تبیین ابعاد حقوقی جنایت علیه مردم غزه
جنایت علیه مردم غزه، ابعاد مختلفی از حقوق بین‌الملل را نقض می‌کند. این اقدامات از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه، حقوق بشر و حقوق کیفری بین‌المللی قابل بررسی است؛ و نشان‌دهنده نقض گسترده تعهدات حقوقی از سوی رژیم صهیونیستی است.
یکی از بارزترین نمونه‌های نقض حقوق بشر در غزه، محاصره طولانی مدت این منطقه است. این محاصره باعث شده است که مردم غزه به شدت از کمبود مواد غذایی، دارو و سایر کالاهای ضروری رنج ببرند. کودکان غزه به دلیل سوء تغذیه و کمبود امکانات بهداشتی، از بیماری‌های مختلف رنج می‌برند. این وضعیت نه تنها حق حیات آنها را نقض می‌کند، بلکه به رشد و توسعه آنها نیز آسیب جدی وارد می‌کند. علاوه بر این، محاصره غزه باعث شده است که بسیاری از مردم مجبور به ترک خانه‌های خود شوند و به مناطق دیگر پناه ببرند.
۱. نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه
حقوق بین‌الملل بشردوستانه، به‌ویژه کنوانسیون‌های ژنو، قوانینی برای محافظت از غیرنظامیان در زمان جنگ وضع کرده‌اند. رژیم صهیونیستی با اقدامات خود به‌طور آشکار این قوانین را نقض کرده است:
هدف قرار دادن غیرنظامیان:
حملات نظامی به مناطق مسکونی، مدارس، بیمارستان‌ها و زیرساخت‌های حیاتی نقض ماده 3 مشترک کنوانسیون‌های ژنو و پروتکل اول الحاقی آن است که تأکید بر حفاظت از غیرنظامیان دارد.
استفاده از سلاح‌های ممنوعه:
گزارش‌های متعدد نشان می‌دهند که سلاح‌های ممنوعه مانند فسفر سفید در حملات استفاده شده است. این اقدامات ناقض معاهدات بین‌المللی مانند کنوانسیون منع استفاده از سلاح‌های خاص است.
محاصره اقتصادی و انسانی:
محاصره غزه و محدودیت دسترسی به کالاهای اساسی، غذا، دارو و خدمات انسانی نقض اصل حمایت از جمعیت غیرنظامی است.
۲. نقض حقوق بشر
رژیم صهیونیستی با اقدامات خود حقوق بنیادین مردم غزه را نقض می‌کند:
حق حیات:
حملات بی‌رویه و بدون تمایز به غیرنظامیان، حق حیات آنها را نقض می‌کند.
حق مسکن و امنیت:
تخریب خانه‌ها و زیرساخت‌ها، حق برخورداری از مسکن و امنیت را از مردم غزه سلب کرده است.
حق درمان و آموزش:
حمله به بیمارستان‌ها و مدارس، حقوق اولیه مردم غزه در دسترسی به آموزش و بهداشت را نقض کرده است.
۳. جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت
بر اساس اساسنامه رم دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC)، بسیاری از اقدامات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه مصداق جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت است:
جنایات جنگی:
هدف قرار دادن غیرنظامیان، استفاده از سلاح‌های غیرقانونی و ایجاد شرایط غیرقابل تحمل زندگی برای مردم غزه، نمونه‌هایی از جنایات جنگی هستند.
جنایت علیه بشریت:
اعمال سیاست‌های سیستماتیک تبعیض و سرکوب علیه مردم فلسطین، به‌ویژه در غزه، مصداق جنایت علیه بشریت است.
-
بیشتر بخوانید: جنگ سرد دیجیتال: نبرد برای ذهن‌ها در عصر رسانه‌های اجتماعی
۴. نقض قطعنامه‌های سازمان ملل
رژیم صهیونیستی بارها قطعنامه‌های شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل را نقض کرده است. به‌ویژه:
قطعنامه‌های مربوط به حق تعیین سرنوشت: نقض حقوق فلسطینیان در تعیین سرنوشت خود.
قطعنامه‌های مرتبط با توقف شهرک‌سازی و اشغال: گسترش شهرک‌ها و ادامه اشغال اراضی فلسطینی.
۵. مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌ها
طبق حقوق بین‌الملل، جامعه جهانی وظیفه دارد اقدامات لازم برای جلوگیری از این جنایات و حمایت از مردم غزه را انجام دهد:
محاکمه جنایتکاران: کشورها می‌توانند بر اساس صلاحیت جهانی (Universal Jurisdiction)، عاملان این جنایات را محاکمه کنند.
تحریم و فشار دیپلماتیک: اعمال تحریم‌های هدفمند علیه رژیم صهیونیستی و حمایت از حقوق فلسطینیان.
شکایت به نهادهای بین‌المللی: ارائه پرونده‌های حقوقی به دادگاه کیفری بین‌المللی و دادگاه بین‌المللی دادگستری (ICJ).
جنایات علیه مردم غزه نقض آشکار حقوق بین‌الملل است. جامعه جهانی باید با استفاده از ابزارهای حقوقی و دیپلماتیک، اقدامات لازم برای متوقف کردن این جنایات، حمایت از حقوق مردم فلسطین و اجرای عدالت در مورد عاملان این اقدامات انجام دهد.
کیوان دارابخانی/ دانش آموخته حقوق و پژوهشگر