افزایش مصرف دخانیات و مواد اعتیادآور در دوران کرونا
از ابتدای شیوع تاکنون، ابتلا به انواع بیماری‌های مرتبط و غیرمرتبط سلامت روان و بدن، چالش جدید نظام سلامت به شمار می‌رود و حالا با انتشار برخی آمارها، بر نقش کرونا در افزایش مصرف مواد هم تأکید می‌شود.
اردشیر گراوند، جامعه‌شناس معتقد است پاندمی کرونا، عامل ایجادکننده افزایش مصرف دخانیات و مواد اعتیادآور نیست، بلکه به‌عنوان عامل تشدیدکننده در این ماجرا به‌شمار می‌رود.
وی ادامه داد: برخی مسائل مانند طلاق، خودکشی، مهاجرت، اعتیاد و... در طول سال‌ها به‌صورت آرام با نتیجه قطعی اتفاق می‌افتد، یعنی این مسائل به‌گونه‌ای نیستند که بشود آنها را به مسائل یکی دوسال گذشته مثل شیوع کرونا مرتبط دانست. ما پیش از این در دهه‌های اخیر هم با افزایش مصرف مواد دخانی و حتی مواد اعتیادآور مواجه بوده‌ایم و از قبل از انقلاب به‌عنوان یکی از نگرانی‌ها مطرح می‌شد. بنابراین این مسئله را نمی‌توان تنها به شیوع کرونا و تبعات ناشی از آن تقلیل داد.
به گفته این جامعه‌شناس، گاهی پدیده‌ها رخ می‌دهند و شرایط بحران، به‌عنوان عامل تشدیدکننده در آن نقش پیدا می‌کنند، اما برای موضوعی مانند افزایش مصرف دخانیات یا مواد اعتیادآور، شاید پاندمی کرونا، ۲ تا ۳ درصد در افزایش آن نقش داشته باشد.
گراوند تاکید کرد: عوامل تشدیدکننده یک پدیده می‌توانند بیکاری، گرانی، تجرد قطعی و... باشند، اما اینکه یک بحران چقدر در ایجاد آن نقش داشته، عدد بسیاری بالایی نخواهد بود. شرایط جامعه ما به‌طور کلی به سمتی پیش می‌رفت که مصرف سیگار بالا رود و اعتیاد تشدید شود، حالا در بحران کرونا، این اعداد شاید یک تا ۲ درصد هم افزایش پیدا کرده است.
این جامعه‌شناس با اشاره به این که رفتارهای آسیب‌زا نقش چسبندگی هم دارند بیان کرد: برخی از رفتارها مانند اعتیاد، خودکشی، مهاجرت و... چسبندگی دارند. یعنی منجر به تقلید می‌شوند؛ البته این موضوع تنها برای رفتارهای آسیب‌زا نیست، رفتارهای مثبت مثل ورزش یا تغذیه سالم هم می‌توانند چسبندگی داشته باشند، بنابراین در این شرایط باید فضا طوری طراحی شود که چسبندگی مسائل مثبت زیاد شود تا آسیب‌ها محدود شود.