تاثیر حفظ عفاف پیش از ازدواج بر رضایت زناشویی

خانواده همواره به عنوان نهادی اجتماعی شناخته می‌شود، اما این نهاد وجوه فردی بسیاری نیز دارد،  چنان که بر رشددهندگی و ارضاکننده بودن آن به ویژه برای همسران تأکید فراوان شده است. این موضوع در فرهنگ هایی، چون ایران اهمیت چشمگیری دارد، چرا که خانواده در ایران بهترین مکان برای زندگی افراد شناخته می‌شود، به نحوی که همواره، هم از منظر تاریخی و هم اجتماعی، از مهم‌ترین و اثرگذارترین نهاد‌های اجتماعی بوده است. عوامل مهمی بر رضایت زناشویی اثر می‌گذارند که در دوران معاصر به دلیل افزایش نرخ طلاق عاطفی مورد توجه قرار گرفته است. در این زمینه تأثیرات احتمالی تجربه روابط قبل از ازدواج بر رضایت زناشویی از جمله مواردی است که در تحقیقات مختلف داخلی و خارجی به آن پرداخته شده است.  

در این پژوهش، زنان متاهل شهر تهران به روش علّی ـ مقایسه‌ای در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ مورد مطالعه قرار گرفته اند. برای این کار، آزمودنی‌ها به پنج دسته تقسیم شدند: کسانی که پیش از ازدواج هیچ گونه رابطه‌ای را با مردان تجربه نکرده بودند؛ کسانی که پیش از ازدواج رابطه غیرپیشرفته (غیرجنسی) را با فردی تجربه کرده بودند که بعداً با او ازدواج کردند؛ کسانی که رابطه غیرپیشرفته را با فردی غیر از همسر کنونی خود تجربه کرده بودند؛ کسانی که رابطه پیشرفته (جنسی) را با فردی تجربه کرده بودند که بعداً با او ازدواج کردند و کسانی که رابطه پیشرفته را با فردی غیر از همسر کنونی خود تجربه کرده بودند. اطلاعات مربوط به این روابط از طریق پرسش نامه محقق ساخته کسب شد و نتایج آن با نمره‌ای که افراد در پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ ثبت کردند، مقایسه شد.

بر اساس تحلیل‌های آماری، میزان رضایت زناشویی از بیشترین تا کمترین مقدار در گروه‌های مورد مطالعه این گونه بود:۱- رابطه غیرپیشرفته با همسر؛ ۲- رابطه غیرپیشرفته با غیرهمسر؛ ۳- بدون رابطه؛ ۴- رابطه پیشرفته با همسر ۵-؛ رابطه پیشرفته با غیرهمسر

بدین ترتیب، مشخص است که داشتن رابطه جنسی قبل از ازدواج، چه با همسر آینده و چه با فردی دیگر، می‌تواند یکی از پیش بینی کننده‌های کاهش رضایت زناشویی باشد. در واقع، دو گروهی که پیش از ازدواج روابط جنسی را تجربه کرده بودند، کمترین رضایت زناشویی را پس از ازدواج ثبت کردند و در مقابل، دو گروهی که پیش از ازدواج وارد رابطه جنسی نشده بودند، دارای بیشترین میزان رضایت زناشویی بودند. از بین دو گروهی که رابطه پیشرفته قبل از ازدواج را تجربه کرده بودند، گروه دارای رابطه پیشرفته با غیرهمسر کمترین نمرات رضایت زناشویی را کسب کرد و پس از آن، گروه دارای رابطه پیشرفته با همسر قرار گرفت. دو گروهی که در پژوهش حاضر رضایت زناشویی بالاتری را ثبت کردند، پیش از ازدواج روابط پیشرفته با جنس مخالف را تجربه نکرده بودند، گرچه میزان رضایت زناشویی این دو گروه نیز دارای تفاوت معنی دار بود، به این ترتیب که گروه دارای روابط غیرپیشرفته با همسر از گروه دارای روابط غیرپیشرفته با غیرهمسر نمره رضایت زناشویی بیشتری ثبت کردند. به نظر می‌رسد یکی از عواملی که رضایت زناشویی گروه اول را افزایش داده، شناخت متقابل زوجین از یکدیگر پیش از ازدواج است. به عبارت دیگر، از آنجا که افراد این گروه رابطه جنسی با طرف مقابل را پیش از ازدواج تجربه نکرده اند، احتمالاً هدف اصلی آن‌ها از ا ین رابطه دستیابی به شناخت بیشتر از همسر آینده شان بوده است، چنان که در فرهنگ ایرانی نیز افزایش شناخت دو طرف از یکدیگر به عنوان هدف دوره نامزدی مطرح می‌شود.  

حتی در جوامع غربی نیز پژوهش‌های بسیاری نشان داده اند که داشتن روابط قبل از ازدواج و همباشی، هم با ثبات و هم با کیفیت زناشویی ارتباط منفی و معنی داری دارند و این ارتباط منفی با وجود عادی شدن چنین روابطی در بعضی جوامع هم چنان ثابت مانده است. این نتیجه، یافته‌های پژوهش حاضر را درباره کاهش رضایت زناشویی در صورت تجربه رابطه جنسی قبل از ازدواج تأیید می‌کند. پایک (۲۰۱۱)  در تحقیق خود بر نقش تأثیرگذار «رابطه جنسی قبل از ۱۶ سالگی بدون تمایل کامل» بر روابط زناشویی تأکید کرد. بر اساس پژوهش مذکور، سابقه داشتن شریکان متعدد یا تجربه سقط جنین قبل از ازدواج نیز بر انحلال زندگی زناشویی بعدی مؤثر است.