معاون سازمان هواپیمایی: به غیر از چند فرودگاه، مابقی سودآور نیستند/ برخی فرودگاهها روزی یک پرواز هم ندارند
معاون سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه به غیر از چند فرودگاه در کشور مابقی سودآور نیستند، گفت: بدین معنی که هزینه نگهداری و عملیات این فرودگاهها از درآمد آنها بیشتر است.
معاون سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه به غیر از چند فرودگاه در کشور مابقی سودآور نیستند، گفت: بدین معنی که هزینه نگهداری و عملیات این فرودگاهها از درآمد آنها بیشتر است.
سید حمیدرضا صانعی، با بیان اینکه طبق قوانین و مقررات مجوز احداث هیچ فرودگاه جدیدی را صادر نکرده‌ایم و این سیاست را به طور مستمر پیگیری می کنیم، اظهار کرد: مطابق با آیین‌نامه مدیریت، بهره‌برداری، احداث و توسعه فرودگاه‌های غیرنظامی مصوب هیات وزیران سال ۱۴۰۱، وزارت راه و شهرسازی مکلف است با همکاری سازمان و ستاد و با توجه به نیاز آتی ۲۰ ساله کشور، سند جامع حمل و نقل شامل تعداد فرودگاه های مورد نیاز در کشور را تدوین و به تصویب هیأت وزیران برساند و صدور مجوز احداث هرگونه فرودگاه جدید باید براساس سند مذکور انجام پذیرد.
وی افزود: بنابراین براین اساس تا زمان تدوین و ابلاغ سند مذکور از صدور مجوز احداث فرودگاه جدید جلوگیری به عمل خواهد آمد.
معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری همچنین اضافه کرد: دولت به دنبال واگذاری بهره‌برداری فرودگاه‌های بلااستفاده و کم‌بهره به بخش خصوصی است. اگرچه این مهم موانع و خلاهای مختلف قانونی دارد و دستگاه‌های مختلف درگیر آن هستند، اما قانون‌گذار در برنامه هفتم پیشرفت کشور پیش‌بینی کرده است که با تدوین آیین‌نامه‌ای این امر تسهیل شود.
به گفته وی مقررات هوانوردی در این خصوص از قبل پیش‌بینی شده است و به لحاظ ایمنی و مقررات هوانوردی، کاستی در امر واگذاری بهره‌برداری فرودگاهها به هر بهره‌بردار واجد شرایطی وجود ندارد.
معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری تصریح کرد: قانون‌گذار در برنامه هفتم پیشرفت کشور بر حفظ مالکیت دولت بر فرودگاه‌های دولتی تاکید کرده اما موضوع دیگری نیز در اینجا مطرح است و آنهم انتقال مالکیت فرودگاه‌های کشور به دولت‌های محلی نظیر استانداری‌ها، شهرداری و... است که تجارب موفقی در این خصوص نیز وجود دارد. مانند فرودگاه کیش و برخی دیگر از مناطق آزاد کشور که مالکیت و بهره‌برداری آن متعلق به منطقه آزاد مربوطه است.
وی عنوان کرد: برخی کارشناسان خبره صنعت هوانوردی معتقدند مالکیت و مدیریت واگذاری بهره‌برداری فرودگاه‌های دولتی کشور به دولت‌های محلی، باعث افزایش بهره‌وری و هماهنگی بیشتر بهره‌برداری و توسعه فرودگاه‌های کشور با سایر طرح‌های منطقه خواهد شد و مدیریت منابع استانی را آسان تر خواهد کرد.
وی افزود: طرح‌های مختلفی از کارگروه‌های مختلف با مشارکت همه ذینفعان ارائه شده است و با برگزاری جلسات مستمر آنها را پیگیری می‌کنیم تا راهکار اجرایی و مطابق با مقرراتی که نفع مردم و کشور در آن باشد را به دولت ارائه دهیم.
برخی فرودگاه ها روزی یک پرواز هم ندارند
معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این سوال که چند فرودگاه در کشور بلا استفاده هستند، گفت: تعاریف مشخصی از فرودگاه کوچک، متوسط و بزرگ در صنعت هوانوردی غیرنظامی وجود دارد که تعداد مسافران جابجا شده و یا نشست و برخاست انجام شده در آن در این دسته‌بندی موثر است. اما همانطور که برخی فرودگاه‌های کشور کاملا بلااستفاده مانده‌اند و در طی چند سال حتی یک پرواز هم نداشته‌اند، فرودگاه‌هایی نیز داریم که روزی یک پرواز یا به طور متوسط هفته‌ای یک پرواز هم نداشتند و در ایام خاص به صورت غیر مستمر عملیات داشته‌اند.
وی با بیان اینکه به غیر از چند فرودگاه کشور هیچ فرودگاهی سودآور نیست، اظهار کرد: بدین معنی که هزینه نگهداری و عملیات این فرودگاه هایی که سود آور نیستند از درآمد آنها بیشتر است. بنابراین توسعه اغلب فرودگاه‌های کشور مستلزم سرمایه‌گذاری دولت است.
صانعی در ادامه گفت:اگرچه از نظر کارشناسان، بهره‌وری پایین فرودگاه‌های کشور دلایل مختلفی نظیر کمبود ناوگان مناسب، یکسان بودن مدل بهره‌برداری همه فرودگاه‌های کشور (اعم از کوچک و بزرگ) و حتی نابسامانی‌ها اقتصادی دارد، اما باید توجه کرد در خصوص بسیاری از فرودگاه‌های کشور، نقش فرودگاه در توسعه محلی و توسعه کشور و دسترسی مردم به استاد، پزشک و متخصص را باید در برآورد هزینه و فایده فرودگاه در نظر گرفت.
وی اضافه کرد: به طور مثال نمی‌توان در برآورد هزینه و سود نگهداری و عملیات فرودگاه بین المللی کیش، نقش این فرودگاه در رونق اقتصادی و گردشگری این جزیره را نادیده گرفت و یا از نقش بی بدیل فرودگاه‌های مناطق نفت‌خیز نظیر عسلویه غافل بود و در برآورد هزینه و فایده (درآمد) فرودگاه به نقش فرودگاه در زنجیره ارزش منطقه نپرداخت و در محاسبات نیاورد. همینطور در بسیاری از مناطق محروم کشور، دولت با علم به اینکه مالکیت و اداره فرودگاه در آن منطقه به لحاظ اقتصادی زیان ده خواهد بود به جهت توسعه منطقه برای احداث و بهره‌برداری از آن فرودگاه هزینه کرده است.
بنابر گفته این کارشناس صنعت هوانوردی به نظر بسیاری از کارشناسان، چنانچه مدل‌های اقتصادی اداره کردن فرودگاه‌های کوچک و همچنین مدل‌های سفر هوایی ارزانتر و چابکتر نظیر پروازهای Commuter به‌کار گرفته شود ممکن است بسیاری از فرودگاهها با بهره‌وری پایین در کشور به سود دهی برسند یا حداقل با هزینه بسیار پایین‌تر اداره شوند.
وی عنوان کرد: مدل بهره‌برداری دولتی از فرودگاه‌های کشور مدل اقتصادی پر هزینه و گرانی است و هزینه و سود در آن اولویت بالایی ندارد. قانون‌گذار در برنامه هفتم پیشرفت کشور پیش‌بینی کرده به منظور افزایش کارایی، بهبود خدمت‌رسانی، ارتقای بهره‌وری، کاهش هزینه‌های دولت، منطقی‌سازی، چابک‌سازی نسبت به واگذاری مدیریت بهره‌برداری فرودگاه‌های کشور (از جمله فرودگاه‌های وابسته به دستگاه‌های اجرایی به‌استثنای فرودگاه‌های متعلق به نیروهای مسلح) به بخش خصوصی و عمومی و همچنین مشارکت‌های داخلی و خارجی در قالب واگذاری مدیریت مذکور با اولویت شرکت‌های هواپیمایی داخلی با حفظ مالکیت دولت و استمرار ارائه خدمات ناوبری هوایی توسط دولت و رعایت حقوق قانونی کارکنان اقدام کند.
وی در پاسخ به اینکه گفته می شود باید مشوق‌هایی برای جذب سرمایه‌گذار و بخش خصوصی برای اداره فرودگاهها در نظر گرفته شود و به نظر شما این مشوق‌ها چه می‌تواند باشد، گفت: این مشوق‌ها می‌تواند طیف گسترده‌ای از معافیت‌ها، تخفیفات و استمهال در پرداخت بسیاری از تعهدات مالی و تعرفه‌ها نظیر اجاره اماکن و پرداخت تسهیلات به بخش خصوصی برای اداره فرودگاهها باشد.
به گفته وی تجارب موفق در دنیا و مدل‌هایی تعریف شده در این خصوص بیانگر آن است که در برخی فرودگاهها، دولت پیش از واگذاری جهت رفع برخی مشکلات زیرساختی و پرهزینه با هدف جذابتر شدن فرودگاه برای بخش خصوص در آن سرمایه‌گذاری و هزینه هم می‌کند.
این کارشناس صنعت هوانوردی افزود: معتقدیم چنانچه ساز و کارهای قانونی به درستی تبیین شوند با واگذاری فرودگاه‌های کشور به بخش‌های خصوصی و عمومی تعداد فرودگاه‌های سود ده کشور افزایش می‌یابد یا حداقل هزینه اداره کردن فرودگاه‌های کشور به نحو چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.