اعتراف شبانه همتی / خزانه خالی بود، پول تورم‌زا چاپ کردیم
رئیس کل سابق بانک مرکزی به خالی بودن خزانه در دولت قبل و تبدیل ۵ میلیارد دلار (حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان) کسری بودجه دولت روحانی به پایه پولی و اوج گرفتن تورم در پی چاپ پول پرقدرت برای جبران کسری بودجه دولت دوازدهم اذعان کرد.
شب گذشته عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی، اظهاراتی درباره وضعیت اقتصادی کشور در دوران مدیریت خود ارائه کرد. در بخشی از این برنامه، همتی با اشاره به کاهش شدید فروش نفت در دولت قبل و افت شدید درآمدهای دولت، گفت: در سال ۹۸، پنج میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده در کره را بابت کسری بودجه، تسعیر کردند و معادل ریالی آن را بانک مرکزی، چاپ کرد و به دولت داد!
این اولین باری است که یک مقام بلندپایه دولت قبل به صراحت از خالی بودن خزانه در سال‌های پایانی دولت قبل پرده بر می‌دارد. پیش از این برخی مقامات دولت قبل از جمله شخص حسن روحانی و محمود واعظی، اظهارات مسئولان دولت سیزدهم مبنی بر خالی بودن خزانه در پایان دولت قبل را انکار کرده و حتی مدعی پر بودن خزانه و باز بودن دست دولت سیزدهم برای تامین هزینه‌های کشور بودند. شب گذشته اما عبدالناصر همتی با تشریح جزئیات دقیق، پرده از واقعیت این موضوع برداشت و حقیقت «کسری بودجه شدید و خزانه خالی دولت دوازدهم» را افشا کرد.
همتی در بخشی از سخنان خود با اشاره به ناترازی مالی شدید دولت روحانی در سال‌های پایانی گفت: در سال ۹۸ (دولت روحانی) پنج میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده در کره را بابت کسری بودجه، تسعیر کرد و بانک مرکزی معادل ریالی آن را چاپ کرد و به دولت داد!
برای درک عمق فاجعه رخ داده در سال ۹۸ کافی است بدانیم نرخ تبدیل حدودا ۱۲ هزار تومانی دلار در بودجه سال ۹۸، پایه پولی اضافه شده به واسطه کسری بودجه دولت روحانی حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان بوده است. با توجه به اینکه منابع عمومی دولت در قانون بودجه سال ۹۸ حدود ۴۴۸ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود، این به معنای آن است که دولت روحانی چیزی حدود ۱۵ درصد از کل بودجه خود در سال ۹۸ را به پایه پولی تبدیل کرد. تبدیل این میزان کسری بودجه به پول پرقدرت، تبعات تورمی شدید برای کشور به همراه داشت که آثار آن هنوز هم گریبان کشور را گرفته است. اکنون دولت سیزدهم در جدال با تورمی است که به اذعان همتی، نتیجه ناکارآمدی دولت قبل در مدیریت دخل و خرج خود بوده است.
مساله کسری بودجه دولت روحانی و تبعات تورمی آن برای کشور البته محدود به سال ۹۸ نبوده است. همتی پس از شکست در انتخابات سال ۱۴۰۰ با هشدار به دولت روحانی درباره تبعات تورمی کسری بودجه اعلام کرد: روند انتشار پول پرقدرت در چهار ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ بسیار نگران کننده است و اگر سریعا تغییر نکند تبعات بزرگی خواهد داشت. دلیل این رشد، عمدتاً استقراض بی‌رویه دولت از بانک مرکزی در قالب تنخواه‌هایی است که چشم‌اندازی برای تسویه آن‌ها وجود ندارد.
وی همچنین گفت: در اواخر سال ۱۳۹۹ نیز تاکید کردم که منابع بودجه ۱۴۰۰ غیرواقعی است و کسری زیادی دارد و تامین افزایش حدود ۱۰۰ درصدی هزینه‌های بودجه ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل امکان پذیر نیست.
تمام این شواهد نشان می‌دهد دولت سیزدهم در شرایطی مدیریت اجرایی را بر عهده گرفت، که دولت روحانی با چاپ پول پرقدرت برای جبران مسئله خزانه خالی خود، دولت سیزدهم را با تبعات تورمی این سوءمدیریت خود تنها گذاشت. جالب اینکه همین مسئولان دولت قبل بارها نسبت به تورم بالا در کشور گلایه می‌کنند اما کوچکترین اشاره ای به میراث تورمی خود برای کشور نمی‌کنند.