مسافرکشان پلاک شهرستان در دست‌انداز ساماندهی
اطلاق واژه «پدیده» برای مسافرکشان پلاک شهرستان چندان صدق نمی‌کند، چرا که این معضل ـ اگر بشود با این نام خواند ـ تازه نیست، اما رئیس پلیس راهور تهران بزرگ بتازگی از طرحی خبر داد که بر اساس آن مالکان خودروهای پلاک شهرستان اگر اقدام به مسافرکشی در تهران کنند ضمن اعمال قانون، از خودروهای آنها توقیف خواهد شد.
تصویر مسافرکشان پلاک شهرستان در دست‌انداز ساماندهی
به گفته او، «تعداد زیادی ازخودروهای پلاک شهرستان اقدام به مسافرکشی در سطح شهر تهران می‌کنند که پلیس راهور با این خودروها برخوردی قاطع و قانونی خواهد داشت.» این درحالی است که کارشناسان تاکید دارند ساماندهی مسائلی از این دست نیازمند طرحی جامع است تا مشکلات جدیدی برای جامعه در پی نداشته باشد.
در آرزوی شغل روانه پایتخت می‌شوند، اما چون حرفه‌ای نیاموخته‌اند یا بازار کار برای تخصصشان محدود است، ناچار دست به فرمان می‌شوند و در خیابان‌های ترافیک‌زده پایتخت به جابه‌جایی مسافر می‌پردازند، مساله‌ای که به گره کور ترافیک دامن می‌زند و اعتراض برخی شهروندان و رانندگان تاکسی را به دنبال دارد که ادعا می‌کنند درآمدشان به خاطر فعالیت مسافرکش‌های پلاک شهرستان کاسته شده است.
طرح برخورد با رانندگان مسافرکش که پلاک شهرستان دارند پیش از این هم در شش ماه اول سال گذشته منجر به برخورد با 20هزار خودروی شخصی پلاک شهرستان شد. لزوم اجرای دوباره این طرح شاید خود گواه این موضوع باشد که نوع برخورد سلبی با این معضل چندان راه به جایی نمی‌برد. به نظر می‌رسد مدیریت این معضل، مستلزم برنامه‌ریزی‌های دقیق و هدفمند است تا در مقام عمل به خروجی مثبت و سازنده‌ای منتهی شود.
برخورد سلبی راهگشا نیست
دلیل حضور این خودروها شاید اولین سوال برای حل این معضل باشد. غفور شیخی، جامعه‌شناس دراین باره به جام‌جم می‌گوید: مشکلات و چالش‌های عرصه درآمدزایی و اشتغال، ضعف نظارت و مشکلات معیشت عامل اصلی حضور و استقرار خودروهای پلاک شهرستان در پایتخت به شمار می‌رود. هر چند به باور او برخورد سلبی با این معضل راهگشای موضوع نیست، چراکه این تصمیم شاید به صورت مقطعی از بار ترافیکی شهر کم کند، اما بدون شک تاثیری در مهاجرت‌ها به تهران نخواهد گذاشت.
این استاد دانشگاه معتقد است این یک درمان مقطعی است و شاید حتی به گسترش آسیب‌های دیگر اجتماعی هم منجر شود. از سوی دیگر و به گواه آمارهای ارائه شده توسط پلیس راهور در سال گذشته، روزانه 19 میلیون مسافر در پایتخت جابه‌جا شدند که چهار میلیون از این جابه‌جایی‌ها به واسطه خودروهای شهرستانی انجام شد. آن‌طور که سال گذشته رئیس وقت پلیس راهور تهران گفته بود، عامل 30درصد ترافیک پایتخت ناشی از فعالیت و تردد خودروهای پلاک شهرستان است.
اعتراض شهروندی و صنفی
احترام به حقوق شهروندی و فشارهای صنفی می‌تواند از دلایل اصلی مطرح شدن چنین طرحی باشد. برخی از مالکان و رانندگان خودروهای پلاک شخصی شهرستان‌ها از نقاط دور به پایتخت عزیمت و چندین هفته با حضور و اقامت در تهران، با هدف کسب درآمد، شب‌ها را نیز در خودروی شخصی خود سپری می‌کنند که این موضوع گاهی باعث بروز مشکلاتی برای شهروندان ساکن پایتخت می‌شود.
احتمال دیگر فشار صنفی است؛ نباید فراموش کرد تاکسی‌های شهر تهران نیز با صرف هزینه‌های بسیار، به تردد در خطوط تعریف شده مبادرت می‌کنند و قاعدتا در قبال هزینه‌های پرداختی، انتظار دارند درآمد منطقی و معقولی را به دست آورند. اما مشخص است که باید با توسعه فرصت‌های شغلی این مشکل و معضل کنترل شود، زیرا صرفا با برخوردهای سلبی، قهری و اعمال قانون و ممنوع کردن حضور چنین خودروهایی در تهران، مساله اصلی که همان دغدغه معیشت است مرتفع نمی‌شود.