یارانه های «غیر» هدفمند
کارنامه شش ماهه یارانه ها تشریح شد
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری مجلس شورای اسلامی به تشریح کارنامه یارانهها در نیمه نخست سال جاری پرداخت. بر مبنای اظهارت جعفرزاده ایمنآبادی در ۶ ماه نخست سال جاری، ۲۴ هزار و ۲۵۸ میلیارد تومان درآمد از محل هدفمندی یارانهها کسب شده است که در این بین ۱۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان از اصلاح قیمت کالاها و حاملهای انرژی و ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از یارانههای مندرج در بودجه کسب شده است.
از منابع حاصل از هدفمندی یارانهها در ۶ ماه نخست سال جاری در حدود ۸۶ درصد سهم یارانههای نقدی شدهاست. این در حالی است که بر مبنای پیشبینیهای مصوب، این رقم باید چیزی حدود ۶۸ درصد میبود. به این ترتیب در کارنامه مصارف منابع یارانهای در ۶ ماه نخست سال جاری تمام یا بخشی از ردیفهای مصرفی پیشبینی شده به نفع یارانههای نقدی ضبط شده است، روندی که ضمن تبعید اهداف پیشبینی شده در هدفمندی یارانهها، کسری بودجه دولت را به میزان ۸ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد داد.
مصارف نیمه نخست
بر مبنای اظهارات «غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی» در سال جاری دولت باید ۴۸ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت کند. این مبلغ شامل ۵/ ۳۳ هزار میلیارد تومان پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی به خانوارها، ۴ هزار میلیارد تومان افزایش مستمری خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی، ۸/ ۴ هزار میلیارد تومان یارانه سلامت، صد میلیارد تومان واکسن فلج اطفال، صد میلیارد تومان توسعه مراکز فوریتهای اجتماعی، هزار میلیارد حمایت از تولید و اشتغال با اولویت جوانان و مسکن، ۳ هزار میلیارد تومان برای تامین مواد اولیه قیر و هزار و پانصد میلیارد تومان صرف نوسازی خطوط انتقال نفت و گاز میشود. به گفته نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی، در ۶ ماه نخست حدود ۶/ ۲۰ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانههای نقدی شده است، همچنین ۲ هزار میلیارد تومان (۵۰ درصد پیش رقم پیشبینی شده برای کل سال) به خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی اختصاص داده شده است. از این میزان حدود ۷۵ درصد به کمیته امداد و مابقی به سازمان بهزیستی تخصیص یافته است. از ۸/ ۴ هزار میلیارد تومان مصارف یارانهای پیشبینی شده برای حوزه بهداشت در سال جاری نیز تنها ۸۶۵ میلیارد تومان در ۶ ماه نخست سال جاری اختصاص داده شده است. به عبارت دیگر از مجموع رقم پیشبینی شده برای یارانه پرداختی به حوزه بهداشت تنها ۱۸ درصد در ۶ ماه نخست سال جاری پرداخت شده است. همچنین بر مبنای آمارهای ارائه شده از سوی این عضو بهارستان، در ۶ ماه نخست سال جاری در زمینه تخصیص یارانه به واکسیناسیون فلج اطفال، تامین مواد اولیه قیر، نوسازی خطوط انتقال نفت خام و گسترش مراکز فوریتهای اجتماعی اقدامی صورت نگرفتهاست. به گفته جعفرزاده ایمنآبادی در ۶ ماه نخست سال جاری از مجموع هزار میلیارد تومان پیشبینی شده برای پرداخت یارانه با هدف حمایت از اشتغال در سال جاری، ۴۳۳ میلیارد ریال پرداخت شده است. این بدین معناست که در نیمه نخست سال جاری، ۴۳ درصد از مصارف پیشبینی شده برای کل سال با هدف حمایت از اشتغال تحقق یافتهاست. به این ترتیب در نیمه نخست سال جاری ۵/ ۶۲ درصد از درآمدهای یارانه سالانه حاصل شدهاست، رقمی که به گفته عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، نباید از ۵۰ درصد تجاوز میکرد.
وزن سنگین یارانه نقدی
بر مبنای اظهارات نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی، در ۶ ماه نخست سال جاری، ۸۶ درصد از مجموع منابع حاصل از یارانهها به یارانههای نقدی اختصاص دادهشدهاست. این در حالی است که بر مبنای ارقام تصویب شده در مجلس شورای اسلامی، در مجموع باید ۶۸ درصد از منابع حاصل از هدفمندی یارانهها به یارانه نقدی اختصاص پیدا کند. همچنین حدود ۳/ ۸ درصد از منابع حاصل از هدفمندی یارانهها در ۶ ماه نخست سال جاری به یارانه حمایت از اقشار آسیبپذیر اختصاص دادهشدهاست. رقمی که تفاوت چندانی با رقم پیشبینی شده در قانون هدفمندی یارانهها ندارد. بر مبنای اظهارات جعفرزاده دولتآبادی، از مجموع درآمد حاصل از یارانهها در ۶ ماه نخست سال جاری، ۵۷/ ۳ درصد به بخش بهداشت و ۷۹/ ۱ درصد به بخش تولید اختصاص دادهشدهاست. رقمی که به گفته این نماینده مجلس، معیار مشخصی از نحوه تخصیص آن و گزارش شفافی از میزان اثرگذاری آن نیز وجود ندارد. این در حالی است که بر مبنای پیشبینیهای مصوب در سال جاری، باید ۹ درصد از منابع حاصل از هدفمندی به بخش بهداشت و ۲ درصد از این منابع با هدف اشتغال به بخش تولید اختصاص دادهمیشد.
بر مبنای اظهارات این عضو بهارستان از مجموع منابع تخصیص دادهشده با هدف ایجاد اشتغال، ۳۰۰ میلیارد تومان به وزارت جهادکشاورزی، ۱۲۰ میلیارد تومان به شرکت راهآهن جمهوری اسلامی، ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بابت جبران خسارت ناشی از سرمازدگی چغندرکاران پارسآباد مغان و ۶ میلیارد و ۸۵۰ میلیارد تومان به وزارت صنعت، معدن و تجارت اختصاص دادهشدهاست. بررسی ارقام ارائهشده از سوی نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی نشان میدهد که در تخصیص منابع حاصل از یارانهها در ۶ ماه نخست سال جاری، یارانههای نقدی (که تحقق آنها به واسطه فشار اجتماعی محتملتر است) سهمی به مراتب بیشتر از پیشبینی به خود اختصاص دادهاند. روندی که با توجه به تحقق بیش از ۵۰ درصد از منابع در ۶ ماه نخست سال جاری در ۶ ماه پایانی سال نیز احتمالا به نفع یارانه نقدی و به زیان یارانههای غیر نقدی تداوم خواهد داشت.
بر مبنای اظهارات جعفرزاده ایمن آبادی در شش ماه نخست سال جاری، ۲۴ هزار و ۲۵۸ میلیارد تومان درآمد از محل هدفمندی یارانهها کسب شده است که در این بین ۱۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان از اصلاح قیمت کالاها و حاملهای انرژی و ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از یارانههای مندرج در بودجه کسب شده است. به این ترتیب در شش ماه نخست سال جاری ۴/ ۴۸ درصد از منابعی که تخصیص یافته از محل اصلاح قیمت کالاها کسب شده و ۶/ ۵۱ درصد این پرداختیها از بودجه تخصیص یافته است. امری که به گفته این نماینده مجلس خلاف قانون است چرا که براساس قانون باید منابع از حاملهای انرژی کسب و یارانه پرداخت میشد اما اکنون برای پرداخت یارانه نقدی ۵۰درصد از بودجه برداشته میشود.