آثار وعده های عوامفریبانه؛ آتشی به جان اقتصاد ایران
گزارش تازه مرکز پژوهش های مجلس در مورد پیامدهای وعده های انتخاباتی مبنی بر توزیع بی حساب منابع و تزریق پول بیشتر به اقتصاد، تا حدی ابعاد گوناگون و آسیب های پدیده «پول پاشی» را می نمایاند.
به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز سه شنبه 19 اردیبهشت ماه 1396خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.
**پول پاشی و آسیب وعده های عوامفریبانه
روزنامه «جهان صنعت» درباره آسیب های وعده برخی نامزدها برای تزریق و توزیع پول میان طبقات فرودست جامعه نوشت: وعده پوپولیستی افزایش یارانه نقدی برخی از نامزدها واکنشهای بسیاری را در پی داشت تا جایی که مرکز پژوهشهای مجلس با ارائه گزارشی با زبان آمار و ارقام به تبعات و ضربههای جبرانناپذیر این شعار عوامفریبانه پرداخته است. دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس روز گذشته گزارشی با عنوان «پولپاشی در اقتصاد: مبانی و آثار» پیامدهای افزایش یارانه نقدی در اقتصاد ایران را تحلیل کرد. در این گزارش با نگاهی به ادبیات اقتصادی تزریق پول به اقتصاد ارزیابی و تاثیرات موارد مختلف پولپاشی احتمالی در بودجه دولت در شرایط فعلی بررسی شده است.
روزنامه «دنیای اقتصاد» هم در گزارشی آورد: بازوی پژوهشی مجلس با انتشار گزارشی نسبت به پیامدهای بحرانساز برخی از وعدهها هشدار داد. به عقیده کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس، طرح و اجرای وعده توزیع منابع با هدف جلب نظر عموم در نهایت منجر به بروز ابرتورم، بحران ارزی و بحران ترازپرداختها خواهد شد. بر مبنای نظر کارشناسان قوه مقننه، سیاست افزایش یارانه و مخارج دولت بهعنوان یکی از مصادیق پول هلیکوپتری(پولپاشی) ذیل سیاستهای عوامگرایانه اقتصاد کلان قرار میگیرد.
در ادامه می خوانیم: بر مبنای گزارش منتشرشده سیکل چهارمرحلهای پول هلیکوپتری، معمولا پس از یک دوره رکودی و افزایش نابرابری آغاز میشود. بر مبنای تجربه جهانی، اجرای اینگونه سیاستها اگرچه در گام اول اوضاع را درظاهر راضیکننده جلوه میدهد، اما پس از مدتی با نمود یافتن ریسک تورمی، کمبود در طرف عرضه و تشدید کسری بودجه، کنترل شرایط و اوضاع از دست دولت خارج میشود و تورم فزاینده دستمزدهای واقعی را در سرازیری کاهش قرار میدهد. نقطه پایان این سیکل مخرب نیز بازگشت به نقطه شروع است؛ با این تفاوت که علاوهبر رکود، اکنون تورم شدید، قدرت خرید مردم را نیز تا حدود زیادی کاهش داده است. بازوی پژوهشی مجلس در این گزارش راه درست افزایش رفاه و کاهش فقر را تعیین راهبرد در گروههای کمدرآمد و ایجاد منابع پایدار معرفی کرده است.
در گزارش روزنامه «شرق» هم می خوانیم: وعدههای یارانهای از سوی دو کاندیدا خطراتی جدی را متوجه اقتصاد میکند که تقریبا هر روز کارشناسان درباره آن هشدار میدهند؛ اما هنوز هم گوش محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی، دو کاندیدای ریاستجمهوری، بدهکار نیست. حالا هم پس از لاریحانی، رئیس مجلس، جلالی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، وارد میدان شده و خطرات افزایش یارانه را گوشزد کرده است. «یارانه سهبرابری»؛ این آن چیزی است که هر دو کاندیدا بر آن تأکید میکنند، البته قالیباف پس از انتقادها، حاضر شد یارانه 250هزار تومانی را به سهبرابر یعنی 150هزار تومان کاهش دهد. مرکز پژوهشها در تحقیق مفصلی درباره «توزیع هلیکوپتری یارانه» به اثرات مخرب آن بر تورم اشاره کرده است. البته در این گزارش تأکید شده که این ارقام فقط و فقط کف برآوردهاست، چراکه عوامل دیگری مانند احتمال خروج نقدینگی انباشتهشده در حسابهای سرمایهگذاری بانکها (بیش از هزارهزار میلیارد تومان) به بازارهای موازی مانند طلا، ارز و مسکن در صورت تزریق پول به میزان قابل اعتنا و افزایش سریع تورم وجود دارد که قابل الگوسازی نبوده است.
** سخنرانی روحانی در جمع مردم همدان و کرمانشاه
«حسن روحانی» رییس جمهوری دیروز در جمع مردم همدان و کرمانشاه سخنانی بیان داشت که مورد توجه ویژه روزنامه های امروز قرار گرفت. روزنامه «همدلی» در این باره نوشت: حسن روحانی در ادامه مبارزات انتخاباتیاش دیروز به همدان و سپس به کرمانشاه رفت و در کلامش همچون دو روز پیش که به ارومیه رفته بود، شوری انتخاباتی دیده میشد. شوری که انگار قرار است برای 4 سال دیگر در قوه اجرایی کشور اعتدال را حاکم کند. او در سخنرانیهای دیروزش چهره ای جدید از آن سوی کارزار رقابتها معرفی کرد؛ چهرهای که در پشت پرده تصمیم گرفته بود پیادهروهای تهران را تفکیک جنسیت کند و این چهره در انظار عمومی به گونه دیگری است.
به نوشته این روزنامه، حسن روحانی پیش از ظهر دیروز در سالن ابنسینای همدان گفت: ما آمدهایم تا به بداخلاقیها پایان دهیم و به خشونتورزان و افراطیون بگوییم. دوره شما تمام شده است. شما هشت سال در این کشور بودید و مردم دیدند که در این کشور چه کردید. روحانی با بیان اینکه ما دنبال آزادی هستیم با اشاره به رقبای انتخاباتی خود گفت: منطق شما ممنوع کردن است و چیز دیگری ندارید. منطق شما هوچیبازی است و چیز دیگری ندارید. به گزارش جماران، او ادامه داد: شما در طول این چهار سال در همه جلسات آمدید تا همه شبکههای اجتماعی را ببندید. شما در مسیر پیشرفت و آزادی جوانان ما نخواهید بود.
به نوشته روزنامه «مردم سالاری»، رییسجمهور در کرمانشاه گفت: عدهای از آزادی جوانان نگران هستند. چرا حرفهای دلتان را به جوانان نمیگویید و چرا حرفهایی که در جلسه خصوصی میگویید، نمیگویید؟ رییسجمهور با بیان اینکه یک عده از پیشرفت ایران نگران هستند، گفت: عدهای از آزادی جوانان نگران هستند. چرا حرفهای دلتان را به جوانان نمیگویید و چرا حرفهایی که در جلسه خصوصی میگویید، نمیگویید؟ میخواهید ایران در حصر و محاصره باقی بماند و ارتباط جوان ایرانی با دنیا قطع شود. روحانی در این چهار سال در مقابل شما ایستاد و من با کمک شما آمادهام چهار سال دیگر هم بایستم.
به نوشته روزنامه «آفتاب یزد»، روحانیِ این روزهای سپهر سیاسی ایران با مردی که در نخستین مناظره حضور یافت به طرز چشمگیری تفاوت کرده است و باید دید استراژی انتخاباتی او به دلیل رفتارهای غیرحرفهای رقبایش تغییر نموده یا آنکه از ابتدا تصمیم داشته تا اوجی تدریجی داشته باشد. شاید در حال اجرای نقشهای از پیش تعبیه شده باشند و ابتدا بنا بوده تا حرکات حریف را به دقت ملاحظه و وارسی کنند، سپس رویهای دفاعی پیش گیرند و در پایان هم حریف را هدف قرار دهند و به او حمله کنند.
در ادامه می خوانیم: یک فرضیه هم وجود دارد که حسن روحانی استراتژی انتخاباتیاش را بر مبنای منطق ، استدلال، گزارش عملکرد و تبیین برنامههای دولت آیندهاش استوار کرده بود اما با مشاهده جنجــالسازیهــای رقبایش برای پیروزی تغییر راهبرد داده و رویهای دیگر را پیش گرفته است. شیوهای که در آن بیپروا از رازهای مگو سخن میگوید.
روزنامه «کیهان» اما در گزارش خود سخنان دیروز روحانی را «توهین به شعور مردم» خواند. به نوشته این روزنامه، در حالی که دست دولت از عملکرد اقتصادی قابل دفاع در مقابل دیدگان مردم خالی است با نزدیک شدن به انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری نگرانی بر اردوگاه حامیان روحانی مستولی شده است. در این میان سیاست ایجاد نگرانی در مردم از پیروزی رقیب از مدتها پیش و بخصوص در مناظرهها پیش گرفته شده است. روحانی نیز دیروز در جمع مردم همدان بدون اشاره به عملکرد اقتصادی دولت در توهینی آشکار به شعور مردم گفت: میخواهند در پیادهروها دیوار بکشند.
**چشم انداز روابط ایران و فرانسه در دوره ریاست جمهوری ماکرون
پیروزی «امانوئل ماکرون» نامزد میانه روی انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در دور دوم انتخابات این کشور ، نگاه تحلیلگران و ناظران داخلی را به آینده روابط ایران و فرانسه جلب کرده است. روزنامه های امروز به این موضوع پرداختند.
روزنامه «ابتکار» در گزارش خود در این ارتباط نوشت: با توجه به سطح همکاری های ایران و فرانسه که به خصوص در دوران پسا برجام از جهش قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و دو کشور در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی در تلاش برای افزایش سطح همکاری های دوجانبه هستند، پیروزی نامزد میانه رو در فرانسه بر روند آتی همکاری ها میان دو کشور مثبت ارزیابی می شود. در همین زمینه عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپلیتیک در گفت و گویی با ایسنا، در مورد سیاست های آتی رئیسجمهور جدید فرانسه در قبال ایران گفت: به عقیده من اگر دولت فعلی در ایران سرکار باشد، روابط فعال تهران و پاریس به هم نخواهد خورد؛ چراکه ماکرون وزیر اقتصاد بوده و فردی اقتصادی است.
در روزنامه جهان صنعت هم می خوانیم: به واقع بعد از اجرایی شدن برجام، فرانسه در میان کشورهای اروپایی در مسیر بهبود روابط با ایران گام برداشت و نتیجهاش برای کشور قراردادها و تفاهمنامههایی بود که یکییکی در حالی اجراییشدن است. در راستای مناسبات تجاری فرانسه با ایران گفته شده است که حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته از 56٢ هزار یورو به یک میلیارد و ٩٠٠ هزار یورو رسیده است. در این ارتباط ایران شریک مناسبی برای سرمایهگذاری فرانسه است و با توجه به رقابتی که از سوی کشورهای اتحادیه اروپا برای سرمایهگذاری در پسابرجام صورت گرفته است، فرانسه نمیخواهد در انتهای لیست مناسبات تجاری در میان کشورهای اتحادیه اروپا با ایران باشد. البته تنها تهدید پیشرو برای این ارتباط فقط وجود ترامپ است که قرائن نشان میدهد ماکرون نمیخواهد در رابطه با تهران انعطافی نشان دهد که مایه رنجش واشنگتن شود. البته او با توازن سیاسی با ایران و روی کمکهایش در مهار داعش از این مشکل نیز عبور خواهد کرد و حتی در پاسخ رفتار خود در قبال واشنگتن تلاش میکند ترامپ را به پایبندی به برجام متقاعد کند. این روابط هنگامی بهتر میشود که حسن روحانی در انتخابات پیشروی ریاستجمهوری پیروز و در پاستور ماندگار شود. در شرایط فعلی حسن روحانی و ماکرون هر دو بر میانهروی تاکید دارند و نشان دادهاند با گفتمان اعتدال به ویژه در سیاست خارجی، میتوانند روابطی بهتر برای دو کشور رقم بزنند.
در گزارش روزنامه «خراسان» هم آمده است: ایران و فرانسه دست کم به لحاظ اقتصادی دارای روابط کلانی هستند وبه نظرمی رسد پاریس وتهران ارتباطشان را پس از برجام که در مسیر رشد قرار گرفته همچنان حفظ کرده و ماکرون نیز در این زمینه تغییری ایجاد نکند جز آنکه سیاستش گسترش رابطه با ایران و به دست آورن سهمی هر چه بزرگتر از اقتصاد ایران باشد. او همانطور که گفته شد با باقیماندن فرانسه در اتحادیه اروپا کاملا موافق است و این در مسیر توسعه روابط اقتصادی ایران و اتحادیه اروپا خیلی مؤثر خواهد بود. ازهمینرو تحلیلگران تصور میکنند که سیاست متوازن و رو به بهبودی با ایران در پیشخواهد گرفت.