چشم طمع چشم بادامی‌ها به بندر چابهار!
با توجه به موقعیت ویژه و استراتژیک بندر چابهار دولت دوازدهم باید بتواند از این فرصت استفاده کند و توسعه این بندر را دو چندان کند.
سفر به سرزمین شگفتی‌های چابهار مهم است چون یکی از پررونق‌ترین مناطق آزاد ایران، تنها بندر اقیانوسی و یکی از بهترین مناظر دنیا را در خود جای داده است.
چابهاری که در استان سیستان و بلوچستان و در دورترین نقطه ایران جا خوش کرده و لنگرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیمای را دارد.
چابهار با مساحتی حدود ۱۷ هزار و ۱۵۵ کیلومتر در منتهی الیه جنوب شرقی ایران در کنار آبهای گرم دریای عمان و اقیانوس هند قرار گرفته و از شمال به شهرستان‌های ایرانشهر و نیک شهر، از جنوب به دریای عمان، از شرق به پاکستان و از غرب به استان‌های کرمان و هرمزگان محدود می‌شود.
همجواری منطقه آزاد چابهار با دریا و نزدیکی اش به مدار رأس‌السرطان و قرار گرفتن در مسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهه‌های استوایی باعث شده که این منطقه آب هوایی گرمسیری، معتدل و با رطوبت نسبی باشد. جالب است بدانید که چابهار گرمترین نقطه کشور در زمستان و خنک‌ترین بندر جنوبی ایران در تابستان است.
براساس این گزارش چابهار دارای ۲ بندر بزرگ و مهم از جمله شهید بهشتی و شهید کلانتری است که این ۲ اسکله تاکنون چه در زمان جنگ و چه پس از آن نقش بسیار مهمی در صادرات و واردات کالا داشته اند.
اسکله شهید بهشتی با مساحت ۲۴۰ هکتار و محوطه‌های بارانداز ۱۶ هکتار، انبارهای مسقف ۳۰ هزار متر مربع و اسکله شهید کلانتری دارای ۳۰ هزار متر مربع مساحت، ۳۵ هزار متر مربع بارانداز، ۳۰ هزار مترمربع انبار مسقف و ۱۴ هزار و ۵۰۰ مترمربع محوطه کانتینری است، بندر شهید بهشتی از سال ۱۳۶۲ همزمان با سفر رهبر معظم انقلاب و بندر شهید کلانتری نیز در همان سال افتتاح شده است.
طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در پنج مرحله با اعتبار ۳۴۱ میلیون دلار از سال ۱۳۸۷ آغاز شده و پیمانکار اجرایی این طرح که برنده مناقصه شد، قرارگاه خاتم الانبیا است.
مقرر شده است در مرحله نخست این طرح، ظرفیت حمل و نقل دریایی بندر چابهار، از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تن افزایش یابد.
براساس این گزارش با توجه به موقعیت بسیار عالی بندر چابهار بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس و نیز کشورهای شرقی، چشم طمع به این بندر با عظمت دوخته اند و این در حالی است که دولتی‌ها نتوانسته اند از این موقعیت عالی به خوبی استفاده کنند.
آینده کریدور شمال – جنوب در دست چابهار خواهد بود
در همین خصوص سلامی مشاور وزیر راه و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار راه و شهرسازی ، با توضیح اینکه دولت اهمیت خاصی برای بندر چابهار قائل است، گفت: بندر چابهار می‌تواند محور ترانزیت شرق به آسیای مرکزی و افغانستان باشد و یا حتی به دریای خزر سرویس دهد و ترانزیت زیادی از طریق این بندر انجام شود. با این حال هم اکنون بندر گوادر پاکستان در حال تکمیل زیرساخت‌های خود است و چینی‌ها حدود ۵۰ میلیارد دلار را در این بندر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و برای کشاندن جاده و آوردن راه‌آهن برنامه‌ریزی شده است، این در حالی است که در صورت تکمیل زیرساخت‌ها، راه‌آهن از غرب چین به پاکستان خواهد رسید و بر اساس اعتقاد گروهی از کارشناسان با پیشرفت این پروژه چابهار موقعیت خود را از دست خواهد داد.
وی به تفاوت‌های فعلی بندر گوادر پاکستان و چابهار اشاره کرد و گفت: با توجه به نا امنی‌های موجود در بندر گوادر، چابهار شانس بسیار بیشتری برای در دست گرفتن محور ترانزیت شرق دارد از طرفی اشتراکات فرهنگی و اجتماعی ایران با افغانستان و تاجیکستان در توسعه این محور تأثیرگذار است.
سلامی در خصوص قراردادهای سرمایه‌گذاری فعلی در بندر چابهار گفت: به غیر از قرارداد مادری که با یک شرکت ایرانی به شکل (بی. ال. تی) برای توسعه فاز یک بسته شده، قراردادی نیز با هندی‌ها به شکل (بی. او. تی) به ارزش ۸۵ میلیون دلار برای طرح توسعه فاز نخست بندر شهید بهشتی بسته شده است که به دلیل گسترده بودن پروژه، کمی کُند پیش می‌رود.
بهترین زمان برای به دست آوردن موقعیت ترانزیتی در چابهار
سلامی با بیان اینکه چین، ژاپن و هند علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در چابهار و در گام بعد توسعه ریلی بندر چابهار هستند، گفت: دعوت از ژاپن برای سرمایه‌گذاری در چابهار گزینه بسیار مناسبی به نظر می‌رسد.
وی هشدار داد که ایران تا زمانیکه در افغانستان و عراق آرامش برقرار نشده باشد، فرصت کسب موقعیت ترانزیت منطقه را دارد و گفت: در صورت توفیق همسایه در به دست آوردن امنیت و آرامش، موقعیت منطقه را از دست می‌دهیم، در حالیکه الان بهترین زمان برای به دست آوردن موقعیت ترانزیتی و تثبیت آن است.
مشاور وزیر راه و شهرسازی از اعلام آمادگی هند برای توسعه ریلی چابهار خبر داد و گفت: در کنار تلاش‌های هند اعلام آمادگی ژاپن به این معنا است که برگشت سرمایه در چابهار حتمی است و ایران هر چه زودتر باید از یکی از پیشنهادهای سرمایه‌گذاری استفاده کند و البته این یک موضوع استراتژیکی است که صرفاً به وزارت راه و شهرسازی برنمی‌گردد و بسیاری از نهاد‌ها باید به این باور برسند که این خط راه‌آهن می‌تواند در رفع بیکاری، مهاجرت و آبادانی منطقه تأثیرگذار باشد.
اپراتور نهایی بندر شهید رجایی تا ۲ هفته آینده انتخاب می‌شود
محمد سعیدنژاد مدیر عامل سازمان بنادر و دریا نوردی در گفتگو با خبرنگار راه و شهرسازی گفت: یکی از دلایل طولانی شدن این امر سرمایه‌گذاری توأم خارجی‌ها با اپراتور داخلی بوده تا به یک کار مشترک ایرانی و خارجی تبدیل شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در فاز دو بندر شهیدرجایی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نداریم، افزود: میزان سرمایه‌گذاری فاز ۳ حدود ۳۰۰ میلیون دلار است.
وی با بیان اینکه در بندر چابهار مجموعاً ۸۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری صورت گرفته است، اظهار کرد: از محل منابع داخلی سازمان ۳۰۰ میلیون دلار، از محل سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی و سازمان بنادر ۴۳۰ میلیون دلار، از محل قرارداد تأمین فاینانس با هندی‌ها ۱۵۰ میلیون دلار و از محل قرارداد BOK با هندی‌ها ۸۵ هشتاد و پنج میلیون دلار سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.
همچنین معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: بخشی از تجهیزات این بندر خریداری شده ، بخشی در حال حمل و بخشی دیگر در حال امضای قرارداد است، اما به طور کلی فرآیند خرید تجهیزات تا آخر سال زمان می‌برد.
وی ادامه داد: در حال حاضر فاز یک بندر چابهار ظرفیت آن‌چنانی ندارد و هدف‌گذاری ما باید توسعه هر ۵ فاز باشد که این هم سرمایه‌گذاری خیلی زیادی را می‌طلبد. هدف‌گذاری نهایی ظرفیت ۸۰ میلیون تُنی است که در آبادانی و تغییر رویکرد اقتصادی شرق می‌تواند، تأثیرگذار باشد.
نقش استراتژیک بندر چابهار غیر قابل توصیف است
براساس این گزارش صدیف بدری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس در گفتگو با خبرنگار راه و شهرسازی با اشاره به اینکه هر نوع سرمایه گذاری در نقاط مرزی کشور زمینه اشتغال را در کشور فراهم می‌کند، افزود: بندر چابهار یکی از بنادر اصلی و قوی کشور به شمار می‌رود و نقش استراتژیکی در بهبود اوضاع اقتصادی کشور دارد.
وی در ادامه افزود: عملکرد این بندر تا به امروز خوب بوده، اما باید توافق‌های مناسبی در این حوزه صورت گیرد تا بتوان از ظرفیت‌های آنها استفاده کرد، این در حالی است که پروژه اجرایی این بندر با پیش بینی‌ها انجام شده هماهنگ نبوده و این امکان وجود دارد که شاید در بخش عملیات اجرایی مشکلی پیش آمده است.
سخنگوی کمیسیون عمران یادآور شد: مراحل افتتاح پروژه بندر شهید رجایی در حال انجام است.
براساس این گزارش در حال حاضر با توجه به موقعیت ویژه و استراتژیک بندر چابهار باید دولت دوازدهم بتواند از این فرصت استفاده کند و توسعه این بندر را دو چندان کند.