توریست‌ها به امنیت نیاز دارند نه سیم‌کارت خاص
آیا مشکل جذب گردشگر برای ایران صرفا همین فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی است؟ مگر قبل از فیلترینگ اخیر شبکه‌های اجتماعی صنعت گردشگری و جذب توریست ایران چقدر رونق داشت که حالا ارائه سیم کارت‌های خاص به گردشگران عامل مشوقی برای سفر آنها به ایران شود؟
دولت برای حل مشکلات توریست ها در ایران طرحی نو درانداخته؛ ارائه سیم کارت بدون فیلتر به گردشگران خارجی. آن هم برای دور زدن فیلترینگی که کار همین دولت است. وزیر ارتباطات گفته گردشگران خارجی در سفر به ایران بابت فیلتر شدن اینستاگرام و واتساپ با مشکل مواجه شده‌اند.
این اظهارنظر موج وسیعی از انتقادات را در داخل کشور به راه انداخت و خیلی‌ها آن را به «کاپیتولاسیون اینترنتی» تعبیر کردند. یعنی وضعیتی که شهروندان یک کشور حقوقی کمتر از اتباع خارجی دارند. مساله اما برای صنعت گردشگری چیز دیگری است؛ آیا مشکل جذب گردشگر برای ایران صرفا همین فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی است؟ مگر قبل از فیلترینگ اخیر شبکه‌های اجتماعی صنعت گردشگری و جذب توریست ایران چقدر رونق داشت که حالا ارائه سیم کارت‌های خاص به گردشگران عامل مشوقی برای سفر آنها به ایران شود؟
پاسخ فعالان صنعت گردشگری این است که دسترسی به اینترنت آزاد با سیم‌کارت خاص هیچ تاثیری در جذب توریست خارجی ندارد بلکه توریست‌های خارجی به دلیل عدم احساس امنیت به کشور سفر نمی‌کنند. بسیاری از دولت‌های اروپایی به شهروندان خود هشدار داده‌اند به ایران سفر نکنند. به دلیل اعتراضات اخیر و مقاله‌های یک روزنامه ایرانی در رابطه با گروگان‌گیری توریست‌های خارجی، اروپاییان و به طور کلی توریست‌های بین‌المللی از سفر به ایران هراس دارند. این هراس قطعا با سیم‌کارت خاص رفع نمی‌شود.
لغو ۹۰درصد سفر خارجی‌ها به ایران
مهرماه بود که حرمت‌الله رفیعی از لغو ۹۰ درصد از سفر توریست‌های خارجی به ایران خبر داد. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران درحالی که از لغو حدود ۹۰ درصد سفر گردشگران خارجی به ایران و بیش از ۵۰ درصد ریزش سفرهای خارجی ایرانی‌ها خبر داد و از مداخله و بی‌درایتی درباره سفرهای جام جهانی فوتبال قطر گفت.
رفیعی با عنوان دبیر مجمع ملی تشکل‌های گردشگری کشور گفته بود: تظاهرات در کشورهای مختلف اتفاق می‌افتد، مگر ما دخالت کردیم که بیگانه دخالت می‌کند. توقع ما این است سریع‌تر در این‌باره چاره‌اندیشی کنند تا به عامه مردم آسیبی وارد نشود.
او با بیان این‌که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد سفر گردشگران خارجی به ایران لغو شده و سفرهای خروجی ایرانی‌ها هم حدود ۵۰ تا ۶۰ ریزش داشته است، تاکید کرده بود: طبیعی است وقتی خانه‌ای آتش می‌گیرد، اطراف آن ناامن می‌شود، اما موضوع این است که با وجود اتفاقات اخیر، امنیت عمومی در کشور از بین نرفته است.
رفیعی درباره ریزش سفرهای خارجی گفت: با وجود آن‌که برخی سفارتخانه‌ها صدور ویزا را لغو و یا محدود کرده‌اند، اما در اظهاراتی خلاف واقع این موضوع را رد می‌کنند.
آذر ماه نیز جمشید حمزه‌زاده رئیس جامعه هتل‌داران گفته بود۸۵ درصد از گردشگران خارجی از سفر به ایران منصرف شده‌اند.
سیم کارت خاص برای گردشگران
کارشناسان معتقدند سیم‌کارت خاص برای جذب توریست خارجی راهکار مناسبی نیست و توریست‌های ورودی دغدغه امنیت در کشور مقصد را دارند و نه اینترنت آزاد.
مسعود عبداللهی، راهنمای گردشگری به «فراز» گفت: در بزرگ‌ترین تورهای گردشگری و حتی تورهایی که سه هفته در کشور مانده بودند، توریست‌ها نیازی به سیم‌کارت نداشتند. در دیگر کشورهای پیشرو در حوزه گردشگری اینترنت پرسرعت در هتل‌ها، رستوران‌ها و کافه‌ها نیز در دسترس توریست‌ها قرار می‌گرفته است. حتی این اواخر اینترنت وای فای در اختیار رانندگان اتوبوس قرار داده می‌شود و راننده اتوبوس به مسافران ارائه می‌کند.
او افزود: اما سیم‌کارت خاص تاثیری در جذب توریست نداشته وبرای توریست‌های خارجی نیز جذابیتی ندارد. اینترنت معضل فعالان گردشگری است، نه توریست‌های خارجی. اینترنت آزاد باید در اختیار فعالان گردشگری باشد تا بازاریابی کرده و برای جذب توریست به تبلیغ گردشگری ایران بپردازند. برای مقابله با ایران هراسی و ارائه تصویر مناسب و ایمن از ایران باید در شبکه‌های اجتماعی فعالیت کنیم.
عبداللهی تاکید کرد: ارائه اینترنت آزاد به توریست خارجی تاثیر معکوس گذاشته و شهروندان ایرانی را در مقابل توریست‌های خارجی قرار می‌دهد. مانند این است که توریست ایرانی در هتل ۵ ستاره اقامت کند و دسترسی به اینترنت نداشته باشد اما توریستی که قرار است تنها چندروز در این کشور بماند اینترنت آزاد داشته باشد.از سویی دیگر بیشتر توریست‌های خارجی که به کشور سفر می‌کنند، افراد سالمند هستند و نه جوانان. افراد مسن معمولا تمایل چندانی به پست و استوری لحظه به لحظه سفر خود ندارند.
تعطیلی آژانس‌های گردشگری
کاهش چشمگیر گردشگری بسیاری از فعالان این صنعت را بیکار کرده و کسب و کارهای بسیاری را به ورشکستگی کشانده است. بسیاری از آژانس‌های گردشگری تعطیل شده‌اند. از زمان شیوع کرونا بسیاری از اقامتگاه‌های بومگردی تعطیل شدند و اکنون نیز حتی استارتاپ‌های گردشگری تعطیل شده یا قسمتی از فعالیت‌هایشان را متوقف کرده‌اند. یک فعال گردشگری که دو استارتاپ موفق داشت اکنون کسب و کار خود را تعطیل کرده و ۶۳ نفر کارمند بیکار شده‌اند. در رابطه با ورشکستگی دفاتر مسافرتی آماری در دست نیست. قطعا ارائه سیم‌کارت با اینترنت آزاد راهکار جذب توریست و بهبود وضعیت گردشگری نیست.
عبداللهی در رابطه با وضعیت آژانس‌های گردشگری گفت: بسیاری از دفاتر مسافرتی تعطیل شده‌اند. بیشتر آموزشگاه‌های گردشگری فعالیت خود را به صورت آنلاین ادامه می‌دهند که از کیفیت آموزش کم می‌کند. آژانس‌های گردشگری یا تبدیل به بنگاه‌های اقتصادی دیگری شده‌اند یا نیمه تعطیل و تعطیل شده‌اند. از سویی دیگر دفاتر مسافرتی فعال در زمینه گردشگری ورودی اکنون در رابطه با گردشگری خروجی فعالیت کرده یا ویزافروشی می‌کنند.
او افزود: رقابت آژانس‌های گردشگری با استارتاپ‌ها افزایش یافته و آژانس‌های گردشگری دیگر در زمینه فروش بلیت نیز نمی‌توانند با استارتاپ‌ها رقابت کرده و از این حوزه درآمد داشته باشند. اکنون مسافران به جای خرید تور، بلیت مقصد را خریداری کرده و در آنجا شخصا برای اقامت در هتل اقدام می‌کنند. مشکل اینجاست که نه گردشگران ایرانی و نه فعالان گردشگری کارت اعتباری بین‌المللی نداشته و در مقصد دچار مشکل می‌شوند. این مشکلات بسیار اساسی تر از ارائه اینترنت آزاد به توریست است. باید با ایران‌هراسی مقابله کرده و ایران را مقصدی ایمن برای گردشگران خارجی معرفی کنیم.
این فعال گردشگری گفت: بسیاری از تورلیدرها بیکار شده‌اند یا به کار دیگری مشغولند. فعالان گردشگری حتی رانندگان اتوبوس‌ها نیز در حال مهاجرت از کشور یا کوچ به شغل دیگری هستند. نیروهای انسانی ماهر از این صنعت حذف شده‌اند و سرمایه‌ها از گردشگری خارج شده است.
جذب توریست‌های زیارتی
به نظر می‌رسد سیم‌کارت خاص برای گردشگران زیارتی مانند توریست‌های عراقی و لبنانی ارائه می‌شود چراکه قطعا دولت می‌داند توریست‌های اروپایی با این راهکار جذب نمی‌شوند.
عبداللهی گفت: دولت رئیسی برروی گردشگری زیارتی و مذهبی تمرکز کرده و دیگر حوزه‌های گردشگری را حذف کرده است. گردشگران زیارتی نیز از عراق و لبنان با کاروان و سوبسیدهای خاص به ایران سفر می‌کنند اما توریست‌های ثروتمند از این کشورها به ایران نمی‌آیند و عملا درآمدزایی ندارند. از سویی دیگر توریست‌های کشورهای مذهبی مانند قطر و دوبی به ایران سفر نمی‌کنند که معمولا جزو گردشگران ثروتمند بوده و به اقتصاد گردشگری کمک می‌کنند. باید برای جذب توریست‌های زیارتی نیز اقدامات ویژه‌ای انجام شود تا توریست کشورهای مسلمان از تمامی کشورهای عرب زبان به کشور سفر کنند و نه فقط عراق و پاکستان.