اهداف آمریکا از بازی دوگانه خود در سوریه

خبرگزاری «نووستی» روسیه در تحلیلی نوشته است: به نظر می‌رسد آمریکا هنوز از شیوه های قدیمی  و مرسوم خود در حمایت از گروههای تروریستی و استفاده از آنها برای رسیدن به اهداف سیاسی خاص خود، برغم اظهارات زیبا و فریبنده در مورد مبارزه بدون سازش با تروریسم، صرف نظر نکرده است.

به نظر می‌رسد انتظار داشتن از آمریکا برای اصلاح سیاست خود در منطقه خاورمیانه، بخصوص در شرایط حساس کنونی در منطقه، بسیار ساده لوحانه است.

در مورد حاکمیت عقل سلیم و برقراری تعادل بین تمایلات و واقعیات می توان زیاد سخن گفت. می توان به آمریکایی ها شکلهای مختلف همکاری متقابلا سودمند را پیشنهاد نمود. ولی متاسفانه هیچکدام کارآمد نخواهد بود. آنها ممکن است این سخنان را بشنوند، ولی طبق این ضرب المثل از این گوش شنیده و از آن یکی در می کنند.

حوادث اخیر در سوریه دقیقا اثبات کننده این مسئله است. وزارت دفاع روسیه بشدت از اقدامات آمریکا در سوریه انتقاد کرده و آنها را به کمک به تروریستهای داعشی برای خارج شدن از محاصره در منطقه  آزاد شده البوکمال توسط ارتش سوریه متهم کرده است. بر اساس این اطلاعات، هواپیماهای ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا از حمله هوایی به نیروهای داعشی در حال فرار از شهر آزاد شده البوکمال، در جریان عملیات نظامی نیروهای دولتی سوریه سرباز زدند.

مسئله مهم آن است که مرکز فرماندهی نیروهای نظامی روسیه در سوریه بارها از ائتلاف بین المللی خواسته تا این تروریستها را نابود کند و این کار ساده ای بود، برای آنکه آنها بصورت کاروانی در حال حرکت به سمت مرز سوریه و عراق بودند. ولی واشنگتن صریحا از این درخواست را رد کرده و مدعی شده که تروریستها ظاهرا قصد تسلیم شدن دارند و عملا شامل کنانسیون ژنو در رابطه با برخورد با اسرای جنگی می شوند.

علاوه بر این مقامات آمریکایی هنوز نتوانسته اند توضیح قانع کننده ای در این خصوص بدهند که چرا تروریستهای داعشی آزادانه در مناطق تحت کنترل نیروهای آمریکایی فعالیت دارند. و دقیقا از آنجا حملات جدید خود به نیروهای دولتی سوریه را سازماندهی می کنند. ظاهرا آمریکایی ها دلیلی برای دادن توضیح در این مورد ندیده اند.   

نیروی هوایی ائتلاف برای تحقق طرحهای خود در فاصله 15 کیلومتری از منطقه البوکمال به هوا برخاستند، بدون توجه به اینکه این منطقه برای هواپیماهای ائتلاف پرواز ممنوع اعلام شده بود و در این مورد از قبل توافق شده بود. و این مسئله به خودی خود مانع از انجام عملیات نیروهای هوایی-فضایی روسیه برای هدف قرار دادن تروریستها شد.

برای توجیه این اقدامات آمریکا چند سناریو وجود دارد: یا اینکه واشنگتن مشخصا نمی تواند به پیشنهادات مسکو که آن را «جزو محور شرارت» نامیده و قادر به همکاری با آن نیست، بطور سازنده واکنش نشان دهد. یا اینکه آمریکا هنوز از روش مرسوم و قدیمی خود در حمایت از تروریستها و استفاده از آنها برای رسیدن به اهداف خود صرف نظر نکرده است. یک دلیل دیگر هم وجود دارد و آن اینکه شاید ما شاهد عدم توافق جدی بین نیروهای سیاسی مختلف در داخل ایالات متحده هستیم. برای مثال کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا یک چیز می گویند، ولی پنتاگون و سازمان سیا کار دیگری انجام می دهند.

مسئله این است که دقیقا همین چند روز پیش در ویتنام روسای جمهوری روسیه و آمریکا بیانیه مشترکی را صادر کردند که در آن بر لزوم نابودی کامل داعش و احترام به استقلال و تمامیت ارضی سوریه تاکید کرده بودند.

بسیاری به این بیانیه به چشم حاکم شدن عقل سلیم و امیدی برای همکاری مسکو و واشنگتن برای حل و فصل بحران در سوریه نگاه کردند. ولی دقیقا در همین روزها بود که نظامیان آمریکایی به تروریستهای داعشی کمک کردند تا از میدان نبرد جان سالم بدر ببرند. آیا به چنین برخوردی جز ارسال پیام متناقض چیز دیگری می شود نامید. مسلما چنین برخوردهای دوگانه ای از سوی آمریکایی ها تنها باعث پیچیده تر شدن اوضاع خواهد شد.

البته یک مسئله در این بین مشخص است و آن اینکه آمریکا قصد ندارد بعد از پایان مبارزه با داعش از کشور سوریه که در حال حاضر اهمیت راهبردی زیادی در منطقه خاورمیانه پیدا کرده، خارج شود. این کشور در حال ایجاد پایگاهای نظامی در مناطقی است که تحت کنترل متحدین خود، یعنی نیروهای دموکراتیک سوریه قرار دارد، در حالیکه همانطور که وزارت دفاع روسیه اعلام کرده، این اقدام کاملا غیرقانونی و بدون موافقت دولت سوریه صورت گرفته است.

"جیمز ماتیس" رئیس پنتاگون آشکارا گفته است که آمریکا قصد ندارد تا موفقیت کامل مذاکرات بین سوری‌ها در ژنو، از خاک سوریه خارج شود. این مذاکرات ممکن است چند سال طول بکشد. تازه بعد از آن نیز ممکن است شرایط و بهانه های دیگری برای ادامه حضور آمریکا در این کشور پیدا شود.

ظاهرا تنها مسئله‌ای که در شرایط کنونی می توان روی آن حساب کرد، حفظ تماس‌های فنی بین نظامیان روسیه و آمریکاست که تا به امروز بطور موفقیت آمیزی مانع از بروز حوادث غیرمترقبه و برخورد بین نیروهای دو کشور در عرصه اقدامات در سوریه شده است.