بازار مسکن در آستانه تحولی بزرگ؟
در حالی مجلس طرح جهش تولید مسکن را تصویب کرده که دولت ساخت یک میلیون واحد مسکونی را به عنوان یکی از مهم ترین وعده های اقتصادی خود در دستور کار قرار داده است.
بخش مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصادی کشور به شمار می‌رود که در حال حاضر دولت سیزدهم ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی را به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت و برنامه‌های اجرایی خود قرار داده است و از سوی دیگر مجلس هم با تصویب طرح جهش تولید مسکن، مُهر تاییدی را برای ساخت این واحد‌ها زد.
براساس این گزارش طی سال‌های گذشته کشور در بحث تولید مسکن نتوانست اقدامات قابل توجهی را انجام دهد که البته در دو سال گذشته وزارت راه و شهرسازی با کلید زدن طرح مسکن ملی و ساخت و اجرای ۴۰۰ هزار واحد مسکونی توانست بخش کوچکی از نیاز‌های مسکن کشور را تامین و برنامه ریزی کند.
طرح جهش تولید مسکن چیست؟
در حال حاضر بیش از ۵۰۰ هزار نفر در ۵ دوره ثبت نام مسکن ملی ثبت نام کرده و تاکنون حدود ۴۰ هزار واحد مسکونی از این تعداد از سال گذشته به متقاضیان تحویل داده شده است. این در حالی است که روز گذشته مجلس پس از بررسی‌های دقیق‌تر و رفع اشکالات و ایرادات طرح جهش تولید مسکن را مطرح کرد.
در این خصوص سید نظام‌الدین موسوی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس اعلام کرد: در ۸ سال گذشته اتفاقی که باید در حوزه مسکن می‌افتاد، نیفتاد و بعضاً حرکت‌های خوبی که در زمینه تامین مسکن در دولت‌های قبل شروع شده بود، از جمله مسکن مهر که حرکت خوبی در جهت تأمین مسکن مردم مخصوصاً طبقات ضعیف‌تر بود، متوقف شد و دولت اقدام عاجل و مهمی در زمینه تامین مسکن نداشت؛ این مسئله به علاوه مسائل دیگر موجب شد که ما دچار نقصان و کاستی جدی در زمینه مسکن شویم.
موسوی ادامه داد: این مسئله موجب شد قیمت مسکن و زمین با یک جهش غیرقابل باوری در سال‌های اخیر مواجه شوند، به نحوی که امروز خانه دار شدن برای اقشار زیادی از مردم به یک رویا تبدیل شده؛ اما امروز بر اساس قانون جهش تولید مسکن تمام بانک‌ها باید سالانه ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند.
او ادامه داد: میزان سود دریافتی بانک‌ها برای اعطای تسهیلات ساخت مسکن در آینده مشخص خواهد شد. امکان پیش خرید مصالح برای مردم در بورس فراهم شده است.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ساختار‌هایی برای تحقق این قانون تعیین شده که یکی از این ساختارها، تشکیل شورای عالی مسکن است که به زودی به ریاست رئیس‌جمهور و دبیری وزیر راه و شهرسازی تشکیل خواهد شد. ۱۱ عضو کابینه، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و یک نماینده مجلس هم به عنوان ناظر، عضو این شورا خواهد بود.
او گفت: علاوه بر این صندوق ملی مسکن در نظر گرفته شده و منابع متعددی در این صندوق متمرکز خواهد شد. رئیس هیئت امنای صندوق ملی مسکن، وزیر راه و شهرسازی خواهد بود و تمهیدات لازم برای تأمین منابع مالی این قانون هم در نظر گرفته شده است.
تخصیص ۲۰ درصد از تسهیلات بانک‌ها به ساخت مسکن
موسوی تأکید کرد: بر اساس قانون جهش تولید مسکن، همه بانک‌های کشور موظف هستند که سالانه حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند که البته سود این تسهیلات بعداً مشخص خواهد شد.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی افزود: بخش عمده‌ای از قیمت مسکن را زمین مشخص می‌کند و زمین‌های دولتی زیادی در اختیار ارگان‌های مختلف دولت قرار دارند که طبق قانون جهش تولید مسکن، باید این زمین‌ها در اختیار وزارت راه و شهرسازی جهت ساخت مسکن قرار گیرند، البته زمین‌هایی که برای بخش کشاورزی در نظر گرفته شده، نمی‌تواند در این حیطه قرار گیرد.
موسوی تصریح کرد: بر این اساس همه دستگاه‌های دولتی موظف هستند که زمین‌های مازاد در اختیار خود را جهت توسعه و ساخت مسکن در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهند.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی درباره تمهیداتی که در قانون جهش تولید مسکن پیرامون تأمین مصالح ساختمانی در نظر گرفته شده است، گفت: امکان پیش‌خرید مصالح ساختمانی به ویژه سیمان و فولاد در بورس فراهم خواهد شد و افراد می‌توانند آن را پیش‌خرید کنند. همچنین از محل صندوق ملی مسکن مجوز‌های لازم مانند پایان کار و سایر مجوز‌های ساختمانی با ۳۰ درصد تخفیف به مردم داده خواهد شد.
او با بیان اینکه این مطالب کلیات طرح جهش تولید مسکن بود، اظهار کرد: توجه به مسائل فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی نیز در نظر گرفته شده و حتما باید این پیوست‌ها را در ساخت مسکن داشته باشیم تا دچار آسیب‌هایی که از قبل داشتیم، نشویم.
بانک ها همکاری لازم را برای پرداخت تسهیلات مسکن نمی کنند
براساس این گزارش با توجه به آنکه در این طرح مجلس، برنامه‌های بسیار خوبی در نظر گرفته شده، اما به نظر می‌رسد که این طرح با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد، چرا که در طرح جهش تولید مسکن اعلام شده بانک‌ها باید ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند. این در حالی است که این قانون از سال‌های گذشته بوده، اما بانک‌ها در این خصوص همکاری لازم را نداشتند و تنها بانکی که در این چند سال مسئولیت ساخت این واحد‌ها را یک تنه بر عهده می‌کشید بانک مسکن بوده است؛ به طوری که هم پرداخت وام خرید مسکن و هم وام ساخت را به متقاضیان و سازندگان انجام می‌داد.
دستگاه ها اراضی مازاد را در اختیار وزارت راه وشهرسازی قرار می دهند؟
همچنین یکی دیگر از برنامه‌هایی که در طرح جهش تولید مسکن اعلام شده واگذاری اراضی مازاد دستگاه‌های دیگر است. این در حالی است که در برنامه ساخت مسکن ملی طبق گفته وزارت راه و شهرسازی دستگاه‌ها همکاری لازم را برای واگذاری اراضی نداشتند و در ساخت بخشی از این واحد‌ها هم با مشکل کمبود اراضی مواجه شدند.
یکی دیگر از مواردی که در این طرح مطرح شده پیش خرید مصالح ساختمانی است که به گفته بسیاری از سازندگان باید برای مصالح ساختمانی تمهیدات ویژه تری را در نظر بگیرند و با اهدا و یا تخصیص کارت مصالح ساختمانی و یا پیش خرید آن نمی‌توان این واحدهای مسکونی را ساخت.
کارت مصالح ساختمانی یک پروژه از پیش شکست خورده است
ایرج رهبر دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان تهران با بیان اینکه مصالح ساختمانی در مدت زمان گذشته با نوسات قیمتی بسیار زیادی روبه‌رو شده‌اند، گفت: دولت مجددا طرح کارت مصالح ساختمانی را مطرح کرده که به نظرم این طرح به هیچ عنوان در حال حاضر و یا در گذشته نتوانسته مشکلی از سازندگان مسکن را برطرف کند.
او با بیان اینکه کارت مصالح ساختمانی به هیچ عنوان نمی‌تواند، اجرایی شود، تصریح کرد: اگر دولت و یا بانک مسکن قصد دارد این طرح را مجددا اجرا کند به طور قطع به سرانجام نمی‌رسد؛ چرا که باید دولت تمهیدات دیگری را در این بازار پر نوسان مصالح ساختمانی به کار گیرد.
مسکن ملی در قالب طرح جهش تولید مسکن ساخته خواهد شد
محمود محمود زاده معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه طرح ساخت یک میلیون واحد مسکونی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مسکنی کشور به شمار می‌رود، گفت: نوسازی بافت فرسوده، طرح اقدام ملی مسکن، تکمیل واحدهای مسکن مهر و سایر برنامه‌های مسکنی تماما در قالب طرح جهش تولید مسکن به شمار می‌رود و ادامه این برنامه‌ها هم جزو این طرح‌ها محسوب می‌شود.
او ادامه داد: در حال حاضر در طرح اقدام ملی مسکن ساخت ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در شهر‌های مختلف آغاز شده و نیاز اصلی مسکنی کشور به ویژه برای اقشار کم درآمد و متوسط جامعه در این حوزه شناسایی شده و برای آن برنامه ریزی شده است.
این مقام مسئول گفت: تمامی طرح‌های مسکنی کشور در این بخش در قالب همین طرح‌ها برنامه ریزی و اجرا شده است.
مسکن ملی ادامه می یابد
این در حالی است که پیش از این رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در اولین حضور خود در وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به سوالی درباره ادامه دادن مسکن ملی گفت: ساخت و تکمیل طرح اقدام ملی مسکن که زحمات فراوانی برای آن کشیده شده در دولت سیزدهم تداوم خواهد یافت. همچنین واحدهای نیمه‌تمام مسکن مهر نیز به اتمام می‌رسند.
او تصریح کرد: تلاش می‌کنیم تا پروژه‌های نیمه‌تمام به اتمام برسد و خواسته‌های دولت و مردم را توسعه بدهیم.
وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: مسکن محرومان و کم‌درآمدها از اولویت‌های دولت سیزدهم است. با ایجاد جاذبه و ارائه مشوق تلاش خواهیم کرد تا کم‌درآمدها صاحب مسکن شوند.
براساس این گزارش طرح مسکن در کشور یکی از مهم‌ترین نیاز‌های مسکونی کشور به شمار می‌رود که دولت باید برای اجرای این طرح برنامه ریزی دقیقی داشته باشد و با توجه به دستور العمل و مصوبه‌های طرح جهش تولید که اعلام شده باید تمامی دستگاه‌ها بتوانند همکاری‌های لازم را برای اجرایی شدن آن داشته باشند.