گرمی هوا به داد اروپا روسید
آژانس بینالمللی انرژی در دسامبر هشدار داد اروپا با وجود اقدامات موفقیت آمیزی که برای پر کردن مخازن گاز برای زمستان ۲۰۲۳- ۲۰۲۲ انجام داده، ممکن است امسال با کمبود گاز مواجه شود و اکنون که واقعیت عیان شده است، صداهای بیشتری به این هشدارها پیوسته اند.
اکنون هشدارهای بیشتری درباره احتمال کمبود گاز شنیده میشود و این واقعیتی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. برای شروع، باید توجه داشت عمده موفقیت اروپا در روشن نگه داشتن چراغها در زمستان امسال تاکنون، نتیجه هوای گرمتر از حد معمول بوده است. هوا در اکتبر و نیمی از نوامبر به خصوص گرم بود که باعث کاهش مصرف گاز در سراسر اتحادیه اروپا شد و اجرای دستورالعمل این بلوک برای کاهش مصرف را بسیار راحتتر از آنچه می توانست باشد، کرد.
با این حال، به محض این که هوا در اواخر نوامبر سردتر شد، میزان مصرف جهش پیدا کرد و در نتیجه، اوایل دسامبر مدیر مقررات بازار انرژی آلمان مجبور شد به آلمانی ها هشدار دهد در استفاده از گرمایش زیادهروی نکنند زیرا در غیر اینصورت نمیتوانند به هدف صرفه جویی ۲۰ درصدی در مصرف گاز دست پیدا کنند.
این هشدار نشان داد اوضاع تا چه حد مخاطرهآمیز است. به لطف وضعیت جوی مساعد، مخازن گاز اروپا پر هستند و محمولههای الانجی بیش از هر زمان دیگری وارد پایانههای اروپایی میشوند.
جان کمپ، مقالهنویس رویترز میگوید سطح گاز در مخازن اروپا در پایان دسامبر به سال ۲۰۲۲ در دومین سطح بالا برای این وقت از سال طی ۱۰ سال گذشته قرار داشت و تا پایان فصل گرمایش، در سطح مطلوبی میماند.
بسیاری به سرعت پایان بحران کمبود انرژی را جشن گرفتند اما این جشنها ممکن است زودهنگام بوده باشد زیرا زمستان هنوز به پایان نرسیده و احتمال زیادی وجود دارد که هوا در ژانویه و فوریه سردتر شود. بعلاوه، پایان زمستان به معنای فراوانی گاز طبیعی نیست.
کشورهای اروپایی سال گذشته موفق شدند گاز را به موقع و به وفور ذخیره کند که تا حدودی مرهون این واقعیت بود که روسیه عمده حجم گاز قراردادی خود را در نیمه اول سال ارسال کرد. به جز قطع عرضه گاز به بلغارستان و لهستان که به دلیل امتناع آنها از پرداخت پول واردات به روبل صورت گرفت، عرضه گاز از سوی روسیه به اروپا تا حدود زیادی ثابت ماند. این امر به همراه خرید کمسابقه گاز طبیعی مایع آمریکا، به ذخیره سازی گاز در اروپا کمک کرد. با این حال، امسال حجم گاز قراردادی روسیه وجود نخواهد داشت. در واقع مسکو همان طور که الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه، گفت: آماده است تا عرضه گاز از طریق خط لوله یامال-اروپا که به دلایل سیاسی مسدود مانده است را از سر بگیرد.
با این حال، اتحادیه اروپا به دفعات متعدد تاکید کرده است که نمیخواهد واردات گاز از روسیه را افزایش دهد بلکه می خواهد این واردات را به صفر برساند. این به معنای آن است که اتحادیه اروپا باید واردات الانجی را نه تنها از آمریکا بلکه همه تامینکنندگان دیگر به میزان قابل ملاحظهای افزایش دهد. از آنجا که حجم گاز موجود نامحدود نیست، کارشناسان به مخاطبان خود درباره یک سال دشوار دیگر هشدار می دهند.
مسئله موجود بودن گاز، مهمترین دلیل است که سال ۲۰۲۳ احتمالا سال دشواری برای اروپا خواهد بود. حتی اگر از زمستان معتدل باشد و در دمای معتدل به پایان برسد، بحران گاز به پایان نخواهد رسید زیرا الانجی بسیار گرانتر از واردات گاز از طریق خط لوله است و این حقیقتی است که تغییر نمیکند و این حقیقت به معنای آن است که حتی اگر الانجی کافی برای پر کردن مخازن اروپا وجود داشته باشد که همانطور که آژانس بینالمللی انرژی هشدار داده است جای بحث دارد، هزینه این واردات برای دومین سال متوالی بسیار عظیم خواهد شد.
هزینه بالای واردات گاز برای اقتصادهای اروپایی به خصوص اقتصادهایی که صنایع سنگین توسعه یافتهای دارند که مصرف گاز بسیار بالایی دارند، مشکل ساز خواهد بود. نخستین پرچم قرمز سال گذشته بالا رفت. عمده کاهش مصرف گاز در آلمان که مورد تمجید سیاستمداران قرار گرفت، در واقع ناشی از نابودی تقاضای کاربران صنعتی به دلیل قیمتهای بازدارنده بود. به عبارت دیگر، تقاضا برای گاز در اکثر نقاط اروپا سال گذشته به دلیل نابودی تقاضا کاهش یافت، نه این که به یک باره همه نسبت به مصرف گاز خود وظیفه شناس شده باشند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، اما نابودی تقاضا برای اقتصاد خوب نیست و به معنای تعطیلی کارخانهها و اخراج کارکنان است و این به معنای آن است که امسال اروپا روی طناب باریکی بین سرپا نگه داشتن اقتصاد خود و تامین گاز برای فصل گرمایش آینده راه میرود و این مسیر، مسیر پر مخاطرهای خواهد بود.