رقص گوگل در قلمروی رمزارزها

غول‌های بزرگ فناوری یعنی گوگل، آمازون و مایکروسافت چند سالی است که به‌صورت روزافزون در حال افزایش تعامل خود با دنیای مدرن‌تر و غیرمتمرکزتر خارج از خود هستند. در این میان رنگ و بوی جاه‌طلبانهٔ فعالیت‌های گوگل از دو شرکت دیگر متمایز است. هر روز خبری از یک همکاری جدید به گوش می‌رسد و این بار هم پالیگان. در این یادداشت به‌صورت جامع به رویکرد گوگل و تأثیرات آن بر بازار پرداختیم.

معرفی گوگل کلود

 گوگل کلود پلتفرمی است که در سال 2008 به مجموعه خدمات عمومی شرکت گوگل اضافه شد. حالا دیگر همه می‌توانستند از همان زیرساخت محصولاتی چون موتور جستجو، یوتوب، جیمیل و… برای استقرار و توسعه محصولات خود استفاده کنند. تفاوت اصلی گوگل کلود با سایر سرویس‌های ابری دقیقاً در همین نقطه آشکار می‌شود چرا که اولین مشتری گوگل کلود، خودِ گوگل است. این یعنی شما می‌توانید از تخصص، نوآوری و اعتبار گوگل هنگام استفاده از گوگل کلود مطمئن باشید.

 شما با یک جعبه‌ابزار بزرگ طرف هستید و مجموعه‌ای از خدمات رایانش ابری را دریافت می‌کنید. گوگل کلود سرویس‌های گوناگونی ارائه می‌دهد: محاسبات ابری، خدمات شبکه، یادگیری ماشین، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، ذخیره‌سازی داده‌ها و تحلیل و پردازش داده‌های بزرگ تنها اشاره به بخشی از خدمات این سکوی فناوری است.

 شرکت‌هایی چون پی پال، ایکس، اسپاتیفای، نیویورک‌تایمز، فیس‌بوک، اینتل و یاهو از مشتریان نام‌آشنای گوگل کلود هستند و این یعنی حالا که چند سالی است گوگل به همکاری با شرکت‌های بلاک‌چینی روی آورده، فرصت مناسبی برای توسعهٔ بیشتر و شناخته‌شدن محصولات بلاک‌چینی فراهم شده است.

بررسی فعالیت‌های اخیر گوگل در همکاری با بلاک‌چین‌ها

 تلاش گوگل کلود برای حرکت به سمت وب 3 با همکاری بنیادها و شرکت‌های بلاک‌چینی به سال 2018 باز می‌گردد. در این سال ابتدا بیت‌کوین و سپس اتریوم، لایت‌کوین و دوج‌کوین به برنامه اضافه شدند. از آن زمان، این غول رایانش ابری با چند شرکت از رهبران بازار از جمله کوین بیس، مشارکت کرده است. این شرکت سال گذشته با شبکه بایننس برای توسعه زیرساخت وب 3 همکاری کرد. همچنین در اوایل این ماه، بنیاد Celo اعلام کرد که با گوگل کلود همکاری می‌کند تا با استفاده از خدمات گوگل، زیست‌بوم بلاک‌چین سِلو را گسترش دهد.

 هفتهٔ گذشته یعنی 27 سپتامبر گوگل کلود اعلام کرد که 11 شبکه از جمله پالیگان، آپتیمیزم و پولکادات را به برنامه BigQuery خود برای میزبانی و پردازش "مجموعهٔ داده‌های عمومی" اضافه می‌کند. برنامهٔ بزرگ و جاه‌طلبانهٔ Google BigQuery یک انبار داده بسیار مقیاس‌پذیر و بدون سرور است که توسط گوگل به‌عنوان بخشی از سکوی ابری گوگل (گوگل کلود) برای پیاده‌سازی و پردازش داده‌های بزرگ طراحی شده است.

 در 14 سپتامبر 2023 ریشی رامچاندانی، رئیس وب 3 در منطقه آسیا و اقیانوسیهٔ گوگل در مصاحبه با کوین تلگراف اعلام کرد: «کار با Orderly Network به ایجاد زیرساختِ قوی و رفع شکاف‌ها در پذیرش و رشد امور مالی غیرمتمرکز کمک می‌کند و از طریق توسعه ابزارهای سازمانی ایمن و کاربرمحور، مقیاس‌پذیری را در یک فضای دائماً در حال تکامل، تضمین می‌کند.»

گوگل و رویکرد سال‌های اخیر

گوگل در چند سال گذشته به دنبال خلق ابتکارات تجاری در همکاری با لِیر زیرو، سولانا لَبز، اَکسی اینفینیتی و تِزوس برای توسعهٔ محصولات غیرمتمرکز بوده است. اما می‌توان گفت رویکرد فعلی گوگل پس از سال‌ها انکار و بی‌اعتنایی به فناوری‌های جدیدِ مالی به مرکزیت بلاک‌چین و رمزارزها تغییر کرده است.

 گوگل پس از بی‌اعتنایی سال‌های ابتدایی در ژوئن 2019 با رویکردی محتاطانه اعلام کرد که نسبت به ترکیب "دفترکل توزیع شده" و "خدماتِ ابری گوگل" خوش‌بین است. این رویکرد ابتکاری که ترکیبی از ابر - بلاک‌چین را پیشنهاد می‌داد، افراد بسیاری را شگفت‌زده کرد. ازآنجایی‌که گوگل اتریوم را برای این همکاری پیشنهاد داده بود، واضح بود که این شرکت به‌طورجدی این فناوری را مورد بررسی قرار داده است. این رویکرد گوگل مورد تحسین بسیاری از صاحب‌نظران فناوری مالی قرار گرفت و در نهایت منجر به ایجاد ساختارهای سازمانی مرتبط، استخدام کارشناسان بلاک‌چین، و همکاری با شرکت‌های این حوزه نظیر موارد زیر شد:

همکاری گوگل کلود و تتا در اوایل سال 2020

شبکه سرویس‌های ویدئویی Theta به هفتمین بلاک‌چینی تبدیل شد که داده‌های آن از طریق گوگل کلود در دسترس عموم قرار گرفت. 

سرمایه گذاری در Blockchain.com در اوایل سال 2021

سرمایه‌گذاری گوگل در شرکتی باسابقه که خدمات کیف پول بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال را در کنار یک موتور جستجوی بلاک (کاوشگر بلاک‌چین) ارائه می‌دهد این شرکت را به صدر اخبار و توجهات آورد.

همکاری گوگل کلود و فلو در اواخر سال 2021

 در این سال گوگل با درپر لبز (Dapper Labs) یک استودیوی کانادایی که محصولات و خدمات وب ۳ را توسعه می‌دهد، همکاری کرد. از طریق این استودیو و بر اساس شرایط همکاری چند ساله، گوگل کلود متعهد شد به‌عنوان یکی از نودها در شبکهٔ بلاک‌چین این استودیو یعنی فِلو از این شبکه پشتیبانی کند.

 تلاش‌های گوگل در آموزش بلاک‌چین

 گوگل سعی کرده است از طریق بسته‌های آموزشی رایگان به علاقه‌مندان این حوزه در سراسر دنیا کمک کند. حتی پس از آزمون نهایی، گواهینامه معتبر هم ارائه می‌کند. البته مشارکت‌های گوگل در آموزش‌های غیررایگان (معمولاً با هزینهٔ کم) هم در چند سال اخیر بسیار گسترده بوده است.

آیا گوگل به سمت غیرمتمرکز شدن گام برمی‌دارد؟

 تا به این لحظه گوگل صراحتاً در مورد گام برداشتن در مسیر تمرکززدایی خود موضع‌گیری نکرده است. اتخاذ این رویکرد برخلاف اصلِ مدل کسب‌وکار این شرکت یعنی متمرکزکردن حداکثری داده‌ها است. به نظر نمی‌رسند در حال حاضر رویکرد غیرمتمرکزسازی مراکزِ داده و زیرساخت‌های بنیادی برای گوگل اولویت داشته باشد.

چیزی که بیشتر به نظر می‌رسد توجه مدیران راهبردی گوگل به تحولات ناشی از گسترش بلاک‌چین، امور مالی غیرمتمرکز، اقتصاد توکنی و رمزارزها یا همان ارزهای دیجیتال است. البته این به معنی انجماد در ساختار سازمان‌های بزرگ و پویایی همچون گوگل نیست؛ اما به هر جهت تغییر مدل کسب‌وکار از متمرکز به غیرمتمرکز برای سازمانی به بزرگی گوگل با محصولات و خدمات متنوع کار آسان و کوتاه‌مدتی نخواهد بود. نقطهٔ درخشان و امیدبخش افزایش انعطاف سال‌های اخیر گوگل در توجه به گسترش وب 3 است انگار که خروجی تحلیل‌های راهبُردی کلان برای تصمیم‌گیری مدیران گوگل، بیانگر تمایل بیشتر کاربران به مزایای وب 3 بوده باشد.

رقیبان گوگل

 در چند سال گذشته شرکت‌های بزرگ فناوری به طور فزاینده‌ای به تحولات در فضای بلاک‌چین ابراز علاقه کرده‌اند. البته نباید به نیازمندی این شرکت‌ها به همسو شدن با تحولات اقتصاد دیجیتال به مرکزیت رمزارز و در کل زیست‌بوم غیرمتمرکز بی‌توجه بود. دراین‌بین حمایت اسامی بزرگ مانند گوگل می‌تواند بلاک‌چین را به جریان اصلی رسانه‌ای وارد کند و چیزی که خوشحال‌کننده‌تر است شکل‌گیری رقابت در بین شرکت‌های بزرگ برای تصاحب بازارِ محصولاتِ غیرمتمرکزِ آینده است. بله گوگل در این مسیر تنها نیست!

مایکروسافت:

 به گفتهٔ دَنیِل آن، مدیر جهانی توسعهٔ هوش مصنوعی و وب ۳ در مایکروسافت این شرکت از اوت 2023 در همکاری با بلاک‌چین آپتوس به دنبال گسترش وب 3 با تلفیق هوش مصنوعی است. همچنین هفتهٔ قبل ایمیل‌های داخلی منتشر شده از مایکروسافت نشان داد این شرکت برای اضافه‌کردن کیف پول ارز دیجیتال به کنسول بازی ایکس‌باکس (Xbox) در حال برنامه‌ریزی است. البته تلاش‌های مایکروسافت به حضور در این عرصه به سال 2018 در همکاری با نَزدک (Nasdaq) و سپس در سال 2021 در همکاری با اتریوم بازمی‌گردد.

آمازون:

 این غول خرده‌فروشی که اخیراً به حوزهٔ فنّاوری علاقهٔ بیشتری پیدا کرده است از سال 2021 به استخدام کارشناسان بلاک‌چین در جایگاه‌های شغلی مختلف همچون مدیر محصول، توسعه‌دهنده و تحلیلگر کرد. همین‌طور سال گذشته در همکاری با آوالانچ (Avalanche) اهدافی را در ارائهٔ "محصولات شخصی‌سازی‌شده" ارز دیجیتال دنبال کرد و در اوایل 2023 دست به ابتکاراتی برای ایجاد زیرساخت NFT زد.

آخرین اقدام گوگل، همکاری با پالیگان

 بلاک‌چین پالیگان در سال 2017 در هند متولد شد. این رمزارز آسیایی محبوب زاییدهٔ تفکرات خلاق توسعه‌دهندگان باتجربه اتریوم یعنی کنانی، نایوال، آرجون و بیجِلیک بود. پالیگان یک راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه دو است که در کنار بلاک‌چین اتریوم اجرا شده و امکان انجام تراکنش‌های سریع با کارمزدهای پایین را فراهم می‌کند. این رمزارز پرطرف‌دار هم‌اکنون در رتبهٔ 12 بازار با قیمت حدود 60 سنت و حجم بازار بیش از 5 میلیارد دلار در حال معامله است. سه ویژگی عمده در این بلاک‌چین آن را به یکی از ارزهای دیجیتال مطمئن بازار تبدیل کرده است: 1- به‌روزرسانی‌های مداوم 2- حفظ جایگاه‌های بالا در رتبه‌بندی رمزارزها در طول چند سال 3- جامعهٔ کاربری بزرگ در شبکه‌های اجتماعی

 حالا گوگل کلود به‌عنوان یک اعتبارسنج در همین شبکهٔ محبوب یعنی پالیگان حضور دارد. اکانت رسمی پالیگان لَبز چند روز قبل در ایکس اعلام کرد: "زیرساختی که برای پشتیبانی از یوتوب و جیمیل استفاده می‌شود، اکنون برای تأمین امنیت شبکه پالیگان که یک شبکه لایه دو برای اتریوم با سرعت بالا و هزینه کمتر است، در دسترس خواهد بود."

 همچنین حساب گوگل کلودِ سنگاپور، در پلتفرم ایکس تأیید کرد که "این شرکت اکنون به‌عنوان یک اعتبارسنج، در شبکه اثباتِ سهام پالیگان حضور دارد" و افزود " گوگل کلود باهدف ایجاد امنیت و غیرمتمرکزسازی شبکه درکنار بیش از ۱۰۰ اعتبارسنج دیگر، مشارکت خواهد کرد."

رقابت پنهان سابق دیگر علنی است

این نوع همکاری‌های جذاب از جمله همکاری گوگل کلود و پالیگان می‌تواند باعث تحولات بزرگی در دنیای بلاک‌چین و به‌صورت کلی فناوری شود. هر دو طرف منافعی را در این همکاری جستجو می‌کنند. گوگل با اضافه‌کردن پالیگان به فهرست شریکان رمزارزی خودش، اعتماد و علاقهٔ جامعهٔ وسیعی از کاربران پالیگان را به دست می‌آورد.

همچنین گسترهٔ احاطهٔ خود بر محصولات نسل بعدی اینترنت یعنی وب 3 را افزایش می‌دهد و حتی زمینه همکاری با دیگر شرکت‌ها را بیش‌ازپیش برای خود فراهم می‌کند. از طرفی پالیگان سایهٔ حمایت غول دنیای فناوری را بالای سرِ خود می‌بیند و می‌تواند برای چند سالی مطمئن باشد به‌واسطهٔ قدم‌زدن با گوگل در خیابان‌های پرترافیک دنیای بلاک‌چین همهٔ نگاه‌ها را به خود جذب کرده است.

 اما آن چیزی که بیشتر برای طرف‌داران بازار رمزارزها خوشایند است، پایان دورهٔ رقابتِ غیرعلنی در حرکت به سمت پذیرش رمزارزها و همکاری با شرکت‌های بلاک‌چینی است. حالا غول‌های فنّاوری مدیران وب 3 استخدام می‌کنند و شرکت‌های بزرگ درگاه‌های پرداخت با رمزارز را به محصولات خود اضافه می‌کنند. دیگر علاقهٔ خود به سرمایه‌گذاری در این حوزه را به‌خاطر قوانین سخت‌گیرانه کتمان نمی‌کنند و تازه در اعلام حسن‌نیت و علاقه به همکاری با استارتاپ‌ها، استودیوها و شرکت‌های بلاک‌چینی از یکدیگر سبقت می‌گیرند. حامی رویدادها و نمایشگاه‌ها می‌شوند و از علاقه به پادشاه رمزارزها بیت‌کوین و ملکهٔ بازار اتریوم می‌گویند. گویی نسیم بیداری در چند سال اخیر موجب پذیرش این نکته توسط آنها شد: "پذیرش دشواری تغییری زیبا بهتر از نابودشدن در تلاشی مزبوحانه برای انکار آن است"