عوارض گشتن بی مورد در فضای مجازی
مطالعهای که به تازگی در مجله روانشناسی تجربی عمومی منتشر شده است، تناقضی جالب را در مورد «پیمایش یا تورق دیجیتال» به معنای عادت تماشای سریع ویدیوهای متفاوت آنلاین در لحظات بیحوصلگی در شبکههای اجتماعی را نشان میدهد.
این مطالعه که توسط متخصصان دانشگاه تورنتو انجام شده، تأثیرات روانشناختی «پیمایش دیجیتال» را بررسی کرده است. پیمایش دیجیتال به رفتاری اشاره دارد که در آن افراد هنگام تماشای ویدیوهای آنلاین، به سرعت بین ویدیوها جابهجا میشوند یا بخشهایی از ویدیوها را سریعا رد میکنند. دکتر «کِیتی تَم»، محقق پسادکترا زمانی که متوجه شد خودش و بسیاری دیگر اغلب به تماشای سریع ویدیوها روی یوتیوب یا تیکتاک مشغول هستند، تحقیقات در اینباره را آغاز کرد.
تَم و همکارانش این نظریه را مطرح کردند که وقتی احساس میکنیم فعالیتی که در آن درگیر هستیم به اندازهای که میخواهیم جذاب نیست، بیحوصلگی ایجاد میشود. این احساس ناخوشایند میتواند وقتی بیشتر شود که فرد، بدون معنای خاصی به دیدن ویدیوها مشغول میشود و مدام آنها را رد میکند.
در آزمایشهایی با بیش از ۱۲۰۰ شرکتکننده، تَم نشان داد که افراد هنگام احساس کسالت با تماشای ویدیوهای متنوع با موضوعات مختلف، فکر میکنند این کار کسالت آنها را برطرف میکند اما در نهایت بیشتر بیحوصله میشوند.
در یکی از آزمایشها، شرکتکنندگان یک ویدیوی ۱۰ دقیقهای را تماشا کردند و سپس هفت ویدیوی کوتاهتر دریافت کردند که میتوانستند بین آنها جابهجا شوند. شرکتکنندگان بهطور میانگین هشت بار در بین ویدئوها جابجا شدند اما اعلام کردند نسبت به زمانی که تنها یک ویدیو تماشا میکردند، احساس کسالت بیشتری داشتند.
نتایج نشان میدهد که جابهجا شدن سریع بین ویدیوها در واقع باعث کاهش رضایت و افزایش کسالت میشود. با این حال، وقتی متخصصان سعی کردند اثر این رفتار را بر مطالب غیر ویدیویی مانند مقالات آزمایش کنند، نتیجه متفاوت بود. خواندن مقالات حتی با امکان جابهجایی بین چند مقاله، تاثیری مشابه ویدیوها بر کسالت نداشت.
دکتر «مایکل اینزلِشت»، یکی از نویسندگان این مطالعه، بر این باور است که مشکل اصلی کمبود عمق و تمرکز در کاری است که انجام میدهیم. او میگوید: وقتی درگیر یک کار میشوید، احساس کسالت نمیکنید. اما وقتی توجهتان پراکنده باشد، تقریباً بهطور قطع احساس رضایت نمیکنید.
این متخصصان توصیه میکنند که به جای فرار سریع از کسالت، بهتر است مدتی با آن کنار بیایید و به آن فرصت دهید. این کار ممکن است به شما کمک کند تجربههای پربارتر و معنادارتری داشته باشید. چرا که بیحوصلگی احساس ارزشمندی است که نشان می دهد کاری لذت بخش تر برای انجام دادن وجود دارد که می تواند افراد را به کشف محیط خود برانگیزد و از سرمایه گذاری زمان برای فعالیتی که چیز کمی برای ارائه دارد، دست بکشد.