واردات خودرو باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود؟! | اعلام شرط اصلی واردات خودرو

از دو سال قبل اعلام شد که قرار است واردات خودرو برای تنظیم بازار خودرو در ایران آزاد شود. دولت بحث واردات خودرو را مطرح و آزاد اعلام کرد و خرداد امسال مجلس نیز آن را تصویب کرد. طبق آیین‌نامه واردات خودرو دست دوم، هر کد ملی می‌تواند یک خودرو وارد کند. گفته شده که واردات خودرو می‌تواند باعث کاهش قیمت‌ خودروهای داخلی شود. تازه‌ترین اخبار درباره واردات خودرو را در ادامه بخوانید.

در حالی‌که بسیاری از کارشناسان اتفاق نظر دارند که واردات خودرو باعث کاهش تنظیم قیمت خودرو در بازار می‌شود، یک‌ کارشناس و اینفلوئنسر حوزه خودرو معتقد است واردات خودرو تنش ایجاد می‌کند و دوباره ما را به روزهایی برمی‌گرداند که هر روز ۱۰۰ میلیون تومان روی قیمت خودروها می‌رفت!

او در ادعایی عجیب می‌گوید خیلی از شرکت‌هایی که معرفی شده‌اند اصلا قرار نیست ماشین بیاورند و تحویل بدهند و فقط بحث شوآف است.

او می‌گوید نه مشخص است چه خودروهایی با چه‌ آپشن‌هایی وارد می‌شود و نه مشخص است و نه مشخص است خدماتشان چیست و بعدا قیمت بازارشان چه خواهد بود.

شرط اصلی واردات خودرو

چند روزی است که آگهی‌های فروش خودروهای فرسوده با قیمت‌های بسیار بالا در پی یک شایعه، بحث برانگیز شده است؛ بنابراین مردم نباید فریب این آگهی‌ها و سودجویان را بخوردند؛ حقیقت این است که برای واردات خودرو به هیچ خودروی فرسوده‌ای نیاز نیست و آنچه که توسط ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده اعلام شده، لزوم ارائه گواهی اسقاط آن هم توسط واردکننده است.

به گزارش ایسنا، پس از ارسال آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده به مجلس، یک نماینده مجلس مفاد این آیین‌نامه ۷ بندی را منتشر کرد که آخرین بند آن به موضوع اسقاط خودروهای فرسوده  و واردات خودرو مرتبط است.

آخرین بند آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده به موضوع الزام اسقاط یک خودروی فرسوده به ازای هر خودروی کارکرده وارداتی اشاره دارد که مطابق با این بند هر فرد حقیقی و حقوقی برای واردات یک دستگاه خودروی کارکرده باید گواهی اسقاط یک دستگاه خودروی فرسوده را دریافت کند.

به دنبال این موضوع برخی افراد سودجو و دلالان، حقیقت آیین‌نامه را کمی دستخوش تغییر داده و با شایعه‌پراکنی اعلام کردند که با داشتن (خود) خودروی فرسوده می‌توانید برای واردات خودروهای کارکرده خارجی با عمر حداکثر پنج سال اقدام کنند؛ بر این اساس این موضوع آغازی برای انتشار آگهی‌های فروش خودروهای فرسوده در برخی سایت‌های خرید و فروش شد؛ تا جایی که قیمت برخی خودروهای مدل پایین همچون پیکان‌های دهه ۵۰ و ۶۰ به شکل عجیبی افزایش یافته و حتی تا ۵۰۰ میلیون تومان هم پیش رفت.

همچنین شایعه شد که شرط ترخیص خودروهای وارداتی، اسقاط خودروی فرسوده است؛ بنابراین برخی به تب و تاب این افتادند که خودروی فرسوده خود را با قیمت‌های فرای تصور به فروش بگذارند.

طی چند ماه اخیر، بحث اسقاط خودروهای فرسوده بسیار داغ بوده و طی چندین نوبت ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده بر لزوم ارائه گواهی اسقاط برای شماره‌گذاری خودروهای نوشماره، خودروهای وارداتی و طرح جایگزینی خودروهای فرسوده تاکید کرده است. 

البته طبق اعلام ستاد مذکور برای شماره‌گذاری هر نوع وسیله نقلیه نوشماره اعم از خودرو، موتورسیکلت و خودروهای سنگین نیاز به ارائه گواهی اسقاط توسط تولیدکننده یا واردکننده ضروری است و این موضوع صرف خودروها نیست و بر این اساس، ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده، اخیراً در جدولی تعداد گواهی اسقاط برای شماره‌گذاری انواع خودروها را اعلام و رئیس این ستاد تاکید کرد که تا زمان تصویب آیین‌نامه جدید، تمامی خودروهای تولیدی مکلفند از گروه گواهی اسقاطِ مجاز برای استفاده در گروه خودرویی تولیدی خود استفاده کنند.

اما انتشار مفاد آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده، با توجه به اینکه به ارائه گواهی اسقاط خودروی فرسوده برای واردات اشاره کرده است، سبب شد که جریان‌سازی دروغی در بازار به راه بیفتد و پای خودروی فرسوده نیم میلیاردی را به آگهی‌های فروش باز کند؛ اما نکته‌ای که مردم بایستی بدان توجه کنند و فریب این آگهی‌ها را نخورند این است که همانطور که در آیین‌نامه خودروهای وارداتی قید شده و همچنین ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده تاکید کرده است، ارائه گواهی اسقاط برای واردات ضروری است و نه خود خودروی فرسوده و قیمت هر گواهی اسقاط از ۳۰ میلیون تومان فراتر نمی‌تواند برود. 

به عنوان نمونه در یکی از این آگهی‌ها "پیکان بنزینی مدل ۱۳۸۲" با قیمت ۲۸۰ میلیون تومان به فروش گذاشته است یا مدل ۱۳۸۳ آن را ۴۰۰ میلیون تومان آگهی کرده‌اند و قید شده است که "مدارک تکمیل و آماده انتقال است و مختص طرح جایگزینی خودروهای فرسوده است."

موضوع آگهی‌های پیکان‌های فرسوده با قیمت‌های گزاف آنقدر داغ شد که طی روزهای اخیر، رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو مشهد در نامه‌ای با اتاق اصناف مشهد اعلام کرد: " با توجه به شایعه گرانی قیمت خودروهای فرسوده با مبالغ غیر واقعی و مشاهده چندین مورد در فضای مجازی، ایجاد تشویش اذهان عمومی در خصوص خرید و فروش خودروهای فرسوده، خواهشمند است ضمن پیگیری و اطلاع‌رسانی موضوع، جهت جلوگیری از هرگونه کلاهبرداری و سوءاستفاده از شهروندان، اقدام لازم را مبذول فرمایید."

همه این‌ها درحالیست که از اساس، درج هرگونه قیمت خودرو از اردیبهشت ماه امسال در سایت‌های فروش اینترنتی ممنوع است.

سازمان حمایت در نامه‌ای به سایت‌های اینترنتی معاملات خودرو (خرید و فروش خودرو در بازار آزاد) دستور داده بود به منظور ساماندهی بازار خودرو تا اطلاع ثانوی از درج قیمت‌ خودروها اعم از صفر و کارکرده، خوددداری شود؛ ضمن اینکه از سقف قیمت اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تجاوز نکند، برای خودروهایی که قیمت توسط اتحادیه بارگذاری نشده به صورت توافقی و بدون درج در آگهی فروش باشد؛ اما این موضوع نه‌تنها تاکنون به درستی انجام نشده است و سایت‌ها درج قیمت دارند که اخیرا هم شاهد موارد این چنینی و پیکان‌های نیم میلیاردی هم بوده‌ایم.

گفتنی است؛ این عدم رعایت ضوابط خاص درج آگهی در سکوهای برخط دو سایت خرید و فروش در خصوص درج قیمت مسکن سبب شد که چند روز پیش، معاونت تجارت و خدمات وزارت صمت در نامه‌ای به اتحادیه کشوری صنف کسب‌وکارهای مجازی، خواستار تعلیق فعالیت این دو پلتفرم شود و نماد کسب‌وکارهای آن‌ها به دلیل عدم رعایت ضوابط خاص درج آگهی به حالت تعلیق درآید.

مزایای واردات خودرو چیست؟

ممنوعیت واردات خودرو تاثیرات زیادی بر بازار کشور گذاشت و حتی قیمت و وضعیت عرضه و تقاضای تولیدات داخلی را نیز تغییر داد.

این موضوع سبب شد تا قیمت خودروهای خارجی به طرز چشمگیری افزایش پیدا کند. از طرفی، تولیدات خودروسازان داخلی نیز پاسخگوی نیاز بازار نبود و عرضه خودروهای داخلی نیز با مشکلات و افزایش قیمت مواجه شد. سرانجام دولت جدید تصمیم گرفت تا واردات خودرو از سر گیرد؛ اما این بار بایدها و نبایدهایی نیز تدوین شده تا واردات خودرو کنترل شود و ارزبری زیادی را در پیش نداشته باشد. به همین خاطر سقف قیمتی برای خودروها مشخص شده است و باید از نوع اقتصادی باشند تا بتوانند بازار خودرو ایران را سر و سامان دهند.

اکنون لیست خودروها و شرکت‌های واردکننده مشخص شده و برخی از محصولات نیز وارد کشور شده‌اند. خودروهایی از برندهای چانگان، کیا، جیلی، اشکودا، فیات و ... مجوز واردات را کسب کرده و آماده عرضه هستند.

واردات خودرو می‌تواند تاثیر مطلوبی روی بازار ایران داشته باشد و آن را از حالت انحصاری خارج کند. اما چقدر باید خودرو وارد شود تا عرضه و تقاضا در بازار تعادل داشته باشد و نیاز مشتریان تامین شود؟ قطعا با وجود نگرانی‌های دولت برای تامین ارز و شرایط سختگیرانه واردات، این خودروها نیز برای بازار ایران کافی نیستند.

برای ایجاد آرامش در بازار خودرو، پیشنهاد دیگری در مجلس مطرح شد که درباره واردات خودروهای کارکرده و یا همان دست دوم بود. لایحه واردات خودرو کارکرده چندین بار به مجلس رفت و برگشت تا سرانجام با آن موافقت شد. اکنون نیز طبق آخرین اخبار، این لایحه در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز تایید و تصویب شده است.

طبق این لایحه، خودروهایی که عمر آن‌ها کم‌تر از پنج سال باشد و تاییدیه استاندارد و محیط زیست را داشته باشند، مجوز واردات می‌گیرند. ضمنا در این لایحه، شرط انتقال فناوری و داشتن نمایندگی رسمی حذف شده است. در واقع این لایحه بر این اساس تدوین شده که با ارزبری کم‌تر، بتوان خودروهای بیش‌تری را وارد و بازار را تنظیم کرد. بنابراین قیمت خودرو نیز نزولی می‌شود. اکنون خودروهای خارجی در بازار با قیمت‌هایی بسیار بالاتر از قیمت جهانی معامله می‌شوند. قطعا با ورود خودروهای دست دوم، قیمت‌های کاذب از بین می‌روند و این موضوع قیمت خودروهای داخلی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

با مشاهده و بررسی صفحه قیمت خودرو باما، به وضوح می‌توان دید که حتی انتشار خبر واردات خودرو کارکرده نیز تاثیر قابل توجهی بر قیمت‌ها داشته و همگی نزولی شده‌اند. بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار خودرو نیز نگران وضعیت پس از ورود خودروها شده و خودروهای دپو کرده را به بازار فرستادند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که خبر واردات خودروهای کارکرده تا اینجای کار تاثیر مثبتی بر بازار خودرو بر جای گذاشته است. اما همه این تغییرات مثبت به شرطی پایدار می‌مانند که خودروهای وارداتی دست دوم هرچه زودتر عرضه شوند. اگر قرار باشد این موضوع همانند واردات خودروهای صفر کیلومتر طولانی شود و هر روز شرط جدیدی جلوی آن را بگیرد، اوضاع برعکس خواهد شد.

اگر خودروهای کارکرده به زودی از راه نرسند، بازار دچار تشنج شده و همه خریداران با این ذهنیت که قیمت خودرو دیگر کاهشی نخواهد داشت، برای خرید اقدام می‌کنند. بنابراین بار دیگر تقاضا در بازار خودرو به اوج می‌رسد و همچنان خودرویی برای عرضه وجود ندارد.

واردات خودروهای کارکرده مزایای دیگری نیز دارد. اگر خودروهایی با عمر حداکثر ۵ سال وارد شوند، به ازای ورود هر خودرو، تعدادی خودروی فرسوده نیز اسقاط می‌شوند. بنابراین می‌توان برای کاهش تعداد خودروهای فرسوده و همچنین کاهش آلودگی هوا نیز امیدوار بود.

واردات خودروهای دست دوم در نگاه اول مزایای زیادی دارد. اما باید تمامی جوانب این لایحه را در نظر داشت که شبهاتی نیز به آن وارد است. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در این باره، تامین قطعات یدکی موردنیاز خودروهای خارجی و خدمات مربوط به آن‌هاست. قطعات یدکی خودروهای خارجی نیز قیمت بالایی دارند و ممکن است مالکان این نوع خودروها قادر به تامین آن‌ها نباشند. این شبهه باعث شده تا طرح واردات خودروهای کارکرده، مخالفان زیادی نیز پیدا کند. برای مثال شرکت خودروسازی بهمن موتور اعلام کرده که تامین قطعات و خدمات مربوط به این نوع خودروها کار دشواری است و در آینده باعث نارضایتی خریداران می‌شود. به همین خاطر بهمن موتور اعلام کرده که در واردات خودروهای دست دوم هیچ سهمی نخواهد داشت و کناره‌گیری کرده است.

به نظر می‌رسد که لایحه واردات خودروهای کارکرده هنوز کامل نیست و جا دارد تا جزئیات بیش‌تری برای آن تعیین شود. تکمیل این جزئیات به نهایی شدن آن و ورود هرچه زودتر خودروها کمک به‌سزایی خواهد کرد.