زنگ خطر به خریداران خودروهای وارداتی
بازار خودروهای وارداتی در ایران را از بسیاری جهات میتوان بازاری پرریسک تلقی کرد. بسیاری از ایرانیان تاکنون در این بازار غافلگیر و مغبون شدهاند. خریداران این بازار که به دلیل تعرفههای بالای واردات خودرو عملا بیش از دو برابر قیمت واقعی خودرو را آنهم به صورت نقدی یا با دریافت تسهیلات گرانقیمت میپردازند، در بسیاری موارد آسیب میبینند.
آسیبهایی که در اکثر موارد قابل پیگرد هم نیست. به همین دلیل، خریداران در فضایی پرابهام و پرریسک دست به انتخاب و خرید میزنند. البته در مقاطعی این بازار به سمت ثبات پیش رفته و از ریسک آن کاسته شده اما دوباره به دلیل سیاستهای اشتباه یا شرایط خاص بینالمللی این ریسکها و ضرر و زیانهای ناشی از آن اوج گرفتهاند.
این روزها بازار خودروهای وارداتی روزهای پرالتهابی را سپری میکند و گرم و سرد چشیدههای این بازار میدانند که وقت اوجگیری ریسکها فرا رسیده و دود این التهاب در نهایت به چشم خریداران خواهد رفت. در ادامه، برخی از ریسکهای این بازار و راههای اجتناب از آنها برای آشنایی علاقمندان خودرو آمده است:
انتقال ریسک سرمایهگذاری به مشتریان
با نگاهی به طرحهای پیشفروش شرکتهای واردکننده به سادگی میتوان دریافت که برخی شرکتهای واردکننده برای تامین نقدینگی خود به جای وامهای بانکی به سرمایه مشتری روی میآورند و با سرمایه مشتری اقدام به واردات خودرو میکنند. بنابراین برخی شرکتهای واردکننده با این کار کل ریسک بازار را به مشتری منتقل میکنند. برای نمونه در این روزها که وزارت صنعت، معدن و تجارت با بسته نگه داشتن سایت ثبت سفارش عملا به صورتی عجیب مسیر واردات خودرو را سد کرده است، برخی واردکنندگان عملا امکان وارد کردن خودروهای پیشفروششده و عمل به تعهدات خود را ندارند.
پیشفروش با تحویل طولانیمدت و با تاخیر
مطابق قوانین وزارت وزارت صنعت، معدن و تجارت تمامی خودروسازان و شرکتّهای واردکننده موظف هستند علاوه بر تعیین قیمت نهایی و قطعی خودرو، زمان تحویل را نیز بهروشنی و دقت به این وزارتخانه اعلام کنند. با نگاهی به طرحهای پیشفروش و بررسی زمان تحویل به مشتری، متوجه میشویم فاصله زیادی بین زمان اعلام شده به مشتری و زمان تحویل وجود دارد، چه بسیار تحویلهای ۱۲۰ روزه یا ۴ ماهه که تبدیل به تحویلهای ۶ و ۸ ماهه شده است. با اینحال مفرهایی مانند اعلام «سود دیرکرد» نیز نمیتواند دردی از مشتری دوا کند و او باید ماهها منتظر خودروی خود و هدر رفتن سرمایهاش بماند.
تفاوتهای خودروی تحویلی با ثبتنامی
در کاتالوگهای معرفی مشخصات خودرو عبارتهایی مانند اینکه «احتمال مغایرت مشخصات بروشور یا خودروی تحویلی» و یا «ممکن است خودروی تحویلی با موارد ذکر شده در کاتالوگ متفاوت باشد و ملاک خودروی تحویلی است» بسیار زیاد بهچشم میخورد. این بدان معناست که ممکن است در هنگام تحویل، خودروی متفاوتی به مشتری داده شود و شرکت فروشنده، راه هرگونه اعتراض به مغایرت خودرو را برای مشتری میبندد. واقعیت این است که علت اصلی این امر این است که شرکت واردکننده خودش نمیتواند به شرکت مادر سفارش تولید بدهد و خودروهای وارداتی را با سرمایه مشتریان از موجودی کشورهای همسایه خریداری میکند. به همین دلیل، هر خودرو بسته به سفارش متفاوت آن، امکانات و ویژگیهای متفاوتی خواهد داشت که در اکثر موارد با خودرویی که به مشتری معرفی شده متفاوت است. تلخی ماجرا برای مشتری زمانی بیشتر میشود که برخی از این شرکتها به مشتری پیشنهاد خودرویی با رنگ دیگر و حتی مدل دیگر میدهند و تعدادی از این خودروها هم ممکن است با پایان یافتن سال تولید به دست مشتری نرسد.
البته عدم ثبات سیاستهای واردات خودرو، ریسک شرکتهایی که با داشتن نمایندگی رسمی مستقیما اقدام به سفارشگذاری میکنند را به شدت افزایش میدهد و آنها را نیز مجبور میکند که دست از سفارشگذاری مستقیم بردارند. لازم به ذکر نیست که دود این ابهامات سیاستی در نهایت به چشم مشتریان خواهد رفت.
افزایش قیمتها
در بازه زمانی که خودرو از طرف شرکت واردکننده سفارشگذاری میشود تا هنگام تحویل، ممکن است به هر دلیلی با افزایش قیمت ارز مواجه شویم. با توجه به سیاست تک نرخی کردن ارز، احتمال این سناریو در حال حاضر بشدت زیاد است. یعنی با افزایش شدید قیمت ارز، عملا خودروهای پیشفروش شده با هزینه به مراتب بیشتری وارد کشور میشود و شرکتهای واردکننده تلاش میکنند این هزینهها را به مشتری تحمیل کنند. هر چقدر فاصله زمانی خرید تا تحویل خودرو بیشتر باشد، ریسک افزایش پیشبینی نشده هزینهها و زیان مشتریان بیشتر خواهد بود. البته شرکتهای وارد کننده برای تحمیل این هزینههای زیادی به مشتری، دستاویزهای حقوقی هم دستوپا میکنند!
تحویل فوری خودرو، راهی امن و مطمئن
در شرایط بیثباتی بازار و اوج گرفتن ریسکهای خرید خودرو وارداتی، علاقمندان خودرو باید تلاش کنند تا با دقت در انتخاب خود تا حد امکان از ریسک تصمیم خود بکاهند. لذا اگر تصمیم گرفتهاید خودروی وارداتی خرید کنید، ایمنترین راه ممکن، خرید از نمایندگی رسمی و کاهش فاصله زمانی خرید تا تحویل خودرو است. شرکتهایی که نمایندگی رسمی از شرکت مادر دارند و خودروهای فرخته شده را بصورت فوری تحویل میدهند، مشخص است که سرمایه مشتری را دستمایه کسبوکار خود نکردهاند. در چنین شرایطی احتمال همخوانی مشخصات و آپشنهای خودرو تحویلی با خودرو خریداری شده بسیار زیاد است. همچنین، تحویل فوری خودرو احتمال آسیب دیدن خریدار از عوامل بیثباتی همچون بسته ماندن سایت ثبت سفارش و افزایش نرخ ارز را بسیار کاهش میدهد. در یک کلام، خودرویی بخرید که آن را سریع تحویل بگیرید. در غیراینصورت احتمال غافلگیر شدنتان زیاد خواهد بود!