پارچه پلی استر (Polyester): معایب و مزایای استفاده از این پارچه
پلی استر پارچه غیر قابل تجزیه بیولوژیکی است که تجزیه آن می تواند تا 20 تا 200 سال طول بکشد. این متریال امروزه یکی از پارچه های برتر برای ساخت لباس است. تقریباً می توان گفت که در حدود 60 درصد پوشاک موجود در فروشگاه ها از پلی استر ساخته شده اند.
بر طبق آمار جهانی استفاده از پلی استر تقریباً 157 درصد افزایش در بین سال 2000 و 2015 را به خود دیده بود. اما این پارچه دقیقاً چیست و چرا تا این اندازه محبوب است؟
پارچه پلی استر (Polyester) چیست؟
پارچه پلی استر پارچه ای مصنوعی ساخت بشر است که از الیاف پلی استر تولید شده است. ماهیت پلی استر از آن دسته از پلیمرهای تهیه شده از روغن است. الیاف پلی استر متداول ترین فیبر ساخته شده در سراسر جهان هستند. این محصول یکی پارچه های با کیفیت و قوی است که برای تولید پوشاک و مبلمان منزل و مصارف صنعتی استفاده می شود.
اولین بار در سال 1941 اولین الیاف پلی استر به نام تریلن ساخته شد. در سال 1951 هنگامی که اولین تولید الیاف پلی استر تجاری ایالات متحده توسط شرکت DuPont انجام شد، تولید پلی استر خیلی رایج نبود. اما از آن زمان در مورد پلی استر چیزهای زیادی تغییر کرده است.
تا سال 2007 پلی استر به عنوان یکی از مهمترین الیاف برای تولید پارچه ظاهر شد که کاهش تولید پنبه و همچنین سایر پارچه های طبیعی، منجر به محبوبیت بی سابقه این متریال در دنیای پوشاک شد. پلی استر 95 درصد رشد جهانی تولید الیاف مصنوعی در آینده را تشکیل می دهد.
بیشتر پلیمرهای پلی استر با مخلوط کردن اتیلن گلیکول (مشتق شده از نفت) و اسید ترفتالیک ساخته می شوند. اسید ترفتالیک نیز از پارا زایلن ساخته می شود که از روغن تقطیر شده به دست می آید. متداول ترین پلی استر برای اهداف الیاف، پلی اتیلن ترفتالات (PET) است که برای ساخت بطری استفاده می شود.
پارچه پلی استر برای چه محصولاتی استفاده می شود؟
امروزه از پارچه پلی استر برای ساختن لباس هایی با قیمت مناسب، کاربردی و راحت از لحاظ نگهداری و تهیه وسایل منزل با هزینه کم و تهیه ملحفه، روکش مبلمان و پرده استفاده می شود. از مخلوط پنبه و پلی استر نیز برای ساخت پیراهن، بلوز و سایر لباس ها استفاده می شود. ترکیب پلی استر و پشم به عنوان پارچه قابل استفاده خواهد بود.
از پلی استر 100 درصد برای ساخت پارچه مبلی، پارچه کت و آستر و از الیاف پلی استر به عنوان پر کننده در بالشتک ها، روتختی ها، تشک ها، لحاف ها استفاده می شود. نخ تک رشته ای که در خیاطی و گلدوزی از آن استفاده شده با الیاف پلی استر ساخته می شود.
راستی اگر علاقه مندید با مراحل تولید و مواد اولیه پارچه آشنا شوید پیشنهاد می کنیم مقاله جذابی که در رابطه با مراحل تولید پارچه نوشته ایم را از دست ندهید.
فواید پلی استر
مزایای استفاده از پلی استر به شرح زیر است:
پلی استر ارزان است!
این واقعیت وجود دارد که پارچه پلی استر در مقایسه با سایر پارچه ها ارزان است. پلی استر از روغن خام ساخته می شود و کاهش قیمت روغن به این معناست که هزینه تولید این پلیمر کم است. پارچه مخلوط پلی استر و پنبه ارزان تر از 100 درصد پنبه است.
پلی استر بسیار محکم و بادوام است!
الیاف پلی استر به عنوان یک فیبر فوق العاده قوی به حساب می آید. کمربندهای ساخته شده از پلی استر از فولاد مستحکم تر هستند! به راحتی توسط اکثر مواد شیمیایی، الکل و روغن آسیب نمی بیند.
همچنین در هنگام شستشو در برابر کشش و جمع شدن مقاوم هستند. برخلاف الیاف طبیعی، حتی در حالت مرطوب نیز قوی می مانند. از کیفیت عمده ای که ما در مورد پلی استر در همه جا دیده ایم، مقاومت در برابر سایش را می توان نتیجه گیری کرد. همچنین در برابر نور خورشید آسیب نمی بیند.
پلی استر سبک و انعطاف پذیر است!
اگرچه پلی استر محکم است اما پارچه آن بسیار ظریف و سبک است. همچنین خاصیت ارتجاعی دارد.
نگهداری از پلی استر آسان است!
جنس پلی استر طوری است به راحتی شسته و تمیز می شود و خیلی زود خشک خواهد شد. به راحتی چروک نمی شود و همچنین اگر بلافاصله پس از شستشو و خشک شدن در ماشین لباسشویی، از آن خارج شود، ممکن است نیازی به اتو نداشته باشد. همچنین در برابر کپک، قارچ های پروانه و پوسیدگی مقاومت می کند و توسط حشرات آسیب نمی بیند. پلی استر تا حدودی ضد لک است.
پلی استر هنگام فشار دادن گرما را حفظ می کند!
پلی استر پارچه ای است که بیشتر در ساخت پارچه های چین دار استفاده می شود زیرا می توان آن را بدون استفاده از مواد شیمیایی به پلیسه های تنظیم شده ای با حرارت تبدیل کرد. به کیفیت پلی استر برای حفظ چین ها، ترموپلاستیسیته گفته می شود. بهترین چیز در مورد پارچه پلی استر پلیسه دار این است که بر خلاف پارچه های دیگر، حتی در صورت استفاده از گرما، نرم می ماند.
پیشرفت بیشتر در فنآوری، منجر به تولید پارچه پلی استر با بسیاری از خصوصیات مطلوب می شود که فرد می تواند از پارچه ای با کیفیت بسیار بالا، افزودن الیاف ضد استاتیک و الیاف بازدارنده شعله بهره مند شود.
پلی استر قابل بازیافت است!
پلی استر را می توان بازیافت کرد و الیاف جدیدی از آن تشکیل داد. الیاف، نخ و پارچه پلی استر قابل بازیافت هستند.
پلی استر از نقطه ذوب بالایی برخوردار است!
جنس پلی استر طوری است مقاومت بالایی در برابر گرما از خود نشان می دهد. این ماده با حرارت زیاد تا حدود 200 درجه سانتیگراد نمی سوزد، حتی در این صورت نرم می شود و هرگز نخواهد سوخت. این در تضاد با پارچه های طبیعی است که به راحتی با گرما می سوزند و از این رو برای تولید لباس خواب برای کودکان نامناسب هستند.
پلی استر غیر جاذب است!
پلی استر در تهیه پوشاک ورزشی مفید است زیرا با از بین بردن رطوبت و عرق در حین انجام فعالیت های سنگین، بدن را کنترل می کند. میکروفیبر پلی استر پارچه ای است که اجازه می دهد رطوبت به سطح آن رسیده و به سرعت تبخیر شود.
معایب پارچه پلی استر
جوانب منفی بسیاری در مورد پلی استر وجود دارند، به ویژه این واقعیت که تولید این پارچه شامل مصرف انرژی زیاد و انتشار سم است. این واقعیت که روغن مورد نیاز برای ساخت پلی استر یک منبع غیر قابل بازیابی می باشد، قابل تأمل است و این طور به نظر می رسد که این ماده حامل رنگ در رنگ آمیزی پارچه های پلی استر برای انسان سمی است.
وقتی پنبه با پلی استر مخلوط می شود، پرزهای پارچه ای حاصل از آن بسیار زیاد می شوند. این مهم در مورد سایر ترکیبات پلی استر مانند مخلوط های ریون و پلی استر نیز صادق است. از دیگر معایب پلی استر به عنوان پارچه لباس، قابلیت تنفس آن است که مانند پارچه های طبیعی نیست. بنابراین وقتی لباس پلی استر می پوشید، احساس خنکی نخواهید کرد.
اما نوآوری های جدیدتری مانند میکروفیبر پلی استر این جنبه را تغییر می دهند. پارچه میکروفیبر می تواند رطوبت را از بین ببرد و قابلیت تنفس و راحتی را افزایش دهید. بدترین چیز در مورد پلی استر این است که تجزیه نمی شود و سال ها در خاک باقی می ماند.
کلام آخر
برخی از افراد ممکن است در خرید هرچیزی که دارای پلی استر است، احتیاط کنند زیرا این فکر ناشی از وجدان اخلاقی آنها باشد. اما اکنون خیال خود را راحت کنید که اگر روند تولید پلی استر بد باشد، این امر برای همه فرآیندهای صنعت نساجی، حتی برای پارچه های طبیعی نیز صادق است.
امروزه پلی استر حتی به عنوان محبوب ترین پارچه ساخته شده روی زمین، جایگزین پنبه شده است و ما می دانیم که دیگر نمی توانیم از خریدن پلی استر برای همیشه صرف نظر کنیم.