آمریکا نمی خواهد دندان لق تحریمها علیه ایران را بکشد!
دولت امریکا نمیتواند هم زمان هم از مزایای عضویت در برجام بهرهمند شود و هم زیرساخت و نظام تحریمها علیه ایران را حفظ کند.
مذاکرات احیای برجام در دولت حسن روحانی از تقریبا نیمههای مذاکرات به بنبست رسیده بود و تنها دلیل این مساله سماجت و ممانعت آمریکاییها در لغو موثر تحریمهای یک جانبه علیه ایران طبق برجام بوده است. این واقعیتی است که از زبان مسئولان مذاکراتی دولت قبل نیز بارها گفته و شنیده شد. اکنون در هفتمین دور از مذاکرات احیای برجام با وجود تغییرات سیاسی و دیپلماتیک در ایران و تیم مذاکراتی اما هم چنان وصله ناجور دستیابی به تواق همان است که از ابتدا بود؛ آمریکا نمی خواهد دندان لق تحریمها علیه ایران را بکشد.
با این حال مثل همیشه خود را پشت فرافکنی و جوسازی های رسانه ای و متهم کردن ایران به "زیادهخواهی" پنهان می کنند.
آنچه تیم مذاکراتی ایران در ۸ آذر ۱۴۰۰ در قالب دو سند روی میز مذاکرات گذاشت تقریبا همان متون و پیشنهاداتی است که تیم مذاکراتی ایران در ۲۲ خرداد ۱۴۰۰ با کشورهای ۱+۴ به اضافه آمریکا مطرح کرد و بدون دستیابی به نتیجه از وین خارج شد.
یکی از ابهامات ایران و حتی کشورهای ۱+۴ و نیز سایر کشورها در دنیا بعد از روی کار آمدن جو بایدن رییس جمهور دموکرات و موافق برجام این بود که چرا دولت وی به تقریبا تمامی توافق هایی که ترامپ از آنها یک جانبه خارج شده بود بازگشت اما به برجام نه! از آن گذشته بایدن می توانست صرفا سند خروج آمریکا از برجام را با یک دستور لغو کند جدای از اینکه به اجرای متعهدانه تعهداتش در برجام بازگردد یا نه، اما این کار را هم نکرد! میتوانست به اجرای بسیاری از تحریمهای خودسرانه، غیرحقوقی و قانونی ترامپ در حوزه مسایل انسانی پایان دهد اما این کار را هم انجام نداد! به راستی برای مردم ایران این سوال جدی وجود دارد چرا دولت بایدن حداقل به قبل از ۱۸ می ۲۰۱۸ تا الان بازنگشته است؟!
دولت معاون باراک اوباما در حالی از ترامپ و خروجش از برجام انتقاد میکند و با همین سخنها در انتخابات پیروز شد که خود سیاست فشار حداکثری ترامپ را تا همین امروز که مذاکرات در وین از سر گرفته شده است را ادامه می دهد. در کشاکش مذاکرات سناتورهای آمریکایی طرح تحریم ایران را ارایه می دهند و هم چنان اشخاص و شرکت های مختلف مرتبط با ایران به عناوین مختلف به لیست تحریم ها اضافه می شوند.
اگر پاسخ به همه این سوالات و ابهامات، استمرار سیاست آمریکا به ادامه تحریمها علیه ایران و ادامه فشار حداکثری نیست پس چیست؟ و در این شرایط چه راهی پیش روی مقامات ایران قرار می گیرد.
ایران در سه سال گذشته مقاومت سرسختانهای در مقابله با تحریمهای حداکثری در ابعاد و زمینههای مختلف، فشارهای منطقهای و همهگیری ویروس کرونا داشته است از این رو، اینکه بخواهد به کمتر از لغو تحریمها در قالب برجام و بعد از آن ـ آنهایی که بعد از ۲۰۱۵ تا کنون، اعمال شده رضایت دهد، خیالی واهی است.
دونالد ترامپ تحریمهای یکجانبه علیه ایران را مهندسی شده و تار عنکبوتی اعمال کرده است، طوری که حتی اگر تحریم های برجامی کامل رفع شود باز هم بخش زیادی از تحریمها باقی میماند که رفع تحریم ها در برجام را بی اثر می کند.
از نگاه ایران چه در دولت روحانی و چه دولت اصولگرای فعلی ابراهیم رییسی بنبستی در احیای برجام وجود ندارد و در صورت وجود اراده سیاسی لازم از سوی طرف مقابل و تعهد واقعی به متن و روح توافق هستهای میتوان در فرصتی نسبتا کوتاه به توافقی مرضیالطرفین دست یافت. این آمریکاست که سعی دارد به بهانه تحریم های کنگره و آنهایی که توسط ترامپ اعمال شده است از اجرای دقیق برجام شانه خالی کند و در عین حال خواستار اجرای حداکثری تعهدات هستهای از سوی ایران در قالب برجام و فراتر از آن ورود به مذاکرات فرابرجامی است. اما مسئولیت هر گونه بنبست در مذاکرات بر عهده طرفی است که با خروج یک طرفه از برجام شرایط کنونی را ایجاد کرد و اکنون هم حاضر به دل کندن از تحریمها علیه ملت ایران نیست.