«موج آبی» چگونه نتیجه انتخابات آمریکا را دگرگون میکند؟
«موج آبی» به وضعیتی اطلاق میشود که برنده انتخابات در ساعات پس از پایان رای گیری مشخص نمیشود و نامزد پیشتاز در روزهای بعد از انتخابات به دنبال شمارش رایهایی که با پست ارسال شده است پیشتازی خود را از دست میدهد.
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در حالی 27 روز دیگر برگزار میشود که یکی از نگرانیهای برخی ناظران، پیامدهای احتمالی رویدادی است که در دورههای اخیر رای گیری در ایالات متحده به «موج آبی» معروف شده است.
پیشبینی میشود که بسیاری از رای دهندگان در این دوره از انتخابات به دلیل شیوع ویروس جدید کرونا رای خود را با پست ارسال کنند. بحثهای زیادی در هفتههای گذشته بر سر شرکت در انتخابات با ارسال رای از راه دور صورت گرفته است. این موضوع یکی از مسائل مورد اختلاف بین دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی آمریکا و جو بایدن، رقیب دموکرات او در اولین مناظره انتخاباتی بود.
«موج آبی» (blue shift) به وضعیتی اطلاق میشود که برنده انتخابات در ساعات پس از پایان رای گیری مشخص نمیشود و نامزد پیشتاز در روزهای بعد از انتخابات به دنبال شمارش رایهایی که با پست ارسال شده است پیشتازی خود را از دست میدهد.
از آنجاکه بنا به بررسیها طی دورههای گذشته (حداقل از سال 2004 تاکنون) نامزدهای دموکرات در آرای ارسالی با پست پیشتاز بودهاند، تغییر نتیجه آراء به «موج آبی» (رنگ حزب دموکرات) معروف شده است.
یکی از نمونههای «موج آبی» در جریان شمارش آراء برای تعیین یکی از دو سناتور ایالت آریزونا در سال 2018 روی داد. در حالی که نتیجه اولیه از پیشتازی نامزد جمهوریخواهان حکایت داشت در نهایت در روزهای بعد با شمارش آرای ارسال شده با پست رقیب دموکرات او پیروز انتخابات معرفی شد.
دونالد ترامپ در آن زمان این تغییر نتیجه را زیر سوال برد و از «فساد انتخاباتی» سخن گفت. درنهایت اما کرسی ایالت آریزونا در مجلس سنا به دموکراتها رسید. این ایالت در انتخابات ریاست جمهوری پیشرو نیز یکی از ایالتهای کلیدی محسوب میشود که رقابت بین جو بایدن و دونالد ترامپ در آن «فشرده» خواهد بود. در نتیجه احتمال تکرار سناریوی «موج آبی» در این ایالت یا دیگر ایالتهای کلیدی نه تنها منتفی نیست بلکه به دلیل مشارکت بیشتر رای دهندگان از طریق ارسال رای با پست، از دورههای قبل بیشتر است.
نظرسنجیها نشان میدهد که نیمی از رای دهندگان دموکرات قصد دارند رای خود را با پست ارسال کنند. این در حالی است که تنها حدود 25 درصد جمهوریخواهان در نظر دارند به این شیوه در انتخابات شرکت کنند. شمارش آرای ارسال شده با پست وقت گیرتر از شمارش آرایی است که حضوری و در روز رای گیری به ثبت میرسد. مسئولان حوزههای رای گیری باید هویت رای دهندگانی که رای خود را با پست فرستادهاند احراز کنند.
بسیاری از ناظران نگران هستند که دونالد ترامپ در صورت پیشتازی خود در ساعات اولیه پس از پایان رای گیری، در برابر «موج آبی» در روند شمارش آراء مقاومت کند و نتیجه انتخابات را زیر سوال ببرد؛ امری که میتواند منجر به چالشهای حقوقی و سیاسی کمسابقه شود.
نامزد حزب جمهوریخواه بارها ادعا کرده که ارسال رایها با پست زمینهساز «تقلب» در انتخابات است. این در حالی است که نتیجه بررسیها نشان میدهد که «تقلب» در جریان رای گیری و شمارش آراء در ایالات متحده پدیدهای «بسیار نادر» است.
رئیس جمهوری کنونی آمریکا تاکنون با استناد به احتمال «تقلب» با استفاده از آرای ارسال شده با پست، حاضر نشده است تا تضمین دهد که نتیجه انتخابات را در هر صورت خواهد پذیرفت.
ریک هاسن، کارشناس انتخابات آمریکا و استاد حقوق در دانشگاه کالیفرنیا از پیامدهای احتمالی عدم تمکین به «موج آبی» در شمارش آراء ابراز نگرانی میکند. او ضمن اشاره به ممنوعیت آغاز روند شمارش آراء ارسال شده با پست در سه ایالت کلیدی میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین میگوید: «من نگران ناآرامی اجتماعی خواهم بود اگر نتیجه رای گیری به این ایالتها بستگی داشته باشد و همه منتظر نتایج آنها باشند. این [نگرانی] به ویژه وقتی جدی میشود که ترامپ در [نتایج اولیه] روز انتخابات پیشتاز باشد.»
به گزارش یورونیوز، با این حال برخی از کارشناسان هم امیدوارند که با تعیین تکلیف آرای الکترال ایالتهای فلوریدا و آریزونا که سابقه بیشتری در شمارش آرای ارسال شده با پست دارند، برنده انتخابات پیش از آنکه به شمارش همه آراء در ایالتهای میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین نیاز باشد مشخص شود.
مایکل مک دونالد، استاد علوم سیاسی در دانشگاه فلوریدا میگوید: «محتملترین سناریو این است که رئیس جمهور در شب [پس از] انتخابات مشخص شود.»
جو بایدن و دونالد ترامپ برای غلبه بر یکدیگر به کسب 270 رای الکترال نیاز دارند. کل آرای الکترال در اغلب ایالتها به نامزدی تعلق میگیرد که بیشترین رای را در آن ایالت کسب کرده است. به این ترتیب احتمال تکرار سناریوی انتخابات سال 2000 و 2016 که نامزدهای پیروز (بوش پسر و دونالد ترامپ) از رقیب خود آرای عمومی کمتری به دست آورده بودند وجود دارد.