حمله جنگنده های ائتلاف سعودی قرار گرفته و نمونه آخرین آن که تاثر جهانی را برانگیخت و حتی اشک 'لیز گراندی' هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در امور یمن را سرازیر کرد، بمباران اتوبوس دانش آموزان یمنی بود.

جنگنده های ائتلاف سعودی 18 مرداد سال جاری با پرتاب یک بمب آمریکایی بر روی اتوبوس حامل کودکان دانش آموز در شهر 'ضحیان' واقع در استان صعده یمن، جان 52 نفر را گرفتند و 79 نفر از آنان را روانه بیمارستان کردند.

سازمان دیده بان حقوق بشر متعاقب این اقدام دردناک، با انتشار بیانیه ای، حمله به اتوبوس حامل دانش ‌آموزان یمنی را مصداق کامل 'جنایت جنگی آشکار' دانست و اعلام کرد این حمله را باید به 'سابقه وحشتناک این ائتلاف در کشتن غیرنظامیان در مراسم عروسی و خاکسپاری، بیمارستان‌ها و مدارس در یمن' افزود.

این سازمان همچنین در بیانیه خود، خواستار فوری توقف صادرات سلاح به عربستان شد.

** تمدید و هراس

سازمان ملل متحد به عنوان نهاد رسمی و بین المللی مسئول رفع بحران های جهانی، از ابتدای آغاز مناقشه در یمن، به رغم حضور فعال، نتوانسته شعله های جنگ در این کشور را فرو نشاند اما نهادهای وابسته به این سازمان، طی این مدت با رصد آخرین وضعیت یمن، گزارش های متعددی از جنایت جنگی ائتلاف سعودی در یمن منتشر کرده اند.

سه نفر از کارشناسان کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد پس از بازدید از برخی مناطق جنگ زده یمن، در گزارش اولیه خود که اوایل شهریور سال جاری به شورای حقوق بشر این سازمان ارائه کردند، احتمال دادند که عربستان و امارات در پرونده ارتکاب جرایم جنگی در یمن مسئول شناخته شوند.

در گزارش کارشناسان نهاد حقوق بشر، به خسارات و صدمات ناشی از حملات هوایی ائتلاف تحت امر عربستان به یمن طی چهار سال گذشته اذعان و از آمریکا و انگلیس به عنوان کشورهای مسلح کننده ائتلاف سعودی نام برده و درخواست کرده اند تا از این کار صرف نظر کنند.

همچنین در این گزارش بر نقض حقوق بشر از سوی عربستان و امارات در یمن با اعمالی همچون شکنجه، تجاوز، محروم کردن از حق زندگی و زندانی کردن اجباری افراد اشاره شده است.

کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان‌ ملل متحد نیز در گزارش سالیانه خود، به آنچه که سه کارشناس اذعان کرده بودند اعتراف کرد و از مواد متعدد نقض حقوق بشر و تجاوزات جنسی در زندان های مخفی عربستان و امارات پس از سال 2014 میلادی در این کشور و حمله به شبکه‌های آب و ممانعت از ورود دارو به بیماران و زخمی ها و کشتار و نشانه گیری 'عمدی' پرده برداشت.

کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در این گزارش تصریح کرد: از سپتامبر (شهریور - مهر ماه) 2014 خشونت های جنسی در یمن بسیار بالا بوده که عدم رسیدگی های حقوقی و قانونی و مسکوت ماندن این جنایت باعث شده که قربانیان برای دفعات تحت شکنجه های جنسی قرار گیرند.

انتشار این گزارش شفاف، خشم مقامات سعودی را در پی داشت و نماینده عربستان در سازمان ملل متحد در بیانیه ای، ارتکاب جنایات جنگی از سوی نیروهای ائتلاف عربی در جنگ یمن» را رد و آن را «حاوی غلط ‌های فاحش در شیوه تحقیق» عنوان کرد.

اما مقامات سعودی فقط به صدور این بیانیه بسنده نکردند و برای رهایی از گزارش های سازمان ملل متحد، توجه خود را به تمدید نکردن ماموریت آتی گزارشگران این نهاد بین المللی متمرکز ساختند.

شبکه خبری 'المیادین' چندی پیش در گزارشی ضمن اشاره به درخواست کشورهای اروپایی برای ادامه فعالیت کارشناسان گروه بین المللی حقیقت یاب در یمن تصریح کرد، این درخواست، ائتلاف سعودی را به خاطر افشای جنایت های جنگی آنها در یمن دچار وحشت کرده است.

به گزارش این شبکه خبری، کشورهایی نظیر هلند، بلژیک و کانادا خواهان ادامه فعالیت گروه حقیقت یاب در یمن و در مقابل عربستان، امارات، سودان و دولت مستعفی یمن خواستار پایان یافتن ماموریت این گروه بین المللی هستند.

پیرو گزارش شبکه خبری المیادین در مورد تقابل عربستان، امارات، سودان و دولت مستعفی یمن با درخواست استمرار فعالیت گروه حقیقت یاب در یمن، سازمان دیده بان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد، عربستان به دنبال ممانعت از تحقیق درباره جنایات جنگی در یمن است.

'جان فیشر'' مدیر سازمان دیده ‌بان حقوق بشر در ژنو گفت: کمپین ائتلاف عربستان برای از بین بردن تحقیقات سازمان ملل درباره نقض‌های صورت گرفته در یمن، تلاش آشکاری را آغاز کرده است.

وی افزود: شورای حقوق بشر نمی ‌تواند نادیده گرفتن غیرنظامیان یمنی را تحمل کند، کشورهای عضو شورا باید تحقیقات را تمدید کنند.

با وجود تلاش های عربستان برای اخلال در اعزام گروه های حقیقت یاب به یمن، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه ششم مهر ماه در ژنو، با پذیرش پیشنهاد هلند، طرح ماموریت هیات کارشناسی سازمان ملل متحد در یمن را برای یک سال دیگر تمدید کرد.

در این نشست از مجموع 47 کشور عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، 21 کشور به تمدید مأموریت کارشناسان رأی مثبت و هشت کشور رأی مخالف و 18 کشور نیز رأی ممتنع دادند.

گرچه این اقدام با واکنش مثبت دولت نجات ملی یمن روبرو شد، اما دولت مستعفی یمن به ریاست عبد ربه منصور هادی که تحت حمایت سعودی ها قرار دارد، در بیانیه ای به مخالفت صریح با آن پرداخت و گروه های حقیقت یاب را به سیاسی کاری متهم و مخالفت خود را از همکاری با این گروه اعلام کرد.

به گزارش شبکه خبری 'الکوثر'، دولت مستعفی یمن در این بیانیه تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد را مصداق دخالت در امور داخلی یمن عنوان کرد و افزود: هرگز با هیأت کارشناسان همکاری نخواهیم کرد و این حق یمن است که به عنوان عضوی از سازمان ملل مانع از دخالت در امور داخلی خود شود.

** عربستان از چه می هراسد؟

عربستان به عنوان بنیانگذار اصلی ائتلاف ضد یمنی، با راه اندازی جنگ علیه مردم بی دفاع یمن و زیر پا گذاشتن قوانین بین المللی، پای در مسیری گذاشت که برای مقامات سعودی، دستاوردی جز بی اعتباری نداشته است.

مقامات عربستانی طی چند سال گذشته با محاصره و تحریم اقتصادی یمن و نیز بمباران های مکرر مردم عادی و تخریب زیرساخت های این کشور، عظیم ترین بحران انسانی جهان را رقم زده اند.

سازمان دیده بان حقوق بشر اواسط مرداد سال جاری در گزارشی اعلام کرد، از زمان حمله عربستان به یمن تاکنون، حدود 90 مورد حملات غیرقانونی را ثبت کرده که مصداق جنایت جنگی هستند.

افزون بر این، سازمان های حقوق بشری و نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد طی حدود چهار سال گذشته، با گزارش های تلخ از وضعیت یمن، از عربستان به عنوان عامل و مقصر اصلی فجایع این کشور یاد کرده اند.

صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) به تازگی در گزارشی، بدنبال ادامه حملات متجاوزان سعودی به مناطق غیر نظامی در یمن، درباره وضعیت اسفبار کودکان و غیر نظامیان این کشور هشدار داد.

در همین پیوند، سازمان 'کودکان را نجات دهید' چندی پیش در گزارشی اعلام کرد، خطر قحطی جان یک میلیون کودک یمنی دیگر را تهدید می‌کند.

اما در کنار مرگ کودکان و غیرنظامیان و بیماری های کشنده، حمله نظامی عربستان به یمن، سبب شده هشت میلیون یمنی کار خود را از دست بدهند.

برنامه توسعه سازمان ملل متحد در توئیتی افزود: به علت بیکار شدن هشت میلیون یمنی، 22.2 میلیون نفر از جمعیت این کشور به کمک های بشر دوستانه نیاز دارند.

اما برای درک و ترسیم آنچه در یمن می گذرد، اظهارات واقع بینانه 'مارتین گریفیتس' نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن خواندنی است.

وی که سال گذشته از سوی سازمان ملل متحد مسوول رسیدگی به پرونده یمن شد، در گفت وگوی اختصاصی با شبکه 'فرانس 24' تصریح کرد: بدون اغراق یمن با یک وضعیت دهشتناک انسانی مواجه است.

گریفیتس افزود: هیچ جای تعجبی ندارد که بگوییم وضعیت انسانی دریمن بدترین وضیعت انسانی در جهان است، بخش زیادی از مردم یمن برای تامین موارد اولیه زندگی همچون غذا به کمک های سازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی متکی هستند.

نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن ادامه داد: وضعیت بهداشتی، آموزشی و معیشتی بدون اغراق یک وضعیت دهشتناک است.

گریفتس گفت: موضوع دیگری که وجود دارد چشم انداز وقوع قحطی است که تلاش داریم تا مانع از آن شویم و چنین فرایندی ازهم اکنون نیازمند اقدامات حیاتی است.

اما افزون بر این محکومیت ها، عربستان با دردسر دیگری مواجه است که در رهگذر قمار جنگ یمن برای مقامات این کشور حاصل شده است.

عربستان طی سال های گذشته با انعقاد قراردادهای گران، به یکی از کشورهای خریدار اسلحه و تسلیحات نظامی بدل شده اما بکارگیری این سلاح ها علیه مردم یمن و کشتار آنها، افکار عمومی کشورهای طرف قرارداد با ریاض را دچار تردید کرده است.

گرچه دولت های کاسبکاری نظیر آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، اسپانیا اعتنا چندانی به افکار عمومی مردم نمی کنند و فقط با فروش اسلحه، به دوشیدن عربستان می اندیشند، اما بدون تردید داغ ننگ مرگ کودکان معصوم یمنی و شهروندان بی دفاع این کشور، بر پیشانی مقامات سعودی و حامیان آنان، نقشی جاودانه خواهد بست.

کاخ نشینان سعودی از تکرار درج نام عربستان در فهرست سیاه ناقضان حقوق بشر به خاطر کشتار هزاران کودک و مرد و زن یمنی هراس دارند، اما از اکنون برای خوف روزی که در دادگاه وجدان آگاه بشریت محاکمه می شوند، چاره ای بیاندیشند.