مصرف هویج برای برنز شدن پوست: آیا این ترند زیبایی در تیک‌تاک واقعاً کارساز است؟
یک ترند زیبایی به نام «برنز‌شدن با هویج» در شبکه اجتماعی تیک‌تاک پرطرفدار شده که مدعی است خوردن روزی سه عدد هویج در روز پوست شما را به صورت طبیعی برنزه می‌کند.
پرسش این است که آیا هویج واقعا پوست را برنز می‌کند ؟ و آیا این کار سالم است؟
چرا هویج روی تناژ پوست اثر می‌گذارد؟
کاروتنویید‌ها دسته‌ای از رنگدانه‌های هستند که به میوه‌ها و سبزیجات رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد می‌دهند. می‌توانیم به آن‌ها رنگ‌های طبیعی بگوییم.
کاروتنوییدهای زیادی مثل لوتئین، لیکوپن، آلفا کاروتن و بتا کاروتن در طبیعت وجود دارند. بتا کاروتن، همان کاروتنی است که مسئول رنگ شفاف و پرانرژی نارنجی هویجی است.
به محض اینک غذای حاوی بتا کاروتن در معده هضم می‌شود، سلول‌های ویژه‌ای که در دستگاه گوارش وجود دارند آن را به دو نوع مولکول رتینول (که به نام ویتامین A هم شناخته می‌شود)، تجزیه می‌کنند. این ویتامین A سپس برای فعالیت‌های حیاتی بدنی مثل بینایی، تولیدمثل، سیستم ایمنی و رشد استفاده می‌شوند.
بدن با دقت تبدیل بتا کاروتن به ویتامین A را بر مبنای نیازهای خودش کنترل می‌کند. بنابراین، وقتی که به مقدار کافی ویتامین A دریافت شد، تبدیل بتا کاروتن به ویتامین A در بدن متوقف می‌شود.
بنابراین بتا کاروتن زائد یا در کبد و بافت چربی ذخیره و از طریق ادرار دفع می‌شود یا از طریق غدد عرق در لایه‌های بیرونی پوست حذف می‌شود. اینجاست که رنگ برنزی پوست می‌تواند اتفاق بیفتد. در پزشکی به آن کاروتِنودرمی گفته می‌شود.
کاروتنودرمی به پوست‌تان رنگدانه‌های زرد/نارنجی‌ای می‌دهد که شبیه رنگی که بر اثر ماندن در آفتاب پیدا می‌کنید، نیست. این رنگدانه‌ها در کف دست‌ها، کف پاها و روی خطوط لبخند در نزدیکی بینی تجمع پیدا می‌کنند.
هویج تنها ماده غذای حاوی بتا کاروتن نیست. سبزیجاتی با رنگ سبز تیره، برخی ( و نه همه) سبزیجات زرد و نارنجی و میوه‌ها نیز حاوی مقادیر زیادی بتا کاروتن هستند. بتا کارون در جعفری، ریحان، پیازچه، پودر چیلی، گوجه‌فرنگی آفتاب‌خشک و برخی مکمل‌های غذایی نیز پیدا می‌شود.
در مورد چند عدد هویج حرف می‌زنیم؟
چند عدد هویج در روز بعید است که بتواند تغییری در رنگ پوست ایجاد کند.
هیچ آزمون باکیفیتی که ارتباط تعداد هویج مصرفی در روز و تغییر رنگ پوست به نارنجی را بررسی کند، انجام نشده است. اما، شواهدی نشان می‌دهند که کاروتنودرمی زمانی رخ می‌دهد که میزان بتا کاروتن در خون به 250 تا 500میکروگرم در دسی‌لیتر افزایش پیدا کند.
یک گزارش پزشکی که با بررسی یک بیمار مشخص انجام شد نشان داد که خوردن حدود 3کیلوگرم هویج در هفته (سه هویج بزرگ در روز) منجر به زردی پوست می‌شود.
گزارش‌های دیگر می‌گویند برای آنکه رنگ نارنجی در پوست رخ دهد حداقل باید 10هویج در روز به مدت چندهفته مصرف کنید. بسیاری این تعداد هویج در روز را نمی‌توانند مصرف کنند.
مقدار هویجی که برای تغییر رنگ پوست نیاز است به متغیرهای دیگری مثل اندازه، میزان رسیدگی و روشی که هویج آماده‌سازی‌شده (پخته یا خام) و اینکه آیا هویج با چربی خورده می‌شود یا خیر نیز بستگی دارد. وزن و وضعیت سلامت گوارش فرد نیز روی مقدار بتا کاروتن جذب‌شده توسط بدن اثر دارد.
خوردن مقادیر بالای بتا کاروتن خطرناک است؟
ویتامین A در دو شکل موجود است: ویتامین A ازپیش‌ساخته‌شده و پروویتامین A.
ویتامین A ازپیش‌ساخته‌شده همان شکل فعال ویتامین است که در غذاهایی مثل جگر، کبد روغن ماهی چرب و سایر محصولات لبنی که از حیوانات به دست می‌آید، وجود دارد. وقتی این غذاها را مصرف می‌کنید، ویتامین A ازپیش‌ساخته‌شده آماده است که توسط بدن جذب شود.
ترکیبات پروویتامین A (شامل بتا کاروتن) پیش‌سازهای ویتامین A هستند. ترکیبات پروویتامین A باید به اشکال فعال ویتامین A در بدن تبدیل شوند.
ویتامین A ازپیش‌ساخته‌شده می‌تواند در صورت مصرف در مقادیر بالا سم ایجاد کند. اما ترکیبات پروویتامین A در بدن انسان‌ها مسمومیت ویتامین A ایجاد نمی‌کنند زیرا بدن با دقت تبدیل پروویتامین A به ترکیبات ویتامین A را کنترل می‌کند.
بنابراین به واقع هیچ محدودیت توصیه‌‌شده‌ای درباره میزان سالم بتا کاروتنی که یک فرد می‌تواند در طی روز مصرف کند وجود ندارد.
سیگاری‌های فعلی و سابق مراقب باشند
اما برخی شواهد نشان می‌دهند کسانی که سیگار می‌کشند یا قبلا سیگار می‌کشیدند در صورت مصرف بالای بتا کاروتن (در حدود 20میلی‌گرم یا بیش‌تر در هر روز) احتمال سرطان ریه را افزایش می‌دهند. علتش می‌تواند تغییراتی باشد که در مسیرهای سیگنالینگ شیمیایی ایجاد می‌شود.
شورای سرطان پیشنهاد می‌دهد که درصورتی که سیگاری هستید، از مصرف بالای مکمل‌های بتا کاروتن (بیش‌تر از 20میلی‌گرم در روز) پرهیز کنید. این در مورد غذاها صدق نمی‌کند و کسانی که سیگاری هستند همچنان می‌توانند میوه‌ها و سبزیجات حاوی بتا کاروتن را مصرف کنند.
چرا باید انواعی از میوه‌ها و سبزیجات مصرف شود؟
نیازی نیست که فقط روی هویج تمرکز کنید تا به ظاهری زیبا دست پیدا کنید. مصرف انواعی از سبزیجات رنگی، به خصوص آن‌هایی که بتا کاروتن بالایی دارند، می‌تواند درخشش طبیعی پوست‌تان را افزایش دهد و تناژ رنگی پوست‌تان را به‌صورت طبیعی بهبود ببخشد.
بنابراین بهتر است که انواعی از سبزیجات را هر روز مصرف کنید.
یادتان باشد که مهم نیست چند عدد هویج در روز مصرف می‌کنید، باید از پوست‌تان در برابر آفتاب محافظت کنید.