عضو کمیسیون بهداشت مجلس: آمریکا در همه چیز به جز سیگار ما را تحریم کرده است

 برنامه این هفته نسل امروز با موضوع «سیگار» نگاهی به وضعیت استعمال سیگار در جامعه داشت و با حضور محمدحسین قربانی رئیس فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس، علی هدایتی و گفت وگو با حسینعلی شهریاری عضو کمیسیون بهداشت مجلس به روی آنتن شبکه پنج رفت.

قربانی در ابتدای برنامه نسل امروز اظهار داشت: در هر ناهنجاری اجتماعی اگر با قوه قهریه مبارزه کنیم قطعا منتج به نتیجه نمی شود؛ سازمان های بین المللی از جمله سازمان بهداشت جهانی کنوانسیونی دارد که ١٣۴ کشور عضو آن هستند و ما هم یکی از آن کشور ها هستیم.

وی گفت: در این کنوانسیون ستادی با حضور ۴ وزیر کشورمان، رییس رسانه ملی، نیروی انتظامی و قوه قضاییه حضور دارند و راهکارهای برطرف کردن یا کنار گذاشتن و مبارزه با مصرف در آن تعریف شده است که بهترین راه مبارزه به ویژه برای نسل جوان آگاهی دادن نسبت به مضرات سیگار در حوزه سلامت است.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به این اقدامات فکر می کنید مصرف سیگار در جامعه کمتر شده، گفت: خیر، تا امروز در مصرف سیگار نتوانستیم سیر نزولی داشته باشیم بلکه این منحنی به سمت بالاست؛ باید شفاف صحبت کرد مصرف دخانیات در افراد زیر ١٨ سال، دانش آموزان و دانشجویان و بانوان شیوع یافته و متاسفانه حداقل از سال ٨۵ و ٨۶ که فعالیت معاهده در ایران رسمیت یافت سیر نزولی نداشته ایم.

وی با بیان اینکه این معاهده توسط مجلس تصویب و توسط رییس جمهور وقت ابلاغ شد افزود: براساس آن باید کشت جایگزین توتون به کشاورز معرفی و حتی سوبسید داده میشد دولت اینجا کم کاری کرده؛ مالیات بر سیگار را باید سالی ١٠ درصد افزایش دهیم؛ اما متاسفانه امروز این موضوع به صورت یک عامل رانت در بسیاری از حوزه های تصمیم گیری کشور نفوذ کرده است.

وی تصریح کرد: امروز کشورهای موفق دنیا و حتی حاشیه ما که مصرف دخانیات را کاهش دادند بهترین عامل را مالیات آن هم مالیات بر خورده فروشی میدانند؛ کسی که سیگار مصرف میکند باید هزینه از جیب خودش بدهد نه از جیب بیت المال؛ البته این آمار هم مهم است که از هر ۴ مرگ قلبی ٣ نفر به علت مصرف دخانیات بوده است.

قربانی در پاسخ به این سوال که چرا نسل امروزی ها سراغ سیگار رفتند، گفت: این امر فقط مختص کشور ما نیست بلکه همه کشورهای دنیا با این ناهنجاری مواجهند؛ شعار رییس جمهور اسبق فرانسه برای رای آوری این بود با بالابردن مالیات مصرف دخانیات را پایین بیاورد؛ برخی تصور می کنند برای تکمیل شخصیت اجتماعی سیگار مصرف کنند درحالی که جامعه به دردست داشتن سیگار توسط یک نوجوان نگاه منفی دارد یا اینکه یک تفریح به شمار رود که از نظر جامعه شناختی این موضوع رد شده است.

وی ادامه داد: بنده با توجه به اینکه پزشک هستم به جوان سیگاری گفتم لذت می‌بری از کشیدن سیگار؟ گفت نه ولی نمی توانم کنار بگذارم و همان جا این مثال را زدم که فردی شدیداً درگیر مرفین بود نزد پزشکی رفت و گفت می‌خواهم ترک کنم پزشک دارویی نوشت و گفت دارو ارزان اما کمیاب است فرد هر داروخانه ای رفت آن را پیدا نکرد وقتی پرسید که این چه دارویی است گفتند «اراده» و جوان گفت یعنی من اراده ندارم؟ همانجا تصمیم گرفت کنار بگذارد.

وی با بیان اینکه سیگار شخصیت اجتماعی و تفریح به دنبال ندارد اگر هم باشد کاذب است، گفت: برای جایگزین آن هم کنوانسیون اشاره کرده؛ تفریح یک اراده ملی است و نظام، چه مجلس دولت و قوه قضاییه باید گام بردارند نه اینکه فقط بگوییم مجلس چه کار کرده البته که در حد خود اقداماتی داشته است. ‌

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکارهایی انجام داده آید و میخواهید انجام دهید، گفت: بهترین راهکار در همین معاهده است عدم ارائه سیگار و دخانیات از جمله قلیان به افراد زیر ١٨ سال؛ در دنیا هم همین اجرا میشود و شما فرد زیر ١٨ سال حتی در ترکیه یا امارات یا کشورهای حاشیه ای ما نمی‌بینید که دخانیات مصرف کند؛ بنده برای شرکت در جلسه همین کنوانسیون به مصر رفتم و در مصر که اوج مصرف دخانیات است برای افراد زیر ١٨ سال دخانیات ارائه نمیشود اما در ایران هست چون هنوز قوانین اجرا نمیشود.

وی در پاسخ به این سوال که وقتی قوانین هست چرا اجرا نمی شود و چرا مجلس به اجرای قوانین نظارت نمی کند، اظهارداشت: بر اساس این قانون هیچ دکه ای نباید سیگار بفروشد و اگر میفروشد بر اساس نظم نوین باید باشد؛ فروش سیگار در بقالی ها و دکه ها ممنوع است و در صورت فروش باید صندوقی برای پرداخت مالیات هم داشته باشد.

وی افزود: مصرف دخانیات در اماکن عمومی ممنوعیت دارد الان طرحی در مجلس هست که برای کار کارشناسی دو هفته است عقب انداخته ایم که استفساریه آمد آیا قهوه خانه جزو اماکن عمومی هست یا نه؟ بنده معتقدم جزو اماکن عمومی است، قانون به صراحت می گوید مصرف دخانیات و قلیان در اماکن عمومی ممنوع است.

وی گفت: امروز در تهران، شمال و یا هر جای کشور برای صرف صبحانه با چای که بروید بیشتر از کسی که قلیان می‌کشد فردی که نمی‌کشد متضرر خواهد شد. مصرف دخانیات تفریح نیست و باید فضای شاد، آرامش، تفریح و کسب و کار جایگزین آن شود.

رئیس فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس در پاسخ به این سوال که در استان خودتان مازندران منابع طبیعی هست چرا جایگزین نمیشود، گفت: ضریب اشتغال در مازندران و گیلان پایین تر از تهران است یعنی بیکاری در این دو استان بیش از تهران است؛ محور توسعه کشاورزی است که فصلی است و کشاورزان خرده مالک هستند جوان روستایی تفریحش همان فضای سبز است و نبود اشتغال خود یکی از معضلات است.

قربانی در پاسخ به اینکه یعنی نبود اشتغال به مصرف سیگار کمک میکند، گفت: خیلی کمک می کند هدایت به سمت ورزش، کسب و کار و اشتغال از مولفه های مهمی است که در این کنوانسیون هم آمده است.

قربانی در پاسخ به این سوال که جلوی قاچاق را چه کسی باید بگیرد، افزود: یک اراده ملی باید باشد باید دولت پای کار بیاید بستن مرزها کار سختی نیست؛ امروز منفذی در بسیاری از مراکز تصمیم گیری و تصمیم سازی در مجلس و دولت همین مافیای دخانیات حضور دارد.

وی در پاسخ به اینکه یعنی برخی در این راستا نفوذ کرد اند، گفت: قطعا همین طور است؛ کشور ژاپن می خواهد یک تویوتا به ما بفروشد می‌گوید تحریمید اما شرکت جی تی آی را در ایران دارد که دخانیات تولید می کند و بازار ٨٠ میلیونی، زمین و آب و برق و کارگر ارزان هم به آن دادیم.

قربانی در پاسخ به این سوال که مقصر کیست، گفت: اگر دنبال مقصر بگردیم خیلی حرف هست؛ مقصر مجلس، دولت و حاکمیت است و هر کس در جای خود باید کارش را انجام دهد.

وی در پاسخ به این سوال که شما در مجلس چقدر دولت را پای میز سوال کشانده اید، الان متولی این امر در دولت کیست؟ اضافه کرد: ما یک قانون شفاف مبارزه با دخانیات داریم؛ متولی وزارت صنعت است البته بنده بسیاری ضعف ها را در حوزه بهداشت میبینم چون دبیرخانه این کنوانسیون در وزارت بهداشت است.

رئیس فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس در پاسخ به این سوال که مجلس مقتدر می تواند بالای اینها بایستد آیا این قابلیت در مجلس هست؟ گفت: امروز یک دست صدا ندارد، شما تا حدودی در مجلس بودید بعضی از اوضاع را می‌شناسید بگویید همه اراده مجلس برای اجرای این قانون، نمیشود یا اگر هم بگوییم همه اراده دولت برای این کار باز هم نمیشود؛ قاچاق ارز، مواد مخدر ما ۴٠ سال است با قاچاق مواد مخدر مبارزه می کنیم آیا در کشور کم شد؟ چقدر شهید داده ایم؟

وی در پاسخ به اینکه بالاخره باید مبارزه کنیم، گفت: می‌خواهیم این مبارزه جایی نتیجه بدهد من روزی در مجلس گفتم چرا ما باید هزینه اروپایی ها را بدهیم ترانزیت را آزاد کنیم خودشان بپردازند ما هزینه سنگین می پردازیم چقدر نیروی انسانی ما شهید شدند چندین میلیون دلار هزینه می کنیم ولی امروز آمار باز مسیر صعودی نشان می دهد و در برخی نقاط کشور و همین تهران و شمال دستیابی به مواد مخدر راحت تر از دستیابی به نان سنگک است.

قربانی با بیان اینکه در بسیاری موارد قانون داریم اما اراده را برای مبارزه با بسیاری از ناهنجاری ها را نتوانستیم داشته باشیم، گفت: روزانه باید ١٢ دقیقه از برنامه های صدا و سیما برای مبارزه با دخانیات هزینه شود که باید بوسیله مالیات منابعش تامین شود.

وی در خصوص تفاوت بین زن و مرد در سیگار کشیدن گفت: با توجه به حیایی که در بین بانوان ایرانی هست و مشغله هایی مثل بچه و خانواده، ٣ برابر خانم ها، آقایان سیگار مصرف می کنند.

وی در پاسخ به این سوال که البته در خیابان نمود بیشتری میببنیم، گفت: این آمارها سیر صعودی دارد اما به نسبت آقایان با توجه به فرهنگ حاکم کمتر است.

قربانی خطاب به نسل امروزی ها گفت: سیگار آثار نازیبایی بر دهان و دندان و لثه بر جای می گذارد؛ بنده از هر فردی پرسیدم چه لذتی می‌بری از سیگار کشیدن حتی یک نفر نگفت لذت میبرد و این را باید به جوانان گفت.

وی درباره آخرین وضعیت سیگار و دخانیات هم در مجلس افزود: باورم این است باید تجربیات دنیا را در کشورمان لحاظ کنیم که چگونه مصرف دخانیات را پایین آوردند؛ باید علاوه بر کار فرهنگی در چهارچوب همین قانون بیش برویم که در این صورت طی ۵ تا ١٠ سال آینده به صورت قابل توجهی مصرف دخانیات در کشور کم خواهد شد.

سیگار دروازه ورود به همه اعتیادها

هدایتی در ادامه برنامه با بیان اینکه از اول راهنمایی و به مدت ٢١ سال بعد از آن سیگار کشیده است، درباره ترک آن اظهارداشت: برخی می گویند سیگار اعتیاد است و برخی دیگر معتقدند عادت است؛ سیگار عادتی است که هر لحظه باید مصرف کنی ولی با اولین پوک هم احساس ندامت میکنید.

وی در پاسخ به اینکه می گویند مثلاً فشار زندگی باعث شده سیگار بکشیم آیا این درست است؟ افزود: نه؛ نسل ما که سیگاری شد با نسل امروز فرق دارد آن زمان فکر می کردم به بلوغ فکری رسیده ام و با سیگار احساس بزرگ شدن داشتیم ولی اینگونه نبود.

وی گفت: برای ترک باید انگیزه خوبی باشد؛ بنده روزی که خواستم ترک کنم اینگونه شد که سوار تاکسی شدم و بوی خیلی بد و مشمئزکننده ای به مشامم خورد تا جایی که از تاکسی قبل رسیدن به مقصد پیاده شدم، فردی که ناشتا سیگار بکشد چنین بویی می‌دهد و وقتی پیاده شدم خیلی به آن فرد بدوبیراه گفتم بعد فکر کردم که خود من هم همین هستم ولی متوجه نمی‌شوم و از همان تاریخ با خودم فکر کردم و دیگر نکشیدم.

وی در پاسخ به این سوال که بین خانم و آقا تفاوتی در زمینه سیگار کشیدن وجود دارد، گفت: الان فاصله کمتر شده است؛ سیگار بسیار مضر است حالت چهره عوض و رنگ صورت تغییر می کند؛ لثه ها آسیب میبیند صبح ها مثل فرد سرماخورده هستید و گویی برونشیت مزمن دارید و با سرفه های عجیب و بوی بد همراه است اما وقتی ترک می کنید این علائم هم از بین می رودقبلا نمی‌توانستم خیلی ورزش و شنا کنم اما الان در ۵٢ سالگی ٩٠ دقیقه فوتبال بازی می کنم.

وی افزود: سیگار رفتار بد اجتماعی است و اغلب میگویند فلانی سیگاری است با او رفاقت نکن؛ سیگار دروازه ورود همه اعتیادهاست؛ تریاک هم  از سیگار شروع میشود؛ باید برای مقابله با آن کار فرهنگی صورت گیرد.

وی در پاسخ به این سوال که این بحث تفننی کشیدن چیست افزود: مثلاً میگویند سیگاری نیستم روزی ٢ نخ میکشم در حالی که یک نخ هم نباید کشید؛ به تریاکی ها و سیگاری ها بگویی میگویند اعتیاد ندارم هر وقت بخواهم ترک میکنم خب اگر میتوانی ١ ساعت نکش.

وی خطاب به نسل امروزی ها گفت: به خودتان متکی باشید و عاقبت کسانی که اعتیاد آیدا کردند و سیگار کشیدند را ببینید؛ ترک سیگار راحت تر از تخمه نخوردن و نوشابه نخوردن است و لذت بالایی دارد.

**عضو کمیسیون بهداشت: دولت، مصوبه مجلس در اجرای مالیات بر دخانیات را اجرا نمی‌کند**

شهریاری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در بخش گفت و گو با نسل دیروزی ها در پاسخ به این سوال که آیا سیگار کشیدن بیماری است؟ اظهارداشت: به یک معنا بیماری است چون خیلی از افراد برای ترک می گویند خیلی  سخت است در صورتی که سیگار کشیدن یک اعتیاد فیزیولوژیک نیست و اگر اراده جدی افراد داشته باشند به سادگی می‌توانند ترک کنند اما بسیاری افراد میگویند سخت است یا بعد از مدتی ترک، دوباره روی می‌آورند.

وی در پاسخ به اینکه چگونه فردی سیگاری می‌شود؟ و رفیق بد چه تاثیری دارد، افزود: متاسفانه امروزه برخلاف گذشته که روی آوردن به مواد دخانی و سیگار به ویژه برای سنین پایین پسندیده نبود الان جوانان به این سمت می روند و بدتر اینکه زنان و دختران در سنین ١٢ و ١٣ سال به سمت سیگار میروند. حتی ممکن است یک زن باردار هم سیگار بکشد در حالی که برای جنین عوارض بسیاری دارد.

عضو کمیسیون بهداشت مجلس در خصوص ریشه این امر گفت: متاسفانه برخی تصور میکنند بزرگ میشوند یا تشخص می آورد یا در برخی گعده ها یک پوک تعارف می کنند در حالی که معنی همان یک پوک را نمی‌دانند یا اینکه یک بار قلیان کشیدن معنی اش چیست؟و چه عواقب خطرناکی دارد خیلی مواقع میگویند اکثر افرادی که به مواد مخدر روی آوردند از مصرف دخانیات و سیگار بوده و زمینه چالش های جدی را به وجود آورده است.

وی در پاسخ به اینکه اگر یکی از اعضای خانواده شما گرفتار این مشکل شود چه برخوردی دارید؟ اظهارداشت: با نسل امروز نمیشود با خشونت و دستوری رفتار کرد آرام آرام باید شروع کرد مثلاً داستانی از افرادی که قبلاً سیگار کشیدند و بعد چه مشکلاتی پیدا کردند.

وی گفت: فکر نکنیم با یک جلسه میتوان فرد را مجبور کرد انجام ندهد بلکه شاید در جلسات متعدد و برخی مواقع با مشاوره بتوان مشکل را حل کرد؛ البته مشاوره رسمی خیلی جواب نمی‌دهد بلکه فردی به عنوان دوست خانوادگی مشاوره دهد؛ ممکن است پدر و مادر با لحن تند از ابتدا بگویند سیگار می‌کشی پس معتاد میشوی که این روش جواب نمی‌دهد و اینکه فقط با نصیحت افراد را وادار کنیم دست از این کار بردارند.

شهریاری در پاسخ به این سوال که شما و همکاران تان در مجلس برای این معضل چه اقداماتی کرده اید، گفت: ما مستندات خوبی داشتیم قانون جامع مبارزه با مواد دخانی را سال ٨٣ مجلس تصویب کرد مهمترین محور آن این موضوع است که در تمام دنیا نشان داده شده وقتی قیمت سیگار بالا می رود و مالیات سنگین به آن بسته میشود لااقل افراد جدید کمتر به سیگار روی می آورند.

شهریاری در خصوص اینکه آیا این قانون عملیاتی شده، اظهارداشت: ما سال ٨٣ تصویب کردیم ولی دولت اجرایی نمی کند.

این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که خیلی قوانین را مجلس تصویب می کند اما دولت ها اجرایی نمیکنند، در این زمینه چه باید کرد، گفت: سال ٨٣ تصویب کردیم سالیانه ١٠ درصد در بودجه اضافه کنیم و اگر این اتفاق می افتاد ببینید که چه قیمتی میشد؛ در فصل بودجه در کمیسیون تلفیق و بهداشت و درمان مجلس خیلی سعی کردیم که عوارض و مالیات سنگین ببندیم معتقدیم دولت با توجه به اینکه مشکلات مالی دارد و قرار است از وابستگی به نفت جدا شویم به راحتی با مالیات بر خورده فروشی سیگار سالی ١٢ هزار میلیارد تومان منابع خواهد داشت.

وی در پاسخ به اینکه قاچاق کجای پازل است، گفت: ما در سیگار و مواد دخانی مافیا داریم یعنی در مجلس و کمیسیون بهداشت درمان و تلفیق بحث مالیات را می آوریم اما دولتمردان با مالیات های سنگین مخالفت می کنند البته تعداد قابل توجهی از نمایندگان هم مخالفند زیرا خیلی از نمایندگان وابسته به دستگاه های اجرایی و دولتی هستند و وزراتخانه به آنها می‌گوید شما مخالفت کنید با این کار.

وی در پاسخ به اینکه این نماینده ها همین وکیل الدوله ها هستند؟ یادآور شد: شما هر اسمی میخواهید بگذارید این اتفاق می افتد؛ سالها در کمیسیون بهداشت تلاش کردیم و به کمیسیون تلفیق آوردیم اما موفق نبودیم چون مخالفت کردند؛ آمریکا در همه چیز ما را تحریم کرده اما سیگار آزاد است ؛ ما را در سیگار تحریم نکردند باید دید پشت این برنامه چیست؟ آمریکا حتی داروی مورد نیاز خانواده ها و تجهیزات پزشکی را تحریم کرده اما می‌گوید سیگار بکشید چون انواع بیماری قلبی و عروقی و سرطان را به دنبال دارد و سالیانه هزاران میلیارد تومان هزینه برای دولت دارد.

وی در پاسخ به اینکه بعد اجتماعی سیگار کشیدهم مطرح است، مثلاً همین بوی سیگار از فردی که میکشد، در این زمینه هم بفرمایید؟ تصریح کرد: افراد سیگاری دندان زرد دارند و افراد مسن سبیل هایشان هم زرد میشود و این برای فردی که میخواهد الگوی خانواده باشد مناسب نیست؛ باید از وزیر قبلی ضمن پرسید چرا هر روز یک مجوز ایجاد کارخانه سیگار می‌دادند؟

عضو کمیسیون بهداشت مجلس در پاسخ  به اینکه ما انتظار داریم مجلس بپرسد؟ گفت: مجلس مخصوصا سال آخر به فکر جمع کردن رای حلال هستند ( با خنده) و نمی خواهند درگیر شوند.

وی در پاسخ به این سوال که معتقدیم نماینده ای باید به مجلس برود که به فکر مردم باشد تا رای؛ جمله آخر را با نسل امروز بگویید، خاطرنشان کرد:خوشبختانه در خانواده ما فرد سیگاری نیست اما به همه فرزندان نسل امروزی ام میگویم انواع سرطان ها از سیگار است و بیش از ١٠٠٠ نوع مواد سمی با سیگار وارد بدن می‌شود درست است همه افراد دچار سرطان شاید نشوند و به زن افراد بستگی دارد ولی در صورتی که دچار بیماری سرطان شوند زندگی را برای خود و خانواده شان سخت میشود خداوند به ما نمایندگان و دولتمردان صراط مستقیمی نشان‌دهد که به خاطر منافع چند روزه سلامت جامعه را به خاطر نیندازیم.