امتحانات نهایی؛ ملاک پذیرش بدون کنکور/ شرایط پذیرش بدون کنکور در نیم‌ترم بهمن
رئیس مرکزسنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش با اشاره به پذیرش بدون کنکور دانشجو در ۸۵ درصد کدرشته محل‌های دانشگاهی گفت: ملاک و مبنای سوابق تحصیلی، امتحانات پایه نهایی دوازدهم است که معدل آن به دانشگاه‌های مجری پذیرش بدون آزمون اعلام خواهد شد.
عبدالرسول عمادی در پاسخ به اینکه چرا اعمال سوابق تحصیلی کنکور با تاخیر انجام می‌شود؟ گفت: قرار بود بر مبنای قانون مصوب سال ۱۳۹۲ سنجش و پذیرش دانشجو، طی پنج سال و از ابتدای امسال درصد پذیرش بدون کنکور در دانشگاه‌ها بر مبنای سوابق تحصیلی مشخص شود و در نهایت بعد از پنج سال حداقل به ۸۵ درصد برسد. در واقع این روند می‌تواند ادامه یابد و به ۱۰۰ در صد هم برسد و در نهایت به حذف کامل کنکور بیانجامد.
وی افزود: بنده هم موافقم که این کار دارد با تاخیر صورت می‌گیرد و باید از سال‌های اول یعنی ۹۲ و ۹۳ و بتدریج شروع می‌شد؛ اما تصمیمی بود که آن شورا گرفت و ملاک عمل است. اگر این حذف کنکور از ۸۵ درصد رشته‌های دانشگاهی سالانه و بتدریج رخ می‌داد و فرایند بدون آزمون ورود به دانشگاه، از فرایند کنکور سراسری جدا می‌شد هم یک فرهنگ سازی صورت می‌گرفت و هم از بار اضطراب خانواده‌ها کاسته می‌شد.
رئیس مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه به هر صورت این تاخیر بر اساس تشخیص آن شورا اتفاق افتاده است اظهار کرد: اما اکنون هم که این اتفاق رخ داده اقدام مبارک و ارزشمندی است و خوشبختانه بیش از ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاهی مان از کنکور آزاد شده و اگر ظرفیت‌های فنی و حرفه‌ای را هم اضافه کنیم شاید از ۹۰ درصد هم بالاتر برود. بنابراین درصد اندکی برای رقابت کنکوری باقی می‌ماند که مربوط به چند رشته خاص چون پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی است.
عمادی ادامه داد: البته اگر سطح رقابت پایین بیاید در این رشته‌ها هم می‌توان بدون کنکور دانشجو جذب کرد. مبنای بدون آزمون شدن رشته محل‌ها این است که هر رشته محلی اگر تعداد داوطلبانش از چهار برابر ظرفیت کمتر شود، یک رشته بدون آزمون می‌شود و در دانشگاه‌های دولتی هم به تشخیص شورا هفت برابر است. بنابراین اگر متقاضیان ۱۵ درصد رشته‌های باقی مانده کاهش یابد و یا افزایش ظرفیت ایجاد شود، پذیرش در این رشته‌ها هم بدون آزمون شده و بطور کلی کنکور حذف می‌شود.
وی درباره مخالفان طرح حذف کنکور نیز گفت: شکست مصوبه سال ۹۶ هم این بود که منافع طیف‌های بسیاری از فعالان کنکوری تحت الشعاع قرار می‌گرفت. برای مقابله با این مسئله آموزش و پرورش بویژه در یک سال اخیر گام‌های بلندی برداشت که از جمله آنها کاهش تبلیغات کنکوری در صداوسیما بود. همچنین به خانواده‌ها آگاهی دادیم و به دانش آموزان اطلاع رسانی کردیم که در مسیر کتاب درسی قرار بگیرند. طی پنج سال اخیر تلاش کردیم این امر را نهادینه کنیم که مبنای امتحان نهایی همان کتاب درسی است و نیازی به جزوات کنکوری نیست.
رئیس مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: حذف کنکور از ۸۵ درصد ظرفیت رشته‌های دانشگاهی اکنون با اطلاع رسانی خوبی که دارد صورت می‌گیرد بخش عمده ای از فشار و استرس را روی خانواده‌ها و دانش آموزان کم خواهد کرد.
عمادی در پاسخ به پرسشی درباره حساسیت وزارت آموزش و پرورش در جمع آوری سوابق تحصیلی و برگزاری امتحانات هماهنگ و تغییر در سازوکارهای موجود گفت: بر مبنای اصلاحیه قانون سنجش و پذیرش دانشجو در سال ۹۵ ، سوابق تحصیلی عبارت است از نمرات تعدادی دروس سه سال آخر دوره متوسطه. اکنون امتحان نهایی برای پایه دوازدهم است و چون در دو پایه دهم و یازدهم امتحان نهایی نداریم؛ بنابراین ملاک و مبنای سوابق تحصیلی، امتحانات پایه نهایی دوازدهم است که معدل آن به دانشگاه‌های مجری پذیرش بدون آزمون اعلام خواهد شد.
وی افزود: امتحانات نهایی الکترونیکی شده است و یکسال است که ارسال سوالات امتحان نهایی بدون هیچ واسطه‌ای مستقیما به حوزه‌های امتحانی ارسال می‌شود و شرایط ایمنی بالایی دارد. فرایند تصحیح الکترونیکی هم دو سه دوره است پایلوت شده و به‌زودی تکمیل می‌شود. به این ترتیب دخالت عامل انسانی که از دقت کار می‌کاهد بسیار کاهش می‌یابد.
محمدرضا آهن چیان ، مدیرکل برنامه‌ریزی معاونت آموزش وزارت علوم نیز در گفت‌وگوی ۱۸:۳۰ شبکه خبر توضیحاتی در این باره ارائه و اظهار کرد: ۸۵ درصد کدرشته محل‌ها در کنکور سال تحصیلی ۹۷-۹۸ بر اساس سوابق تحصیلی بوده، منتها رسمیت نداشته است. برای کنکور سال تحصیلی ۹۸-۹۹ که دانشجویان از مهر ۹۸ وارد دانشگاه خواهند شد، پذیرش بدون کنکور در ۸۵ درصد رشته‌ها رسمیت یافته و آخرین مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در هفته گذشته موید آن است.
وی افزود: بر این اساس داوطلبان از مهر ۹۸ در ۸۵ درصد رشته‌ها بدون نیاز به شرکت در کنکور وارد دانشگاه می‌شوند.
مدیرکل برنامه‌ریزی معاونت آموزش وزارت علوم در پاسخ به اینکه آیا نیاز است داوطلبان در کنکور سراسری ثبت نام کنند؟ گفت: بچه‌ها می‌توانند دو انتخاب داشته باشد. نخست اینکه باید سوابق تحصیلی خود را به دانشگاه مربوط ارائه کنند و دانشگاه بر اساس بررسی که انجام می‌دهد آنها را بپذیرد. منظور از سوابق تحصیلی، سه سال معدل تحصیلی در برخی دروس خاص دوره دبیرستان است اما از آنجا که امتحانات نهایی در پایه دوزادهم برگزار می‌شود ملاک همان معدل امتحانات نهایی سال آخر است؛ البته بناست به این سمت حرکت کنیم و در آینده، سه سال آخر ملاک عمل قرار بگیرد و نمرات سال های دهم، یازدهم و دوزادهم را شامل بشود.
آهن چیان افزود: در واقع دانش‌آموخته دیپلم به دانشگاه مراجعه و سوابقش را اعلام می‌کند و دانشگاه در صورت تایید، آن را به سازمان سنجش اعلام می‌کند که مرحله پیش ثبت نام است. سازمان سنجش هم مراحل رسیدگی خود را دارد و در نهایت اسامی پذیرفته شدگان را اعلام می‌کند.
زمان بندی برای مراجعه به دانشگاه‌ها
وی در پاسخ به اینکه آیا زمان بندی برای مراجعه به دانشگاه‌ها اعلام می‌کنید؟ اظهار کرد: برای نخستین بار در سال جاری برخی دانشگاه‌ها که خودشان متقاضی باشند از ترم بهمن پذیرای یکسری دانشجویان خواهند بود. دانش آموزانی که اکنون در سال دوازدهم هستند نمی‌توانند در این مرحله وارد شوند و آنها در مرحله دیگر که اواخر بهار سال ۹۸ اعلام خواهد شد، مدارک خود را ارائه می‌دهند.
مدیرکل برنامه‌ریزی معاونت آموزش وزارت علوم ادامه داد: اما در حال حاضر در اواخر دی ماه دانش آموختگانی که سال‌های قبل دیپلم گرفته‌اند می‌توانند متقاضی پذیرش در دانشگاه‌ها بشوند. از اواخر دی ماه سازمان سنجش لیست دانشگاه‌های متقاضی را اعلام خواهد کرد. پس مرحله اول مربوط به بازماندگان کنکور سال‌های گذشته است که البته همانطور که گفته شد همه دانشگاه‌ها اعلام آمادگی نخواهند کرد، فقط برخی که برای پذیرش در بهمن تمایل داشته باشند اسامی شان از سوی وزارت علوم به سازمان سنجش اعلام می‌شود.
آهن چیان با بیان اینکه ورود بدون آزمون به دانشگاه‌های مورد نظر محدودیت سنی ندارد و جنسیت نیز ملاک پذیرش نیست مگر در برخی رشته‌ها که مختص زنان و مردان است؛ درباره مقطع تحصیلی و دانشگاه های مشمول نیز گفت: همه دانشگاه‌ها بالقوه این امکان را دارند که متقاضی پذیرش بدون کنکور شوند و برای مقطع کارشناسی دانشجو بپذیرند.
وی درباره کدرشته محل های پرطرفدار نیز عنوان کرد: از سوابق سال‌های گذشته مشخص می‌شود بر سر کدام صندلی‌ها رقابت وجود دارد که اطلاعات آن موجود است. در واقع برای ۱۵ درصد رشته‌ها داوطلبان نمی‌توانند از طریق سوابق تحصیلی صرف وارد شوند و باید در کنکور سراسری شرکت کنند و رقابت بر سر همین رشته محل‌های پرطرفدار است.
مدیرکل برنامه‌ریزی معاونت آموزش وزارت علوم افزود: داوطلبان همزمان می‌توانند در کنکور سراسری هم ثبت نام کند و محدودیتی در پذیرش در هر دو روش وجود نخواهد داشت.