پیشرفت در گفتوگوهای هستهای ظریف و بلینکن را به وین میکشاند؟
مذاکره بر سر برنامه هستهای ایران هفته آینده هم ادامه مییابد و اگر شرایط برای رسیدن به توافق در همین مسیر ادامه یاید، زمینه برای دیدار احتمالی دیپلماتهای ارشد تهران و واشنگتن در وین فراهم میشود.
به نقل از بلومبرگ، مقامهای رسمی ایران و چهار کشور اروپایی به علاوه چین پس از چند روز بحث و گفتگوی فنی در وین روز چهارشنبه دوباره گرد هم میآیند. هر چند مذاکرهکنندگان در اتریش این هفته قدرت تصمیمگیری برای زنده کردن توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را نداشتند اما نشانههایی بروز دادند که دیپلماسی در مسیر درست خود قرار گرفته است.
عباس عراقچی، نماینده ارشد گروه ایرانی حاضر در مذاکرههای وین در بیانیه خود از تمایل ایران برای ادامه یافتن مباحث جدی به شرط جدی بودن طرف مقابل خبر داد و نمایندگان دیگر شرکتکنندگان از جمله سفیر روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پیشرفت مذاکرهها اشاره کرد. انریکه مورا، دیپلمات اتحادیه اروپا حاضر در وین هم از جدیتر و شدیدتر بودن گفتگوهای هفته آینده پرده برداشت.
هنوز دیدار و گفتگوی مستقیم میان فرستادگان تهران و واشنگتن در وین برقرار نشده اما ایران اعلام کرد گفتگوها وارد مرحله چگونگی برداشتن تحریمهای هستهای آمریکا پس از خروج رئیس جمهوری وقت ایالات متحده از برجام شده است. این اتفاق احتمالا زمانی رخ خواهد داد که ایران سطح غنیسازی اورانیوم را به مرحله شش سال پیش بازگرداند.
طارق رئوف، مشاور عالی سیاسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در دورههای گذشته معتقد است آمریکا و ایران به یک درک گسترده از بازگشت به توافق هستهای رسیدهاند اما سازش و توافق نهایی به تعامل در سطح وزیران نیاز دارد. آزاد شدن کشتی توقیفشده کره جنوبی پس از سه ماه که به تنش میان ایران و غرب دامن زده بود، از دیگر نشانههای تنشزدایی است.
گفتگوهای روز جمعه با حضور چین، روسیه، اتحادیه اروپا و بریتانیا برگزار شد و مشارکت مستقیم وزیران از جمله محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در آینده میتواند نشانهای ملموس از پیشرفت مذاکرهها باشد. مذاکرهکننده ارشد ایران روز پنجشنبه بدون اشاره به گامهای تهران اعلام کرد دو طرف بر برداشتن تحریمهای ایالات متحده در یک مرحله متمرکز شدهاند.
واشنگتن تاکنون برداشتن یکجانبه تحریمها را با هدف بازگرداندن ایران به سطح غنیسازی تعیینشده بر اساس توافق هستهای ۲۰۱۵ رد کرده است. جمهوری اسلامی میگوید از آنجا که ایالات متحده ابتدا از برجام خارج شد و توافق را نقض کرد، باید گام اول را بردارد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون اشاره مستقیم به موضع ایران همان سخنان پیشین خود را تکرار کرد.
پرایس گفت: «موضع دولت جو بایدن همان است که بود؛ ایران باید ابتدا فعالیتهای هستهای خود را به سطح توافقشده در برجام بازگرداند، سپس آمریکا تحریمها را برمیدارد. تحریمهایی هم لغو میشود که در تناقض با توافق هستهای باشد.» او در عین حال به احتمال باقی ماندن تحریمها به بهانه آنچه واشنگتن حمایت ایران از تروریسم مینامد اشاره نکرد، هر چند بر پیشرفت مذاکرهها مهر تایید زد.