بررسی وضعیت نقدینگی در هشت سال گذشته
درحالیکه بررسی وضعیت نقدینگی در هشت سال گذشته نشان میدهد که اقتصاد ایران در سال گذشته بیشترین میزان نقدینگی را تجربه کرده و در این مدت بیش از ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان رشد داشته و براساس پیشبینیها احتمالا به یک میلیون میلیارد تومان هم میرسد؛ رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که با فروش سهام دولتی و انتشار اوراق بدهی، حجم نقدینگی کم میشود اما کارشناسان این کاهش حجم نقدینگی را مشروط به انجام صحیح عملیات بازار باز بانکی، انتشار اوراق و حمایت دولت از اقدامات بانک مرکزی برای کنترل تورم و نقدینگی میدانند.
نقدینگی میزان حجم پول در گردشی است که از مجموع پایه پولی و شبه پول (هرگونه پولی که در بانک سپردهگذاری شده اما امکان برداشت از آن به زمان خاصی محدود شده است) خلق میشود و رشد بیش از اندازه و خارج از کنترل آن تاثیراتی مخربی چون افزایش تورم و قیمتها بر اقتصاد هر کشوری را در بر خواهد داشت که طبق گفته کارشناسان اقتصادی، برای مهار آن اگر عملیات بازار باز بانکی و انتشار اوراق و عمق بخشیدن به بازار اوراق به درستی عملیاتی شوند و دولت هم از اقدامات بانک مرکزی برای کنترل تورم و نقدینگی حمایت کند، آن وقت موتور خلق پول خاموش میشود.
علاوه براین، تامین و کنترل کسری بودجه، استقراض نکردن دولت از منابع بانکی، استقرار نظام نظارتی بر بانکها که مانع خلق نقدینگی شود و کنترل و کاهش نرخ سود بانکی نیز از دیگر ملزومات مهار رشد نقدینگی است.
همچنین، سهراب دلانگیزان - یک تحلیلگر اقتصادی - درباره وضعیت نقدینگی در سالجاری پیشبینی میکند که امسال معادل یک میلیون میلیارد تومان نقدینگی خلق شود که با این وضعیت، سهم هر ایرانی از تورم بیشتر از ۳۳ هزار تومان خواهد بود.
در این زمینه براساس جدیدترین اعلام رئیس کل بانک مرکزی، در سال جاری با فروش سهام دولتی و انتنشار اوراق بدهی حجم نقدینگی قرار است کم شود که البته کارشناسان نیز تحقق این امر را مشروط به موارد ذکر شده در بالا میدانند.
همچنین، بررسی وضعیت نقدینگی در هشت سال گذشته نشان میدهد که نقدینگی در سال ۱۳۹۰ معادل ۳۵۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان و در پایان سال گذشته طبق جدیدترین آمار اقتصادی منتشر شده از سوی بانک مرکزی بیش از ۲۴۰۰ هزار میلیارد تومان بوده که با رشد ۳۱ درصدی مواجه شده است و سهم پول از این میزان ۴۲۷ هزار میلیارد تومان و سهم شبه پول از نقدینگی در اسفند سال گذشته معادل ۲۰۴۴۸ هزار میلیارد تومان بوده که به ترتیب نسبت به سال قبلش ۴۹.۸ و ۲۸ درصد افزایش یافته است.
بنابراین، اقتصاد ایران در هشت سال گذشته بیشترین میزان نقدینگی و کمترین را در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۰ تجربه کرده و از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ نقدینگی با رشد بیش از ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومانی مواجه شده است.
علاوه براین، نقدینگی در سالهای ۹۱، ۹۲ و ۹۳ به ترتیب ۴۶۰ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان، ۶۳۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و ۷۸۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بوده است.
همچنین سالهای ۹۴ و ۹۵ هر یک به ترتیب دارای ۱۰۱۷ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان و ۱۲۵۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان نقدینگی بودهاند و ۱۵۲۹ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان و ۱۸۸۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رقم نقدینگی در سالهای ۹۶ و ۹۷ است.