ویتامین‌ها و مواد معدنی: راه حلی طبیعی برای مقابله با آکنه
مطالعات ابتدایی نشان داده است برخی از مواد غذایی ممکن است در ایجاد آکنه نقش داشته باشند
آکنه گونهای بیماری التهابی است که پوست حدود ۹ درصد از جمعیت را دچار می‌کند و در سنین ۱۲ تا ۲۴ سالگی شایع‌تر است.
اگرچه داروهای تجویزی برای درمان آکنه وجود دارد، بسیاری از افراد به مثابه نخستین راه درمان، می‌کوشند رژیم غذایی خود را، از جمله با کمک مکمل‌های غذایی، اصلاح کنند.
اطلاعات بسیار کمی در مورد مکمل‌های ویتامین خوراکی برای آکنه وجود دارد. این مقاله که در وبسایت «وری ول هلت» منتشر شده است، ویتامین‌ها و مواد معدنیای را که معمولا برای کمک به بهبود آکنه پیشنهاد می‌شوند، و نیز تحقیقات پیرامون آن‌ها را بررسی می‌کند.
تغذیه و آکنه: آیا ارتباطی وجود دارد؟
مطالعات اندکی نشان داده است برخی از مواد غذایی، مانند لبنیات و رژیم‌های غذایی با قند بالا، ممکن است در ایجاد آکنه نقش داشته باشند.
همچنین، چند مطالعه نشان می‌دهد که «استرس اکسیداتیو» از دلایل احتمالی بروز آکنه است. به نظر می‌رسد که سطح آنتی‌اکسیدان‌های خونی افراد مبتلا به آکنه پایین‌تر از افراد دیگر است. هرچند ممکن است آنتی‌اکسیدان‌ها درمانی احتمالی برای درمان آکنه باشند، این نتیجه‌گیری هنوز با انجام تحقیقات ثابت نشده است.
مقاله‌ای در وبسایت مجله علوم پزشکی رازی، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره «رادیکال‌های آزاد» و «استرس اکسیداتیو»، توضیح داده است که رادیکال‌های آزاد، محصولات سمی حاصل از متابولیسم اکسیژن‌اند که حاوی دست‌کم یک الکترون جفت‌نشده باشند. بنا به این توضیح، «تولید بیش از حد رادیکال‌های آزاد طی فرایندی به نام استرس اکسیداتیو باعث آسیب به قسمت‌های مختلف سلول نظیر پروتئین‌ها، DNA و غشای سلول» می‌شود. این «آسیب‌های برگشت‌ناپذیر» سپس به «تغییر در عملکرد سلول یا مرگ سلول» منجر می‌شود. در ادامه این توضیح آمده است که «آسیب اکسیداتیو به مولکول‌های حیاتی، نهایتا به بروز بیماری‌های مزمن، از قبیل بیماری‌های قلبی، سرطان، دیابت، آلزایمر، پارکینسون، آرتریت و ناباروری منجر می‌شود.» همچنین، استرس اکسیداتیو زمانی ایجاد می‌شود که تعادل بین تولید رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها از بین می‌رود بدن قادر به سم‌زدایی و مقابله با آثار مخرب آن‌ها نیست.
ارتباط بین تغذیه و آکنه، در بهترین حالت، صرفا نظریه است و شواهد علمی محدودی برای حمایت از تغییر توصیه‌های غذایی فعلی یا استفاده از مکمل‌ها به مثابه روشی استاندارد برای مدیریت آکنه، در دست است.
در ادامه این مطلب، ویتامین‌ها و مواد معدنیای که ممکن است بر آکنه تاثیر بگذارند، جداگانه بررسی می‌شوند.
نکته‌ای درباره استفاده از مکمل‌ها
مکمل باید زیر نظر متخصص مراقبت‌های بهداشتی، بر فرض متخصص تغذیه، داروساز یا پزشک خانواده مصرف شود. هدف هیچ مکملی درمان یا پیشگیری از بیماری نیست.
ویتامین آ:
در رژیم غذایی ما دو نوع ویتامین آ وجود دارد: ویتامین آ پیش‌ساخته، و پرووویتامین آ.
ویتامین آ به صورت طبیعی در منابع غذایی حیوانی، مانند تخم‌مرغ، ماهی و گوشت یافت می‌شود.
پروویتامین آ کاروتنوئیدها (مانند بتاکارتون) در منابع گیاهی یافت می‌شود. بدن ما پروویتامین آ را به ویتامین آ تبدیل می‌کند.
منابع خوب ویتامین آ در رژیم غذایی شامل گوشت گاو، جگر، و برخی ماهی‌ها مانند شاه‌ماهی است، و منابع گیاهی ویتامین آ عبارتند از سیب‌زمینی شیرین، هویج، کدو تنبل و طالبی.
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکمل ویتامین آ باعث بهبود آکنه در برخی از مشارکت‌کنندگان شده است.
افزون بر این، نویسندگان این مطالعه پیشنهاد می‌کنند که ویتامین آ می‌تواند به مثابه جایگزین ایزوترتینوئین، داروی تجویزی برای درمان آکنه، عمل کند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که مقایر ویتامین آ توصیه‌شده بسیار بالا است و در برخی موارد ممکن است از «حد تحمل‌شدنی» (TUL) فراتر رود. چنین مقادیری از مکمل، باید صرفا زیر نظر پزشک مصرف شود.
ویتامین آ گونهای ویتامین محلول در چربی است و در صورت مصرف زیاد، در بدن تجمع می‌یابد. بر اساس این مطالعه، برای جلوگیری از سمی‌شدن ویتامین آ، بزرگسالان نباید بیش از حداکثر محدوده تحمل‌شدنی که سه هزار میکروگرم در روز است، مصرف کنند.
ویتامین آ را می‌توان در مکمل‌های انحصاری یا مولتی‌ویتامین‌ها یافت. بهتر است ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را نخست از طریق رژیم غذایی دریافت کنیم. اما برای همه چنین کاری ممکن نیست و برخی ممکن است ترجیح دهند که نیازهای خود را از طریق مکمل‌ها برطرف کنند.
آنچه در مورد ایزوترتینوئین باید دانست:
ایزوترتینوئین گونهای داروی تجویزی است که برای درمان آکنه شدید استفاده می‌شود. این ترکیب قبلا با نام تجاری «آکوتان» به بازار عرضه می‌شد، اما حالا با نام‌های تجاری دیگری نیز تولید و عرضه می‌شود.
ویتامین‌های ب
هشت ویتامین ب مختلف وجود دارد:
ویتامین ب۱ (تیامین)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)
ویتامین ب۳ (نیاسین)
ویتامین ب۵ (اسید پانتوتنیک)
ویتامین ب۶ (پیریدوکسین)
ویتامین ب۷ (بیوتین)
ویتامین ب۹ (اسید فولیک)
ویتامین ب۱۲ (کوبالامین)
هرچند منابع غذایی هر یک از این‌ها ممکن است متفاوت باشد، اما در مجموع، غذاهایی مانند غلات کامل، تخم‌مرغ، آجیل، دانه‌ها و گوشت، منابع خوبی برای تامین ویتامین ب به‌شمار می‌روند.
تحقیقات منتشرشده کمی در مورد چگونگی تاثیر مکمل‌های ویتامین ب بر آکنه وجود دارد. نیاسینامید، گونهای از ویتامین ب۳، برای چندین مشکل پوستی، از جمله آکنه، مطالعه و بررسی شده، اما نتایج روشنی از آن حاصل نشده است.
اسید پانتوتنیک (ویتامین ب۵) نیز برای درمان آکنه بررسی شده است. کارآزمایی بالینی کوچکی نشان داد که که این ویتامین در مقایسه با دارونما، لک‌های آکنه را کاهش می‌دهد. با این حال، مطالعات گسترده‌تری برای تایید این یافته‌ها ضروری است.
گونه‌های دیگر ویتامین ب، از جمله ویتامین ب۶، ب۱۲ و ب۲، با بدتر شدن آکنه موجود مرتبط‌اند.
مکمل‌های ویتامین ب را می‌توان به صورت مجزا، در ترکیب مجموعه‌ای از ویتامین‌های گروه ب که با نام «ب کمپلکس» شناخته می‌شوند، یا مولتی‌ویتامین یافت.
به دست آوردن تمام ویتامین‌های گروه ب نیز با تنظیم رژیم غذایی و گنجاندن غذاهای خاص در آن، امکان‌پذیر است، و مولتی‌ویتامین هم می‌تواند کمبود احتمالی را جبران کند.
ویتامین ث (C)
ویتامین ث (اسید اسکوربیک) گونهای ویتامین محلول در آب است که بیشتر در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. نیاز به ویتامین ث در بزرگسالان از ۶۵ تا ۹۵ میلی گرم در روز متغیر است؛ هرچند، افراد باردار، شیرده و سیگاری به ویتامین ث بیشتری نیاز دارند.
خوردن فلفل دلمه‌ای، پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی و غیره می‌تواند به‌راحتی نیاز روزانه ما را به ویتامین ث تامین کند.
در مورد مکمل‌های خوراکی ویتامین ث برای درمان آکنه نیز تحقیقات بسیار کمی وجود دارد. با این حال، یک مطالعه نشان داد که افرادی که مکمل غذایی حاوی ویتامین ث (و چندین ماده مغذی دیگر) را برای درمان آکنه مصرف کردند، با عوارض جانبی کمتری در قیاس داروی ایزوترتینوئین مواجه شدند.
مکمل‌های ویتامین ث نیز به صورت جداگانه یا در مولتی‌ویتامین‌ها در دسترس‌اند. ازآنجاکه ویتامین ث محلول در آب است، مقدار اضافه آن از طریق ادرار دفع می‌شود. البته «انجمن غذا و تغذیه» (The Food and Nutrition Board) توصیه می‌کند که بزرگسالان روزانه بیش از دو هزار میلی گرم ویتامین ث مصرف نکنند.
ویتامین دی
ویتامین دی، گونهای ویتامین محلول در چربی است که در غذاها و نیز مکمل‌ها یافت می‌شود. بدن همچنین هنگامی که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد، ویتامین دی تولید می‌کند.
منابع خوب ویتامین دی عبارتند از ماهی، جگر گاو، زرده تخم‌مرغ، پنیر و قارچ.
مقدار توصیه‌شده مصرف ویتامین دی برای بزرگسالان، از ۱۵ تا ۲۵ میکروگرم در روز متغیر است.
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که بیشتر افراد مبتلا به آکنه کمبود ویتامین دی دارند. اما این نتیجه‌گیری به معنای آن نیست که کمبود ویتامین دی باعث ایجاد آکنه می‌شود. شواهد کافی نیز مبنی بر اینکه مکمل ویتامین دی می‌تواند آکنه را درمان کند، در دست نیست.
ویتامین ئی (E)
ویتامین ئی که به نام آلفا توکروفرول نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از ویتامین‌های محلول در چربی است که بیشتر به مثابه آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند. این ویتامین بیشتر از طریق مصرف آجیل، دانه‌ها و روغن‌های گیاهی، و نیز غلات غنی‌شده و سبزیجات سبزبرگ به دست می‌آید.
حداکثر میزان لازم ویتامین ئی در بزرگسالان ۱۵ میلی‌گرم است.
برخی از محققان دریافتند که در افراد مبتلا به آکنه که تحت درمان با ایزوترتیونوئین بودند، پس از دوره درمان، سطح ویتامین ئی پلاسمایی کاهش یافته است. اما مصرف روزانه ۲۰ میکروگرم ویتامین ئی نیز عوارض جانبی ایروترتینوئین را کاهش نداد. مشارکت‌کنندگان در این مطالعه، بزرگسالانی با سن بالاتر بودند و ممکن است این یافته‌ها برای سایر گروه‌های سنی صدق نکند.
مصرف بیش از حد ویتامین ئی می‌تواند خطراتی داشته باشد. این ویتامین در دوزهای بالا ممکن است به خونریزی، سرطان پروستات، یا مرگ منجر شود. بنابراین، هزار میکروگرم آلفا توکروفرول در روز، حد بالای مصرف برای هر فرد دانسته و تعیین می‌شود.
فلز روی
روی، ماده‌ای معدنی است که در غذاها یافت می‌شود و به شکل مکمل نیز موجود است. این ماده معمولا به داروهای سرماخوردگی نیز افزوده می‌شود، و در پاستیل‌های سرد نیز کاربرد دارد.
حداکثر مقدار مجاز مصرف روی برای بزرگسالان، از هشت تا ۱۲ میلی‌گرم در روز متغیر است.
بهترین منابع غذایی حاوی روی عبارتند از گوشت، ماهی و غذاهای دریایی. صدف با ۳۲ میلی‌گرم در هر وعده سه اونسی (۸۵ گرمی) در صدر فهرست قرار دارد.
تحقیقات نشان داده است که سطح سرمی روی موجود در افراد مبتلا به آکنه، کمتر از دیگران است. افزون بر این، مصرف مکمل روی، تعداد جوش‌های التهابی (پاپول) را در افراد مبتلا به آکنه، در قیاس با کسانی که آن را مصرف نمی‌کردند، کاهش داد.
مطالعات دیگر نشان داده‌اند که مکمل روی آکنه را بهبود می‌بخشد، اما دوز مصرفی لازم برای تاثیرگذاری بسیار بالا بوده و از حداکثر مقدار تنظیم‌شده برای مصرف روزانه فراتر رفته است.
مصرف بیش از حد روی از طریق مکمل‌ها ممکن است در جذب منیزیوم و مس اختلال ایجاد کند. بزرگسالان باید از مصرف بیش از ۴۰ میلی‌گرم روی در روز خودداری کنند.
توضیحات
مکمل‌های غذایی در ایالات متحده تحت نظارت نیستند؛ به این معنی که سازمان غذا و دارو (FDA) آن‌ها را پیش از عرضه به بازار، برای ایمنی و اثربخشی تایید نمی‌کند. در صورت امکان، مکملی را انتخاب کنید که نهاد شخص‌ثالث معتمدی مانند «کانسیومرلب» (ConsumerLab) و «یو.اس. فارماکوپیا» (U.S Pharmacopeia) یا بنیاد ملی علوم (National Science Foundation) آن‌ها را آزمایش کرده باشد.
با این حال، حتی اگر این سازمان‌ها نیز مکمل‌ها را تایید کرده باشند، باز هم به این معنا نیست که آن‌ها لزوما برای همه بی‌خطر، یا حتما موثرند. بنابراین، مهم است که با پزشک خانواده یا مشاور درمانی خود در مورد مصرف مکمل‌ها مشورت کنید و درباره تداخلات احتمالی مکمل‌ها با یکدیگر و سایر داروها اطلاعات کافی داشته باشید.