برجام «استقلال» را از پنجره‌ی نقل و انتقالات بیرون انداخت/ امکان انتقال هیچ پولی به خارج وجود ندارد

به گزارش فرتاک نیوز صبح امروز خبری مبنی بر اینکه فیفا طی حکمی؛ استقلال را از پنجره‌ی نقل و انتقالات محروم کرد منتشر شد. خبری که با واکنش باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال همراه شد و دلیل این محرومیت را عدم توان جا به جایی پول توسط نظام بانکی کشور در پسابرجام عنوان کرد. دلیلی که تعجب اذهان عمومی را به دنبال داشت و اثباتی بر خلاف گویی روحانی و تیم دیپلماسی هسته ای در بیان دستاوردهای برجام بوده است.

با حکمی که از سوی فیفا ابلاغ گردیده است، آبی‌های تهرانی نمی‌توانند از بازیکنان جدید خود مانند آندرانیک تیموریان، سرور جپاروف و روزبه چشمی در لیگ برتر و جام باشگاههای آسیا استفاده کنند.

سایت رسمی باشگاه استقلال نیز با انتشار اطلاعیه این باشگاه توضیحاتی را درباره پرونده عادل شیحی مطرح کرد که مشروح آن در ادامه می آید:

 « باشگاه استقلال به واسطه شکایات بازیکنان قبلی خود در سالیان گذشته همواره با نامه های تهدید آمیز فیفا مبنی بر کسر امتیاز یا منع جذب بازیکنان داخلی و خارجی مواجه بوده است. در مورد موضوع فعلی هم باشگاه استقلال طلب 47 هزار دلاری عادل شیحی را پرداخت کرده اما به واسطه مشکلات انتقال پول از تهران به آلمان از طریق سیستم مالی و بانکی عادی، باشگاه استقلال پیشنهاد داد این پول تسلیم سفارت آلمان در تهران شود که وکیل آلمانی شیحی با این مساله مخالفت کرد.

بر اساس اعلام فیفا، روز 13 دسامبر هم به عنوان آخرین فرصت برای پرداخت این پول اعلام شد. باشگاه استقلال نیز به دلیل مشکل نقل و انتقالات پول از طریق صرافی مجاز اقدام به انتقال پول کرد، البته به دلیل تعطیلات سال جدید میلادی، این مبلغ با تاخیر به مقصد رسید که تاییدیه دریافت آن هم توسط وکیل عادل شیحی به فیفا رسیده است.

یکی از مواردی که در این حکم فیفا اثر زیادی داشته، تعدد بازیکنان خارجی بوده که طی سالهای اخیر از استقلال به فیفا شکایت کرده اند. به ویژه که 3 پرونده لیام ردی، ساموئل و هلمکه که به محکومیت استقلال منجر شده همچنان در کمیته انضباطی فیفا مفتوح است و فیفا با توجه به این شکایات قبلی، باشگاه استقلال را از جذب بازیکن در پنجره نقل و انتقالات زمستانی منع کرد. باشگاه استقلال نیز از طریق وکیل ایتالیایی خود به فیفا اعلام نموده به همان دلیلی که شما نمی توانید مطالبات ایران را به خاطر تحریم های بین المللی بانکی پرداخت نمایید و طلب 380 هزار دلاری باشگاه استقلال بابت حضور 6 بازیکن در جام جهانی از سوی فیفا پرداخت نشده، باشگاه استقلال نیز قادر به حواله پول خود به طلبکاران نمی باشد. باشگاه استقلال با همکاری با روابط بین الملل فدراسیون فوتبال همه تلاش خود را به کار گرفته که هر چه سریعتر این مشکل حل و فصل گردد.»

حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای دولت یازدهم فروردین امسال در یاداشتی نوشته بود:

« باز شدن مسیر تعامل آزاد ایران با نظام مالی بین‌المللی و تضمین دسترسی ایران به این نظام مالی به عنوان یکی از مهمترین اصول برجام است.»

وی همچنین در این یادداشت ضرورت امکان دسترسی ایران به دلار برای بهره گیری از سیستم نقل و انتقالات بانکی را در پسابرجام الزامی می داند.

حال کدام تحریم است که با وجود برجام، همچنان گلوی نظام مالی و بانکی کشور را محکم گرفته و رها نمی کند؟

تحریمی که منجر شده تراکنش ها و نقل و انتقال های دلاری برای اتباع و بانک‌ها و نهادها و دولت ایران ممنوع شود تحریم چرخه دلار یا U-Turn نام دارد.

تبعات این تحریم عبارتند از :

- عدم امکان بازکردن حساب دلاری توسط اتباع و نهادهای ایرانی

- عدم امکان تراکنش دلاری توسط اتباع و نهادهای ایرانی

- عدم امکان فروش نفت به دلار یا تسویه‌ی دلاری آن و ایجاد مشکل در فروش نفت با ارزهای محلی و تسویه‌ی آن

- عدم امکان شرکت در مناقصات بین‌المللی که با دلار صورت می‌گیرد

ضعف تیم دیپماسی تحریم چرخه دلار را نادیده گرفت

عباس عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری (14 فروردین 1395) با بیان اینکه « در نتیجه برجام تمامی تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای ایران برطرف شده است » گفت:  «برخی تحریم‌ها همچنان برقرار است اما این تحریم‌ها ارتباطی به تحریم‌های هسته ای و برجام ندارد. یکی از این تحریم‌ها، انجام مبادلات بر پایه دلار است که جزء تحریم‌های اولیه آمریکاست و ارتباطی با مذاکرات هسته‌ای ندارد و اگر به دنبال برقراری مبادلات بانکی بر پایه دلار هستیم باید بر سر برقراری روابط دوجانبه با آمریکا مذاکره کنیم که این نکته به صلاح کشور نیست».

برخی اعضای تیم مذاکره کننده در حالی مدعی هستند که تحریم چرخه دلار مربوط به موضوع هسته ای نمی شود که اطلاعی درباره تاریخچه و چرایی اعمال دوباره تحریم دلار علیه ایران در سال 2008 ندارد و یا عمدا اشتباه می کند!

تحریم دلار در ابتدا پس از ماجرای تسخیر سفارت آمریکا و به بهانه حمایت از تروریسم علیه ایران وضع شد. بر اساس این تحریم ایران از انجام مبادلات مستقیم دلاری با موسسات مالی و بانک های آمریکایی محروم شد. البته همانگونه که در ابتدای این گزارش به آن اشاره شده است ایران همچنان به واسطه بانک های خارجی از چرخه دلار استفاده می کرد.

در سال 1995 این تحریم ذیل سرفصل های « قانون حالت فوق العاده» قرار گرفت . تا اینکه در سال 2008 پس از صدور قطعنامه 1803 شورای امینت سازمان ملل علیه برنامه هسته ای ایران این تحریم تغییر شکل داد و علی رغم حفظ «بهانه حمایت از تروریسم» با برچسب تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای = تحریم های عدم اشاعه ، علیه ایران به اجرا درآمد. بر اساس این تحریم که تحریم تشدید شده تحریم سال 1358بود، ایران دیگر اجازه مبادله دلاری غیرمستقیم نیز نداشت.

در فدرال رجیستر وزارت خزانه داری آمریکا صراحتا تاکید شده است که این تحریم بر مبنای تحریم 1803 شورای امنیت (که تحریم مرتبط با موضوع هسته ای است) علیه ایران اعمال شده است.

The reasons OFAC is revoking this authorization include the need to further protect the U.S. financial system from the threat of illicit finance posed by Iran and its banks. This threat was highlighted in March of 2008 when the United Nations Security Council adopted Resolution 1803, which calls upon all states "to exercise vigilance over the activities of financial institutions in their territories with all banks domiciled in Iran...in order to avoid such activities contributing to the proliferation [of] sensitive nuclear activities, or to the development of nuclear weapon delivery systems * * *.”

در گزارش گروه بین‌المللی بحران با عنوان «تار عنکبوت، ساختن و برداشتن تحریم‌های ایران» این تحریم را به این صورت توضیح می‌دهد:

«تا قبل از ۲۰۰۸ بانک‌های آمریکایی می‌توانستند تراکنش‌های غیر مستقیم دلاری از سوی بانک‌های ایرانی را تمیز (clear) کنند. این اختیار با عنوان U-Turn شناخته می‌شد. در سال ۲۰۰۶ وزارت خزانه‌داری آمریکا یکی از بزرگترین بانک‌های ایرانی را، بانک صادرات، متهم به انتقال پول به حزب الله لبنان کرد و آن بانک را از استفاده از خدمات بانکی آمریکایی محروم کرد. دو سال بعد (یه بهانه موضوع هسته ای ) این محدودیت به تمامی بانک‌های ایرانی تسری پیدا کرد. اولین اثر این تحریم در دریافت درآمدهای نفتی ایران بود. چرا که دلار ارز بین‌المللی در بازار نفت است.»

همان طور که بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای در ادامه یادداشت خود تبیین کرده  شرط تعامل آزاد تجاری ایران ، دسترسی به چرخه دلار است.

اما در برجام در هیچ کدام از بندهای مربوط به تحریم‌های آمریکا و تعهدات آن کشور در برداشتن تحریم‌ها، اشاره به تحریم U-Turn دلار نشده است. در نتیجه این تحریم پابرجا خواهد بود.

این نکته را آدام ژوبین که جانشین دیوید کوهن در اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری شده است و نیز کنت کاتزمن در گزارش مرکز تحقیقات کنگره مورد تاکید قرار می‌دهند.آدام ژوبین در ۱۳ مرداد 1394 (۵ آگوست) ۱۵ روز بعد از جمع‌بندی توافق جامع در مجلس سنا می‌گوید: «بانک‌های ایرانی قادر نخواهند بود تا دلار آمریکا را از طریق نیویورک تمیز (clear) کنند»

کاتزمن نیز در آخرین گزارش خود از سلسله گزارش‌های «تحریم‌های ایران»  که در ۱۲ مرداد 1394 (۴ آگوست) منتشر شده است،‌به ممنوعیت استفاده از U-turn اشاره کرده و از عدم برداشته شدن این تحریم بر اساس برجام می‌گوید.

«حلوا حلوا کردن» مقامات دولتی و اعضای تیم مذاکره کننده هر چند سبب می شود دهان خودشان شیرین شود اما «تلخی» پیامدهای «خسارت محض» نصیب مردم شده است.