منتظر نفت ۱۰۰ دلاری نباشیم؟
روند صعودی دیدنی نفت رشد ۳۴ درصدی قیمتها از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون را به همراه داشت و گمانه زنیهایی را درباره ۱۰۰ دلاری شدن قیمت هر بشکه نفت در سال میلادی جاری برانگیخته است.
اگرچه خوش بینی جمعی به بهبود فعالیت اقتصادی جهانی وجود دارد اما عوامل منفی زیادی در بازار نفت وجود دارند که نباید از موارد مذکور چشم پوشی کرد.
پالایشگاههای چینی استفاده از ذخایرشان را شروع کرده اند که به معنای تقاضای کمتر از سوی بزرگترین واردکننده جهان خواهد بود. از نظر ژئوپلیتیکی، احتمال رفع تحریمها علیه صنعت نفت ایران به موج جدید عرضه نفت منجر خواهد شد و تنشها میان آمریکا و چین ممکن است به راه افتادن جنگ تجاری میان دو کشور منتهی شود. در نهایت رشد قیمت نفت باعث افزایش تولید نفت شیل امریکا و افزودن شدن به عرضه جهانی می شود. اگرچه موارد مثبت زیادی برای خوش بین بودن نسبت به بازارهای نفت وجود دارد اما پیش بینیها برای نفت ۱۰۰ دلاری هنوز زودهنگام است.
جالب این است که به نظر می رسد در حال حاضر بازارهای نفت در روندی قرار دارند که اخبار به نسبت مثبت باعث واکنش بزرگ آنها می شوند در حالی که اخبار منفی نادیده گرفته می شوند. در چنین فضایی تغییر ناگهانی احساسات باعث تغییر چشمگیر قیمتهای نفت خواهد شد. اگرچه معلوم نیست منشا این تغییر احساسات کجا خواهد بود اما احتمالا پیش از صعود نفت به ۱۰۰ دلار روی می دهد.
یک عامل منفی که باید در نظر گرفته شود، احتمال کاهش واردات نفت چین است. این حقیقت باید در نظر گرفته شود که پالایشگاههای چینی ۵۸۹ هزار بشکه در روز از پالایشگاههایشان در ماه مه خارج کردند. چین در زمان سقوط قیمت نفت به پایینترین رکورد ۲۰ ساله، نفت زیادی خریداری کرد و با بهبود قیمت نفت، به میزان فزاینده ای تشویق شد به جای واردات نفت گران، از ذخایرش نفت برداشت کند. اگرچه کاهش واردات نفت چین بعید است عوامل بنیادین اصلی بازار را تغییر دهد اما نهایتا باعث تغییر فضای بازار نفت می شود.
یک عامل جالب دیگری که باید در بخش ژئوپلیتیکی در نظر گرفته شود، بازگشت نفت ایران در صورت رفع تحریمهای آمریکاست. نه تنها پتانسیل تولید ایران به سطح ۲.۸ میلیون بشکه در روز پیش از تحریمها وجود دارد بلکه ایران می تواند با استفاده از ۶۰ میلیون بشکه ای که در ذخایرش نگهداری می کند، نفت بیشتری را به بازار عرضه کند. چنین تحولی مطمئنا در آمار منعکس خواهد شد و بار دیگر روی نظر سرمایه گذاران تاثیر می گذارد.
یک عامل ژئوپلیتیکی دیگری که نباید از آن غافل شد، روابط میان آمریکا و چین است. آمریکا در تلاش است مانع خرید شرکت مگناچیپ توسط صندوقهای سرمایه گذاری چینی شود. اگر در مقطعی جنگ تجاری میان آمریکا و چین شدت بگیرد، مطمئنا به بازارهای نفت سرایت کرده و به خوش بینی فعلی که وجود دارد، لطمه می زند. این تغییرات ژئوپلیتیکی هستند که از نظر تاریخی بزرگترین نقش را در تغییر لحن پوشش رسانه و تا حدودی جو حاکم بر بازارهای نفت داشته اند.
افزایش قیمت نفت همیشه خبر خوبی برای تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا بوده که تولیدشان هنگامی که قیمتها بالاتر است، پشتیبانی می شود. این تولیدکنندگان تاکنون به دیسیپلین مالی خود خواسته پایبند مانده اند و دکلهای بیشتری را اضافه نکرده اند. برای پی بردن به این که نظم مالی آنها تا چه حد حفظ شده است کافیست بدانید آخرین باری که قیمتهای نفت در سطوح فعلی بودند، شمار دکلهای حفاری فعال هزار حلقه بود در حالی که اکنون تنها ۴۷۰ حلقه است. اگرچه شمار تولید و شمار دکلهای حفاری ارتباط مستقیمی ندارند اما اگر روند افزایش قیمت ادامه پیدا کند، احتمالا دکلهای بیشتر و تولید بیشتری را شاهد خواهیم بود.
بعلاوه همان طور که شرکت مشاوره ریستاد انرژی اشاره کرد، ظرفیت مازاد تولید فراوانی وجود دارد که در صورت نیاز می تواند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین تقاضا برای نفت همچنان پنج میلیون بشکه در روز پایین سطح معمولی است. بعلاوه شیوع نوع دلتای ویروس کرونا و محدودیتهای جدید در کشورهایی مانند آلمان، اسپانیا و پرتغال ممکن است به معنای در پیش بودن مشکلات جدید برای اقتصاد جهانی باشد. تا ۲۹ ژوئن انگلیس ۲۲ هزار و ۸۶۸ مورد جدید ابتلا را گزارش کرد که بالاترین آمار از ۳۰ ژانویه سال ۲۰۲۱ به شمار می رود.
در نهایت انتظار می رود اوپک پلاس تولیدش را کندتر از آنچه انتظار می رفت، افزایش دهد. این گروه به دنبال شکست مذاکرات پیرامون افزایش تولید، ناچار شده است تصمیم درباره تولید را به تاخیر بیاندازد. این امر بیشتر منعکس کننده نگرانیهایی است که در خصوص بهبود تقاضا وجود دارد و ابهامات پیرامون اوپک پلاس، قیمتهای نفت را تحت فشارهای نزولی قرار می دهد.
بر اساس گزارش اویل پرایس، قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ به ۱۰۰ دلار صعود نکرده و بازار نفت فعلی هم چنین قیمتی را توجیه نمی کند. مگر این که یک رویداد ژئوپلیتیکی مهم مانند حمله موشکی به یک پالایشگاه روی دهد تا زمینه صعود نفت به ۱۰۰ دلار را تقویت کند. حتی این بار افزایش قیمت نفت باعث شده است مصرف نفت چین آهسته شود و صنعت نفت شیل برای افزایش تولید تشویق شود. همه این موارد عوامل منفی هستند که بر بازار سایه افکنده اند.
قیمتهای نفت روز چهارشنبه که بازار با نگرانی نسبت وضعیت عرضه پس از شکست مذاکرات اوپک پلاس نوسان زیادی را تجربه کرد، بیش از یک دلار در هر بشکه کاهش یافتند. بهای معاملات نفت برنت با یک دلار و ۱۰ سنت معادل ۱.۵ درصد کاهش، در ۷۳ دلار و ۴۳ سنت در هر بشکه بسته شد. بهای وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با یک دلار و ۱۷ سنت معادل ۱.۶ درصد کاهش، در ۷۲ دلار و ۲۰ سنت در هر بشکه بسته شد.