نقش کم رنگ انبوه سازان در نوسازی بافت‌های فرسوده

حادثه آتش سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو در یکی از فرسوده ترین محلات پایتخت (منطقه ۱۲) و داغ شدن مباحث مربوط به قدیمی ساز بودن بنا، عدم رعایت اصول مهندسی سازه و ... بحث نوسازی و بازسازی بافت فرسوده را به یکی از مهم ترین اخبار ماههای اخیر تبدیل کرده است؛  موضوعی که سال‌هاست از سوی دولت‌های مختلف پیگیری شده اما تاکنون خروجی لازم را نداشته است و هنوز بر اساس آمار منتشر شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، بیش از  ۱۳۰ هزار هکتار عرصه تاریخی، ناکارآمد میانی و سکونتگاه غیررسمی در سطح کشور وجود دارد.

البته مسئولان وزارت راه و شهرسازی و همچنین مدیران شهری معتقدند که دولت و شهرداری، تسهیلات لازم برای نوسازی بافت فرسوده پایتخت و سایر شهرهای کشور را فراهم کرده اند اما نوسانات بخش مسکن و توان پایین اقتصادی ساکنان این محلات، اجرای این طرح را کند کرده است؛ از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی بالابودن نرخ سود تسهیلات، پایین بودن سقف وام های پرداختی و ... را علت عدم استقبال ساکنان بافت‌های فرسوده از تسهیلات دولتی می‌دانند و در این میان و با وجود نظرات متفاوت و گاه متناقض، همگی بر اهمیت و ضرورت نوسازی این بافت ها متفق القول هستند و هشدار فاجعه ای بزرگ در پی وقوع زلزله ای در پایتخت یا یکی از شهرستان های کشور  بارها از سوی مسئولان شهری تکرار شده است.

برهمین اساس و با توجه به اهمیت بازسازی بافت فرسوده، با محمد سعید ایزدی، مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران و معاون وزیر راه وشهرسازی به گفت‌وگو نشستیم؛ صندوق بازآفرینی شهری به عنوان محل تامین منابع پایدار برای بهسازی و بازسازی بافت فرسوده از سوی وزارت راه وشهرسازی، همکاری با انبوه سازان برای تسریع در نوسازی و همچنین طرح مسکن اجتماعی محور این گفت‌وگو است. ایزدی در این مصاحبه به اهمیت وجود ستاد استانی برای اولویت بندی منابع بازآفرینی شهری و نقش کم رنگ انبوه سازان در نقش توسعه گر برای نوسازی بافت فرسوده تاکید کرد. مشروح این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد:

 صندوق باز آفرینی شهری چه سازوکاری دارد؟ قرار است این صندوق در بازسازی ونوسازی بافت فرسوده کشور چه نقشی را ایفا کند؟

در دو سه سال گذشته، برای تحقق برنامه های مربوط به نوسازی بافت فرسوده به دنبال ایجاد ابزارهای لازم بودیم البته در زمینه قوانین و مقررات، شرایط فراهم بوده است و مصوبه سند ملی و هم مصوبات مربوط به هیأت وزیران به کمک شرکت عمران و بهسازی شهری آمده است.

درمصوبات، زمینه تحقق ابزارهای مالی پیش بینی شده است به نحوی که با تشکیل یک نهاد مالی درقالب یک صندوق، ضمن تجمیع منابع دستگاه های متعدد و پراکنده که در نوسازی بافت فرسوده گام بر می دارند، می‌توانیم منابع خرد و متعدد را جمع آوری کنیم.

تشکیل این صندوق علاوه بر هم راستا کردن منابع سازمان ها و نهادهای مختلف فعال در نوسازی بافت فرسوده، گردآوری سرمایه های خرد را هم به همراه دارد و به نوعی نهادینه کردن یک نظام مالی برای تحقق اهداف نوسازی و بهسازی شهری است.

 صندوق بازآفرینی شهری علاوه بر هم راستا کردن منابع سازمان ها و نهادهای مختلف فعال در نوسازی بافت فرسوده، گردآوری سرمایه های خرد را هم به همراه دارد و به نوعی نهادینه کردن یک نظام مالی برای تحقق اهداف نوسازی و بهسازی شهری است

در همین راستا در ماه های ابتدایی آغاز به کار دولت یازدهم، مصوبه ای توسط دولت به تصویب رسید که براساس آن شرایط برای تحقق ابزار مالی فراهم شد، براساس این مصوبه که به صورت آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۷ قانون حمایت از احیا، نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد در آمد، بیش از ۲۰ مدل مالی مختلف تعریف شد و به تصویب هیات وزیران رسید.

صندوق باز آفرینی شهری می تواند در قالب صندوق سرمایه گذاری مستغلات، نیکوکاری و ... فعالیت کند، صندوق؛ نهادی مالی است که تجمیع منابع مختلف را فراهم می کند و الزامات آن در این دستورالعمل مشخص شده است و شکل جامع آن، صندوق بازآفرینی شهری است که شرایط آن در تهران بیش از سایر شهرها مطرح است و امیدواریم با تشکیل آن مدلی برای سایر شهرها فراهم شود.

در این میان با توافقی که میان شرکت عمران و بهسازی شهری، شورای شهر و شهرداری تهران انجام شده است، راه اندازی صندوق با مشارکت بانک شهر و منابع دولتی فراهم شده است، این صندوق می تواند به اشکال مختلف فعالیت کند.

صندوق بازآفرینی شهری، نهادی مالی است که بسیاری از صندوق ها درون آن و هم راستا با آن فعالیت می کنند، اجرای آیین نامه صندوق بازآفرینی شهری پیچیده است زیرا براساس آن، دستگاه ها منابع مالی خود را در یک نهاد مالی خارج از خود دستگاه هدایت می کنند.

سازو کار صندوق بازآفرینی شهری اینگونه است که به غیر از منابع خرد، سرمایه سایر دستگاه های مربوطه را هم جمع آوری می کند، هم اکنون ۹ منبع برای تامین منابع نوسازی و بهسازی شهری تعریف شده که تعدادی از این منابع، دولتی است و از ردیف طرح تملک دارایی سرمایه ای، طرح های عمرانی و یا در قانون برنامه بودجه تأمین می شود، بخشی دیگر مربوط به بخش خصوصی است که منابع گسترده ای در اختیار دارد و می تواند در نوسازی و بهسازی بافت فرسوده هزینه کند و این بخش هم اکنون به صورت غیر هدفمند در سایر بخش ها هزینه می‌کند.

منبع دیگر مربوط به منابع داخلی وزارتخانه مانند زمین است که می‌تواند برای اجرای اهداف صندوق اختصاص یابد، منابع بانکی هم از دیگر منابعی است که در تلاشیم تا ابزارهای آن را فراهم کنیم، منبع بعدی، منابع حاصل از حمایت خیران مسکن ساز است و در این میان، منابع دستگاه های دخیل، شهرداری ها مالکان (چه به صورت دارایی های موجود چه به صورت سرمایه های خرد)، منابع حاصل از سرمایه گذاری خارجی از دیگر منابع تعریف شده است.

شرکت عمران و بهسازی شهری به دنبال تشکیل نهادی مالی است که شرایط تجمیع این منابع نه گانه را فراهم کند و به سرمایه عظیمی دست پیدا کند، درواقع این نهاد مالی وظیفه اش تجمیع و همراستا کردن منابع است و هرکدام از این منابع می‌تواند امکاناتی را در جهت تحقق برنامه ها ایجاد کند.

درحال حاضر به نوعی در تامین منابع بانکی همکاری خوبی با بانک مسکن داشتیم ضمن اینکه تلاش وزارت راه و شهرسازی بر این است که بانک مسکن را به سمت توسعه ای کردن سوق دهد و به عنوان یک نهاد تخصصی این نهاد را جایگزین کند و این بانک هم با مدل های مختلف از جمله صندوق پس انداز مسکن یکم، زمینه خوبی را برای ارائه تسهیلات به متقاضیان به ویژه متقاضیان ساکن در بافت های فرسوده، با سود ۸ درصد فراهم کند و یا پرداخت وام ۱۶۰ میلیون تومانی زوجین در تهران از امتیازاتی است که تهرانی ها می‌توانند از آن بهره گیری کنند.

هم اکنون علاوه بر ستادملی بازآفرینی شهری که نهادی مشارکتی است و ۲۰ نهاد متولی از جمله وزارت مسکن، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و ... حضور دارند ستادهای متناظری هم در استان ها و شهرها فعالیت می کنند که صندوق های بازآفرینی شهری ابزاری برای تحقق برنامه های آنهاست. این ستادها، وظیفه تشخیص و تعیین میزان تسهیلات تا سقف معین را برعهده دارند. صندوق باید شرایط را برای تحقق مصوبات ستاد فراهم کند زیرا صندوق، نهادی مالی برای تحقق برنامه های مصوب ستادهای استانی در حوزه بازآفرینی شهری است.

چه امتیازاتی برای سرمایه گذاران بخش خصوصی برای همکاری با صندوق بازآفرینی شهری در نظرگرفته شده، که این فعالان منابع مالی خود را در بخش راکدی مانند مسکن سرمایه گذاری کنند؟

صندوق باید برای تشویق بخش خصوصی و توسعه گران امتیازات ویژه ای را در نظر بگیرد و ماموریت حمایت از انبوه سازان را بر عهده بگیرد.

بازسازی و نوسازی چه تعداد از ۲۷۰۰ محله اجرایی شده است؟  

براساس برنامه شرکت عمران و بهسازی شهری، باید ۲۷۰۰ محله در سطح ملی نوسازی شود که این تعداد محله در ۵۴۴ شهر شناسایی شده است و هر کدام از آنها به تفکیک عرصه های تاریخی، ناکارآمد میانی و سکونتگاه های غیررسمی شناسایی شده اند و در مجموع بیش از ۱۳۰ هزار هکتار را شامل می شوند، قرار است که تمامی این محله ها در دو برنامه پنج ساله نوسازی شود و برهمین اساس، سالانه ۲۷۰ محله در سراسر کشور نوسازی می شود. براساس برنامه قرار است که برای سال ۹۵، ۲۳۴ محله؛ سال ۹۶، ۲۵۰ محله؛ سال ۹۷، ۲۷۰ محله  و سال ۹۹، ۳۰۰ محله را در اولویت بازآفرینی شهری قرار دهیم.

براساس برنامه ۲۷۰۰ محله در سطح ملی باید نوسازی شود که برای سال ۹۵، ۲۳۴ محله؛ سال ۹۶، ۲۵۰ محله؛ سال ۹۷، ۲۷۰ محله  و سال ۹۹، ۳۰۰ محله در اولویت بازآفرینی شهری قرار گرفته اند

از ۲۳۴ محله ای که قرار بود در ۱۸۵ شهر عملیاتی شود قرار بود ۹۳۸ پروژه مشتمل بر توسعه فضای عمومی، توسعه خدمات روبنایی و ارتقای زیرساخت، برنامه های اجتماعی و اقتصادی و... و. در حوزه توانمند سازی انجام شود، در هفت ماهه سال ۹۵ از مجموع پروژه های انجام شده، تاکنون ۱۳۷ پروژه با مبلغی بیش از یک هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان به اتمام رسیده است و ۱۴۲ پروژه باقی مانده که اعتباری بالغ بر ۱۹ هزار میلیارد ریال منابع مالی نیاز دارد.

۱۴ هزار میلیارد تومان از ابتدای سال ۹۴  تاکنون برای نوسازی و بهسازی بافت فرسوده هزینه شده است و ۲۲ پروژه آموزشی، ۱۶ پروژه احداث مراکز بهداشتی و ۴۷ پروژه بهسازی و نوسازی معابر و ۹ پروژه احداث پارک و فضای سبز، ۱۱ پروژه ارتقای تاسیسات شهری، ۱۷ پروژه خدمات شهری، ۴۲ کتابخانه و خانه محله و ۱۱۵ پروژه مسکونی تاکنون احداث شده  این پروژه ها در ۶ ماهه اول سالجاری اجرایی شده است و در حال حاضر درصدد پیشبرد ۱۴۲ پروژه باقیمانده هستیم که تعدادی از آنها درسال ۹۵ و تعدادی دیگر در سال ۹۶، به بهره برداری می رسد.

محله ها برچه اساسی انتخاب می‌شوند آیا اولویت بندی خاصی در این زمینه وجود دارد؟

ملاک اولویت بندی محله ها، مصوبات ستاد استانی و ستاد شهری است، در گام ابتدایی، ستاد استانی شهر هدف را مشخص می کند به عنوان نمونه استان همدان، شهرهای هدف نهاوند، ملایر، همدان و تویسرکان را مشخص کرده است. در گام بعدی، شناسایی محلات هدف است بر همین اساس از ستادهای استانی خواستیم که شهرهای هدف را مشخص کنند و از ستادهای شهری، درخواست کردیم که محلات هدف را مشخص کنند.

به عنوان نمونه در شهر نهاوند، ۶ محله اسکان غیررسمی وجود دارد و ستاد تشخیص می‌دهد که بین این ۶ محله کدام یک در اولویت نوسازی به علت عدم ایمنی، مسایل اجتماعی، بزه های مختلف، ناپایداری محله و ... قرار دارد و پس از تعیین محله هدف، اقدام بعدی این است که در محله های شناسایی شده، چه اقدامی در اولویت قرار دارد یعنی در این محله ها، کدام فاکتور از جمله بهسازی زیر ساخت، توانمند سازی اقتصادی و اجتماعی، توسعه خدمات و ... مهم است و در گام نهایی تقسیم کار می‌شود.

به عبارت دیگر تعیین می شود که وزارت راه و شهرسازی و شرکت عمران و بهسازی شهر، خانه محله را با مشارکت شهرداری بسازند، وزارت بهداشت و وزارت راه و شهرسازی، خانه بهداشت را احداث کنند و زمین بازی محله را وزارت آموزش و پرورش بسازد. بنابراین شرکت عمران، تنها متولی بهسازی و نوسازی شهری نیست بلکه وظیفه هماهنگ کننده را هم برعهده دارد. در واقع نوسازی و بهسازی شهری  یک برنامه ملی است و وزارت بهداشت، شهرداری، آموزش و پرورش، وزارت راه وشهرسازی و ... در آن دخیل هستند و شرکت عمران و بهسازی شهری بایدد با در اختیار داشتن منابع کافی، روند تصاعدی افزایش خدمات در محلات را افزایش دهد و از ۲۳۴ محله کنونی به ۲۹۰ محله درسال آخر برنامه اول برسیم.

پس براساس گفته های شما ۲۳۴ پروژه تعریف شده در سال ۹۵، مربوط به یک شهر نبوده و براساس مطالعات ستادهای استانی در استان های مختلف اولویت بندی شده است؟

بله، ۱۸۵ شهر  و ۲۳۴ محله انتخاب شده اند البته شرکت عمران در ۳۱ استان فعالیت دارد اما تعیین اولویت به ستادهای استانی بستگی دارد.  

همکاری سایر ارگان ها و سازمان ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

علت تشکیل ستاد، وجود آسیب عدم همکاری سازمان ها و ارگان ها است و در حال حاضر ۳۳ دستگاه مختلف نسبت به یک پروژه توسعه شهری دخالت می کنند و به علت عدم هماهنگی ستاد تشکیل شد تا هماهنگی ایجاد شود البته در گام اول حضور سازمان ها تاحدی داوطلبانه بود، اما براساس مصوبه اخیر دولت همکاری آن‌ها الزام آور شده و برای هر کدام از دستگاه‌ها نقشی مشخص شده و از شکل داوطلبانه به شکل رسمی تبدیل شده است.

از ۱۸۰ میلیار تومان منابع مالی در نظر گرفته شده برای سکونتگاه غیررسمی، تاکنون چقدر تخصیص یافته و تا چه اندازه کمک کننده بوده است؟

اولین سالی است که در برنامه بودجه، ردیفی مشخص برای سکونتگاه های غیررسمی، در نظر گرفته شده است و شرکت عمران تلاش کرد که سقف این ردیف بودجه را به ۲۰۰ میلیارد تومان برساند که در انتها سقف ۱۸۰ میلیارد تومان ابلاغ شد، مدتی هم در این زمینه بین شرکت عمران و وزارت کشور اختلاف وجود داشت، در ابتدا تخصیص این مبلغ به وزارت کشور واگذار شد و سپس در اختیار شرکت عمران قرار گرفت و با رایزنی انجام شده وزارت راه وشهرسازی و نوبخت، قرار شد که ۲۵ درصد از این مبلغ به شرکت عمران اختصاص یابد.

عدم اختصاص ۱۸۰ میلیارد تومان به شرکت عمران و بهسازی شهری به دلیل کشمکش های ایجادشده بین شرکت عمران و وزارت کشور برای واگذاری مبلغ بود یا مشکل دیگری در این زمینه وجود داشت؟

تاکنون میزان تخصیص اعتبار، صفر بوده است، مهمترین دلیل آن هم نبود بودجه کافی مربوط به بودجه های عمرانی بوده است و کشمکش های شرکت عمران و وزارت کشور در این زمینه موثر نبوده است اما به دلیل تاکید مقام معظم رهبری بر تسریع در بهسازی بافت فرسوده، رییس سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام کردند که ۲۵ درصد از سه ردیف بودجه (۱۸۰ میلیارد تومان، ۹۰ میلیارد تومان برای مشهد و ۳۶ میلیارد برای قم و شیراز) را اختصاص می‌دهند و از هر سه ردیف متفرقه، ۲۵ درصد اختصاص می‌یابد، ضمن اینکه ردیف بودجه های دیگری هم برای بهسازی و نوسازی شهری وسکونتگاه های غیررسمی تعریف شده است که قول تخصیص ۱۴ درصدی آنها تا پایان سال داده شده است.

تاکنون میزان تخصیص اعتبار، صفر بوده است، مهمترین دلیل آن هم نبود بودجه کافی مربوط به بودجه های عمرانی بوده است و کشمکش های شرکت عمران و وزارت کشور در این زمینه موثر نبوده است

از این ۴۵ میلیارد تومان( ۲۵ درصد ۱۸۰ میلیارد تومان) که قرار است به سکونتگاه های غیررسمی اختصاص یابد آیا اولویتی هم برای تخصیص مشخص شده است؟

شرکت عمران و بهسازی شهری برای منابع مالی دریافت شده، برنامه ریزی اهرمی انجام می‌دهد، در نظام برنامه ریزی اهرمی، منابع مالی در صورتی به پروژه ها اختصاص می‌یابد که سازمان‌های مربوط از جمله شهرداری، وزارت بهداشت و... منابعی حداقل برابر با منابع شرکت عمران را به پروژه اختصاص دهند به عنوان نمونه اگر قرار است، یک سوم از منابع را شرکت عمران پرداخت کند، دو سوم آن را استان باید از طریق سایر دستگاه ها و همچنین شهرداری پرداخت کند.

بنابراین اولویت با شهرهایی است که بتواند در این رقابت شرکت کنند و در تامین سرمایه پیشتاز باشند و مدیریت شهری باید در این زمینه ورود کند، شرکت عمران در اجرای طرح ها به سمت شهرهایی می رود که مدیریت شهری آن همگام و همراه با شرکت عمران و بهسازی شهری باشد به عبارت دیگر این شرکت تعهد نمی‌کند که ۱۰۰ درصد منابع را تزریق کند.

آیا شرکت عمران و بهسازی شهری در برنامه بودجه سال ۹۶، رایزنی برای تخصیص این ردیف بودجه ها انجام داده است؟

هر سه ردیف بودجه را دولت دربرنامه بودجه سال آینده گنجانده است.

با همین میزان منبع؟

با حداقل رقم منابع امسال و اگر دولت، منابع ویژه ای را در عمل برای بازسازی بافت فرسوده اختصاص دهد می‌تواند کمک بسزایی در نوسازی بافت فرسوده داشته باشد ضمن اینکه اگر دو منبع مالی که دولت متعهد به پرداخت آنها بوده است(دیون دولت به شهرداری و۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات نوسازی) اجرایی شود، می توان به توسعه برنامه های نوسازی امیدوار بود اما موضوع این است که این منابع  هنوز ابلاغ نشده است.

آقای ایزدی شما در مصاحبه ای اعلام کردید که در طرح زمین صفر، انبوه سازان نقش توسعه گری خود را ایفا نمی کنند و از سوی دیگر انبوه سازان هم معتقد بودند که شرکت عمران و بهسازی شهری همکاری لازم را با سازندگان ندارد، دلیل شما برای چنین اظهار نظری چه بوده است؟

شهر به شهر و محله به محله نقش و سهم انبوه ساز متفاوت است اما در هر صورت شرکت عمران به دنبال این است که نقش اصلی برعهده توسعه گر باشد و شرکت عمران به عنوان حمایتگر و تسهیلگر باشد، این شرکت در حال حاضر انتقادی به ساختار انجمن انبوه سازان و نقش آنها در بهسازی و نوسازی شهری ندارد بلکه تلاش می کند که انبوه سازان را برای حضور در برنامه‌های نوسازی و بهسازی شهری ترغیب کند و ابزارهای تشویقی زمین و تسهیلات با سود پایین را در اختیار آن‌ها قرار دهد، درواقع  با اعطای زمین بدون توقع برداشت هرگونه سود از سهم زمین و همچنین پرداخت تسهیلات نوسازی، آن ها را در فرآیند ساخت و ساز کمک کند.

شرکت عمران آمادگی دارد که انبوه سازان را در عرصه بهسازی و نوسازی شهری کمک کند و بسته های پیشنهادی را در محله سیروس تهران و شهرهای اصفهان و شیراز تقدیم کرده است و هم اکنون پروژه سیروس آغاز شده است، شرکت عمران در تمام شهرهایی که دارایی هایی برای فعالیت توسعه گران دارد، اعلام آمادگی کرده است ضمن اینکه در پرداخت تسهیلات اولویت را به انبوه سازان اختصاص داده است.

شرکت عمران و بهسازی شهری تلاش می کند که تفاهم نامه های مشترک بین شرکت و توسعه گران را عملیاتی کند و در صورتی که نهاد دولت تضامین و حمایت های بیشتری را انجام دهد شرکت عمران  هم به عنوان نماینده دولت، از همکاری انبوه سازان در زمینه نوسازی و بهسازی استقبال می کند.

در دولت گذشته، شرکت عمران رقیبی برای انجمن انبوه سازان بود اما هم اکنون شرکت عمران در جایگاه اصلی خود حضور دارد و انبوه سازان را به همکاری دعوت می کند

در حال حاضر سیاست شرکت عمران درزمینه نوسازی و بهسازی بافت فرسوده تغییر کرده است زیرا در دولت گذشته، شرکت عمران رقیبی برای انجمن انبوه سازان بود اما هم اکنون شرکت عمران در جایگاه اصلی خود حضور دارد و انبوه سازان را به همکاری دعوت می کند.

اگر بخواهید درصدی برای مشارکت انبوه سازان در نقش توسعه گر  طی سه سال گذشته اعلام کنید، این سهم چه عددی است؟

برنامه شرکت عمران و بهسازی شهری در سال ۹۵، اینگونه بود : سهم ساخت و ساز مردمی و خودمالکی ۳۵ درصد، حمایت از توسعه گران ۲۵ درصد، مشارکت و اعطای مالکیت زمین توسط آنها ۲۸ درصد، حضور تعاونی ها ۵ درصد، تشکل های نیکوکاری ۲ درصد و حمایت از ظرفیت های اجرای تبصره ۲ماده ۷ هم، ۵ درصد است به عبارت دیگر سهم اصلی برروی ساخت و سازهای مردمی است. طی هفت ماهه سالجاری از مجموع ۱۵۰ هزار واحد برنامه ریزی شده برای سال ۹۵، ۵۲ هزار و ۴۰۰ واحد ساخته شده است که ۲۳ هزار واحد مربوط به خودمالکی، ۵ هزار واحد مربوط به انبوه سازان، ۲۱ هزار واحد اعطای مالکیت و اسکان موجود، ۷۵۰ واحد تبصره ۲، ۷۵۰ تعاونی خودیاری محلی، ۱۰۰۰ واخد مشارکت با بخش خصوصی و ۵۰۰ واحد هم نیکوکاری انجام شده است البته در نیمه دوم سال مشارکت با انبوه سازان افزایش یافت زیرا در نیمه اول ابزارها فراهم شد وفراخوان ها اعلام شد و تلاش می کنیم به ۵۰ درصد از پیش بینی های انجام شده در برنامه برسیم.

نظر شما درباره اجرای طرح مسکن اجتماعی چیست، این طرح باید چه فاکتورهایی داشته باشد که مشکلات و تبعات مسکن مهر  را نداشته باشد، به نظر شما مسکن اجتماعی چه امتیازی دارد که دولت یازدهم این طرح را تقریبا به عنوان جایگزین طرح مسکن مهر معرفی کرده است؟

اگر تفکیکی بین مسکن حمایتی با مسکن اجتماعی قایل شویم به این نتیجه می رسیم که مسکن مهر در رده مسکن حمایتی قراردارد زیرا شرایطی را فراهم می کند که دهک های ۳ و ۴ به بالا بتوانند از شرایط حمایتی دولت برخوردار شوند اما دهک های یک و دو بیشتر از این دهک ها نیاز به حمایت دارند زیرا توانایی مشارکت با دولت برای خرید مسکن را ندارند و طرح مسکن اجتماعی مناسب این گروه از افراد جامعه است.

برنامه پیشنهادی دولت در بخش مسکن اجتماعی بر سه رکن متمرکز است: استقرار واحدهای مسکونی در بافت فرسوده زیرا مخاطبان اصلی در این مناطق حضور دارند، دومین مساله بهره گیری از امکان حساب ۱۰۰ امام خمینی که برای این اقشار در نظرگرفته شده و احیای آن و سومین موضوع مخاطب قراردادن گروه های اصلی؛ علت اجرای این سه رکن هم این است که در برنامه های قبلی حوزه مسکن دچار انحراف شدیم و سوال این است که چه گروه هایی را در این برنامه هدف قراردادیم؟ آیا نیازمندان مسکن در این برنامه هدف قرار گرفتند؟ اگر اینگونه بود چرا آمار مستاجران سالانه افزایش می یابند؟ جواب این است که نتوانستیم گروه های اصلی را هدف قرار دهیم.

به نظر شما این سه رکن، پتانسیل لازم برای حل مشکلات مسکن دهک های اول تا سوم درآمدی را دارد؟

تدوین و اجرای هر برنامه نیازمند ابزارهای لازم است و شرکت عمران آمادگی لازم برای واگذاری زمین در بافت فرسوده به متولیان اجرای طرح مسکن اجتماعی را دارد و درصورتی که دو رکن دیگر و منابع مالی لازم فراهم باشد، اجرای این طرح به راحتی محقق می شود.

 تاکنون اقدامی برای اجرای طرح مسکن اجتماعی انجام نشده است؟

خیر، اما شرکت عمران و بهسازی شهری در این زمینه اعلام آمادگی می‌کند.