عربستان و مسیری که فوتبال ایران باید نگاهش کند
واکنشهای اولیه به موضوع حذف استقلال و پرسپولیس از آسیا کمی متفاوت با چیزی است که شاید پیش از این تصور میکردیم.
اگر سری به توییتر بزنید تعداد کاربرانی که از این خبر ابراز خوشحالی کردهاند بیش از چیزی است که بشود آنها را نادیده گرفت که البته در این ابراز خوشحالی انگیزههای مختلفی مطرح است که اگر برخی از آنها را نادیده بگیریم،موضوع افزایش آگاهی طیفهای هواداری نسبت به مسائل جاری فوتبال نکته قابل تاملی است.
مسئله حذف استقلال و پرسپولیس از شرکت در لیگ قهرمانان فصل آینده، در چند خط و به صورت خلاصه قابل ارائه است؛ این دو باشگاه قادر نبودهاند در زمان منتج به فصل 2022-23 لیگ قهرمانان آسیا، الزامات اداری و مالی لازم را برای حضور در این رقابتها فراهم کنند.
به واقع این دو باشگاه بزرگ ایرانی که به تنبلی و نابلدی سیستم اداری-مالی فوتبال ایران مبتلا هستند،به دلایل مختلف قادر نبودهاند ایزوی شرکت در این مسابقات را دریافت کنند که این کاستی دو قسمت مهم دارد:
*ساختار اداری دو باشگاه (مالکیت دولتی مشترک)
*بدهکاری دامنهدار به افراد تحت قرارداد
در بند اول- تصدی دولت(وزارت ورزش) در باشگاهداری و مجامع مشترک دو باشگاه با لطایف الحیلی مثل واگذاری مجامع به دو وزارتخانه اقتصاد و صمت قابل حل نیست.البته استقلال و پرسپولیس دشمنان قدیمی یکدیگرند و هرگز در موضع منافع مشترک قرار نخواهند گرفت اما مالک مشترک یک ایراد شکلی بزرگ در بررسی مدارک تشخیص داده شده است.
در بند دوم-ایراد بزرگتر و مسئله دائمی کمیتههای انضباطی و مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا با این دو باشگاه ایرانی،گزارشها و ایمیلهای رو به افزایش در زمینه بدهکاریهای مالی به افراد و عدم تسویه حساب مالی با افراد تحت قرارداد است. هردوباشگاه پرونده را با پرونده روشن میکنند و در غیاب برخی درآمدهای مجاز و طبیعی هیچ مدیری توفیق چیرگی دائم بر این حفره مالی را نداشته است.
*خوشحالید؛ باید باشید؟
در صحبت با جوانهایی که از حذف دو باشگاه پرهوادار از آسیا به نوعی حس خوشحالی دارند، نکته جالب امید آنها به برخی بهبودها با سختگیریهای اینچنینی است.از نظر آنها بدون فشار مجامع خارجی فوتبال ایران هرگز در مسیر اصلاح ساختارهای خود حرکت نخواهد کرد.آنها به مذاکرات طولانی مسئولان فوتبال برای حل برخی مسائل اولیه مثل حق پخش تلویزیونی و حضور زنان در ورزشگاهها اشاره میکنند و عقیده دارند تا کار به حذف و شدت برخورد خارجی نرسد از داخل عزم و انگیزهای برای تغییر وجود نخواهد داشت.
در کمال تاسف این گزاره تا حد زیادی به حقیقت نزدیک است و طبعا مسئولان دولتی ورزش ایران برای کاهش نارضایتی حداقل به صورت شکلی اقداماتی انجام خواهند داد.حرکاتی با تیترهای مورد علاقه آنها ازجمله: تشکیل کارگروه آسیبشناسی و ...
و البته ممکن است موقتا این اقدام نتیجه بخش هم باشد چرا که اصولا "امنترین فرودگاه آنیاست که در آن اخیرا خرابکاریای اتفاق افتاده!"
مثال جالب در این زمینه موضوع تعلیق فوتبال ایران در سال 1386 است و تصویب اساسنامهای که فدراسیون را یک تشکل غیردولتی معرفی کرده بود.این اساسنامه در دولت وقت مصوب شد اما با گذشت 15 سال دوباره در مجلس به رای گذاشته خواهد شد و اساسا مشخص نشد که چه اتفاقی برایش رخ داد و تصویبش در کدام کشو گم شد!
*استقلال و پرسپولیس و همه فوتبال
پیشتر کمیته حرفهای سازی فوتبال عربستان در دو سال 2017 و 2018 سه باشگاه این کشور را از حضور در رقابتهای آسیایی منع کرده و در سال دوم مثل امسال ایران ، عربستان تنها با دو تیم در رقابتها حاضر بود. پس از این دوره بود که الهلال در دو دوره به مقام قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا رسیده است؛آنها که در ورزشگاه اختصاصی و زیبای خود از حریفان پذیرایی میکنند نمونهای از یک باشگاه قدرتمند با استاندارد بالا در سطح آسیا هستند.اگرچه منابع مالی آنها برای ما در دسترس نیست اما شکل اداره متفاوت آنها کاملا بر ما روشن است.البته حسرتخواری در حوزه امکانات و پول کشورهای عربی از داستانهای قدیمی فوتبال ماست و چه عجیب که این گرایش تحقیرآمیز هرگز به پایان نرسیده است درحالیکه ظرفیت انسانی و حتی مالی فوتبال ایران قادر به رقابت و ایجاد امکانات مشابه با کشورهایی مثل عربستان ، قطر و امارات است.(اگرچه قطر امروزبه واسطه میزبانی جام جهانی شرایط خاصی دارد و کشور یکتایی حتی در سطح جهان است).
عربستان با تغییراتی که حدود 5 سال پیش آن را کلید زد حالا به قدرت ملی و باشگاهی سابق خود بازگشته و از افول عجیبش بهشدت فاصله گرفته است.آنها بعنوان رقیب منطقهای بزرگ ایران حالا سرمایه انسانی مناسبی هم دارند و این هشداری برای ماست که مسائل حل شدهای مثل وی ای آر یا پخش رنگی ، مناسب و با کیفیت تلویزیونی مسابقات هم برایمان آرزوست.
*زیبایی دریغ شده از فوتبال ایران
فوتبال ایران برای تبدیل شدن به چیزی که همیشه انتظارش را داریم به دانش و شناخت و منابع دائمی و نگاه رو به توسعه نیازمند است و خوشبختانه مسیر سعادت قبلا امتحان شده و مطالعاتی کاملا واقعی در این زمینه وجود دارد.راهی که دیگران با صرف تجربه و هزینه زیاد رفته و در پیش گرفتهاند و اجرای آن در ایران غیرممکن نیست؛ای بسا که با برداشتن قدمهایی مثل حل مسئله حق پخش تلویزیونی سرعت تغییرات کیفی فوتبال باورنکردنی هم باشد.
ایجاد ثروت واقعی در فوتبال ما به فراتر از تراکنش اپلیکیشنهای بانکی نیازمند است؛اراده ای که از پس آن بهبود بزرگتری اتفاق خواهد افتاد که شاید منجر به توسعه زیرساختها و امکانات اولیه و افزایش علاقمندی و بالارفتن ارزش سهام این رشته ورزشی شود.
فوتبال ایران تشنه زیبایی دریغ شده،آدمهای حسابی والبته روشهای سختگیرانه برای قالب گرفتن در استاندارد تعریف شدهایست که بودن در آن آرزوی همه ماست.
مسیر سعادت هزاران بار دوره شده و میانبری هم در کار نیست. بپذیریم !