یک نشست پرچالش برای فیلم «یلدا»
تهیه‌کننده فرانسوی فیلم «یلدا» در نشست پرحاشیه این فیلم گفت: برای مخاطب اروپایی تصویر مدرنی که از ایران نشان داده می‌شود، خیلی تازه است و این اتفاق در فیلم «یلدا» هم دیده می‌شود.
در ششمین روز از سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر، فیلم «یلدا» به کارگردانی مسعود بخشی در پردیس سینمایی ملت برای اهالی رسانه و منتقدان، به نمایش درآمد که پیشتر هم واکنش‌هایی نسبت به آن مطرح شده بود.
موضوع این فیلم بخشش است و در مقایسه با ساخته قبلی این کارگردان یعنی «یک خانواده محترم»، مطالب متفاوت و بعضاً تندی درباره آن منتشر شد، از این جهت که فیلم جدید بخشی را، نوعی بیانیه برای مبرا شدن از آنچه درباره فیلم قبلی گفته می‌شد و به توقیف آن منجر شد، دانستند.
در نشست خبری این فیلم که دوشنبه ۱۵ بهمن در پردیس ملت با حضور بازیگران فیلم از جمله بهناز جعفری و فرشته صدرعرفایی و دیگر دست‌اندرکاران و با اجرای محمود گبرلو برگزار شد، سوالاتی درباره بودجه و درک برخی مسائل فیلم مثل ازدواج مجدد و بحث قصاص در اسلام مطرح شد که خوانده نشدن کامل سوالات مکتوب، نشست را بیش از حد معمول طولانی کرد و به حاشیه، اعتراض و انتقاد به محافظه‌کاری مجری کشاند.
یکی از سوالات پرسیده شده در این نشست، درباره شباهت موضوع فیلم با برنامه ماه عسل تلویزیون بود و این‌که آیا جایگاه واقعی «یلدا» در سینماست یا تلویزیون، که مسعود بخشی پاسخ داد: من فیلم را این‌طور نمی‌بینم که برای تلویزیون باشد و اگر این‌طور دیده شده، نقص کار است. اما از همان ابتدا دنبال این بودم که یک برنامه تلویزیون، بستر اصلی باشد.
او افزود: من هفت سال است که فیلم نساختم و خیلی به دنبال سرمایه بودم و نتوانستم در ایران سرمایه‌ای فراهم کنم که در آخر در فرانسه موفق شدم. اما تولید مشترک هم کار سختی است و من به اجبار و به دلیل فراهم نشدن سرمایه، سراغ تولید مشترک رفتم. با این حال امیدوارم فیلم قابل قبول باشد.
بخشی تاکید کرد: ما هیچ قرارداد مشترکی با کشورهای دیگر نداریم و تحریم‌ها ۴۰ سال است که روی سر این کشور بوده و در این سختی تحریم‌ها، با این فیلم ارز وارد کشور کردیم. حتی این دوستان خارجی(تهیه‌کنندگان) به من گفتند در یک کشور اروپای شرقی فیلم را بسازم ولی من حتما می‌خواستم در ایران کار انجام شود.
وی در پاسخ به این‌که آیا فیلم کمدی ساخته، که تماشاگران در سالن بخندند؟ گفت: در سالنی که من بودم کمدی ندیدم و اصلا فیلم وجه کمدی ندارد بلکه تراژیک است. هم‌چنین تم فیلم من بخشش است و اصلا درباره قصاص نیست. به نظرم این فیلم به این جهت برای تهیه‌کنندگانی از لبنان تا آلمان مورد پسند بوده که موضوع بخشش در آن جهانی است.
بخشی در پاسخ به یکی از بحث‌های اعتراضی به فیلمنامه «یلدا» و این‌که چطور در ایران نتوانسته سرمایه‌گذار پیدا کند آن‌وقت با گروهی خارجی به توافق رسیده که اصلا همسر دوم و قصاص را به آن مفهومی که در قرآن است درک نمی‌کنند؟ گفت: بله خیلی از کسانی که خواندند این بخش را متوجه نشدند و این نقص کار من است. اما بحث فقیر و غنی و وجه انسانی فیلم کفایت می‌کرد. داستان من برگرفته از اتفاقات واقعی است چون هفت سال فیلم نساختم و مدام صفحه حوادث را می‌خواندم.
در این نشست علی مصفا (تهیه‌کننده) هم درباره تهیه‌کنندگی مشترک این فیلم، توضیح داد: آقای بخشی چند سال برای فراهم کردن مقدمات این فیلم تلاش کرده و من در مرحله‌ای به این پروژه پیوستم که یک‌بار از قبل پروانه ساخت به نام آقای ایرج تقی‌پور صادر شده بود. اما بعد ایشان نتوانسنتد همکاری کنند و من هم از ابتدا نبودم به همین دلیل تهیه‌کننده اصلی این فیلم از فرانسه است و من تهیه‌کننده ایرانی هستم.
او افزود: هیچ سرمایه‌ای از ایران صرف ساخت فیلم نشده و همه از خارج تامین شده است که رقم بودجه در ایران دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است.
وی درباره مشارکت بنیاد فارابی هم گفت: بنیاد سینمایی فارابی ابراز علاقه کرده تا در بخش اکران مشارکت کند ولی در تولید، تمام سرمایه توسط تهیه‌کننده‌ی اروپایی تأمین شده است.
در ادامه سوالی درباره همکاری احتمالی بخش فرهنگی سفارت فرانسه در تهران مطرح شد که مسعود بخشی گفت، اولین‌بار است چنین چیزی می‌شنود.
ژاک بی‌دو تهیه‌کننده فرانسوی هم بیان کرد: هیچ حمایتی از سفارت فرانسه در تهران دریافت نکرده‌ایم.
او افزود: سینمای اروپا و دنیا نیازمند این است که از سینمای ایران بیاموزد و ما علاقه‌مند به این همکاری بودیم. تصویر مدرنی که از ایران ارائه می‌شود برای مخاطب اروپایی تازه است و تصویر قدیمی را از بین می‌برد. ما به مسعود بخشی ایمان داریم و برای این کار پنج سال کنارش بودیم و از ۲۴ منبع سرمایه‌گذاری برای ساخت فیلم کمک گرفتیم. البته این‌ها منابع کوچکی هستند و ما مجبور بودیم کشور به کشور برویم و سرمایه فیلم را تامین کنیم.