چرا "هما" و ATR امضای قرارداد نهایی را تایید نمی‌کند؟

قائم مقام وزیر راه وشهرسازی در دو مرحله خبرهایی درباره ورود و امضای قرارداد خرید هواپیماهای بوئینگ و ای تی آر را اعلام کرده است. فخریه‌کاشان یکشنبه هفته جاری (یکشنبه) از ورود اولین هواپیمای بوئینگ 777 به کشور تا یکماه آینده خبر داد و افزود: « هواپیمای بوئینگ 777 در نوبت تحویل ترکیش بوده که این شرکت به دلایلی از تحویل آن منصرف شده است. هواپیماسازی بوئینگ نیز پیشنهاد تحویل این هواپیما را به ایران ایر داد که قرار است تا یکماه آینده تحویل شود.»

در ادامه وی دیروز نیز با اعلام رفع مشکل خرید هواپیماهای ATR از وورد 4 فروند هواپیمای ATR 72-600 خبر داد.

قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که بر اساس قرارداد 9 فروند ATR تا پایان سال 2017 و 7 هواپیما باقیمانده در سال 2018 تحویل می‌شود به رفع مانع به وجود آمده با سازنده کانادایی موتور این هواپیماها اشاره کرد و افزود:سازنده کانادایی موتور هواپیماهای ATR راضی به ارائه خدمات پس از فروش نبود و  با این شرکت بر سرگرفتن امتیاز خدمات پس از فروش مذاکرات طولانی داشتیم و پس از سه هفته مذاکره طولانی نهایتا این شرکت متن توافقنامه را امضا نکرد.

فخریه کاشان ادامه داد: عدم امضای این توافق از سوی شرکت کانادایی به این معنا بود اگر این هواپیماها مشکلی پیدا کند ایران امکان دریافت خدمات پس از فروش و قطعه را ندارد لذا در برهه ای مذاکرات را متوقف کردیم و با فشار بر کمپانی ای.تی.آر خواستار آن شدیم که این شرکت کانادایی را سرمیز مذاکره بیاورند؛ با این حال تا همین لحظه شرکت ATR به هر دلیلی نتوانست شرکت کانادایی را پای میز مذاکره بیاورند.

وی با اشاره به اعلام انصراف ایران از خرید هواپیماهای ATR گفت:‌در نهایت شرکت ATR اعلام کرد خدمات نهایی را ارائه می‌کند و ایران می‌تواند این  شرکت ایتالیایی- فرانسوی خدمات پس از فروش را به صورت مستقیم دریافت کند.

وی بیان کرد: کمپانی ‌ ATR در قرارداد نهایی متعهد به ارائه خدمات پس از فروش به ایران شده و در صورت نقض قرارداد مجبور به دادن خسارت است.

گذشته از این‌که خیلی نمی‌توان به تعهد غربی‌ها در مسائل اقتصادی و سیاسی اعتماد کرد نکته‌ای در بحث امضای قرارداد نهایی با ATR وجود دارد که باید به آن توجه شود. دیروز قائم مقام وزیر راه و شهرسازی خبر امضای این قرارداد و ورود 4 فروند هواپیمای ای تی آر را اعلام کرد. این در حالی است که هنوز هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از طرف‌های قرارداد این خبر را تایید نکرده است.

از سوی دیگر کمپانی ATR نیز هنوز  امضای این قرارداد را تایید نکرده، دقیقا بر خلاف کمپانی‌های دیگر از جمله بوئینگ. این شرکت بلافاصله پس از اعلام هواپیمایی آسمان در خصوص امضای توافق‌نامه برای خرید 60 فروند، این خبر را تایید کرد.

مشخص نیست چرا امضاکنندگان قرارداد نهایی خرید 20 فروند هواپیمای ATR 72-600 این موضوع را تایید نمی‌کنند. ذکر این نکته ضروری است که سیستم اطلاع‌رسانی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در مباحث مربوط به امضای قرارداد با هواپیماسازی ایرباس و بوئینگ عملکرد ضعیفی داشته و شاید عدم اطلاع‌رسانی درباره تایید قرارداد ATR به همین ضعف برگردد.

در رابطه با کمپانی ATR می‌توان گفت احتمالا دغدغه‌های مربوط به تامین‌کننده کانادایی موتور هواپیماهای این شرکت مانع از موضعگیری (تایید امضای قرارداد) آنها شده است. البته اینها فقط احتمالات است.