جنگ داخلی در عراق برپا می شود؟

 عراق در چند روز گذشته درگیر تحولات و درگیری‌های داخلی بود که در پی آن بیش از ۳۰ تن جان خود را از دست دادند. ماجرا از استعفای آیت الله حائری آغاز شد که در نهایت به انتقاد مقتدی صدر و قیام هوارداران وی منجر شد.

خود مقتدی صدر اعلام کرد که از فعالیت‌های سیاسی کناره گیری می‌کند و از نمایندگان خود در پارلمان نیز درخواست کرد که استعفا کنند. بعد از این حواشی، مقتدی صدر در بیانیه‌ای ضمن عذرخواهی، از هوادرانش درخواست که به خانه‌هایشان برگردند اما ظاهرا اختلافات هنوز باقی است و همچنان امکان هر اتفاقی وجود دارد. با حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل درباره وضعیت کنونی عراق گفت‌وگو کردیم و این سوال را مطرح کرده‌ایم که چقدر امکان جنگ داخلی در عراق وجود دارد. هانی زاده به رویداد۲۴ توضیح داده که «کناره‌گیری مقتدی صدر شروع ناامنی در عراق است، اما شرایط به گونه‌الی نیست که جنگ داخلی در این کشور رخ نخواهد داد و قبل از مراسم اربعین، ثبات و ارامش به این کشور برمی‌گردد.»

هانی زاده می‌گوید: قدام آقای مقتدی صدر، در کناره‌گیری از فعالیت‌های سیاسی عراق را وارد چرخه ناپایداری امنیتی و سیاسی کرده است. طبیعتا آقای مقتدی صدر در طول دو دهه گذشته تاکنون و بعد از سرنگونی رژیم بعث عراق، به دلیل خاندان ریشه‌دارش، یک جایگاه مهمی در عراق دارد و در طول دو دهه گذشته در عرصه‌های مختلف نقش‌های مهمی ایفا کرده است و جریان موسوم به السائرون را تشکیل داد که در انتخابات سال گذشته توانست ۷۳ کرسی انتخاباتی را به دست بیاورد و این مسئله موجب شد او تلاش بیشتری داشته باشد که بتواند اهرم‌های قدرت را به دست بگیرد و اصرار داشت که جعفر صدر سفیر عراق در لندن را هم به عنوان نخست وزیر خود انتخاب کند که با مخالفت جریان‌های سیاسی مواجه شد. صدر هم به دلایل مختلف سعی داشت پارلمان را منحل کند، ولی با مخالفت شورای عالی قضایی مواجه شد.

هانی زاده می‌گوید: مقتدی صدر از نمایندگان وابسته به جریان خود خواست از پارلمان استعفا دهند و بعد از آن بود که پارلمان توسط هواداران اشغال شد و با استعفای او از فعالیت‌های سیاسی، طبیعتا عراق وارد چرخه ناامنی شد؛ به این شکل که برخی از افراد جریان حزب بعث و قدرت‌های مرتجع منطقه و فرامنطقه‌ای تلاش داشتند در آستانه اربعین، با هدف ضربه زدن به وحدت عراق و همچنین ایجاد تقابل میان جریان‌های شیعه، وضعیت عراق را متشنج کرده و یک جنگ را بر مردم عراق تحمیل کنند.

این کارشناس خاورمیانه با بیان اینکه «چارچوب هماهنگی» شیعیان عراق پیشنهاد کرده که جریان السائرون تعدادی از افراد را به عنوان شورای رهبری انتخاب کنند تا وارد یک گفتمان جدیدی با رهبران سایر جریان‌ها شوند، می‌گوید: استعفای همزمان آیت‌الله کاظم حائری از مرجعیت در اعتراض به اقدامات شتاب زده و تهاجمی مقتدی صدر صورت گرفته است و این استعفا نشان می‌دهد که ایشان به شدت نسبت به جریان‌های عراق نگران هستند. اما یک نکته کاملا مهم و کلیدی در بیانیه آیت الله حائری وجود دارد و آن اینکه از مقلدین و هواداران خود خواسته که از رهبر ایران تقلید کنند. این نشان دهنده این است که مرجعیت عراق خواهان این هستند که مرجعیت دستخوش تغییرات ناپایدار داخلی عراق نشود و این یک اقدام کاملا هوشمندانه است.

هانی زاده می‌گوید: انتظار می‌رود شرایط عراق به سمت ثبات و آرامش برود، زیرا جریان‌های سیاسی مانند حشدالشعبی و چارچوب هماهنگی شیعیان به عنوان بزرگترین فاکتور پارلمانی، سعی دارند از طریق گفتگو، هواداران مقتدی صدر را به آرامش دعوت کنند. امید این است عراق وارد تقایل شیعی-شیعی نشود. وضعیت عراق غیرشفاف است، اما با توجه به تجربه گذشته و این عراق شاهد چنین تجربه‌هایی بوده است، به زودی این درگیری‌ها خاتمه پیدا می‌کند و دولت بر اوضاع مسلط می‌شود.