ترس از ازدواج یا گاموفوبیا چیست و چه علائمی دارد؟
به طورغریزی ترس انسان را از موقعیتهای خطرناک حفظ میکند اما گاهی این ترس شکل غیرمنطقی به خود گرفته و روند معمول زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد.
ترس از ازدواج نیز اگر به شکل افراطی بروز کند نوعی اختلال اضطرابی به حساب میآید که با نشانهها و پیامدهایی همراه است.
ازدواج هراسی یا گاموفوبیا نوعی ترس غیرواقعی از پیمان بستن، تعهد دادن و پذیرا شدن التزام برای باقی ماندن در یک ارتباط ثابت و صادقانه در کنار یک شخص دیگر برای همیشه است.
گاموفوبیا اصطلاحی است که برای توصیف ترسهای غیرعادی از تعهد و ازدواج به کار میرود.
برای خلق یک ارتباط اطمینانبخش و صمیمی با شریک زندگی، فرد باید با ترسهای مختلفی روبرو شود و خود را پذیرای ریسکهای عاطفی نماید.
این نوع ترس برای افراد مجرد تا حدی طبیعی است.
بیشتر افراد مجرد تصور میکنند که با ازدواج و قبول تعهد، امنیت و آسایشی که زندگی مجردی به آنها میداده را از دست خواهند داد.
شما هر زمان که بخواهید به خانه میآیید و هر موقع که بخواهید خارج میشوید، لباسها و ظرفهای کثیف را تا هر زمانی که بخواهید به حال خود باقی میگذارید، و از وقت و پول خود هر طور که مایل باشید استفاده میکنید.
در مقابل دیگران هر طور که بخواهید خودتان را نشان میدهید و میتوانید ضعفها و کاستیهایتان را پنهان کنید.
علائم گاموفوبیا
علائم عمدهای که ممکن است در افراد (هم مردان و هم زنان) مبتلا به گاموفوبیا دیده شود، عبارتند از:
- ترس غیر منطقی و شدید از ازدواج و تعهد (حتی فکر ازدواج یا دیدن یک شخص دیگر که ازدواج میکند، میتواند باعث ترس شود)
- اجتناب کامل از ازدواج یا رویدادها و بحثهای مرتبط با آن
- پرخاشگری، حملات وحشتزدگی و بد خلقی هنگام فکر یا بحث در مورد ازدواج
- وجود ترسی غیر منطقی که فرد قادر به کنترل آن نیست
- عزت نفس پایین
- علائم فیزیکی مثل لرزش، گریه، ضربان قلب بالا، مشکل تنفس، تهوع یا استفراغ، سرگیجه یا خستگی، عرق و ناراحتی شکمی
دلایلی که میتوان برای ترس از ازدواج برشمرد عبارتند از:
احساس ناامنی شخصی
ناامنی شخصی میتواند یکی از دلایل اصلی ترس از ازدواج در افراد باشد. ازدواج آسان نیست.
مسئولیتهای فرد صد برابر میشود.
شما فقط یک رابطه را به اشتراک نمیگذارید، بلکه همه مسایل شخصی، اجتماعی، قانونی و مالی خود را به اشتراک میگذارید.
ترس از ازدواج ممکن است از ترس این خطرات و آسیب پذیری توسعه یابد.
حادثه ناراحت کننده مرتبط
گاموفوبیا همچنین میتواند با هر رویداد ناخواسته و ناراحت کننده همراه باشد که یک تصویر منفی از ازدواج را در ذهن فرد ایجاد کرده است.
این حوادث میتواند طلاق از والدین در دوران کودکی، مورد سوء استفاده واقع شدن از طرف والدین، دیدن کشمکش و نزاع پدر و مادر و یا دیگر زوجهای متاهل، شکست در ازدواج یا روابط قبلی، خیانت از طرف شریک زندگی قبلی و یا زیاد شنیدن در مورد ازدواجهای ناموفق باشد.
چنین دغدغههایی میتواند مسئول ترس افراد از ازدواج باشد.
افسردگی
ترس از ازدواج و تعهد میتواند در شرایط افسردگی تقویت شود.
فرد ممکن است در واقع مایل به ازدواج باشد، اما در مورد عبور از مراحل ازدواج نگرانی و ترس دارد.
عدم اعتماد به نفس، تصویر خود ضعیف، فقدان اعتماد به نفس جنسی و سایر انواع احساسات مرتبط با افسردگی ممکن است باعث شود فرد از ازدواج و تعهدات دور بماند.
شخصیت درونگرا و اجتنابی
فرد نمیداند در ازدواج با چه چیزی مواجه خواهد شد.
خانواده جدید، روابط جدید همه و همه برای کسی که برای خودش خلوتی داشته، درونگرا است یا شخصیت اجتنابی دارد، کابوس است.
پیشنهاد میشود چنین فردی با فردی درست به اندازه خودش درونگرا یا اجتنابی ازدواج کند تا در زندگی مشترک، در عین داشتن فضای دو نفره، به فضای فردی و تنهاییهای یکدیگر هم احترام بگذارند.
ترس از بازماندن از اهداف
گاهی فرد به این دلیل ترس از ازدواج دارد که نگران است با هر تغییری، از جمله ازدواج، از اهداف خود باز بماند.
واقعیت این است که ازدواج به شما ارزشها و اعتبارهای جدید میدهد و برخی اعتبارهای پیشین را از شما میگیرد.
بنابراین، با ازدواج دچار ورشکستگی عاطفی، شخصیتی یا معنوی نمیشوید بلکه ارزشها و داشتههایتان تغییر میکند.
ترس از صمیمیت
این ترس بیشتر در پسران دیده میشود.
یک پسر از کودکی در پروسه استقلال روانی خود باید از سد مادر بگذرد، ورود به دنیای مردانه مستلزم این است که از مادر فاصله بگیرید تا پدر و عموها او را بپذیرند. بنابراین این نوع صمیمیتها را دفع میکند.
پروسه استقلال از مادر کم کم در جوانی یک مرد مبدل به استقلال از زنان میشود و آنها در ناخودآگاه خود از همه زنان خود را بینیاز میبینند. این همان نکته مبهم است در شخصیت شناسی مردان که زنان را گیج میکند
راههای مقابله با ترس از ازدواج
۱) ابتدا باید مطمئن شوید که میخواهید زندگیتان را با فرد دیگری تقسیم کنید.
بسیاری از افراد مجردی که نمیتوانند تعهد را قبول کنند دلیلشان این است که نمیتوانند تصمیم بگیرند که آیا واقعا کسی را میخواهند یا خیر.
پس باید کار را با تعیین خواستههایتان شروع کنید.
۲) از ترسهایتان آگاه شوید. ببینید در چه زمینههایی ترس بر شما غلبه میکند و تشخیص دهید که چه چیزی سبب میشود که از دست یافتن به اهدافتان باز بمانید
باید بدانید که وجود ترس هایی نظیر ترس ازعدم پذیرش، تغییر و از دست دادن آزادی کاملا معقول و طبیعی است.
اگر از وجود آنها اطلاع داشته باشید، میتوانید استراتژیهایی برای فایق آمدن به آنها ایجاد نمایید.
۳) سرعت پیشرفت ارتباط را تنظیم کنید.
تعداد زیادی از افراد مجرد در همان مراحل ابتدایی ارتباط به دام شهوت و اشتیاق بیش از حد گرفتار میشوند و زمانیکه که نوبت به تصمیمگیری برای آینده میرسد، عقب نشینی میکنند برعکس عده دیگری از افراد نیز هستند که آنقدر تعلل و درنگ به خرج میدهند که از نظر محدوده زمانی دچار مشکل میشوند.
۴) یکی از راههایی که میتواند مهارتهای متعهد شدن شما را تقویت کند این است که با هم توافق کنید که برای مدت زمانی به صورت انحصاری با هم ارتباط برقرار کنید. در مورد اهداف زندگی و آرزوهایی که در سر میپرورانید با هم صحبت کنید.
همچنین جنبههای روحی و باطنی و شخصیت درونی خود را برای طرف مقابل آشکار نمایید.
انجام این کار موقعیتهای نابی برای تجربه اعتماد، صمیمیمت و نزدیکی فراهم میآورد.
۵) زوجهایی که در یک ارتباط سالم قرار میگیرند یکدیگر را تشویق میکنند تا تبدیل به افرادی با قدرت عملکرد و توانایی بالقوه بالا برای جامعه باشند.
افراد موفق مکررا شریک زندگی خود را برای موفقیتهایی که بدست میآورد، تشویق کرده و به او اعتبار و امتیاز میدهند.
۶) به چیزی که از دست میدهید فکر نکرده و از آن نترسید بلکه به چیزهایی فکر کنید که در ازای یک رابطه صادقانه و عاشقانه بدست میآورید مانند اعتماد، صمیمیت، نزدیکی.
همانطور که مشاهده کردید ترس از ازدواج و تعهد به خاطر از دست دادن هویت و آزادیهای فردی نوعی تشویش واهی و غیرواقعی است.
در زندگی مشترک داشتهها آنقدر زیاد است که ترس از دست دادن استقلال در مقابل آن رنگ می بازد.
مسلما این امر در ابتدا مستلزم پذیرش ریسک بالایی است اما با در نظر گرفتن مراحلی که در بالا به آنها اشاره شد، پس از چندی متوجه می شوید که مزایایی که بدست آورده اید تا چه حد بیشتر از زیانهایی است که به شما وارد شده است.
گاموفوبیا یا ازدواج هراسی چگونه درمان میشود؟
گاموفوبیا را با استفاده از روان درمانی و داروهای مختلف میتوان درمان کرد.
درمانهای موثر برای از بین بردن موفق این ترس عبارتند از:
درمان رفتاری شناختی (CBT)
CBT یکی از مؤثرترین درمانهای گاموفوبیا است.
گاموفوبی ممکن است با خاطره یا تجربه ناراحت کننده قبلی ارتباط داشته باشد.
فردی که ترس از ازدواج دارد ترس او ناشی از تصاویر منفی و افکار مزاحم مرتبط با ازدواج است و نه به دلیل خود ازدواج.
رفتاردرمانگر به فرد کمک میکند تا افکار منفیای را که نسبت به ازدواج دارد کشف کرده و آنها را با افکار مثبت جایگزین کند.
مواجهه درمانی
مواجهه درمانی نیز یک روان درمانی موثر دیگری است که برای درمان گاموفوبیا استفاده میشود.
در مواجهه درمانی، درمانگر شخص را در شرایط مشابه با ازدواج و یا بحث در مورد ازدواج قرار میدهد.
در کنار آن، درمانگر فرد را هدایت میکند تا در طول جلسه درمانی، آرامش خود را حفظ کرده و ریلکس باشد.
با مواجهه منظم فرد به آن شرایط عادت کرده و قادر به تحمل و مدیریت اضطراب خود میشود.
خانواده درمانی
خانواده درمانی یک مولفه مهم در فرایند درمان است.
درمانگر با خانواده فرد مشاوره کرده و آنان را در مورد شرایط فرد گاموفوبیک آگاه میکند.
در حقیقت، جلسات مشاوره منظم با خانواده، باعث حمایت خانواده از فرد و بالا رفتن انگیزه درمان در او میشود و میتواند کلید موفقیت درمان باشد.
دارودرمانی
در موارد انزوا و اضطراب، ممکن است از دارو استفاده شود.
داروهای متداول داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی هستند.
با این حال، روان درمانی های مطرح شده در درمان گاموفوبیا موثرتر است.