جدال شهرداری و بنیاد شهید
حادثه ساختمان پلاسکو و ماجرای پیچیده شهدای آتش نشان
مکاتبات میان بنیاد شهید و شهرداری نشان دهنده آنست که نتیجه مطلوبی از اختلاف قدیمی برای شهید محسوب کردن شهدای آتش‌نشان حاصل نشده است.
چندیست که میان مسئولان شهرداری و مسئولان بنیاد شهید در مورد موضوع شهید محسوب شدن یا نشدن شهدای آتش نشان پلاسکو پرسش و پاسخ‌هایی رد و بدل شده‌است که شائبه ادامه جدال قدیمی بنیاد شهید و آتش نشانی را برای تصویب قوانین جدید ایجاد کرده است. زیرا مقررات شورای شهر که چندیست تسهیلاتی را برای شهدای آتش‌نشان تصویب کرده است، می‌تواند این قوانین را فقط برای عوامل خود در تهران به کار ببرد. نمی‌تواند قانون‌گذاری مستقلی در این زمینه بکند.
شورای شهر و شهرداری می‌خواستند که این آتش‌نشان‌ها شهید محسوب شوند. در هیأت‌های دولت قبلی هم بحث شد و قرار شد روی آن کار شود اما این جدال به نتیجه نهایی نرسید. خلأ قانونی به خاطر تصویب نشدن این مصادیق توسط هیأت وزیران کار را نیمه تمام گذاشته است. قانون گذار تهیه آئین نامه مصادیق را بر عهده هیأت وزیران گذاشته بود. هیأت وزیران هم سال ۹۳ و سال‌های اخیر آن را نهایی کرد اما در مصادیق چیزی در این زمینه نیامده است.
حالا بار دیگر مکاتبات میان بنیاد و شهرداری نشان دهنده آنست که نتیجه مطلوبی از این اختلاف قدیمی حاصل نشده است. محمد علی نجفی، شهردار تهران و مهدی داوری مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی طی برنامه‌های مختلف در مقابل خبرنگاران از نامه نگاری‌های متعدد با بنیاد شهید برای شهید محسوب کردن آتش نشانان پلاسکو خبر دادند و گلایه از عدم پاسخ به این مکاتبات داشته‌اند. این در حالیست که به غیر از انتشار توضیحات مسئولین بنیاد از طریق رسانه‌ها، طبق اطلاع خبرنگار ما از بنیاد شهید و امور ایثارگران، این بنیاد جواب مکاتبات مسئولین شهرداری و آتش نشانی را دو بار کتباً نیز ارائه داده است.
متن گلایه‌های شهرداری و پاسخ بنیاد شهید در ادامه می‌آید:
مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تهران عصر روز دوشنبه ۱۸ دی ماه ۹۶ در نشست خبری در پاسخ به سؤالی مبنی بر شهید محسوب شدن آتش‌نشانان پلاسکو خاطرنشان کرد: در رابطه با آتش‌نشانان پلاسکو، مکاتبات زیادی با بنیاد شهید داشتیم اما هنوز جواب قطعی از بنیاد شهید مبنی بر شهید محسوب شدن آتش‌نشانان پلاسکو دریافت نکردیم.
اما سه شنبه ۱۹ دی ماه ۹۶ مهدی ایزدی، معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد شهید و امور ایثارگران در پاسخ به ادعای مطرح شده از جانب مدیر عامل آتش نشانی با اشاره به ضرورت تجلیل از فداکاری آتش‌نشانان عزیز که در راستای یاری رساندن به هموطنان و یا نجات جان افراد در حوادث آتش‌سوزی بذل جان می‌کنند، گفت: بنیاد شهید و امور ایثارگران حساسیت‌های بالای افکار عمومی، صاحبان قلم و اندیشه و شهروندان در دفاع از ایثارگری آتش‌نشانان قهرمان را نمودی بارز از علاقه و دلبستگی ملت شریف ایران به فرهنگ ایثار و شهادت می‌داند.
وی با تأکید بر ضرورت رعایت قوانین و مقررات درباره شهدا و ایثارگران ادامه داد: بنیاد نیز همانند همه دستگاه‌های اجرایی بر حسب قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و آیین نامه‌های مصوب هیئت وزیران نسبت به ارائه خدمات به جامعه هدف خود اقدام می‌کند و هر آنچه از طرف مراجع قانونگذار و سیاست گذار کلان کشور در چارچوب قانون و مقررات به این نهاد محول شود قطعاً با تمام توان نسبت به اجرای آن اقدام خواهد کرد.
معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد شهید در تشریح قوانین مرتبط به خدمات رسانی به ایثارگران گفت: بر اساس آخرین اصلاحات قانون اساسنامه بنیاد شهید و امور ایثارگران مصوب ۱۳۸۷ و قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ۱۳۹۱ و همچنین آیین نامه تعیین و احراز مصادیق شهید و ایثارگر مصوب هیئت محترم وزیران، در حال حاضر خانواده‌های شهدایی که در مناطق جنگی و یا آثار باقی مانده از جنگ و درگیری با اشرار به شهادت رسیده‌اند قانوناً تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار دارند.
ایزدی افزود: بنیاد شهید و امور ایثارگران حسب این قوانین در مورد مأموران سازمان‌های مختلفی که برای عملیات امداد و نجات در حوادثی نظیر سیل، زلزله و آتش سوزی و ... اقدام به فعالیت‌های ایثارگرانه برای نجات همنوعان می‌نمایند فاقد اختیارات قانونی لازم است اما خوشبختانه شورای اسلامی شهر تهران در خصوص شهدای آتش نشان طی مصوباتی در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ شهرداری تهران را مکلف به ارائه خدمات و تسهیلات و تحت پوشش قرار دادن خانواده این عزیزان کرده است.
معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد با تأکید بر ضرورت ترویج فرهنگ ایثار در جامعه خاطرنشان کرد: بنیاد شهید و امور ایثارگران در طی سال‌های گذشته با توجه به وقوع حوادث مختلف که منجر به جان باختن مأموران برخی دستگاه‌های اجرایی در طی عملیات امداد و نجات شده، با توجه به وظیفه ذاتی خود همواره حساسیت و توجه لازم برای پاسداشت الگوهای بارز ایثار در عرصه‌های اجتماعی را داشته و در سازمان مدیریت بحران کشور نیز پیش نویس آیین‌نامه‌ای که به موجب آن دستگاه‌های مشمول و به کار گیرنده این عزیزان بتوانند معادل (در حکم شهید) خدماتی به خانواده‌های افراد مورد نظر ارائه دهند در دستور کار قرار گرفته و امیدواریم با تصویب آن شاهد خدمات رسانی بیشتری به خانواده‌های گرانقدر فداکاران عزیز باشیم.
چندی پیش محمد علی نجفی، شهردار تهران هم ۲۰ آذرماه ۹۶ در حاشیه سخنانش در مورد رسیدگی به وضعیت خانواده شهدای پلاسکو گفته بود: تقاضای اصلی خانواده شهدای پلاسکو از بنیاد شهید است و می‌خواهند که بنیاد شهید، آن‌ها را قبول کند تا بتوانند از مزایا استفاده کنند اما تاکنون بنیاد شهید این مساله را نپذیرفته چرا که می‌گوید این پذیرش بر اساس ضوابط‌شان نیست. اخیرا برای رئیس بنیاد شهید نامه‌ای نوشتم و مجددا این تقاضا را مطرح کردم و مطمئن باشید در این ۱۱ ماه آنچه که از عهده شهرداری تهران برآمده انجام داده. البته ما می‌دانیم از دست دادن عزیزان را نمی‌شود جبران کرد اما اگر خواسته‌ای در چارچوب ضوابط داشته باشند به آن پاسخ مثبت می‌دهیم.
سعید عندلیبی، معاون حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید و امور ایثارگران، روز بعد از سخنان نجفی یعنی در ۲۱ اذر ماه ۹۶ در جلسه شورای هماهنگی حقوقی بنیاد شهید و امور ایثارگران با اشاره به مسائل مطرح شده از جانب شهرداری گفت: موضوع احراز شهادت بر اساس قوانین موجود انجام می‌شود و درصورتی که این قوانین نیاز به اصلاح و یا ابهام‌زدایی داشته باشند، تغییرات لازم باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد تا بنیاد بتواند آن را اجرا کند.
وی گفت: بر اساس ماده ۱۰ آیین‌نامه اشاره شده، مقرر شده است «در صورت بروز ابهام در تطابق مصادیق شهید و در حکم شهید با مفاهیم آن و سایر مصادیق ایثارگری، بین نیروهای مسلح و بنیاد شهید و امور ایثارگران، پرونده بر اساس اختیارات ناشی از گردش کار پرونده‌های مسدود به شماره ۵۱۷۳ مورخ ۱۱/ ۱۱/ ۱۳۶۹ مصوب مقام معظم رهبری به شرح ماده (۱۱) اتخاذ تصمیم و تعیین تکلیف می‌شود».
عندلیبی در خصوص تفاوت شهدای خدمت و شهدای جنگ تحمیلی توضیح داد: خانواده شهدای خدمت بر اساس قانون تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار نمی‌گیرند و تسهیلات، کمک‌ها، حقوق و مزایای در نظر گرفته شده برای این عزیزان از سوی سازمان‌های محل خدمت شهید در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد. اگر مجلس شورای اسلامی تعریف قانونی شهید را اصلاح کند و یا تبصره‌ای به ماده قانونی مربوط به مصادیق شهید اضافه کند که بر اساس آن آتش نشانان جان باخته در حین خدمت از جمله شهدای آتش نشان در حادثه پلاسکو را مشمول مصادیق ایثارگر تلقی کند و آن را به تصویب برساند، بنیاد شهید و امور ایثارگران مکلف به اجرای آن و تحت پوشش قرار دادن خانواده این عزیزان است اما در حال حاضر بدون محمل قانونی و مصوبه مجلس شورای اسلامی، بنیاد برای تحت پوشش قرار دادن خانواده این عزیزان اختیار قانونی را ندارد.
منبع: تسنیم