وسوسه کوشنر برای راضی کردن حریری به معامله قرن
شتاب آمریکا برای حل درگیریهای مرزی بین لبنان و اسرائیل تنها طرحی است که با آن میخواهد با یک تیر دو نشان بزند؛ یعنی با روسیه رقابت نفتی داشته و لبنان را در معامله قرن دخالت دهد. بر اساس اطلاعات به دست آمده نخست وزیر لبنان پیشنهاد مفصلی از سوی داماد و مشاور ارشد ترامپ در این خصوص دریافت کرده است.
نقل از خبرگزاری الاخبار، درباره شتاب آمریکا برای پایان دادن به درگیریهای مرزی زمینی، دریایی بین لبنان و اسرائیل سوالات زیادی مطرح شده است، اگر بیروت پاسخ مثبت را در خصوص مکانیزمی که لبنان برای آغاز مذاکرات پیشنهاد داده است، از طریق دیوید ساترفیلد، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور خاورمیانه از اسرائیل گرفته باشد، شرایطی باقی میماند که واشنگتن را مجبور میکند نقش میانجیگری را بپذیرد و اساس این شرایط منافع آمریکا در رقابت نفتی با روسیه و انتقال آن از خاورمیانه به اروپا است.
در خصوص مصداق "با یک تیر دو نشان زدن"، آمریکاییها مشخصاً از طریق جارد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ پیشنهادی غیررسمی به سعد حریری، نخست وزیر لبنان ارائه کردند که شتاب آمریکا برای حل پرونده مرزها را به دریافت مبالغی برای حمایت از طرحهای سرمایه گذاری به ارزش ۶ میلیارد دلار مرتبط میکند. اما ارائه این مبالغ رایگان نخواهد بود. اطلاعات به دست آمده حاکی از این است که پیشنهاد کوشنر یک بسته کامل از پرونده مرزها، کمکهای مالی و مشارکت لبنان در معامله قرن بود و پیش از اینکه داماد ترامپ در آستانه کنفرانس بحرین از وجود سهم لبنان به ارزش ۵۰ میلیارد دلار در معامله قرن خبر دهد، این پیشنهاد را به لبنان ارائه کرده بود.
بر اساس اطلاعاتی که منابع دیپلماتیک غربی از آن پرده برداشتند، کوشنر به حریری پیشنهاد داده است که آمریکا ترسیم مرزهای جنوبی را تسهیل میبخشد، مبالغ مالی هنگفتی به لبنان ارائه میدهد و متعهد میشود که روند بازگشت آوارگان سوری به کشورشان را سرعت بخشد و در مقابل هم لبنان فلسطینان را به مهاجرت تشویق کند و به فلسطینیانی که در لبنان باقی میمانند برای همکاری در پروژههای سرمایه گذاری در کنار لبنانیان اجازه همکاری دهد (که این مساله عملا همان اسکان دائمی فلسطینیان در لبنان است). همچنین واشنگتن متعهد شده است ارائه کمک مالی کنفرانس "سیدر" به لبنان را تسریع بخشیده و کشورهای عرب حوزه خیلج فارس به ویژه امارات و عربستان را تحت فشار قرار دهد تا مبالع هنگفتی در بانک لبنان سپرده گذاری کنند.
با وجود اینکه رویکرد معمول دولت لبنان این است که نمیخواهد میان روند ترسیم مرزها و طرح آمریکایی معامله قرن ارتباطی قائل شود و جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان هم به صورت رسمی این موضوع را ابراز داشته و گفته است: "شرطگذاری واشنگتن در خصوص موافقت لبنان با معامله قرن در ازای دادن اجازه برای استخراج نفت صحت ندارد"، اما منابع لبنانی ارشد که ارتباط مستقیمی با آمریکاییها دارند تصریح کردند، کوشنر این طرح را به صورت غیر رسمی به حریری ارائه کرده و وعده داده که تصمیم گیری در خصوص پرونده مرزها را سرعت بخشد و حریری هم مصمم بود که خود روند مذاکرات را به دست بگیرد اما با تحویل این پرونده به نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان غافلگیر شد.
این منابع گفتند: با وجود همه اظهاراتی که میشنویم تا الان در ارتباط با معامله قرن یا ترسیم مرزها هیچ توافق واقعی و عملی میان ارکان دولت لبنان وجود ندارد. پیش از اینکه ارتباط بین تلاش آمریکا برای حل اختلاف مرزها و درگیری این کشور با روسیه که با کشیده شدن خطوط لولههای گاز "نورد استریم ۲" به آلمان آغاز شده است، برملا شود، سوالی که همزمان با بازگشت ساترفیلد به لبنان برای ترسیم مرزها مطرح میشود این است که دلیل این همه اشتیاق آمریکاییها در این زمان برای حل موضوع مرزها چیست؟ ارتباط لبنان به این مساله چیست؟ منابع میگویند، دلیلش محاصره کردن روسیه و ممانعت این کشور از استفاده از این خطوط نفتی از طریق توافق میان اسرائیل- قبرس- یونان است که اجازه میدهد نفت و گاز استخراج و بر اساس طرح روسیه به اروپا پمپاژ شود. اما این طرح بدون ایفای نقش لبنان در این مناقشه امکان ندارد که تکمیل شود، زیرا این توافق نامه بدون حل درگیریهای دریایی اسرائیل با لبنان ناقص میماند.
بر این اساس آمریکاییها به سمت لبنان شتاب کرده و تاکید دارند که آماده حل درگیری بوده و مدعی هستند فرصتی برای لبنان وجود دارد تا برای حل مشکل خود از آن استفاده کند. دامی که آمریکاییها پهن کردهاند همان پذیرش شروط لبنان توسط اسرائیل برای مذاکره است. در عین حال احتمال میرفت حریری همه این روند را براساس بررسیهایی که با کوشنر انجام داده است مدیریت کند، اما پس از آن وی غافلگیر شد که طرفی که مذاکرات را برعهده خواهد گرفت، نبیه بری است.
در حالی که حریری به طرح معامله قرن به عنوان تضییع اموال نگاه میکند، طرفهای داخلی دیگر به ویژه طرفی که مدیریت مذاکرات را برعهده دارد به این طرح به عنوان فرصتی برای دستیابی لبنان به هر آن چه که براساس منافع خود میخواهد و پافشاری بر شروط تا زمانی که شرایط مطلوب وجود دارد، مینگرد. به همین دلیل نبیه بری اصرار داشت که با همه بندهای مذاکره همانطور که لبنان میخواهد موافقت شود و در غیر این صورت مذاکرات انجام نشود.
محافل آگاه در مورد موضع میشل عون، رئیس جمهور لبنان میگویند بیروت هیچ طرح رسمی درباره مشارکت در معامله قرن دریافت نکرده است، هیچ کس در این خصوص با رئیس جمهور بحث و تبادل نظر نکرده است و هیچ متن رسمی نیز درباره معامله قرن وجود ندارد و رئیس جمهور هم به صورت رسمی در خصوص اظهارات کوشنر اظهار نظر نکرده است. این محافل تاکید کردند لبنان با معامله قرن مخالف بوده و به طرح عربی پایبند است. گفتنی است علی حسن خلیل، وزیر دارایی لبنان هم یک دعوت رسمی از سفارت آمریکا در نیویورک برای مشارکت در کنفرانس اقتصادی بحرین دریافت کرده بود، اما آن را رد کرد.