علی لاریجانی:
مجلس نمی‌تواند نظرش را درباره استیضاح به اقلیتی تحمیل کند
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که «مجلس دهم تاکنون ۱۲۸ قانون تصویب کرده است»، گفت که نگاه مجلس شورای اسلامی بیشتر حل چالش‌ها بوده تا قانونگذاری.
علی لاریجانی در نشست خبری صبح امروز (دوشنبه) خود اظهار کرد: این ایام مصادف است با سالروز شهادت مرحوم مدرس که انصافا مرد بزرگی در تاریخ ایران بود، فقیهی ملا، اسلام‌شناس و دردمند نسبت به منافع ملی و آینده‌نگر برای توسعه کشور، آن هم در شرایط سختی که دول مختلف در جنگ جهانی، ایران را اشغال کرده بودند که نقش او در این زمینه بی‌بدیل بود که در تاریخ ماندگار شد و دهم آذر به نام روز مجلس نامگذاری شد.
وی اضافه کرد: در همان ابتدای مجلس اخیر این موضوع روشن بود که ایران با چالش‌های مزمن مواجه است، لذا نظر مجلس شورای اسلامی این بود که وقتش را روی حل چالش‌ها بگذارد و کمتر قانونگذاری کند مگر در موارد ضروری.
نرخ بالای سود بانکی مخل تولید است
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به برخی چالش‌های مهم کشور، اظهار کرد: وجود دولت پهن‌پیکر که هزینه زیادی برای کشور دارد یکی از چالش‌های عمده است. این حجم از گستردگی در دولت باعث می‌شود کشور منابع را در خودش هضم کند البته گام اولیه در برنامه ششم برداشته شد و دولت موظف است تا پایان برنامه ۱۵ درصد از حجم خود را کم کند که البته بیش از این باید انجام شود.
وی با اشاره به قدیمی‌بودن نظام بودجه‌ریزی در کشور تصریح کرد: بودجه‌ریزی باید براساس عملکرد باشد و سنجش واقعی صورت گیرد. دیوان محاسبات و مرکز پژوهش‌ها کار مستمری را برای نظام بودجه‌ریزی آماده کردند که در کمیسیون بودجه مطرح است.
لاریجانی وضعیت نقدینگی را از دیگر معضلات عنوان و خاطرنشان کرد: این مساله پیش از حوادث اخیر ارز هویدا بود. متاسفانه خیلی حرکت مطلوبی در این زمینه نشده اخیرا در شورای هماهنگی سه قوه اختیاراتی داده شد که اگر در این مسیر قدم برداشته شود، باعث آبادانی خواهد شد.
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به وضعیت بانک‌ها گفت: از سال ۱۳۹۴مرکز پژوهش‌ها در این زمینه هشدار داد و تحقیقات مفصلی کردند. معلوم است که باید چه کاری انجام شود. نرخ سود بانکی آنقدر بالاست که مخل تولید است. این موضوع بین سه قوه در دستور قرار گرفته و باید حل شود. در مساله کاسپین مشکل ایجاد شد و چند میلیون مردم را درگیر کرد و این مساله با زحمت جمع شد این چیز ساده‌ای نیست و بیشتر باید روی آن کار کرد.
لاریجانی در خصوص وضعیت صندوق‌های بازنشستگی نیز اظهار کرد: کاری که مرکز پژوهش‌ها انجام داد مشخص است ما در بودجه امسال اختیاراتی به دولت دادیم تا بدهی صندوق را بدهد البته تحرکی در این زمینه ندیدم. اگر این گام را به درستی بر می‌داشتیم سال بعد می‌توانستیم گام بعدی را برداریم تا صندوق‌ها سرپا شوند.
وی در خصوص موضوع آب نیز گفت: این مساله احتیاج به همکاری قوای مختلف دارد. در واقع این جنس موضوعات مجلس شورای اسلامی را درگیر کرده بود که برخی به قانونگذاری منجر شد و برخی باید در جلسات مشترک سه‌قوه سامان یابد. ما ۱۲۸ قانون در این مجلس شورای اسلامی تصویب کردیم که برخی اصلاح قوانین دیگر است. یک کار زیربنایی دیگر که در مجلس انجام شده تنقیح قوانین است ما قوانین زیادی داریم که برخی منسوخ شده و باید معلوم شود فقد ما در قانون کجاست که این کار در معاونت قوانین درحال انجام است و دستگاه‌های مختلف در این زمینه همکاری دارند.
وی ادامه داد: یکی از قوانین مهم ما اشتغال پایدار در روستاها بود. از رهبری اجازه گرفتیم ۱.۵ میلیارد دلار از صندوق توسعه و به اندازه همین مبلغ از بانک‌ها برای ارائه‌ی تسهیلات با سود پایین به کسانی پرداخت شود که اطراف روستاها سرمایه گذاری می‌کنند تا جوانان را در روستاها نگه داریم تا آنها مجبور به مهاجرت نشوند.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: قانون مهم دیگر نظام جامع فنی و حرفه‌ای بود. هرم نیروی انسانی تخصصی دچار اشکال بوده و به جای این‌که افراد متخصص جمع شوند جابه‌جا شده لذا باید این بخش را حمایت کرد. البته قانون مدیریت مصرف سوخت، احکام دائمی برنامه‌های توسعه، قانون استاندارد و قانون برنامه ششم، قانون صدور چک، قانون حقوق کودک و نوجوان، کاهش حکم اعدام، حمایت از حقوق معلولان، قوانین بودجه سالانه، ثبت اختراعات طرح‌های صنعتی، لایحه هوای پاک، حفاظت از خاک و ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان نیز از دیگر مواردی بود که در مجلس شورای اسلامی بررسی شد.
لاریجانی با اشاره به قوانین مربوط به صندوق مکانیزه، ارزش افزوده، بانک مرکزی و قانون بانکداری که در دستور کار مجلس است، یادآور شد: قانون تجارت هم تقریبا کارش تمام شده، البته کار بزرگی است و ۱۲۰۰ ماده دارد و بهتر بود به صورت اصل ۸۵ در کمیسیون بررسی می‌شد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این که مجلس ۲۸ جلسه برای پیگیری امور برگزار کرده است، گفت: برخی مسائل به جلسه مشترک بین دولت و مجلس برای حل موضوع نیاز داشت که از جمله آن موضوع فضای مجازی بود که جلسه‌ای بالغ بر ۳ ساعت زمان برد. جلسه دیگری درباره بحران آب در کشور، سرمایه گذاری، مشکلات و آسیب‌های اجتماعی، وضعیت بازار نفت و گاز، موضوع ریزگردها، صندوق‌های بازنشستگی، وضعیت مناطق زلزله زده، بازار ارز و وضعیت بانک‌ها نیز برگزار شد تا به راه حلی برای مشکلات برسیم.
وی افزود: در بخش نظارت نیز دیوان محاسبات بررسی‌های مستمری داشت که ۷ هزار و ۶۰۰ گزارش در سطح ملی و استانی ارائه کرد. دیوان محاسبات گزارش مهمی درباره‌ی صندوق ذخیره فرهنگیان و قانون هدفمندی یارانه‌ها نیز ارائه نمود. ۲ هزار و ۷۰۰ پرونده در دیوان محاسبات تشکیل شد که از آن هزار و ۱۰۰ پرونده در محکمه رای داده شد و منابع به خزانه برگشت.
به تدبیر نیاز داریم
وی با اشاره به عملکرد معاونت نظارت مجلس گفت: آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های مشخص به کمیسیون‌ها ارائه شده تا مجموعه زمینه سازی برای تصمیم‌گیری در کمیسیون‌ها به وجود آید. البته شرایط کشور تغییر کرده و دیگر چالش‌های قدیمی نیست و با گذشته تفاوت دارد. ما به تدبیر لازم داریم. امیدواریم که خداوند عنایت کرده و کشور از این برهه با سلامت و استواری بگذرد.
در ادامه خبرنگار شبکه خبر از رئیس مجلس درباره‌ی ارزیابی از عملکرد مجلس دهم و همچنین عملکرد هیات نظارت بر رفتار نمایندگان پرسید که لاریجانی در پاسخ گفت: عملکرد مجلس را باید در دو بعد نظارت و تصویب قوانین و همچنین حل مسائل کشور مورد ارزیابی قرار داد. برخی از مسائل را راسا مجلس می‌تواند حل و قانونگذاری کند، اما اگر آن موارد مغایر اصل ۷۵ مربوط به بار مالی باشد شورای نگهبان ایراد می‌گیرد و به همین دلیل باید وفاقی بین قوای مجریه و مقننه برای حل مسائل به وجود آید. نمونه آن موضوع آب و محیط زیست و دریاچه ارومیه و تالاب‌هاست که احتیاج به سرمایه گذاری دارد. لذا حتما باید با وفاق جلو رفت.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در بحث نظارت نیز جنبه تحقیق و تفحص، سوالات مکرر نمایندگان، استیضاح وزرا و گاهی اعمال ماده ۲۰۴ درباره استنکاف از قانون مطرح شده است که در بعضی از موارد با تصویب مجلس به قوه قضاییه ارجاع شد اما ثقل کار در حل مشکلات مردم است. چون وضعیت کشور طوری است که علاوه بر چالش‌های موجود فشارهای بین‌المللی از تحریم‌ها نیز مشکلاتی را به وجود آورده است که باید برای حل مسائل تمرکز کنیم.
تلاطم در بازار ارز تاثیری بر روی دیگر مسائل گذاشت
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این که تلاطم در بازار ارز تاثیری بر روی دیگر مسائل گذاشت، گفت: زمانی قیمت دلار تا ۲۰ هزار تومان هم رسید طبیعتا ما باید برای حل مشکل وقت زیادی می‌گذاشتیم. کمیسیون اقتصادی جلساتی را برگزار کرد مجلس هم درگیر بود در نهایت در شورای همفکری سه قوه به تصمیماتی در ۱۲ بند رسیدیم که اجرای آن تاثیری بر روی قیمت ارز و ایجاد ثبات نسبی گذاشت. لذا باید به ظرفیت زمانی توجه جدی شود.
وی افزود: مجلس و کمیسیون‌ها در موارد دیگری همچون وضعیت خودرو در کشور و قطعه سازان و مشکلات عدیده‌ای که به وجود آمده، ورود کرد چون ممکن بود دهها هزار نفر از کار کنار گذاشته شوند. ساعت‌ها وقت گذاشته شد و در کمیسیون جلسه برگزار شد. بنده هم جلساتی را برگزار کردم به چارچوبی رسیدیم که وضعیت در خودروسازی شرایط عادی‌تر داشته باشد. باید قبول کنیم که در شرایط فعلی اقتصادی عنصر خارجی و هم برخی از مشکلات داخلی نقش دارد لذا بخشی از زمان را ما برای حل مسائل مردم می‌گذاریم که ممکن است وظیفه ذاتی مجلس هم نباشد.
وی درباره‌ی عملکرد هیات نظارت گفت: افرادی را مجلس انتخاب کرد که مشغول رسیدگی هستند مواردی را هم از قوه قضاییه استعلام کرده و نظارت‌های لازم را اعمال می‌کند.
هیات عالی نظارت مجمع تشخیص جنبه قانونگذاری ندارد
در ادامه خبرنگار خبرگزاری ایرنا این سوال را از لاریجانی پرسید که اخیرا انتقاداتی نسبت به هیات عالی نظارت مجمع تشخیص بخصوص درباره‌ی لوایح مرتبط با FATF مطرح می‌شود برخی معتقدند که این هیات وارد حیطه قانون گذاری شده است نظر شما راجع به جایگاه هیات چیست؟
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ گفت: مجمع تشخیص دو وظیفه مهم دارد. یک وظیفه مربوط به به رفع اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان است که مجمع نظر مصلحتی می‌دهد. در زمان امام راحل، این رابطه وجود داشت که اگر مجلس در موردی دو سوم رای دهد مشخص می‌شود که آن موضوع مصلحت داشته و احتیاج به رعایت نظر شورا نبود. بعد از آن با تغییر قانون اساسی مجمع تشخیص مصلحت شکل گرفت.
وی افزود: وظیفه دیگر مجمع جنبه مشورتی به مقام معظم رهبری است، رهبری سیاست‌های کلی نظام را بعد از مشورت با مجمع تشخیص ابلاغ می‌کند لذا ابتدا مواد خام تدوین شده و در مجمع بررسی می‌شود و سپس رهبری آن را بررسی کرده و در نهایت با صلاح‌دیدشان ابلاغ می‌نماید.
لاریجانی ادامه داد: مجمع تشخصی وظایف جانبی هم دارد در زمان مرحوم آیت‌الله هاشمی مقام معظم رهبری نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی که از وظایف ایشان بود را به مجمع تشخیص واگذار کرد. این موضوع در قانون برنامه هم تعریف شد. مقام معظم رهبری هیاتی را در مجمع انتخاب کرد که آن هیات بر اجرای سیاست‌های کلی نظارت داشته باشد. تا اینجای کار روال قانونی طی شده است منتها اشکال در روش اجراست که ایهام به وجود آورده است. به طوری که لفظ مجلس سنا را به کار بردند. قطعا هیات نظارت نمی‌تواند نقش قانونگذاری داشته باشد. هیات نظارت در مواردی که نگرانی در خصوص اجرای سیاست‌های کلی وجود داشته می‌تواند ورود کرده و بررسی های لازم را انجام دهد.
وی افزود: هیات عالی نظارت نظراتش را از مسیر شورای نگهبان مطرح می‌کند لذا شورای نگهبان آن موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد که اگر شورا بخواهد آن را به مجلس ارائه می‌کند که مجلس هم می‌تواند نظر دهد که آن موضوع را مصلحت می‌داند یا خیر. اگر مصلحت نبود مثل مواردی که در قانون اساسی آمده رفتار می‌کند. لذا نظرات مجمع باید از کانال شورا به مجلس ارائه شود وگرنه به ما ارتباطی ندارد. اینها همه نشان می‌دهند که هیات نظارت جنبه قانونگذاری ندارد که موضوعی روشن است.
به گزارش ایسنا در ادامه خبرنگار روزنامه سازندگی از لاریجانی این سوال را پرسید که اخیرا در آسیب شناسی عملکرد مجلس و سیستم قانونگذاری برخی از نمایندگان در نطق‌ها و اظهاراتشان بر لزوم بازنگری در قانون اساسی و تصویب مجلس دوم یا مجلس عوام تاکید دارد، نظر شما درباره‌ی این موضوع چیست؟
لاریجانی در پاسخ گفت: این که در قانون اساسی برخی از امور باید متناسب با شرایط تغییر کند موضوعی است که سالها مطرح شده است اما بحث بر سر آن است که در شرایط فعلی که ما با مساله تحریم مواجهیم می‌توان به این موضوع ورود کرد قطعا در چنین مواردی با تدابیر رهبری مساله قابل حل است همچون طراحی که ایشان برای شورای هماهنگی سه قوه کردند.
وی افزود: اکنون زمان طرح این مسائل نیست مردم مسائل و مشکلاتی دارند که باید به آن بپردازیم. تغییر قانون اساسی به این راحتی نیست و نظامات و کارکردی دارد که در نهایت هر سه قوه را درگیر می‌کند باید از این برهه عبور کرده تا به این مسائل برسیم.
خبرنگار باشگاه خبرنگاران از لاریجانی این سوال را مطرح کرد: که با توجه به کاهش ارزش پول ملی آیا افزایش 20 درصدی حقوق کارمندان در سال آینده کفاف زندگی آنها را می‌کند و این که آیا این موضوع شامل سایر حقوق‌بگیران هم می‌شود؟.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ گفت: این موضوع شامل سایر حقوق بگیران می‌شود ما هم معتقدیم این حقوق کافی نیست. البته افزایش 20 درصدی برای همه نمی‌باشد و باید پلکانی شود و بیشتر شامل طبقات پایین که مشکلات بیشتری را تحمل می‌کنند، گردد. ان‌شاءالله در زمان بررسی بودجه در مجلس توجهات لازم را داریم.
وی افزود: ولی در کل نظراتی در این باره وجو دارد که مرکز پژوهش‌ها موضوعی را بررسی و ارائه کرده است که نمونه آن درباره انرژی است که هنوز با دولت به تفاهم نرسیدیم این ایده طرفدارانی دارد که می‌تواند تغییراتی ایجاد کند. بحث دیگر ارائه بسته‌های حمایتی است که این هم برای کمک رسانی به اقشار مختلف است که کمک‌هایی انجام می‌دهد ان‌شاء الله باید تمدید کرد تا چند نظر به وفاق برسد.
لاریجانی درباره بسته‌های حمایتی گفت: بسته‌های حمایتی بدان معنا نیست که کالا در کارتن گذاشته و به مردم دهند بلکه در کارتهایشان امکانی فراهم شود که آنها بتوانند کالای اساسی خریداری کنند.
خبرنگار الجزیره نیز از رئیس مجلس پرسید که بعد از خروج آمریکا از برجام به نظر می سد که انتظارات ایران از ادامه برجام با اروپا برآورده نشده است. تقریبا ضرب‌الاجل برای اروپایی‌ها تمام شده است با این شرایط آیا ایران از توافق هسته‌ای خارج می‌شود؟.
لاریجانی در پاسخ گفت: مواضع اروپایی‌ها و بحث‌هایی که مطرح کردند این است که اصرار دارد ایران با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای خارج نشود. آنها به موقع اقداماتی را انجام ندادند اما راهکارهایی را مطرح کردند که هرازگاهی راهکار تغییر کرده ما هم رصد می‌کنیم در شورای هسته‌ای هم در این باره بحث شد مهم است که توافق هسته‌ای توافق بین‌المللی بود.
وی افزود: سوال این است که آیا دیگران می‌توانند به توافق پایبند باشند آنها می‌گویند که این توافق را می‌خواهند و همنچنان اصرار دارند که پای توافق هستیم منتها از نظر اجرا مشکلاتی دارند. الان موضوع اقتصادی در دنیا مساله مهمی شده که از این ابزار استفاده می‌کنند. بعد از جنگ سرد خبر اقتصاد براق شده است. هنوز در حال مذاکره هستیم فکر می‌کنیم اگر مذاکره نهایی به نتیجه رسد بر اساس آن عمل می‌کنیم در غیر این صورت تصمیم گیری می‌شود.
وی گفت که وزیر خارجه اعلام کرده در حال مذاکره نهایی با طرف اروپایی هستیم.
خبرنگار ایسنا از رئیس مجلس این سوال را پرسید که چقدر استیضاح وزیر خارجه در شرایط فعلی و مواجهه با تحریم‌ها مصلحت است و این که موضع شما درباره اظهارات ظریف پیرامون پولشویی چیست؟
رئیس مجلس در پاسخ گفت: مساله استیضاح جزء حقوق نمایندگان است ممکن است مجلس امری را مصلحت نداند اما نمی‌تواند آن را به اقلیتی تحمیل کند. آنها می‌توانند از این ابزار استفاده کنند لذا چیزی خارج از روال نیست. به طور طبیعی استیضاح در دستور کمیسیون مطرح شده و ممکن است متقاضیان قانع شود این که مصلحت تشخیص می‌دهند یا خیر بر عهده مجلس است.
وی افزود: برخی از نمایندگان معتقدند که اکنون زمان استیضاح مناسب نیست اما اختلاف وجود دارد و تعداد دیگری نظر دیگر دارند. به نظرم باید مسیر طی می‌شد.
لاریجانی در مورد موضوع پولشویی گفت: این نکته‌ای که آقای ظریف گفت مقدمه و موخره‌ای دارد ایشان در ابتدا گفته کسانی که درباره سی اف تی نظر می‌دهند صادقانه و با عقیده‌شان نظرات را بیان می‌کنند برخی هم ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند. به نظرم اگر قسمت دوم صحبتش را نمی‌گفت بهتر بود گاهی سیاست‌مداران نکاتی را می‌گویند که می‌توانند نگویند.