آیا در اسلام صیغه خواهر و برادری وجود دارد؟
امام زین العابدین (ع) برای خواهر و برادر حقوقی را مطرح و آنها را به منزله دست در بدن که از یکدیگر جدا نیستند،معرفی می کنند.
علقه بین حضرت معصومه (س) و امام رضا (ع) را باید از دو جنبه بررسی کرد؛ نخست رابطه خواهر و برادری آنهاست و دوم اینکه امام رضا (ع) فقط همین یک خواهر تنی را داشتند.
امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) با سایر فرزندان امام کاظم (ع) قابل مقایسه نیستند و شان متفاوتی دارند. این ویژگی قطعا به مادرشان یعنی نجمه خاتون ارتباط دارد، زیرا ایشان یک بانوی برگزیده است. اساسا وقتی به امامان معصوم نگاه میکنیم میبینیم مادران این عزیزان، برگزیده هستند.
همانطور که حضرت زینب (س) به امام حسین (ع) نزدیک بودند، حضرت معصومه (س) نیز به امام رضا (ع) بسیار نزدیک بوده اند.
خواهر و برادر وظیفه دارند یکدیگر را یاری کنند
حجت الاسلام سید احمد حسینی سخنران و کارشناس مذهبی گفت: با توجه به کلام امام زین العابدین (ع) خواهر و برادر نسبت به یکدیگر حقوقی دارند و به تعبیر ایشان آنها نسبت به یکدیگر به منزله دست هستند که وظیفه دارند یکدیگر را کمک و یاری کنند.
وی افزود: خواهر و برادر برای یکدیگر تکیه گاه مطمئنی هستند که در برابر مشکلات میتوانند به هم پناه ببرند و در طول زندگی عزت، آبرو و مایه قدرت برای یکدیگر باشند، درهمین رابطه امام زین العابدین (ع) در روایتی میفرمایند: شما میتوانید از خواهر یا برادرتان برای مقابله با دشمنان کمک بگیرد.
این کارشناس مذهبی درباره سوء استفاده خواهر و برادر از یکدیگر هشدار داد و گفت: هیچگاه خواهر و برادر نباید از یکدیگر به عنوان سلاحی برای معصیت و نافرمانی از خداوند متعال استفاده کنند و با یاری هم بر مردم ظلم کنند، زیرا خواهر و برادر نعمتهایی هستند که در مسیر مبارزه با هوا و هوس شیطان و غلبه بر دشمنان همراه ما برای رسیدن به درجات عالی و قرب الهی هستند.
حجت الاسلام حسینی در ادامه روایتی از معصومین (ع) نقل میکند که میفرمایند: راه نصیحت و راهنمایی آنها (خواهر و برادر) را برای خودمان نباید سد بکنیم و از طرف مقابل برای ارشاد و هدایتشان به سوی خداوند متعال نباید از چیزی دریغی کنیم، در نتیجه اگر در مسیر خداوند متعال بودند که راه خیر و برکت است و اگر در مسیر مخالفت با خدا حرکت میکردند ما وظیفه خود را انجام میدهیم و آنها را راهنمایی میکنیم و خداوند متعال نیز در این راه مهربان است و ما را یاری میکند، زیرا پروردگارمحبتی دارد که از محبت خواهر و برادر به یکدیگر بیشتر است.
وی در مورد کلام سید الساجدین در تشبیه خواهر و برادر به «دست در بدن» این نکته را مطرح کرد: منظور از اینکه خواهر و برادر مانند دست میماند به این معناست که جدایی بین آنها نیست؛ یعنی همانطور که ما هیچگاه نسبت به اعضاء و جوارحمان احساس اضافی بودن و جدایی نمیکنیم، خواهر و برادر هم با یکدیگر هم خون هستند و بین آنها جدایی وجود ندارد.
این سخنران و پژوهشگرمذهبی در ادامه به مطلب دیگری از کلام گوهربار امام سجاد (ع) اشاره کرد و گفت: معیار در درگاه الهی حق، عدل و حقیقت است؛ انسان نباید به علت اینکه دارای خواهر و برادر است از موازین و معیارهای شرعی خارج شود و برخی اوقات به خاطر آنها دنبال حمایت از باطل باشد.
وی در مورد دستگیری و یاری خواهر و برادر نسبت به یکدیگر روایتی از رسول خدا (ص) نقل میکند که ایشان میفرمایند: هنگامی که برای خواهر و برادر خود قدمی برمی دارید، خداوند شما را یاری میکند و همچنین در روایت دیگری میفرمایند: هرگاه که انسان نگاه کرد که خواهر و برادر نیازمند نصیحت هستند بهتر است که آنها را نصیحت و یاریشان کند.
وی گفت: تمام این مطالبی که مطرح شد ما را باید به این هدف برساند که از خانواده میتوان برای رسیدن به خدا استفاده کرد یعنی اول یکدیگر را یاری کنیم یا در مسیر الهی قرار بگیریم و در این راه باید دستگیر هم باشیم نه از یکدیگر مچ گیری کنیم.
صیغه خواهر و برادری در اسلام
حجت الاسلام حسینی در انتها در مورد صیغه خواهر و برادری بین دختر و پسر نامحرم افزود: در باب صیغه خواهر و برادری باید توجه داشت که در دین اسلام چیزی به عنوان صیغه خواهر و برادری نداریم. تنها راه ارتباط دختر و پسر با یکدیگر بر اساس فتوای مراجع تقلید ازدواج است، زیرا محرمیت یا نسبی است یا سببی که ازدواج راه محرمیت بین دختر و پسر است. در نتیجه بحثی که ما در دین اسلامی با آن برخورد داریم موضوع صیغه اخوت است که امر مستحبی است و بین دو نفر که هم جنس هستند پیمان قلبی بسته میشود تا یکدیگر را یاری کنند.