استقلال باید مربی‌اش را اخراج کند؟
استقلال، مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر فوتبال ایران، در حالی نیم‌فصل نخست لیگ جاری را به پایان برده که نشانی از تیم منسجم و شکست‌ناپذیر فصل گذشته نداشته است.
استقلال، مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر فوتبال ایران، در حالی نیم‌فصل نخست لیگ جاری را به پایان برده که نشانی از تیم منسجم و شکست‌ناپذیر فصل گذشته نداشته است. آنها در هفته پانزدهم و در دیداری بحث‌برانگیز برابر تراکتور با دو گل مغلوب شدند تا فاصله‌شان با صدر جدول، جایی که رقیب سنتی آنها یعنی پرسپولیس جا خوش کرده، به عدد پنج برسد. همین موضوع و البته کسب نتایج به نسبت سینوسی در این فصل باعث شده تا خیلی زود، این باشگاه اسیر حواشی ناخواسته شود. شایعاتی از قبیل اینکه قرار است ریکاردو سا پینتو، سرمربی استقلال از کار برکنار شود یا از آن بدتر، شایعاتی که خبر از کم‌کاری بازیکنان استقلال برای زمین‌زدن سا پینتو می‌دهد. مورد عجیب اینکه برای ادعای دوم، یکی، دو فیلم ناقص هم در مجازی دست‌به‌دست شده تا مثلا ادعای کم‌کاری بازیکنان استقلال به نمایش گذاشته شود. این شایعات یکباره چنان قوت گرفته که همین روز گذشته تعدادی از هواداران معترض باشگاه به محل تمرین استقلال رفته و به‌شدت از بازیکنان به‌ویژه زمان خروج آنها از محل تمرین گلایه کرده‌اند. هم‌زمان هم اخباری تأیید‌نشده از مذاکره استقلال با چند مربی ریز‌و‌درشت منتشر شده تا مشخص شود شرایط برای این باشگاه، سرمربی و بازیکنانش فعلا چندان ساده نیست. در کنار تمامی این مشکلات، انتشار اخباری مبنی بر اینکه این تیم گران‌ترین و پرهزینه‌ترین تیم لیگ برتر ایران در فصل جاری هم بوده، مزید بر علت شده است. این اخبار را باید کنار سوژه‌های جدیدی گذاشت که در 24 ساعت اخیر در رسانه‌ها منتشر شده است؛ از هزینه سنگین برای اقامت ریکاردو سا پینتو در هتل گرفته تا هزینه عجیب‌و‌غریبی که ادعا شده استقلال به مترجم باشگاه می‌پردازد. جمیع این اتفاقات نشان از سردی بیش از حد زمستان در باشگاه استقلال دارد و حالا همه‌چیز دست‌کم برای سرمربی این باشگاه که تازه یک نیم‌فصل از حضورش در ایران می‌گذرد، به مویی بسته شده است. کم نیست شایعاتی که می‌گویند ریکاردو سا پینتو از همین حالا هشدار گرفته که اگر در جام حذفی برابر تراکتور که قرار است چند روز دیگر برگزار شود، نتیجه نگیرد، باید قید حضور در ایران را بزند.
این را که چنین موضوعاتی صحت داشته باشند یا نه، نمی‌توان با پاسخی روشن در مقطع فعلی جواب داد. شاید زمان بهترین پاسخ‌ها را برای این شایعات که تعدادی از آنها ناخوشایند است، به همراه داشته باشد. با‌این‌حال مسئله‌ای که می‌توان مورد ارزیابی قرار داد این است که آیا در چنین مقطعی، استقلال باید سرمربی‌اش را اخراج کند؟ برای این یکی می‌شود با آوردن چند فکت و دلیل به پاسخی نزدیک رسید.
برای شروع می‌توان به کارنامه ریکاردو سا پینتو در استقلال پرداخت. در مقایسه این کارنامه با کارنامه فرهاد مجیدی، سرمربی فصل پیش استقلال که این تیم را قهرمان لیگ برتر کرد، سا پینتو آماری ضعیف‌تر و تیمش انسجام کمتری دارد. استقلال در شرایطی فعلا با کسب 27 امتیاز در رده چهارم جدول رده‌بندی ایستاده که فصل پیش در چنین مقطعی صدرنشین بود و 35 امتیاز هم گرفته بود. نکته قابل‌توجه درباره تیم فرهاد مجیدی تا نیم‌فصل اینکه فقط پنج بار دروازه‌شان باز شد و 24 گل زده هم داشتند. در این فصل استقلال علاوه بر امتیاز کمتر و رتبه پایین‌تر، در بخش گل خورده و گل زده هم آمار ضعیف‌تری دارد. ثبت 15 گل زده و دریافت 10 گل نشان می‌دهد که شاگردان سا پینتو هم در فاز تهاجمی و هم در فاز دفاعی نسبت به استقلالِ لیگ بیست‌ویکم عملکرد ضعیف‌تری داشته‌اند. آنها این روزها پنجمین خط دفاعی لیگ برتر و ششمین تیم هجومی این لیگ هستند که ناگفته پیداست نمی‌توان در حدواندازه‌های یک تیم مدعی باشد. نهایتا اینکه فرهاد مجیدی در پایان نیم‌فصل نخست میانگین امتیازی 2.3 را داشت و ریکاردو سا پینتو با میانگین 1.8 امتیاز در هر مسابقه به کار خود در نیم‌فصل اول پایان داده است. این یکی هم نشان می‌دهد که روند امتیازگیری سا پینتو در استقلال از میانگین لازم برای قهرمانی در لیگ برتر ایران پایین‌تر است.
نکته دیگر که کارنامه استقلال با این سرمربی پرتغالی را مورد بحث می‌کند عملکرد خط دفاعی این تیم در مقابل رقبای مدعی و تیم‌های بزرگ است که تقریبا در اکثر آنها ناکام نشان داده است. سا پینتو همچنین از سه بازی‌ای که برابر سایر مربیان خارجی لیگ برتر داشته هم کارنامه‌ای بحث‌برانگیز دارد. تیم او در هفته نخست برابر ژوزه مورایس و در هفته آخر نیم‌فصل برابر پاکو خمز بازنده شد و فقط در هفته سیزدهم در آبادان توانست صنعت نفت را با سرمربی خارجی‌اش یعنی ادسون تاوارس از پیش‌رو بردارد. نتیجه آنکه در سه رویارویی آبی‌ها با سه سرمربی خارجی، سا پینتو فقط در یک بازی توانسته با دست پر و پیروزی از میدان مسابقه خارج شود و دو شکست در کارنامه سرمربی پرتغالی استقلال به چشم می‌خورد.
با‌این‌حال و با وجود آمار منفی‌ای که درباره این مرد پرتغالی وجود دارد، به نظر می‌رسد قطع همکاری با سا پینتو در این مقطع زمانی کار چندان درستی نباشد. واقعیت این است که تیم او این روزها در شرایطی در رده چهارم قرار گرفته که به دلیل تفاضل گل رده دوم را از دست داده است و بدون درنظر‌گرفتن بازی معوقه گل‌گهر، این شانس را داشت تا نیم‌فصل را در رده دوم به پایان برساند. ضمن اینکه نباید فراموش کرد که فاصله آنها با صدر جدول تنها پنج امتیاز است که با توجه به 15 بازی باقی‌مانده جبران این همه امتیاز کاری کاملا شدنی است. موضوع دیگری که نباید در مقایسه با کارنامه فرهاد مجیدی از یاد برد، این است که تیم فرهاد مجیدی دو امتیاز به علاوه سه گل زده‌اش در نیم‌فصل نخست فصل پیش را از بازی 3 بر صفر شده گل‌گهر داشت و چه‌بسا اگر آن رأی به سود فرهاد صادر نمی‌شد، یکه‌تازی‌اش در نیم‌فصل تحت تأثیر قرار می‌گرفت. در کنار این مورد نباید فراموش کرد که انتقاد از زیبا بازی‌نکردن تیم سا پینتو در شرایطی شیب صعودی گرفته که مشابه با همین انتقادات را هم فرهاد مجیدی به جان خرید ولی درست زمانی که جام قهرمانی را بالای سر برد، دیگر کسی به یاد نداشت فرهاد با فوتبال زیبا قهرمان شد یا با نمایشی محافظه‌کارانه. دیگر دلیلی که جدایی سا پینتو از استقلال را در این مقطع غیرمنطقی جلوه می‌دهد، قرارداد مالی این سرمربی با استقلال است که بدیهی است می‌تواند بار مالی بیشتری روی دوش باشگاه بگذارد. مسئولان این تیم همین حالا با پرونده قطور آندره‌آ استراماچونی و پرونده سبک‌تر گابریله پین، سرمربی و مربی سابق باشگاه دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند و با توجه به مفتوح‌بودن چنین پرونده‌هایی جا برای پرونده جدید ندارند.
البته نباید شرایط کنونی استقلال را تمام‌و‌کمال گردن ریکاردو سا پینتو انداخت. درست است که در پاره‌ای از اوقات می‌شود به ترکیب و تصمیمات فنی او به‌صورت کلی ایراداتی گرفت ولی واقعیت این است که بازیکنان این تیم هم از فرم ایدئال خارج شده‌اند. مهدی قایدی، بازیکنی که هزینه زیادی برای بازگشت او به استقلال انجام شده، یکی از همین متهمان است. او نشانی از قایدی‌ای که استقلال را ترک کرد و به امارات رفت ندارد. شاید بخشی از خاموشی خط حمله استقلال برگرفته از همین مورد باشد. به غیر از خط حمله، بزر‌گ‌ترین ایراد استقلال را باید در خط میانی هم جست؛ جایی که به طرز شگفت‌آوری هافبک‌های این تیم در طول 15 هفته فقط دو پاس گل داده‌اند! آماری حیرت‌آور که نیاز به خریدن یک هافبک بازی‌ساز را از نان شب در این باشگاه واجب‌تر می‌داند.
بیان این موارد به معنی بسامان‌بودن اوضاع سا پینتو در استقلال هم نیست. تیم او در دو هفته پیش‌رو دو بازی بسیار حساس در جام حذفی و لیگ برتر دارد که می‌تواند تأثیر مستقیمی روی سرنوشت این مرد پرتغالی داشته باشد. آنها ابتدا باید در یک‌شانزدهم نهایی جام حذفی به مصاف تراکتور بروند و بعد در هفته شانزدهم لیگ برتر هم سپاهان، یکی از رقبای مستقیم در مسیر قهرمانی در لیگ برتر را پیش‌رو دارند. بدیهی است که اگر آنها به دنبال برتری در این دو بازی هستند، به مواردی مهم‌تر از شایعات کنونی نیاز دارند.