۱۰ زن که جهان را شکل دادند و تاریخساز شدند!
برای هزاران سال، مردان کتابهای تاریخ را به خود اختصاص داده بودند. با این وجود هر از چندگاهی زنی قدرتمند، با استعداد و با نفوذ با موفقیتش بر جهان تاثیرگذار شده است.
در این نوشته میخواهیم ده تن از موثرترین زنان توانمند تاریخ را بشناسیم. مدال افتخار ما باید به ملاله یوسف زی تقدیم شود؛ نوجوانی که از ضرب گلولهٔ طالبان جان سالم به در برد و در ادامه با جدیت فراوان و به شکل خستگی ناپذیری برای حقوقی مسلمی مانند حق تحصیل زن مبارزه کرد.
وی در سال ۲۰۱۴ برندهٔ جایزه صلح نوبل شد تا جوانترین برندهٔ جایزه نوبل هم لقب بگیرد. ملاله بدون شک از موثرترین زنان جوانی است که به موفقیتهای قابل توجهی در زندگیش دست یافته و در ادامه نیز موفقیتهای بیشتری در پیش روی اوست؛ لذا بدون شک باید به عنوان یکی از مؤثرین زنان تاریخ از او نام برد که همواره منبع الهام خواهد بود.
کاترین دی مدیچی
کارتین در سالهای ۱۵۱۹ تا ۱۵۸۹ می زیست که از توانمندترین زنان منطقهٔ اروپا بود. او از خاندان میدیچی، از پرنفوذترین خاندان منطقهٔ فلورانس بود. در ۱۴ سالگی با مرد جوانی ازدواج کرد که چندین سال بعد هنری دوم و پادشاه فرانسه شد. کاترین و هنری دوم صاحب ۱۰ فرزند بودند که سه پسر آنها بر فرانسه سلطنت کردند.
الینور د آکیتن
الینور د آکیتن یکی از ثروتمندترین، توانمندترین، تاثیرگذارترین و صد البته واجد شرایطترین زنان اروپا در طول دروهٔ حیاتش در قرن ۱۲ میلادی بوده است. در نوجوانی وی یک داچس شد و با لویی هفتم پادشاه آیندهٔ فرانسه ازدواج کرد. پانزده سال این زندگی مشترک ادامه داشت. چند هفته بعد از جداییشان الینور برای دومین بار ازدواج کرد. همسر دوم او بعدها هنری دوم و پادشاه انگلستان شد. وی ۱۰ فرزند از این دو ازدواج داشت که سه تن از آنها به پادشاهی رسیدند. یکی از فرزندان او ریچارد اول بود که به «ریچارد شیر دل» شناخته میشد.
الینور نفوذ فراوانی در حکمرانی پسرانش داشت و میتوان نتیجه گرفت که بر منطقهٔ اروپا تاثیرات زیادی گذاشته است. این نکته آنجایی مهم میشود که میدانیم در قرونوسطی معمولاً زنان فاقد قدرت و اهمیت در ابعاد حکومتی بودند.
ماری کوری
دانشمند زادهٔ لهستان که در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ میزیست و به موفقترین زنان حوزهٔ علم بدل شد. وی پیشگام عرصه علوم رادیواکتیو و اشعه ایکس بود که بدون تلاشهای او دنیای امروز ما میتوانست متفاوت باشد.تحقیقات او به کشف عنصر پولونیوم انجامید که وی آن را با توجه محل تولدش لهستان (Poland) پولونیوم نام نهاد.
ماری کوری جایزه نوبل فیزیک و شیمی را به ترتیب در سالهای ۱۹۰۳ و ۱۹۱۱ به دست آورد که نام او را در کتاب رکوردها نیز قرار داد. او اولین و تنها زنی است که دو جایزهٔ نوبل را دریافت میکرد و تا این لحظه تنها فردی است که جایزهٔ نوبل را در دو رشتهٔ متفاوت به دست آورده است. او در یک خانوادهٔ کاملاً علمی بزرگ شد که پنج نفر از آنها توانستند جایزهٔ نوبل کسب کنند.
کلئوپاترا
کلئوپاترا آخرین فرعون سرزمین مصر باستان بود که صدها سال پیش بین سالهای ۶۹ تا ۳۰ قبل از میلاد زندگی میکرد. شهرت او در رابطهاش با مارک آنتونی است، همچنین او با دو برادر خود ازدواج کرده بود و نیز با جولیو سزار ارتباط داشت.او سلطنت خود را با برادرانش و نیز پدرش تقسیم کرده بود ولی در عمل نهایتاً خود نقش اصلی حاکم را بر عهده داشت.
کلئوپاترا خودش را از خاندان بطلمیوسی خارج کرد. اجداد او یونانی بودند و زبان مادریشان را برای حکومت به جای زبان مصری انتخاب کرده بودند ولی او تصمیم گرفت تا زبان مصری را یاد گرفته و از آن استفاده کند. همچنین او لباس و ظاهر خود را مطابق الههٔ ایسیس انتخاب نمود که حد کمال زنانگی و مادری است. کلئوپاترا به شکل قابل توجهی قدرتمند و در عین حال محبوب بود ولی در انتها تصمیم به مرگ خویش گرفت. در افسانهها میگویند که او اجازه داد تا مار کبری وی را گاز بگیرد تا از مسمومیت آن بمیرد.
مادر ترزا
مادر ترزا که در سالهای ۱۹۱۰ تا ۱۹۹۷ زندگی میکرد، به اقدامات بشردوستانهاش مشهور است. در سال ۱۹۵۰ بنیان یک انجمن مبلغین خیریه را نهاد، که اقدامات بسیار مهمی را برای بیخانمانها، کودکان بی سرپرست، کودکان نیازمند، بیماران و سایر نیازمندان به انجام رسانید.
هیجده سال قبل از مرگ، برای دریافت جایزهٔ صلح نوبل برگزیده شد و این در حالی بود که انتقادهایی به وضعیت آسایشگاههای او وجود داشت. پس از مرگ او، مسیر اسطوره شدنش شروع شد تا جایی که یک معجزه از وی کافی است تا این مسیر به اتمام برسد.
مارگارت تاچر
اولین نخستوزیر زن بریتانیا که ۱۱ سال در این مسند قرار داشت و دههٔ ۱۹۸۰ را به طور کامل در این مقام بود. وی بیشترین زمان نخستوزیری قرن بیستم را نیز به خود اختصاص داده است که در آن حزب محافطهکاران به مدت ۱۵ سال به طور چشمگیری قدرتمند بودند.
تاچر به بانوی آهنین ملقب بود و او را به عنوان یک رهبر تفرقهافکن معرفی میکنند. زنی که فضای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بریتانیا را به طور مشخصی تغییر داد و به دنبال کاهش نرخ بیکاری، خصوصیسازی شرکتهای دولتی و کاهش تاثیرات اتحادیههای صنفی بود. برخی از بحثبرانگیزترین اقدامات او مربوط به تعطیلی معادن زغال سنگ در ولز و شمال انگلستان و همچنین نزاع فالکلند بود. همهٔ اینها نشان میدهد قدرت و نفوذ او به همه جای کره خاکی رسیده است.
ملکه الیزابت اول
ملکه الیزابت اول، دختر شاه هنری هشتم و آنه بولین بود. وی آخرین پادشاه از خاندان سلطنتی تودور بوده که در سالهای ۱۵۵۸ تا ۱۶۰۳ حکمرانی میکرده است. شاه ادوارد ششم و ملکه ماری اول از پیشینیان وی بودند که خواهر و برادر ناتنیاش بودند و فرزندان پادشاه هنری هشتم بودند. ملکه الیزابت اول، هیچگاه ازدواج نکرد و هیچ فرزندی نیز نداشت. مشهور است که وی باکره بود و با عنوان «ملکه باکره» نیز شناخته شده بود.
ملکه الیزابت یک انسان بسیار مستقل بود؛ همسری نداشت و هیچ رابطهٔ سیاسی با سایر کشورها هم ایجاد نکرده بود، در تصمیمات حکومتی بر خود استوار بود و کشورش را با اهداف خود اداره میکرد. از اولین اقدامات وی سوق دادن کشور به سمت یک دولت پروتستان بود. حکومت او همزمان با وقایع حساس و مهمی برای تاریخ بریتانیا بود؛ مثلاً شکست ناوگان اسپانیا توسط بریتانیا در زمان او اتفاق افتاد و سروالتر رالی منطقهٔ آمریکا را کشف کرد و ویلیام شکسپیر در سرآغاز شهرتش بود. تأثیر این زن بر دنیای پس از خودش یقیناً انکارناپذیر است.
اپرا وینفری
بدون شک باید گفت که اپرا وینفری از توانمندترین زنان دنیای مدرن است؛ البته اگر نگوییم توانمندترین زن کل تاریخ. این حقیقت زمانی مهمتر میشود که بدانیم او در یک خانواده مرفه به دنیا نیامد، بلکه در دوران کودکی با فقر دستوپنجه نرم کرد و مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفت. نوجوان بود که در یک ایستگاه رادیویی مشغول به فعالیت شد و از همان جا امپراطور دنیای رسانه شد.
در حال حاضر، اپرا مهمان همیشگی برنامه تلویزیونی خود با عنوان اپرا وینفری است، مدیر عامل شبکه اپرا وینفری، صاحب امتیاز شرکت محصولات هارپو، صاحب امتیاز مجله O و از خیرین مطرح آمریکا. رییسجمهور آمریکا، باراک اوباما مدال «آزادی ریاست جمهوری» را به او اعطا کرد که مهمترین عنوان برای یک شهروند آمریکایی محسوب میشوند.این تنها مدال افتخار اپرا نیست. او ثروتمندترین فرد آمریکایی-آفریقایی قرن بیستم است و با دارایی چند میلیارد دلاری تنها میلیاردر آمریکایی-آفریقایی دهه اخیر است. پیشرفت و موفقیت اپرا به معنای واقعی کلمه خیرهکننده است و توانمندی و نفوذ او را باید از میلیاردها انسانی که زندگیشان با اپرا گره خورده است جویا شد.
النور روزولت
النور روزولت همسر رییسجمهور اسبق آمریکا، فرانکلین روزولت و بانوی اول آمریکا برای طولانیترین دوره بود. همگام با همسرش درگیر مناقشات سیاسی جهان بود و نقش فعال و تأثیرگذاری نیز داشت. این در حالی است که چنین جایگاهی برای همسران رؤسایجمهور معمول نبود. وی سخنرانیهایی را برای حمایت از همسرش انجام میداد و البته در مواردی نیز در اجتماعات برای مردم از اختلافش با بعضی سیاستهای همسرش صحبت میکرد.
پس از مرگ فرانکلین روزولت، الینور برای ایجاد یک فعالیت تاثیرگذار برای خودش اقدام کرد. وی به طور گستردهای درگیر فعالیتهای سازمان ملل شد و نماینده آمریکا و نیز رییس کمیتهٔ حقوق بشر سازمان ملل بود. وی از پیشگامان اعلامیه جهانی حقوق بشر بود؛ سندی که نه تنها بر زندگی انسانهای آن زمان تاثیرگذار شد؛ بلکه دنیای همهٔ انسانها در همه جای جهان را تا به امروز شکل داده است.
ملکه ویکتوریا
ملکه ویکتوریا با ۶۳ سال و ۷ ماه پادشاهی، طولانیترین دوران پادشاهی بریتانیا را برای خود به ثبت رسانده است. سلطنت او از ۱۸۳۷ آغاز شد و تا ۱۹۰۱ ادامه داشت؛ دورانی که تحت عنوان «عصر ویکتوریا» از آن یاد میشود. دورانی که به انقلابهای باورنکردنی و پیشرفتهای عظیم بریتانیا از حیث قدرت، اقتصاد، صنعت و علم معروف و مشهور است.
قدرت و نفوذ ملکه ویکتوریا در سایر نقاط جهان هم باورنکردنی بود. سلطنت بریتانیا تا به کانادا و استرالیا گسترده شده بود. بزرگترین و قدرتمندترین امپراطوری تاریخ جهان و ملکه ویکتوریا که حاکم صدها میلیون نفر در این امپراطوری بود. نمیتوان انکار کرد که دوران بسیار طولانی حکومت او، نیز قدرت و عظمت امپراطوریش جهان امروز ما را شکل داده است.