ترامپ و قماربازی با پرچم فریب درباره ایران

کنگره آمریکا امروز چهارشنبه 6 ژانویه تشکیل جلسه داده تا با بررسی آرای الکترال کالج آمریکا و احتمالا تایید آن، «جو بایدن» را رسما رئیس جمهوری آینده این کشور اعلام کند. این جلسه در حالی تشکیل می‌شود که دونالد ترامپ همچنان بر ادعاهای خود مبنی بر وقوع تقلب در انتخابات ریاست جمهوری امسال تاکید دارد.

همزمان با برگزاری این نشست و حواشی پرتنش آن، رسانه‌های آمریکا ادعای دیگری مطرح کرده‌اند مبنی بر اینکه شماری از مراکز کنترل ترافیک هوایی در نیویورک روز دوشنبه پیام صوتی تهدیدآمیزی را از افرادی ناشناس دریافت کرده‌اند مبنی بر اینکه قرار است برای گرفتن انتقام شهادت سردار «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه قدس پاسداران انقلاب اسلامی روز چهارشنبه با هواپیما به ساختمان کنگره آمریکا حمله شود.

نیوزویک مدعی شده بود دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا در حال انجام تحقیقات پیرامون این هستند که هنگام پرواز هواپیمایی از مبدا «سان‌خوان» به مقصد فرودگاه جان‌اف‌کندی در نیویورک پیامی با این مضمون برای خلبان مخابره شده است: «ما برای گرفتن انتقام سلیمانی چهارشنبه یک هواپیما را به سمت ساختمان کنگره پرواز خواهیم داد.»

جنس این خبر که رسانه‌های آمریکایی با هیجان در حال مانور دادن بر روی آن هستند اساساً هیچ تفاوتی با فضاسازی‌هایی که در چند هفته  گذشته رسانه‌ها و مقامات آمریکایی با ادعای احتمال اقدام ایران علیه منافع آمریکا در سالروز شهادت حاج قاسم سلیمانی منتشر کرده‌اند، ندارد غیر از اینکه در آن تلاش شده از جنبه‌های دراماتیک حادثه 11 سپتامبر و تداعی‌های تصویری-هیجانی مرتبط با آن برای زنده نگاه داشتن «تهدید» احتمالی ایران در افکار عمومی بهره‌گیری شود.

اگر مروری به مجموعه اخباری که طی هفته‌های گذشته در رسانه‌های آمریکا درباره ایران منتشر شده‌اند داشته باشیم می‌بینیم که تقریباً هر روز فعل یا سخنی درباره احتمال بروز درگیری با ایران پررنگ شده؛ تحرکات گروه‌های هم‌پیمان با ایران در عراق، احتمال تعطیلی سفارت آمریکا در بغداد، پرواز بمب‌افکن‌های آمریکا در خلیج فارس، پرواز هواپیماهای سوخت‌رسان آمریکا بر فراز بغداد، تهدید ترامپ علیه ایران، ارسال ناوهواپیمابر به منطقه، اعزام زیردریایی‌ هسته‌ای آمریکا به خلیج فارس، سفرهای مقام‌های آمریکایی به منطقه و ... همگی به گونه‌ای مخابره شده‌اند که گویی درگیری با ایران هر لحظه ممکن است اتفاق بیفتد.

در تمام این اخبار و تحرکات، آنچه مشهود است این است که این فضاسازی‌ها بیشتر از آنکه معلول تغییراتی ملموس در واقعیت‌های میدانی روی زمین باشند و برآمده از آن باشند ممکن است از طریق ایجاد خطاهای محاسباتی یا رویدادهای تصادفی  به علت و عامل تغییر در واقعیت‌های میدانی تبدیل شوند. 

جمهوری اسلامی ایران درست ساعاتی بعد از ترور سردار سلیمانی اعلام کرده که «انتقام سخت» حتمی است و مکان، زمان و شدت آن را خود تعیین خواهد کرد. در چنین شرایطی، هر گونه اقدام از سوی دولت ترامپ، نه تنها احتمال پاسخ یا شدت پاسخ ایران را تضعیف نمی‌کند بلکه آن را تشدید خواهد کرد و زمان آن را به جای به عقب انداختن، جلوتر خواهد آورد.

البته اگر واقعیت‌ها در نظر گرفته شوند به نظر نمی‌رسد دولت ترامپ دنبال ایجاد درگیری با ایران باشد. واشنگتن به خوبی می‌‌داند که چه از لحاظ سیاسی و چه از لحاظ تقویم زمانی در وضعیتی قرار ندارد که بتواند اقدامی علیه ایران صورت دهد و کنگره و افکار عمومی آمریکا هم  از تشدید تنش‌ها علیه ایران حمایت نمی‌کنند.

با این تفاصیل چه سناریوی دیگری درباره جنجال‌ها و هیاهوهایی که ترامپ به راه انداخته محتمل است؟ یک سناریو این است که این هیاهوها ممکن است  آخرین قمار ترامپ برای دور کردن افکار عمومی از اقدامی باشد که او قصد دارد برای تغییر نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری انجام دهد.

دونالد ترامپ تا به حال به هر اقدام دور از ذهن برای برگرداندن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری متوسل شده: از فشار بر مقام‌های ارشد ایالت جورجیا برای تقلب در آرا به نفع او گرفته تا درخواست از مایک پنس برای استفاده از ریاست تشریفاتی‌اش بر جلسه کنگره جهت رد کردن آرای الکترال و رد کردن پیروزی انتخاباتی بایدن. 

سابقه رفتاری و سبک شخصیتی ترامپ موجب می‌شود اینکه او فکر کند می‌تواند از مشغول کردن افکار عمومی به احتمال بروز رویدادی پرطمطراق مثل جنگ با ایران برای رقم زدن اتفاقی به نفع خودش مثل تغییر نتیجه انتخابات استفاده کند، احتمال دور از انتظاری نباشد. دیگر خصلت مشهود در شخصیت ترامپ این است که او آنجا که پای نفع شخصی‌اش در میان است حاضر است از پرهزینه‌ترین روش‌ها استفاده کرده و اموال و امکانات دولتی را در جهت منافع خودش به خدمت می‌گیرد.

آنچه این احتمال را تقویت می‌کند این واقعیت است که اگر آمریکا قصد انجام حمله غافلگیرانه داشته باشد، نیازی به اعلام و برجسته کردن آن در رسانه نخواهد داشت.