چند ابهام برای وعده افزایش سرعت اینترنت خانگی
وزیر ارتباطات درحالی از برنامه‌ریزی برای افزایش ۴ برابری سرعت اینترنت خانگی خبر می‌دهد که این وعده را از سال ۹۷ داده بود اما همچنان رفع مشکل سرعت اینترنت، یکی از مهمترین مطالبات کاربران است.
مشکل کیفیت سرعت اینترنت خانگی این روزها کاربران بسیاری را به ستوه آورده است و کاربران معتقدند نسبت به هزینه ای که بابت سرعت اینترنت پرداخت می کنند، سرویس مناسبی از اپراتورها دریافت نمی کنند.
این مشکل در ایام خانه نشینی و قرنطینه کاربران به دلیل شیوع ویروس کرونا پررنگتر شده و بسیاری از کاربران به دلیل آنکه کیفیت سرویسی که دریافت می کنند با آنچه که قرار بود از سوی اپراتور ارائه شود متفاوت است، نارضایتی خود را در شبکه های اجتماعی، سامانه نت سنج پلاس و سایت اپراتورها اعلام می کنند.
البته موضوع قطع و وصلی و کندی سرعت اینترنت بیشتر مربوط به کاربران خانگی است و کاربران اینترنت موبایل کمتر از کیفیت سرویس خود نارضایتی دارند.
مشکل کیفیت اینترنت خانگی از آمارهای ارائه شده از وضعیت ICT کشور نیز مشهود است. به نحوی که افزایش تعداد کاربران اینترنت خانگی طی سال های اخیر روند کندی داشته است و با وجودی که ضریب نفوذ اینترنت موبایل بیش از ۷۶ درصد است و ۶۳ میلیون نفر در کشور با موبایل به اینترنت وصل می شوند، ضریب نفوذ اینترنت ثابت خانگی تا پایان سال ۹۸ حدود ۱۰ درصد بوده و تنها ۸ میلیون نفر از طریق ADSL به اینترنت متصل می‌شوند.
در این میان پیگیری ها از شرکت ارتباطات زیرساخت به این جمله ختم می شود که «مشکل پهنای باند و کمبود ظرفیت در کشور وجود ندارد»؛ اما در آن سوی ماجرا نتیجه تماس کاربران با اپراتورهای مربوطه، نوار ضبط شده ای با این مضمون است که «افت سرعت اینترنت مربوط به مشکلی خارج از شبکه اپراتور است.»
در این شرایط وزیر ارتباطات روز گذشته وعده افزایش سرعت ۴ برابری اینترنت را مطرح کرده است.
جهرمی: سرعت اینترنت خانگی را حداقل ۴برابر می‌کنیم
محمدجواد آذری جهرمی 2 روز گذشته با اعلام این خبر که سرعت اینترنت خانگی را حداقل ۴ برابر خواهد کرد، در توئیتر نوشت: امروز عملیات اجرایی ارتقای اینترنت خانگی از ADSL به VDSL در استان تهران و قم آغاز شد و در هفته آینده، سایت ثبت نام آغار به کار خواهد کرد.
وی تاکید کرد که اولویت توسعه با مناطقی است که سرعت نسل۴ موبایل در آنها از متوسط کشوری پایین‌تر است.
وزیر ارتباطات شب گذشته نیز با حضور سرزده به مراکز کنترل شبکه برخی اپراتورهای اینترنت در اینستاگرام نوشت: «قول دادیم، عمل می‌کنیم. پای وعده‌ای که دادیم هم می‌ایستیم! در ادامه تلاش‌هایی که شروع کردیم، امروز خودم مجددا پای سیستم رفتم. منتظر کاغذ بازی نموندیم و شبانه‌روزی تلاش می‌کنیم که با نصب سیستم‌های VDSL سرعت اینترنت ثابت را ۴ برابر کنیم.
وی گفت: «سامانه ثبت‌نام از هفته آینده در خدمت شما خواهد بود تا ثبت‌نام کنید و VDSL تحویل بگیرید.»
سوابق وعده جهرمی برای افزایش سرعت اینترنت از بهمن ۹۷
اما سابقه وعده وزیر ارتباطات برای افزایش سرعت اینترنت، به پیش از این زمان بر می گردد. وی در بهمن ماه سال ۹۷ نیز از بهره‌برداری از نسل جدید اینترنت خانگی مبتنی بر تکنولوژی FTTC و VDSL که امکان دسترسی به سرعت ۷۰ مگابیت را برای کاربران فراهم می‌کند، خبر داده بود و گفت: «این امکان به زودی در کل کشور اجرایی می شود.»
در آن زمان آذری جهرمی در شبکه اجتماعی اینستاگرام نوشت: «نسل جدید اینترنت خانگی با حداقل سرعت ۷۰ مگابیت در ثانیه پس از دزفول، در شهر پردیس به بهره‌برداری رسید. این تکنولوژی در فاز ۸ شهر پردیس رودهن به بهره‌برداری رسیده و حدود ۲۸ هزار مشترک می‌توانند از این تکنولوژی که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی انجام شده است، بهره ببرند.»
وی با اشاره به افزایش حداکثر سرعت اینترنت خانگی از ۱۶ مگابیت به حداقل ۷۰ مگابیت در شهر دزفول اعلام کرد: «با ارتقای تکنولوژی ADSL به FTTC این کار امکان پذیر شده و در آستانه دهه فجر یکی از اپراتورهای اینترنت این تکنولوژی را در دزفول ارتقا داد و ۶ هزار مشترک این حس را تجربه کردند.»
پس از آن نیز وزیر ارتباطات در تیرماه ۹۸ بار دیگر از برنامه ریزی برای جایگزینی اینترنت VDSL به عنوان نسل جدید اینترنت خانگی به جای سرویس ADSL در کشور خبر داد و گفت: « ظرفیت واگذاری این سرویس با چهار برابر سرعت برای دو میلیون مشترک فراهم شده است.»
وی در تیرماه ۹۸ و در حاشیه نمایشگاه الکامپ در جمع خبرنگاران گفته بود: « سیاستگذاری جدید ما برای توسعه شبکه پهن‌باند ثابت اینترنت این است که از امروز شرکت مخابرات ایران، سرویس VDSL که اینترنت مشترکان را تا ۴۰ مگابیت بر ثانیه افزایش می‌دهد، ارائه دهد. شرکت مخابرات ایران از امروز این سرویس را در سراسر کشور راه‌اندازی می‌کند و دو میلیون پورت VDSL و متوسط سرعت ۴۰ مگابیت بر ثانیه به متقاضیان عرضه خواهد شد.»
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر اینکه به دلیل عقب‌ماندگی ما در حوزه شبکه ارتباطات ثابت، وضعیت خوبی در این بخش نداریم، گفت: «با راه‌اندازی سرویس VDSL، امیدواریم که این عقب‌ماندگی جبران شود و سایر اپراتورها نیز می‌توانند این امکان را برای مشترکانشان فراهم کنند.»
به گفته آذری جهرمی، «به دلیل فاصله زیاد خطوط مسی تا مراکز مخابراتی، ۳۰ درصد مشترکان تنها به اینترنت دو مِگ دسترسی دارند و ۱۶ درصد مشترکان می‌توانند اینترنت ۸ تا ۱۶ مگ دریافت کنند به همین دلیل در صورت راه‌اندازی و توسعه سرویس VDSL، مشکل سرعت مشترکان حل خواهد شد. همچنین در شروع این سرویس، ظرفیت دو میلیون پورت در سراسر کشور، آماده واگذاری است.»
طرح چند ابهام برای وعده افزایش سرعت اینترنت خانگی
حال با وجود سوابق وعده داده شده از سوی وزیر ارتباطات و شواهدی که از سرویس دهی اپراتورها وجود دارد، چند ابهام برای بهره برداری از نسل جدید اینترنت خانگی (VDSL ) وجود دارد.
نخست اینکه چه تضمینی وجود دارد که این بار اپراتورها به کاربران سرعت واقعی سرویس VDSL را ارائه دهند در صورتی که هر بار با بهانه های مختلف حتی کیفیت سرویس واقعی ADSL را نیز به کاربران خود ارائه نمی دهند.
نکته دوم این است که در صورتی که شرکت ارتباطات زیرساخت و اپراتورها اختلال را نمی پذیرند و یا مشکل کیفی سرویس را به گردن یکدیگر می اندازند و سایت نت سنج پلاس و سامانه شکایت ۱۹۵ نیز کارآیی لازم را برای پیگیری نارضایتی کاربران ندارد، چه نهادی پاسخگو است؟ حتی اگر کاربر به جای ADSL به VDSL دسترسی داشته باشد.
از سوی دیگر در پی وعده وزیر ارتباطات برای ارتقای شبکه ADSL به VDSL در سال ۹۸، اپراتورها خواستار افزایش تعرفه اینترنت شدند که در آن زمان، جهرمی از اپراتورها خواست تجهیزاتشان را به روز کنند تا اجازه افزایش قیمت بدهد. این موضوع حتی در نظرسنجی از کاربران نیز پرسیده شد که آیا با افزایش قیمت اینترنت در ازای ارتقا از ADSL به VDSL موافقند یا خیر.
با این وجود این سوال مطرح می شود که اگر ارتقای سرویس ADSL و یا ۴ برابری سرعت اینترنت، مستلزم پرداخت هزینه بیشتری باشد، چه تضمینی برای دریافت کیفیت مناسب و سرعت واقعی سرویس وجود دارد؟
با تمام این تفاسیر بسیاری از کاربران اینترنت معتقدند که نیازی به ۴ برابر سرعت اینترنت ندارند؛ بلکه توقع دارند مطابق با همان هزینه ای که پرداخت می کنند و سرویسی که از همان ابتدا از سوی اپراتور به آنها وعده داده شده، اینترنت را با سرعت واقعی خود دریافت کنند.
چرا که برای مثال کاربرانی که هزینه اینترنت ۴ مگابیتی را پرداخت می کنند حتی به سرعتی در حد ۲ مگابیت هم دسترسی ندارند و مدام با قطع و وصلی و افت کیفی سرعت مواجه است.