چرا سالروز درگذشت شهریار «روز شعر و ادب فارسی» شد؟
دبیر شورای بنیاد عالی شهریار در یادداشتی به برنامه‌های این بنیاد برای پاسداشت مقام شهریار اشاره کرده است.
اصغر فردی، دبیر شورای بنیاد عالی شهریار:
روز ملی شعر و ادب فارسی از مفاخر کشور و مظاهر شعور والای فرهنگی است که برای تجلیل این میراث عظیم فرهنگی ایران و تجلی احترام به شوکت شعر و ادبیات ایران روز معینی در تقویم رسمی با عنوان «ملی» به‌مثابه بالاترین نشانه تکریم قید شده است.
متأسفانه این تقریر از ابتدای وضع خود مورد سوء برداشت واقع شده است. تقارن این مناسبت با سالروز درگذشت استاد زنده‌یاد سید محمد حسین شهریار و عبارت «ملی»، از سوی برخی به‌مثابه تعیین «شاعر ملی» پنداشته شده است. طبعاً مقررین این قرار برای نشاندن آن مناسبت به یکی از روزهای سال ناگزیر بوده‌اند و با توجه به اینکه حتی گاه دهه میلاد و رحلت بزرگان کلاسیک شعر فارسی بر تاریخ ادبیات ایران معلوم نیست، روز درگذشت شاعر معاصر و مردمی روزگار ما استاد شهریار برای تقارن این مناسبت منظور گردیده است. روز ملی شعر و ادب جز این تقارن هیچ ربط دیگری با استاد زنده‌یاد ندارد.
البته ممکن است کسانی نسبت به همین مقدار هم ناخشنود باشند که مثلاً سالروز درگذشت شاعر معاصر دیگری می‌توانست منظور گردد، اما شایان توجه است که این تقریر از سوی جمهوری اسلامی صورت پذیرفته و بزرگترین شاعر معاصر با عهد جمهوری اسلامی نیز طبعا نزدیک‌ترین و مناسب‌ترین نام خواهد بود. البته تقارن این مناسبت با هر روز دیگری جز این باز مورد موافقت همه واقع نمی‌شد چون ذات چنین موضوعاتی اجماع‌ناپذیر است.
اینجا اصل «روز ملی شعر و ادب» است که باید مایه شکران و خرسندی باشد چه، یکی از مفاخر ملی ایران و ایرانیان و برجسته‌ترین وجوه مواریث فرهنگی ما طی چنین تقریری پاس داشته شده است.
باری، بنیاد شهریار ـ که علائق و دغدغه‌های ادبی خود را با نام شاعر اهل بیت استاد شهریار متبرک داشته ـ همه‌ساله تحرکات فرهنگی و ادبی خود را بر این روز متمرکز و با معاضدت تشکل‌های متعدد و چهره‌های متنفذ مراسم شایسته‌ای در تجلیل این روز برگزار می‌کند.
شورای عالی این مؤسسه غیرانتفاعی که به‌منظور حفظ استقلال خود وظائف تدارک موارد مستلزم هزینه را در برگزاری آئین‌های معظم به نهادهای رسمی موکول می‌کند، امسال نیز پیش‌بینی کرده بود که بتواند برنامه مورد نظر خود را در همان سطح سزاوار همواره ایفاء نماید و تمهیدات و تدارکات بدوی نیز صورت گرفته و مصاحبه‌ای حاوی بشارت وقوع کنگره‌ای با موضوعیت شعر دفاع مقدس انجام شده بود.
متأسفانه نظر به وقوع تغییرات در دولت و شهرداری تهران که تشریک مساعی و جلب مساعدت را ناممکن می‌داشت، معلوم شد که برگزاری مراسم با کیفیت مطلوب و شایسته محقق نخواهد شد. بنابرین ناگزیر امسال از اجراء آن استنکاف کردیم.
اما معرفی یک اثر عظیم و مهم ادبی که جزء برنامه‌های مراسم مذکور مقرر شده بود، طی مراسم جداگانه‌ای انجام خواهد شد. شورای عالی بنیاد شهریار این واقعة ادبی را طی مراسمی مقارن با روز حافظ (20 مهرماه) در تهران با افتتاح حضرت حجه‌الاسلام والمسلمین جناب‌آقای آل‌هاشم (نماینده محترم ولی فقیه در آذربایجان شرقی) برگزار خواهد کرد که جزئیات این مراسم متعاقباً به اطلاع جامعة فرهنگی ابلاغ خواهد شد.
در پایان امیدواریم مصادر موظف فرهنگی سالی یک‌بار نسبت به هدایت و حمایت آئین‌های روز ملی شعر و ادب اهتمام جدی‌تری معطوف نمایند تا موجبات دلگرمی جامعه ادبی کشور گردد.
انتظار می‌رود وزارت جلیله فرهنگ و ارشاد اسلامی سیاست هوشمندانه ارجاع تحرکات فرهنگی به تشکل‌های غیردولتی را طی بصیرت در تشخیص ذوی‌الصلاح با معاضدت به تشکل‌های غیرانتفاعی همراه سازد.
بنیاد شهریار فرصت را مغتنم شمرده، به‌مناسبت «روز ملی شعر و ادب فارسی» مراتب تبریکات و تحیات خود را به جمیع اصحاب فرهنگ و شعر و ادب إشعار می‌نماید.